4. Атқа міну мәдениетінің қалыптасуы. Ат әбзелдері


бөлігі Үгедей ұлысының құрамына кірді. Бату Шығыс ханның немересі



бет3/14
Дата31.05.2023
өлшемі36,24 Kb.
#178094
1   2   3   4   5   6   7   8   9   ...   14
Байланысты:
jasalmagan suraqtar

бөлігі Үгедей ұлысының құрамына кірді. Бату Шығыс ханның немересі
Жошының екінші ұлы Бату хан .Русь пен Шығыс Еуропаға жорығына
қолбасшылық етті .Жошы ұлысын Ертістен Дунайға дейінгі байтақ өлкені алып
жатқан Алтын Орда мемлекетіне айналдырды. 1251 жылы Онон өзені бойында
өткен Құрылтай жиналысында Батудың қолдауымен Мөңке ұлы хан болып
сайланды. Батудың 26 әйелі, Сартақ, Тоқан, Әбуқан, Улақшы есімді 4 ұлы болған.
Бату Еділдің сағасындағы (Ахтуба алқабы) аралдарының бірінде орналасқан
Сарай қаласында жерленген.
Жеті жарғы"
"Қасқа жол" мен "Ескі жол" заңдары XVII ғасырдың аяқ кезі мен XVIII -ғасырдың
басында қайта толықтырылып, елеулі өзгерістер енгізіліп дамытылады. Тәуке
хан (1680-1718) тұсында "Күл төбенің басында күнде кеңес" өткізіліп, "Қасқа
жолдың" бұрынғы бес тарауына тағы да екі тарау қосылып, "жеті жарғы" ("жеті
заң") деп аталды. Бұл жаңадан қосылған екі тарау: жер дауы туралы заң мен құн
дауы туралы заң еді. Тәуке хан тұсында Қазақ хандығының шығыс жағындағы
жайылымдарды ойрат-жоңғар феодалдарының басып алуына байланысты
жердің таралуы, мал жайылымдарына таласқан жанжалдардан адам өлімінің жиі
болуы себепті жер дауын мүлік заңынан, құн дауын жалпы қылмыс заңынан
бөліп алып, жеке-жеке тарау енгізуге тура келді. "Жеті жарғы" заңы Үш жүздің
ойшыл саңлақ билері — Төле би, Қазыбек би, Әйтеке бидің қатысуымен, хан
қасындағы билер кеңесінен өтті.Қазақ хандығы заңдарының қылмыс заңынан
оның таптық мәні айқын көрінеді: "Жеті жарғы" заңында қысаспен әдейілеп кісі
өлтірушілерге бұрынғыдай "қанға қан, жанға жан алу" ережесі сақталды. Алайда,
бұл көбінесе күн тарттырумен алмастырылып отырылды. Құнның мөлшері
мынадай болды: еркекті өлтіргені үшін толық құн — "ердін құны екі жүз жылқы"


Достарыңызбен бөлісу:
1   2   3   4   5   6   7   8   9   ...   14




©engime.org 2024
әкімшілігінің қараңыз

    Басты бет