Салқынбай А., Абақан Е. с



Pdf көрінісі
бет265/336
Дата14.12.2021
өлшемі13,56 Mb.
#126888
1   ...   261   262   263   264   265   266   267   268   ...   336
Байланысты:
Салқынбай линг. Түсіндірме сөздік

СИГНИФИКАТ 
(лат.  signifi-- 
catum  -   белгіленетін)  -   тіл д ік 
белгінің  үғымдық  мазмұны.  Бүл 
мағынада  «С .»термині  о р та - 
ғасырлық схоластикалық логика- 
дан басталады (Иоанн Солсбери- 
XII  ғ.).  XX  ғ.  Ч.У.  Моррис  (1938) 
еңбектерінде қайтадан қолданыс 
табады .  Д ә с т ү р л і  л о ги ка д а  
«мағынаның  мазмұны»,  «мән» 
(Г.Фреге), «интенсионал» (Р.Карнал), 
«маңыз»  (У.О.Куайн),  «концепт» 
(А.Черч),  «айқындалатын»  (Ф.де 
Соссюр) т.б. терминдерге жақын 
болады.  Гносеологиялық түрғы- 
дан  алғанда  С.  адам  санасын- 
дағы  қайсыбір  денотат  қасиет- 
терінің бейнесі болып табылады. 
«Денотат»  терминінің  екі  мағы- 
насы  болғандықтан  (денотат- 
референт және денотат-экстен- 
сионал),  «С»  те р м и н і  де  екі 
мағынаға  ие  болады.  Бірінш і- 
сінде,  С.  идеалды,  психикалық 
н ә р се   р е тін д е -м а те р и а л д ы  
денотатқа  қарама-қарсы  қойы- 
лады.  Екіншісінде,  С.  тіл  жүйе- 
сіндегі сөздің номинанты ретінде 
қаб ы л д а на д ы . 
Б е л гіл і 
бір 
референтті  әр  түрлі  С.-ты  бар
белгілермен  айқы ндау-көркем  
әдеби  те кс те   ж и і  ке зд е с е тін  
құбылыс.  Мыс.:  М .Булгаковтың 
« М а сте р   ж э н е   М а р га р и т а »  
романында  бір  кейіпкердің  әр 
түрлі  сигнификативтік  атаулары 
бар:  «азамат»,  «ала  ки ім д і» , 
«субъект»,  «регент»,  «аудар- 
машы»,  «үзын  түра  ала  киімді», 
« б е й та н ы с» , 
«ала  к и ім д і» , 
« с ү м ы р а й - а у д а р м а ш ы   », 
«Коровьев»,  «Ф агот»,  «алаяқ 
Фагот»  т.б.  С.  әрқаш анда  да 
денотат  б е л гіл е р ін ің   кеш енін 
кө р с е т е д і,  олар  т ү р а қт ы   не 
уақытша,  абсолютты  не  жанама 
болуы  мүмкін.


Достарыңызбен бөлісу:
1   ...   261   262   263   264   265   266   267   268   ...   336




©engime.org 2024
әкімшілігінің қараңыз

    Басты бет