Умкд по дисциплине растениеводство для специальности 050801 -агрономия
жүктеу/скачать 11,35 Mb.
|
umkd os shar beiim tehn 2022 zh.
- Бұл бет үшін навигация:
- Себу мөлшері
| Себу тәсілі. Қарақұмықты жаппай қатардағы, тар қатарлы және кең қатарлы тәсілдермен себуге болады. Себу тәсілін таңдағанда есте ұстайтын жайт, кең қатарлы тәсілдің артықшылығы жаппай қатардағы тәсілмен салыстырғанда орташа мерзімде пісетін сорттарды ерте және оңтайлы мерзімдерде құнарлығы жоғары, жақсы мәденилендірілген немесе жеткілікті мөлшерде тыңайтқыш енгізілген топырақтарда себілгенде, әрі егістіктер кезінде жоғары сапалы күтіп-баптау жұмыстары жүргізілгенде байқалады. Ал жаппай қатардағы себу тәсілінің кең қатарлыдан артықшылығы орташа құнарлылықтағы және арамшөптерден таза танаптарда ерте пісетін сорттарды сепкенде, сонымен қатар шабыннан кейінгі егісті (поукосные посева) сепкенде көрінеді.
Себу мөлшері. Қарақұмықтың себу мөлшері көптеген топырақ-климат жағдайларына, себу тәсілі мен мерзімінен, танаптардың тазалығына, сорттың биологиясына байланысты өзгереді. Кең қатарлы себу тәсілінде – 2,0-2,5 млн/га өнгіш тұқым (1000 тұқымның массасы 25 г болғанда – 50-60 кг/га); жаппай қатардағы тәсілде – 3,0-4,5 млн/га өнгіш тұқым (75-95 кг/га). Жаппай егін көгін алу, өсімдіктердің біркелкі пісуі үшін қарақұмық тұқымын ылғалды топырақ қабатына бірдей тереңдікке сіңіру қажет. Тұқымның сіңіру тереңдігі ең алдымен топырақтың механикалық құрамына, оның ылғалдылығына, температурасына, тұқымның ірілігі мен массасына байланысты. Ауыр, кез толқымалы топырақтарда дақылдың сіңіру тереңдігі 4-5 см, мәденилендірілген құрылымды топырақтарда – 5-6 см, ал топырақтың беткі қабаты кебіңкіреп кеткенде тіпті 8-10 см сіңіруге болады. Жаппай қатардағы тәсілмен дән-түк сепкіш СЗ – 3,6, ал тар қатарлы тәсілде – СЗУ – 3,6 пайдалануға болады. Жел эрозиясы қаупі бар топырақтарда престі СЗП – 3,6 немесе СЗС – 2,1 сепкіштерін қолданған дұрыс. Кең қатарлы тәсілмен сепкенде СТЯ – 27000 құрылымымен жарақтандырылған ССТ – 12 А қызылша сепкішімен сепкен жөн. Сепкіштерді себу мөлшеріне қойғанда, катушкалы сепкіш аппараттарда белгіленген себу мөлшері барынша төмен айналым саны мен катушканың ұзын жұмысшы бөлігіне сәйкес келуге тиіс. Катушканың айналым санын таңдағанда есте ұстайтын жайт – құрылымдағы дискінің бір ұясы қызылша сепкендегідей бір дана тұқым емес, бірнеше (4-10 дана) қарақұмық тұқымын себеді. Сондықтан әуелі дискінің 10-нан кем емес ұяларын қарақұмық тұқымдарымен толтырады да санау жолымен бір ұядағы орташа санын анықтайды. Содан кейін дискіге берілетін айналым қатынасын анықтайды және белгіленген себу мөлшерін қамтамасыз ететін сәйкес қарақоян тістерінің санын белгілейді. Себу мөлшерінің дұрыстығын танаптарда тексереді, ол үшін үлгі ретінде аздаған алаң себіліп, шығындалған тұқымның қанша алаңға себілгенін анықтайды. жүктеу/скачать 11,35 Mb. Достарыңызбен бөлісу:
|