Анықтама: Егер бір шама бірнеше есе артқанда (кемігенде), екінші шама сонша есе артатын (кемитін) болса, онда шамаларды тура пропорционал шамалар деп аталады.
Тура пропорционалдықтың қасиеті:
Егер екі шама тура пропорционал шамалар болса, бірінші шаманың кез келген екі мәнінің қатынасы екінші шаманың сәйкес екі мәнінің қатынасына тең болады.
Мұнда х1, х2 –бірінші шаманың мәндері у1, у2 – екінші шаманың сәйкес мәндері.
Мысал -2: Заттың 1 кг-ның бағасы 70 теңге 2кг, 3кг, 4кг, 5кг, 6кг, 7кг заттың құны неше теңге ?
Массасы (кг)
1
2
3
4
5
6
7
Құны (тг)
70
140
210
280
350
420
490
Кесте бойынша бірінші шама неше есе өссе, екінші шамада сонша есе өседі, немесе керісінше бірінші шама неше есе кемісе, екінші шамада сонша есе кемиді.
Анықтама: Егер екі шама тура пропорционал шама болса, бірінші шаманың кез-келген екі мәнінің қатнасы,екінші шаманың сәйкес мәнінің қатнасына тең болады.
