Егістікті күтіп-баптау. Қарақұмықтың жаппай және біркелкі, егін көгін алу аса маңызды, сондықтан бүкіл егістік (паялы сепкіштермен себілгендерден басқасында) бұдырлы катоктармен (ЗККШ – 6 А немесе ЗККН – 2,8) тығыздалады, ал бұл агрошара өте тиімді, әсіресе құрғақ ауа-райы жағдайында.
Кең қатарлы егістіктер КРН-4,2, КРН-5,6 культиваторларымен өңделеді. Бірінші қатараралық өңдеу қарақұмықтың бірінші нағыз жапырақ кезеңінде қорғаныс алаңын 8-10 см етіп жүргізіледі. Культиватор біржақты жазықкескіш табандармен жарақтандырылады. Екінші қатараралық өңдеуді қарақұмықтың бүрлену кезеңінде құрғақшылықты жылдары 6-8 см немесе ылғалды жылдары 10-12 см тереңдікте жүргізеді. Бір мерзімде өсімдіктер үстеп қоректендіріледі. Культиваторлар жебе тәрізді және қопсытқыш шапқы тәрізді табандармен жарақтандырылады. Қажет болған жағдайда үшінші қатараралық өңдеу іске асырылады. Өңдеу саны мен тереңдігі, культиватордың жұмысшы құрылымдарының түрлері топырақтың күйі мен ауа-райы жағдайларына байланысты өзгереді. Атап айтқанда, жеткілікті ылғалдану жағдайларында екінші қатараралық өңдеуді түптеумен айырбастауға болады, ол үшін УСМК – 5,4 А құрылымына дискілі түптегіштерді қолданады.
Арамшөптерге қарсы агротехникалық шараларға қосымша арамшөптермен қатты ластанған егістіктерде химиялық отау да қолданылады. Біржылдық қосжарнақты арамшөптерді құртуда тиімді гербицидтердің бірі – 2,4 Д тобының амин тұзы (1,0-1,2 кг/га ә.е.з.). Гербицид қарақұмықтың көктеуіне 2-3 тәулік қалғанда бүркіледі. Құрғақшылықты жылдары оны культивация астына енгізген дұрыс, ол үшін штангалы ОПШ – 15-01, ОП – 2000 бүріккіштерді немесе ПОМ – 630 үстеп коректендіргішті пайдалану қажет. Мұндай жағдайда жұмысшы ерітінді шығыны гектарына 200-400 л аралығында өзгереді.
Жоғарыдағыдай тәртіппен дезормон, 72% (0,7-1,2 кг/га), луварам, 50% (1,2-1,6 кг/га) гербицидтерінің бірін пайдалануға да болады.
Қарақұмықтан мол өнім алу жолында аралармен тозаңдандыру үлкен рөл атқарады. 1 га егістікке 2-3 толыққанды бал аралары ұяларын орналастырады (гүлденуден 1-2 тәулік бұрын). Оларды қарақұмық егістігінде ара қашықытығы 300-500 м сайын ұяларды топтарымен орналастырған абзал, мұндайда «қарама-қарсы тозаңдандыру» қамтамасыз етілуге тиіс.
Достарыңызбен бөлісу: |