Жалпы астрономия
ҚОСЫМША 1 Юлиан күндері, юлиан дәуірлері
жүктеу/скачать 9,3 Mb.
|
POSOBIE PO ASTRONOMII
- Бұл бет үшін навигация:
- ПАЙДАЛАНЫЛҒАН ӘДЕБИЕТТЕР
- Мазмұны Кіріспе
- Аспан координаттарының жүйелері
- Жер қозғалысы
- Уақытты санау жүйелері
- Жұлдыздардың аспан сферасындағы орналасуының бұрмалайтын эффектілері
| ҚОСЫМША
1 Юлиан күндері, юлиан дәуірлері Есептеулерді оңайлату үшін астрономияда тәуліктерді біздің дәуірге дейінгі 4713 жылының 1 қантарының бүкіләлемдік (UТ, 9 дәрісті қараңыз) уақыттың 12 сағатынан бастап үздіксіз түрде санау қолданылады. Сөйтіп, біздің дәуірге дейінгі 4713 жылының 1 қантарының бүкіләлемдік уақыттың 12 сағатынан бастап өткен орташа күн тәуліктерінің саны қарастырылып отырған күннің JD (Julian Date) юлиан күні деп аталады. Кестеде 1950- 2050 жж. аралығы үшін әр жылдың басына (1 қантар, ) сәйкес келетін юлиан күндері келірілген.
Юлиан күндеріне қоса модификацияланған юлиан күндері де (MJD) анықталады: Уақыттың кез-келген мезетінің юлиан мерзімі юлиан күнін белгілейтін бүтін сан мен талтүстен қарастырылып отырған мезетке дейін өткен тәуліктің бөлігіне тең бөлшек түрінде беріледі.. Ерекше назар бөлейік: юлиан күндері талтүстен, ал модификацияланған юлиан күндері - түнгі сағат 12 –ден бастап саналады. Жылдың ұзақтығы қабылданғаннан соң, кез-келген уақыт мезеті (дәуір) жыл нөмері мен бөлшек бөлігімен анықтала алады, мысалы 1999,2435.Жыл санау жүйесінде қазір юлиан жылы қолданылады. Оның ұзақтығы қазір 365,25 атомных атомдық тәулікке тең деп алынады. Атомдық тәуліктердің бүтін санына (36525) тең Юлиан жүз жылдығы (ғасыры) астрометрияда уақыттың негізгі бірліктерінің бірі болып саналады, прецессияны еске алу формулаларында жұлдыздық және бүкіләлемдік уақыттарлы байланыстыратын формулаларды қолданылады. Белгілі D юлиан күні үшін юлиан (J) дәуірі мына өрнекпен анықталады: Юлиан дәуірі Бұл формуладағы 365,25 саны – юлиан жылының ұзақтығы, ал 2451545,0 – 2000 жылдың 1 қаңтарының бүкіләлемдік уақыт бойынша 12-ге сәйкес сағаттың юлиан мерзімі екенін тағы да қайталап өтейік. Сөйтіп, J2000.0 дәуірі үшін мынаны жаза аламыз: қаңтар (Юлиан күндер жүйесі әуелі UT шкала үшін анықталған еді. Бірақ 1998 жылынан бастап ХАО юлиан мерзімдерін Жерлік (TT) уақытқа қатыстыруға ұсынады, юлиан күнінің ұзақтығы 86400 СИ жүйесінің секундына тең). (J2000.0 жазбадағы J белгісі юлиан дәуір деген мағынаны білдіреді). ПАЙДАЛАНЫЛҒАН ӘДЕБИЕТТЕР Кононович Э.В., Мороз В.И. Общий курс астрономии - М.,УРСС, 2001. – 544с. Жаров В.Е. Сферическая астрономия – М., 2002. Ковалевский Ж. Современная астрометрия – М. Век-2, 2004. – 480 с. Машонкин Л.И., Сулейманов В.Ф. Задачи и упражнения по общей астрономии – Казань, КГУ, 2002. Kovalevsky J. Modern Astrometry - Berlin: Springer, 1995. ESA. The HIPPARCOS and TYCHO catalogues-VI. Introduction and Guide to data, 1997. Иванов В.В., Кривов А.В., Денисенков П.А. Парадоксальная Вселенная. 175 задач по астрономии - С-Пб., СПбГУ, 1997. Монтенбрук О., Пфлегер Т. Астрономия на персональном компьютере - С-Пб., Питер, 2002. – 320с. Ранцини Ж. Космос. Сверхновый атлас Вселенной / – М., Эксмо, 2005.-216с Железняков В.В. Радиоизлучение Солнца и планет. М., 1964.-560с. http://www.sai.msu.ru www.astronet.ru http://astra.prao.psu.ru http://www.sciteclibrary.ru/rus/catalog.html http://www.poptech.ru http://relay.sao.ru/hp/sun/edu/radiosun.html http://comet.sai.msu.ru/~gmr/course/ivdex.htm - Рудницкий Г.М. Конспект лекций по курсу «Радиоастрономия». Учебное пособие для студентов. Нижний Архыз. CYGvUS. 2001. Стратонович Р.Л. Теория информации. М.: «Сов. радио», 1975. – 424 с. Schuster H.G. Deterministic chaos. Physic-Verlag, 1984. Zhanabaev Z.Zh. Rep. Nat. Acad. of Science RK. 1996. №5. – Р.14. Жанабаев З.Ж. Квазиканоническое распределение Гиббса и масштабная инвариантность хаотических систем. Мат.5-й Межд.конф. «Хаос и струк. В Нелин.сист.», 15-17 июня 2006.Астана. –Ч.1. –С.15-23. Федер Ф. Фракталы. – М.: Мир, 1991. – 254 с. Жанабаев З.Ж. Обобщенная метрическая характеристика динамического хаоса. Матер. 8-й межд. шк. «Хаотические автоколебания…».- Саратов, 2007.-с.67-68. http://www.ngdc.noaa.gov/stp/SOLAR/ftpsolarradio.html (National Geophysical Data Center) http://www.ips.gov.au/world_Data_Centre/ Цимахович Н.П. Большие радиовсплески Солнца. Рига: Зинатне, 1968. Жанабаев З.Ж., Наурзбаева А.Ж., Алимгазинова Н.Ш. Информационно-энтропийные характеристики всплесков микроволнового излучения Солнца. Вестник КазНУ, серия физ., №2 (20), 2005.- с.155-160. Мазмұны Кіріспе............................................................................................3 1 ТАРАУ. Сфералық астрономия негіздері............6 1.1.Аспан. Аспан денелерінің көрінетін қозғалыстары.................7 1.2.Сфералық геометрияның негізгі ұғымдары. Сфералық үшбұрыштар………………………………………………………..9 1.3.Жер пішіні. Географиялық координаттар…………………...12 1.4. Аспан координаттарының жүйелері…………………18 1.4.1.Аспан сферасы………………………………………………18 1.4.2.Горизонталды координаттар жүйесі……………………….20 1.4.3.Бірінші экваторлық координаттар жүйесі………………...22 1.4.4.Екінші экваторлық координаттар жүйесі…………………24 1.4.5.Эклиптикалық координаттар жүйесі………………………25 1.4.6.Галактикалық координаттар жүйесі.....................................27 1.5.Шырақтар координаттарының тәуліктік қозғалыс кезіндегі өзгерісі……………………………………………………………..29 1.6.Параллакстық үшбұрыш және аспан координаттарын өзара түрлендіру…………………………………………………………33 1.7.Қазіргі заманғы астрометрияда координат жүйелерін анықтау.............................................................................................35 1.8.Каталог дәуірі, күн мен түннің теңелу дәуірі, күн мен түннің динамикалық теңелуі......................................................................38 1.9.Қазіргі заманғы астрометрияда координат жүйелерін жүзеге асыру.................................................................................................41 1.10.Жер қозғалысы....................................................................43 1.10.1.Жер осінің прецессиялық және нутациялық қозғалысы.........................................................................................44 1.10.2.Жер осінің прецессиялақ қозғалысының алдарлары........................................................................................47 1.10.3. Жер полюсінің жер беті бойымен қозғалысы..................49 1.10.4. Жер айналуының бірқалыпсыздығы.................................51 1.11. Уақытты санау жүйелері...............................................54 1.11.1.Жұлдыздық және күндік уақыт..........................................55 1.11.2.Жұлдыздық тәуліктер және жұлдыздық уақыт.................................................................................................55 1.11.3.Шын күндік тәуліктер және шын күндік уақыт................57 1.11.4.Орташа күн тәуліктері және орташа күн уақыты..............................................................................................59 1.11.5.Уақыт теңдеуі.......................................................................60 1.11.6.Әлемдік уақыт......................................................................61 1.11.7.Жергілікті уақыт және бойлық...........................................65 1.11.8.Белдеулік және декреттік уақыттар....................................66 1.11.9.Динамикалық уақыт шкалалары.........................................67 1.11.10.Атомдық уақыт шкалалары...............................................68 1.12.Жұлдыздардың аспан сферасындағы орналасуының бұрмалайтын эффектілері........................70 1.12.1.Астрономиялық рефракция. Астрономиялық рефракция туралы түсінік..................................................................................70 1.12.2.Жазық-параллель атмосферадағы оптикалық рефракция.........................................................................................72 1.11.3.Сфералық-симметриялы атмосферадағы оптикалық рефракция.........................................................................................75 жүктеу/скачать 9,3 Mb. Достарыңызбен бөлісу:
|