«xxi ғасырдағЫ Ғылым және білім»
О.Ж.ЮСУПОВ,Қ.ПРИМБЕТОВ,А.ЖУМАБАЕВ
жүктеу/скачать 4,46 Mb. Pdf көрінісі
|
Сборник 3конф (1)
| О.Ж.ЮСУПОВ,Қ.ПРИМБЕТОВ,А.ЖУМАБАЕВ
(НӨКИС,ӨЗБЕКСТАН) АРАЛ ӨЛКЕСІНДЕГІ ҚАСИЕТТІ ЗИЯРАТ ЖАЙЛАР: ХӘКІМ АТА ЖӘНЕ ИМАМ ИШАН ЖАЙЛЫ Өзбекстанның солтүстік-батыс аймағындағы қасиетті зиярат жайларды анықтау және ғылыми бақылау, мемлекеттік қаулылар және қәрекеттер стратегиясы концепциясында, елімізде, арқа регионда «саяхат және туризм» бағдарында, «ішкі және зиярат туризм» саласында пайдалану маңызды мәселелердің бірі болып табылады. Мемлекеттік қаулылар: Қарақалпақстан Республикасы бойынша 2017 жыл,17 январь, 117 санды, 2017 жыл 28 февраль қаулыларында өлкеміздегі қасиетті жайларды абаттандыру, ғылыми бақылау,сол негізде, туризмде пайдаланудың іс-шаралары белгіленген. Қарақалпақстан Республикасы аймағын әлеуметтік-экономикалық дамыту, халықтың тұрмыс дәрежесін жәнеде жақсылау бойынша қосымша іс-шаралар бағдарламасы жайлы, - Ел басшымыз (2017-жыл 17-январь, 15 санды) қаулысында: «Республика аймағындағы материалдық мұрағат объектлердің жағдайларын үйреніп шығыу және қайта жөндеу, абаттандыру жұмыстарын алып бару», «Мойнақ ауданында жайласқан Хәкім ата-Сүлеймен Бақырғани және Бограхан ата бейіті (зыярат орынды) жөндеу және Миздахкан кешенідегі Назлымхан сұлу, Шамун Наби мақбаралары, Ақымбет бақсы қабірін абаттандыру, ғимарат салу, зиярат жолдарын құрыу»,-сияқты бірқатар іс-шараларды орындау көрсетілген. Сондай-ақ, «Шымбай ауданы аймағында жайласкан зиярат жайлардың бірі болған «Қарақұм» қабірістандағы Бердақ бейітін қайта жөндеу және абаттандыру мемлекеттік туризм саясаты дәрежесіне көтеру көкейтесті мәселе болып есептеледі. Өзбекстан зиярат жайлар жайында тоғыз томдық кітап жазылған, тілекке қарсы Қаракалпақстан өлкесі бойынша этноаксиология объект есебінде, материалдық мұрағаттарымыз ғылыми кешенді тәрізде әлі де үйренілмегені жайлы айтылуда. Кітап авторлары болашақта «Әжінияз, Бердақ, И.Юсупов, Т.Қайыпбергенов және басқада ғалымдар және данышпандар қабірлерін» үйреніп, зиярат жайлар қатарына кіргізіуі маңызды,- деп жазды. Тәуелсіздік жылдардан бастап, ұлттық идея және ұлттық идеологияны нығайту, үгіт-насихаттау,тарихи тұлғалар мен данышпандардың қасиетті орындарын анықтау, ғылыми бақылау, сақтау және онан пайдалану, бабаларымыздың отанымыз тарихындағы орнын және ролін бағалау бойынша нәтижелі, үлгілі және мақтаныш ететін жұмыстар істеліп жатыр.Соңғы жылдары Елімізде ұйымдастырылған Ислам өркениеті Орталығы, Ислам Академиясы, Мир Араб жоқары медресесі, Имам Бұқари және Имам Термези халықаралық ғылыми –зерттеу орталықтары бай ғылыми-тарихи мұрағатымызды үйреніу және үгіт-насихаттауға қызмет етпекте,- деп мемлекеттік құжаттарда көрсетілген. 259 Арал бойының тарихи географиясында қанша мәдени мұрағат объектлер және зиярат орындар бар. Арал теңізі мен Әмудария алқабында қанша этномәдени және дини-ағартыушылық орындар, мешіт-медіреселер сақталған. Бұл сұрақтарға сарапшылар және ғылымпаздар жаңаша назар аударып жатырғаны мәлім. Солтүстік батыс Өзбекстан - Қарақалпақстан Республикасы аймағындағы орта ғасырларға тиісті, қасиетті зиярат жайлар мен орындарды анықтау және үгіт-насихаттауда бастапқы жақсы ниет, жақсы ой, ғылыми назар археолог Г.Хожаниязов және тарихшы О.Ж.Юсупов тарапынан басталды. Олар «Қарақалпақстандағы қасиетті жайлар» атамада кітап шығарды. Қоңырат және Мойнақ аудандары аралығында қазіргі «Хәкім ата» кеңшарында «Хәкім ата» қабірі, махбарасы жайласқан. 1933 жылғы Қаракалпақстан «НарКомЗемнің» картасында Қыран тауда. «Талдық» дарияның оң жағасында «мог.Иман ишана»» бары белгіленген. Солтүстік өлкеде, «Қоңырат» және «Жаны қала» астрономиялық пунктлер аралығында «АКИМ» ата көлі, Хәкім ата әулиешілігі бары белгіленген. [1.290б] жүктеу/скачать 4,46 Mb. Достарыңызбен бөлісу:
|