71
Идентификация
деп ену субъектілеріне иелері (тасымалдаушылары)
объектілерге кіруге рҧқсат етілгендерге идентификаторлар немесе берілген
идентификаторлар тізімі бойынша салыстыруды айтады.
Аутентификация
деп ену субъектісіне объектіге кіруге рҧқсат
ететін
идентификатордың соған жататынын, оның растығын тексеруді айтамыз.
Адамдарды идентификациялаудың екі тҥрі бар: атрибутивті және био-
метрикалық.
Атрибутивтік
әдіс ену субъектісіне ӛте сирек кӛзделетін затты, немесе
парольді (кодты) немесе коды бар затты беру арқылы іске асады. Ену субъек-
тісін идентификациялау заттарына пропуск, жетондар немесе кіретін есіктерге
(қақпақтарға) арналған кілттерін беруді білдіреді.
Объектіге енгізу субъектісін иденфикациялайтын
заттар пропускілер,
жетондар немесе кіретін есіктердің қҧрылғыларының кілттері болуы мҥмкін.
Пропускілер, жетондар, тағы сол сияқтылар,
объектіге кіргізуді автомат-
тындыра алмайды. Адамды иденфикациялау мен аутентикациялауды контролер
жҥргізеді, сондықтан оның субъективті сипаты болады. Пароль оның иесіне
ғана белгілі болатын және жҥйеге енгізілетін символдар мен цифрлар жиыны-
нан тҧрады.
Парольдар ереже бойынша, КЖ-ге қол жеткізуді саралау ҥшін
пайдаланылады. КЖ-дің объектіліріне кіруге рҧқсат алу ҥшін кодтар жиі
қолданылады, және олар негізінен цифрлардан тҧрады. Ақпараттың мате-
риалдық
тасымалдаушысы болып табылатын, қол жеткізу субъектісінің
идентификациялық кодын қамтитын идентификаторлардың келешегі зор.
Кӛбінесе кодты тасымалдаушы ӛлшемі кішігірім пластикалық карталар
(картаның ауданы сіріңке қорабының ауданын 2 еседей ғана ҥлкен)
ретінде
жасалады. Идентификаторлардың коды орнатылуы қҧрылғысының кӛмегімен,
оны иелінуші туралы қысқаша мәліметтер болуы мҥмкін.
Пластикалық карталар тӛмендегідей талаптарды қанағаттандыруы тиіс:
кодты санкциясыз оқу мен оның кӛшірмесін жасау кҥрделілігі;
жоғары эксплуатациялық сапалары;
кодтың жеткілікті тҥрдегі ҧзындығы;
бағасының тӛмендегі;
Эксплуатациялық сапалар деп жҧмыс істеу сенімділігін кодты периодты
тҥрде ауыстыру мҥмкіндігін, сыртқы ортаның әсерлеріне орнықтылығын,
сақтау мен
пайдалану ыңғайлығын, қызмет атқару ҧзақтылығын айтамыз.
Физикалық принциптеіне байланысты карталар:
магниттік;
инфрақызыл;
оптикалық жадты;
штрихты;
«Виганд» карталары;
жартылай ӛткізгішті
болып бӛлінеді.
72
Магниттік карталардың
100 байт ақпарат сақтауға болатын магниттік
жолағы болады. Бҧл ақпараттағы қҧрылғының тілігіне
салғанда ғана оқитын
арнайы қҧрылғы арқылы оқылады.
Инфрақызыл карталардың
ішкі қабатында инфрақызыл сәулелерді
жҧтатын арнайы заттық иденфикациялық ақпарат жазылады. Картаның сыртқы
қабаты инфрақызыл сәулені ӛткізеді. Идентификациялық код картаның сыртқы
инфрақызыл сәуле кӛзінен сәуле тҥскенде оқылады.
Достарыңызбен бөлісу: