68
концентрация
)
;
С
3
– зиянды заттың су қоймасындағы шектелген рұқсат етілген
көлемі
(
бақылау нүктесінде
)
; а – араласу коэффициенті, ол бақылау нүктесінде
су қоймасының суының ағынды сумен қанша бөлігі араласатындығын
көрсетеді; Q – су қоймасындағы судың шығыны , м
3
/с ; q – ағынды судың
шығыны м
3
/с
.
Жоғарыда келтірілген өрнектен зиянды заттың ағынды суды тазартқаннан
кейінгі концентрациясын есептеп алуға болады
:
(
)
3
2
3
1
C
C
C
q
Q
C
+
-
·
= a
,
Егер
С
1
≤
ШРТ
, онда су қоймасының санитарлық жағдайының болжамы
қолайлы, кері жағдайда арнайы шаралар қолдану керек, ол ағынды суды тазалау
қажет болады (немесе көлемін азайту керек)
.
Тазалау дəрежесі жəне
технологиялық жəне санитарлы-техникалық шаралардың сипаты
С
1
жəне
ШРТ
дəрежелерінің үйлесімімен анықталады
.
Ластаушы заттың ағынды судағы рұқсат етілген концентрациясы
С
ШРТ
мына өрнекпен анықталады, онда
С
1
≤
ШРК .
С
ШРТ
=
q
Q
·
a
(
С
ШРК
–
С
2
) +
С
ШРК,
С
ШРТ
≤
ШРК
болса, нормативтік қажеттік су объектісінің соңғы нүктесіне емес
, ағынды судың өзіне есептелу керек
.
Бұл жағдайда тазарту ғимраттарын
жасамауға болады
..
Сонымен,
С
ШРТ
нормативтері ластануды азайтуға
шараларды жобалаудың негізі ретінде алынады
.
Егер фондық концентрация
С
2
≥
ШРК
болса, онда ағынды суды су қоймасына төгуге болмайды
.
Ластаушы заттың су объектісіндегі шектелген рұқсат етілген төгілім
(
ШРТ
) – белгілі көлемдегі ағынды судың төгілуі, ол су объектісіндегі сумен
араласқанда соңғы нүктедегі ластағыш заттың
ШРК
–на сəйкес болады
.
Өзендердің бақылау нүктелеріндегі судың құрамы мен қасиеті мына
нормаларға сəйкес келуі, төмендегіше орналасуы керек
:
·
Шаруашылық
ауыз–су
жəне
мəдени–тұрмыс
мақсатына
қолданылатын су қоймасы жақындағы су қоймасынан 1000м жоғары
орналасуы қажет;
·
Балық шаруашылығы су қоймаларында, ағынды су шығатын жерден
500м қашықтықта орналасуы жөн;
·
Ақпайтын су қоймаларында (көлдерде) бақылау зонасы су пайдалану
пунктінен 1000м радиуста нормативке сəйкес келуі керек
..
ШРТ
–ді мына формула арқылы есептейді
:
ШРТ
=
С
ШРТ
* q
Достарыңызбен бөлісу: