Оқытушының жетекшілігімен студенттердің өзіндік жұмысына арналған әдістемелік ұсыныстар

Химия кафедрасының мәжілісінде талданып, бекітілген.

ОСӨЖ №1

• 
  Тірі ағзаны стационарлық термодинамикалық жүйе ретінде сипаттау
  
• 
  термодинамика мен кинетиканың негізгі заңдылықтарын химиялық процестерде қолдана білуге және тірі ағзада жүретін реакция ерекшеліктерін ескеруге үйрету;
  
• 
  химиялық реакциялардың өздігінен жүру бағытын және жүйе параметрлері өзгеріске ұшырау кезінде химиялық тепе-теңдіктің ығысуын болжауға үйрету;
  
• 
  химиялық термодинамиканың негізгі заңдылықтары мен түсініктерін тірі ағзаға қолдану және ферментативті реакциялар кинетикасының ерекшеліктері мен адаптивті қайта тұрғызу принципін көрнекілікті қарастыру арқылы студенттерде химияны зерттеу мотивациясын дамыта білу;
  
• 
  әр түрлі факторлардың әсерінен реакция жылдамдығының өзгерісін есептей білу дағдыларын қалыптастыру.
  

• 
  термодинамика мен кинетиканың негізгі заңдылықтарының маңызын аша білуге үйрету;
  
• 
  термодинамикалық заңдылықтарды биохимиялық процестерді түсіндіруде қолдана білуге, тірі ағзаны термодинамикалық жүйе ретінде сипаттай білуге үйрету;
  
• 
  Гесс заңын, Вант-Гофф заңын (дәрілік заттардың жарамдылық мерзімін анықтау әдісі), Ле Шателье принципін пайдалана отырып медициналық-биологиялық және фармацияда зерттеулер жүргізу әдістерімен таныстыру;
  
• 
  Михаэлис-Ментен теңдеуін пайдаланып, ферментативті катализ ерекшеліктерін және реакциялардың ретін анықтауды көрнекілікті көрсету;
  
• 
  әрекеттесуші заттар концентрациясы, жүйе қысымы және температураның өзгеруі барысында реакция жылдамдығынын өзгерісін есептей білу дағдыларына, химиялық тепе-теңдікті қарастыру үшін Ле-Шателье принципін қолдануды үйрету;
  

• 
  қарастырылатын тақырыптың жекеленген сұрақтарын тереңдетіп оқу;
  
• 
  ситуациялық есептер шығару
  
• 
  жеке тапсырмалардың орындалу нәтижелерін талдау.
  

1. 
   есептер (оқытушың таңдауы бойынша беріледі)
   

• 
  С₆Н₁₂О_6(қ) + 6О_2(г) → 6СО_2(г) + 6Н₂О_(с) Стандартты жағдайда глюкозаның тотығу реациясының өздігінен жүретіндігін термодинамикалық есептеулердің көмегімен дәлелдеңіздер. Энтальпия мен энтропияның стандартты түзілу мәндері:
  

• 
  Адам ағзасында метоболизм нәтижесінде түзілетін глицерин ары қарай CO₂(г) мен Н₂О(г) айналады. , ∆G⁰_түз(глицерин) = - 480 кДж/моль, ∆G⁰_түз(CO₂(г))= -394,4 кДж/моль, ∆G⁰_түз(Н₂О(г))=-228,6 кДж/моль-ге тең деп алып, глицериннің тотығу реакциясының (∆G⁰_реак ) өзгерісін есептеңіз.
  

• 
  Тура реакцияның жылдамдығы 2СО + О₂ = 2CO₂ қалай өзгереді, егер жүйедегі қысымды 4 есе арттырса?
  

• 
  Реакция 2NО + О₂ = 2NO₂ теңдеуі бойынша жүреді. Әрекеттесетін заттар концентрациясы (моль/л): С(NО) = 0,8; С(О₂) = 0,6. Реакция жылдамдығы қалай өзгереді, егер оттектің концентрациясын 0,9 моль/л, ал азот оксидінің концентрациясын 1,2 моль/л арттырса.
  
• 
  Температураны 40 градусқа арттырғанда, реакция жылдамдығы қаншалықты өзгереді, реакцияның температуралық коэффициенті 3-ке тең болса?
  
• 
  353 К температурада реакция 20 секундта бітеді. Температура 293 К дейін төмендегенде реакция қанша уақытта аяқталады? Реакцияның температуралық коэффициенті 2,5-ке тең.