қолдану
критерийі
–
дара жұмыс жасау
мақсатын түсіндіру;
берілген болжамды
тексеру.
Жинақтау
D
Білімді жай
қабылдамай,
талдап,
саралап
салыстыру
критерийі.
Білім алушының
өз іс –
әрекеті
мен белсенділігі
Білімді
жүйелеу
және
білімді
топтастыру;
салыстыру;
Талдау
F
Алған
білімнен
жаңа
өнім
жасап
шығару
критерийі
Білім алушының
өз іс – әрекеті
мен белсенділігі
Талдау,
шешімін
табу,
алгоритм
құрастыру, жүйелеу,
зерттеу
Баға
(сыни
өзіндік
пікір)
Өз
пікірін
білдіріп,
сынап,
жоққа
шығару,
мақұлдамау
критерийі
Білім алушылар
мен мұғалім
Нәтиже шығару.
Мұндағы: түсіну, жинақтау, талдау – бұл категориялар ойлау үдерісінің
операциялары және танымның әдістері болып саналады. Ал, болашақ
кәсіптік оқыту мұғалімдерінің әдістемелік іс-әрекетінде – бұл білім
нәтижесін алуға ықпал ететін бағалау критерійлері болып саналады. Бұл
тұста Б.Блум таксономиясын қолдану болашақ кәсіптік оқыту мұғалімдерінің
әдістемелік іс-әрекеттерін шыңдай түсуге
жол салады, атап айтсақ, аса
сезгіштік, ой ұшқырлығы, жаңаға ұмтылушылық, шығармашылық
қабілеттер, өзіндік ой –
пікірлерге тұра білу, өзіне сын көзбен қарау, қисын
ойлау, жаңаны сезгіштік, күмәншілдік, әр нәрсеге күмән келтіру [4]. Б.Блум
таксономиясының
негізінде
болашақ
мұғалімдердің
креативтілігі,
шығармашылық дербестілігі қалыптасады деп білеміз. Өйткені, кәсіптік
оқыту үдерісінде болашақ мамандардың алған
білімдерін шығармашылық
деңгейге
жетелеу,
өнімді
тәсілдермен
жүзеге
асады.
Б.Блум
таксономиясының ұтымдылығы да сонысымен ерекшеленеді (Кесте 2).
Кесте 2. Блум таксономиясы бойынша бағалау критерийлерінің
мазмұндық сипаты
Бағалау
критерийлері
Мазмұндық сипаты
Білім
Бұл категория мәлiметтердi қайталау немесе тану арқылы
есте қалай сақталғанын тексеруге бағытталады, мағлұмат
пен деректердi еске түсiредi.
Түсіну
Оқу
материалын
түсінгендіктің
ретінде
келесідей
әрекеттерді атқаруды атауға болады:
Трансляция
– оқу
материалын бір «тілден» екінші «тілге» ауыстыру (мысалы,
сөзбен келтірілген мәліметті кесте, схемамен көрсету, т.б.);
Интерпретация
– оқу материалын «өз сөзімен» түсіндіру,
қысқаша баяндау;
Жорамалдау
– оқу
материалдары
бойынша әңгіменің әрі қарай не туралы болатындығын,
оның салдары мен нәтижелерін болжау.
Қолдану
Бұл категория оқу материалын нақты жағдайда және
мүлдем жаңа ситуацияда қолдануды меңзейді. Мұнда
ережелерді, әдістерді,
ұғымдарды, заңдарды, қағидаларды,
теорияларды, практикалық тұрғыдан қолдану кіреді. Оқу
нәтижелері түсіне деңгейіне қарағанда материалды
тереңірек игеруді талап етеді.
Жинақтау
Оқу материалының құрылымы анық көрінуі үшін оны
құрамдас бөліктерге бөлу. Бұл категория оқу материалының
мазмұнын сезінумен қатар оның ішкі құрылысын қалайша
құралатындығын
меңзейді.
Оқу
материалының
әлементтерінен жаңашыл сипаттан бүтінді (нәтижені)
құрастыру.
Талдау
Жаңа нәтиже ретінде оқу материалдарын мүлдем
өзгеше
реттейтін хабарлама (баяндама, т.б.), жұмыс жоспары,
схемаларды атауға болады. Мұндай оқу нәтижелері жаңа
мазмұн мен жаңа құрылымдарды жасап шығаратын
шығармашылық әрекеттерді қолдануды талап етеді.
Достарыңызбен бөлісу: