228
- халықтың инфляциялық күтулері.
Монетарлық себептер:
- мемлекеттік бюджеттің тапшылығы;
- ақша массасы көлемінің инфляция қарқынына əсері. Ор-
талық банк активтерінің ұлғаюы барлық жағдайларда ақша мас-
сасының
өсіп отыруына алып келеді, бұл төлем қабілеттілігі бар
сұраныстың артуын білдіреді. Нəтижесінде игіліктерге жалпы
баға
деңгейі өседі;
- ақша айналымы жылдамдығының артуы.
Инфляцияның əртүрлі жіктелу критерийлеріне байланыс-
ты көптеген түрлерін ажыратуға болады:
1.
Экономиканы мемлекеттік реттеудің «тереңдігіне», ин-
фляцияға қарсы саясаттың инструментарийлеріне байланыс-
ты
,
инфляция
айқын
(ашық) жəне
басылған-бүркемелен-
ген
(жабық) түрде жүріп отыруы мүмкін. Инфляция процесі-
нің айқын немесе ашық формада болып отырғаны бағаның өсуі,
ұлттық валюта курсының төмендеуі арқылы көрінеді.
Бағалардың еркін құбылуы жағдайларында
орын алатын ашық
инфляцияның деңгейін келесі формуламен анықтауға болады:
π = Р – Р
-1
/ Р
-1
× 100%.
мұнда, Р – ағымдағы жылғы бағалардың орташа деңгейі;
Р
-1
– өткен жылғы бағалардың орташа деңгейі.
2.
Зерттеу объектісіне байланысты
, инфляция
ұлттық
,
ай-
мақтық
жəне
əлемдік
болып бөлінеді. Ұлттық жəне
аймақтық
масштабта талдау объектісін көтерме жəне бөлшек сауда ба-
ғаларының динамикасы,
кейбір елдердегі, елдер бірлестігінің
дəрежесіндегі, халықаралық нарықтағы ЖҰӨ-нің дефляторы
құрайды.
Достарыңызбен бөлісу: 
