Ауадағы су буы Р қысымның берілген температурадағы қаныққан бу қысымына қатынасы және пайызбен өрнектелетін шаманы ауаның салыстырмалы ылғалдылығы деп атайды.
Бу (газ) қаныққан күйге өтіп конденсацияланған (шық пайда болған) және салыстырмалы ылғалдылығы 100% -ға тең болған кездегі температураны шық нүктесі деп атайды.
Ауаның ылғалдылығын жылдам анықтау үшін көбіне психрометрлерді қолданады.Бұл-бірдей екі термометрден тұратын аспап.Құрғақ термометр-ауаның температурасын, ал ылғал термометр буланған сұйықтың температурасын көрсетеді.
Гигрометр
психрометр
Физикалық шамалар мен өлшем бірліктерді сәйкестендіру
Q
t
V
m
c
λ
Дж
Жылу мөлшері
с
уақыт
Дж/кг С
0
меншікті жылу сыйымдылығы
масса
Дж/кг
кг
м
3
меншікті балқу жылуы
көлем
Құрғақ термометр
көрсеткіші
Құрғақ және ылғал термометрлер көрсетулерінің айырымы
0
1
2
3
4
5
Салыстырмалы ылғалдылық,%
15
100
90
80
71
61
52
16
100
90
81
71
62
54
17
100
90
81
72
64
55
18
100
91
82
73
65
56
19
100
91
82
74
65
58
20
100
91
83
74
65
59
21
100
91
83
75
67
60
22
100
92
83
76
68
61
23
100
92
84
77
69
61
24
100
92
84
77
69
62
25
100
92
84
77
70
63
26
100
92
85
78
71
64
27
100
92
85
78
71
65
28
100
93
85
78
72
65
29
100
93
86
79
72
66
30
100
93
86
79
73
67
Қаныққан бу қысымы мен тығыздығы температураға тәуелділігі.
Азық-түліктерді сақтау салыстырмалы ылғалдылық мөлшері
Балғын жемістер 75–85 % Балғын көкеністер 85–90% Балықтар 95–98 % Ет, ет өнімдері 75–95 % Сүт,сүт өнімдері 80–87 % Жұмыртқа,жұмыртқа өнімдері 60–88 % Крахмал, қант, кондитерлік өнімдер 70–75 % Дәмдеуіштер 70–75%
Қажетті сөздер
Қанықпаған бу
Психрометр
Қысым
Қаныққан бу
40-60%
Температурада
Сұйықтың беттік қабатының қасиеттері
Сұйықтың қалыңдығы молекулалық әрекет радиусына тең болатын беттік қабатта орналасқан барлық молекулалары сұйықтың ішіне қарай тартылады,бірақ сұйықтың ішіндегі кеңістіктің басқа да молекулалармен толуынан беттік қабат сұйыққа молекулалық қысым тудырады
Сұйықтың ашық бетiндегi молекулалардың артық потенциалдық энергиясы
еркін энергия деп аталады. Оның көмегімен сұйықтың еркін бетін азайтуға бағытталған жұмыс атқаруға болады
Сұйықтың еркін бетінің ауданы өзгергенде молекулалақ күштер жұмысының сұйықтың тегіне және сыртқы шарттарға тәуелділінгін сипаттайтын шама сұйықтың беттік керілу коэффициенті немесе беттік керілу деп аталады
СИ өлшем бiрлiк жүйесiнде беттік керілу
Дж/м2 – пен өлшенедi.
Сұйық молекулаларының өзара әрекеттесуінен пайда болатын,сұйықтың еркін бетінің ауданын кемітуді тудыратын және осы бетке жанама бойымен бағытталған күштер – беттiк керiлу күштерi F деп аталады.
F = σ l
Беттік керілу коэффициенті сұйықтың еркін беті шекарасының бірлік ұзындығына әрекет ететін беттік керілу күшіне тең
Егер сұйықтың ашық бетi тұйық сызықпен шектелген болса, онда бұл сызық - жұғылу периметрi деп аталады. Ондай беттер үшiн σ = F / L, СИ өлшем бiрлiк жүйесiнде σ шамасының өлшем бiрлiгi Н/м.
Егер сұйықтың ашық бетi тұйық сызықпен шектелген болса, онда бұл сызық - жұғылу периметрi деп аталады. Ондай беттер үшiн σ = F / L, СИ өлшем бiрлiк жүйесiнде σ шамасының өлшем бiрлiгi Н/м.
Жұғу құбылысы, қатты
Жұғу құбылысы, қатты
дене бетiне және менискке
олардың қиылысу нүктелерiнде жүргiзiлген жанамалар
арасындағы
шектiк бұрыш
арқылы сипатталады.
Қатты дене бетiмен үлдiр секiлдi ағып-жайылатын сұйық жұғатын сұйық деп аталады, ал тамшыға айналып, жиылып тұратын сұйық жұқпайтын сұйық деп аталады
Қатты дене бетiмен үлдiр секiлдi ағып-жайылатын сұйық жұғатын сұйық деп аталады, ал тамшыға айналып, жиылып тұратын сұйық жұқпайтын сұйық деп аталады
Жұғатын сұйықтар үшiн шектiк бұрыш сүйiр болып келедi:
Жұғатын сұйықтар үшiн шектiк бұрыш сүйiр болып келедi:
0 ≤<π/2
ал жұқпайтын сұйықтар
үшiн – ол доғал: π/2 <≤π
Лаплас формуласы
Көпіршіктердің радиусына кері пропорционал болатын көпіршік бетінің қисықтығынан туатын лапластық қысым
