Жалпы қасиеттер туралы қысқаша түсінік
Жоғары иондану энергиясы
Жоғары электронегативтілік
Нашар жылу өткізгіштер
Электр өткізгіштердің нашарлығы
Иілгіш немесе иілгіш емес қатты заттар
Металл жылтырлығы аз немесе мүлде жоқ
Электрондарды оңай алыңыз
Түсті болуы мүмкін, дегенмен металл емес, жылтыр емес
Металдарға қарағанда төменгі балқу температурасы және қайнау температурасы
Металдар мен бейметаллдарды салыстыру
Төмендегі кестеде металдар мен бейметалдардың физикалық және химиялық қасиеттерін салыстыру көрсетілген. Бұл қасиеттер жалпы металдарға (сілтілі металдар, сілтілі жер, ауыспалы металдар, негізгі металдар, лантанидтер, актинидтер) және жалпы бейметалдарға (бейметалдар, галогендер, асыл газдар) қолданылады.
Металдар
|
Бейметалдар
|
|
химиялық қасиеттері
|
валенттілік электрондарын оңай жоғалтады
|
валенттілік электрондарын оңай бөледі немесе алады
|
Сыртқы қабықтағы 1-3 электрон (әдетте)
|
Сыртқы қабығындағы 4-8 электрон (галогендер үшін 7 және асыл газдар үшін 8)
|
|
негізгі оксидтер түзеді
|
қышқыл оксидтерін түзеді
|
|
жақсы төмендететін заттар
|
жақсы тотықтырғыш заттар
|
|
электр энергиясы төмен
|
жоғары электр энергиясы бар
|
|
физикалық қасиеттері
|
бөлме температурасында қатты (сынаптан басқа)
|
сұйық, қатты немесе газ болуы мүмкін (асыл газдар - бұл газдар)
|
металл жылтырлығы бар
|
металл жылтырлығы жоқ
|
|
жылу мен электрді жақсы өткізгіш
|
жылу және электр өткізгіштің әлсіздігі
|
|
әдетте икемді және иілгіш
|
әдетте сынғыш
|
|
жұқа парақтағы мөлдір зат
|
мөлдір жұқа парақта
|
|
Қорытынды
Химиялық элементтер тізімі элементтердің атомдық нөміріне байланысты және де басқа көрсеткіштерге байланысты реттеуге мүмкіндік береді.
Кестеде химиялық элементтің атауы, латынша белгісі (ИЮПАК бойынша), периодтық кестедегі тобы және периоды, атомдық масса, заттың тығыздығы, балқу температурасы, қайнау температурасы, элементті ашқан жылы, ашқан адамның аты-жөні.
Және түсі бойынша, элемент қай топта екенің анықтауға мүмкіндік береді:Периодты жүйе барлық белгілі химиялық элементтерді бір жүйеге келтіріп, сол кезде белгісіз элементтердің табиғатта барын болжады. 19 — 20 ғасырлар аралығында электрон, радиоактивтік, рентген сәулесі, изотоптар, квант теориясы, т.б. жаңалықтардың ашылуы химиялық элементтер қасиеттерінің әр түрлі болуының негізгі себебін анықтады, олардың элементарлық бөлшектерден құралғаны химиялық элементтердің периодты жүйедегі орны және оның электрондық қабық құрылысын зерттеумен қатар жаңа элементтерді іздестіру нәтижесінде гафний мен рений ашылды, синтездеу арқылы технеций, прометий, астат және рет нөмірлері 93 — 105 болатын трансуранды элементтер алынды. 20 ғасырда химиялық элементтерді ашу әдістері (рентген, оптик., т.б.) оттек, азот, күкірт, инертті газдар, алтын, т.б. активтігі нашар металдар бос күйінде, активті химиялық элементтер табиғатта қосылыс түрінде кездесіп, көптеген кен орындарын құратындығы анықталды.
Кейбір химиялық элементтер өте аз мөлшерде минералдар құрамында қоспа түрінде (рений, рубидий, цезий, т.б.) кездеседі. Көміртек, сутек, оттек, азот, калий, фосфор, кальций, темір, иод, т.б. элементтер жануарлар мен өсімдіктер организмінде болады. Химия, металлургия, тамақ, т.б. өнеркәсіп дамуына байланысты химиялық элементтерді пайдалану аясы да артып келеді.
Достарыңызбен бөлісу: |