Виет теоремасы



Дата17.11.2022
өлшемі20,27 Kb.
#158635
түріСабақ
Байланысты:
8. text


Виет теоремасы
Өткен сабақта сіздер квадрат теңдеулерді шешу формулаларымен танысқан болатынсыздар. Сонымен қатар, квадрат теңдеу түбірлерінің теңдеу коэффициентеріне тәуелділігі де дәлелденді. Енді сол теңдеу түбірлерінің өзара тәуелділігін зерттейік:
және екенін ескеріп, осы түбірлердің қосындысын және көбейтіндісін тауып көрейік:



Яғни, осы теңдіктерді пайдалана отырып, біз квадрат теңдеулерді шешпей-ақ, оның түбірлерін анықтай алады екенбіз. Бұл әдісті ұсынған Франсуа Виет болғандықтан, теорема осы ғалымның атымен аталады.
түріндегі теңдеуді -ға көбейтіп түріндегі теңдеуге келтірсек болады. Сонымен қатар және белгілеуерін енгізу арқылы түріндегі келтірілген квадрат теңдеуді аламыз. Ал бұл теңдеуге сійкес виет теоремасы келесідей жазылады:



1-ші мысал: Квадрат теңдеудің бір түбірі 5-ке тең. Виет теоремасын пайдаланып теңдеудің екінші түбірін табыңдар:

формуласын қолданайық:


2-ші мысал: квадрат теңдеудің және түбірлері үшін теңдігі орындалатын болса, онда теңдеу түбірлері мен -нің мәнін табыңыз.
Ең алдымен теңдеуін стандарт түрге келтіріп алайық:



Демек, Виет теоремасына сәйкес:

Сонда біз келесі теңдеулер жүйесін аламыз:

Бірінші теңдеуден екіншісін шегеру арқылы келесі теңдеуді аламыз:



Бастапқыдағы теңдеуге мәнін қойып -нің мәнін анықтайық:






3-ші мысал: түріндегі теңдеу үшін Виет теоремасы арқылы



  • өрнектерінің мәнін табыңыз.

Бірінші өрнегіне назар аударайық. Түбірлердің формулалары арқылы біз келесі теңдікті аламыз:

Енді өрнегін қарастырайық:



4-ші мысал: теңдеуінің бір түбірі екіншісінен 2-ге артық болса, -ның мәнін табыңыз.
Виет теоремасына сәйкес:


Есептің шартына сәйкес:

Екінші және үшінші теңдеулерді біріктіріп:


Мұнда қайта Виет теоремасын пайдалансақ болады:



Демек:

Олай болса:
шартына сәйкес:



Достарыңызбен бөлісу:




©engime.org 2024
әкімшілігінің қараңыз

    Басты бет