Юриспруденция кафедрасы



бет19/61
Дата18.06.2022
өлшемі1,18 Mb.
#146739
түріСеминар
1   ...   15   16   17   18   19   20   21   22   ...   61
Байланысты:
Юриспруденция кафедрасы

Ұсынылған әдебиеттер:

  1. Сапарғалиев Ғ. Қазақстан Республикасының конституциялық құқығы. Алматы: Жеті жарғы, 2003. – 480б.

  2. Мемлекет және құқық теориясы. Оқулық. Авторлар алқасы: Жоламанов Ж., Таукелов А.Н., Мұхтарова А.К., Алматы, 1998.

  3. Сапарғалиев Ғ. Ибраева А. Мемлекет және құқық теориясы. Алматы, Жеті Жарғы,1998.

  4. Венгеров А.Б. Теория государства и права. М.: 1998.

  5. Канаров С.А. Общая теория государства и права. М.: 1997.



4-ДӘРІС
МЕМЛЕКЕТ ТҰРПАТЫ (НЫСАНЫ)
Мақсаты: Мемлекеттің құрылысы, басқаруы, саяси режим туралы студенттерге толық мағлұмат беру.
Жоспар:

  1. Мемлекет нысанының түсінігі.Басқару нысаны.

  2. Мемлекеттік құрылым нысаны.

  3. Саяси режим.



1. Мемлекет нысанының түсінігі. Мемлекет нысаны - бұл қоғамның басқару, мемлекеттік кұрылым және саяси режим нысандарынан құралған кұрылымдық ұйымдастырылуы. Басқару нысаны - бұл мемлекеттік биліктің жоғары орган дарының өкілеттіктерінің өзара қатынасы, олардың құрамы мен құрылу тәртібі. Басқару нысаны жоғары билікті жалғыз адамнын немесе сайланбалы алқалық органның жүзеге асыруына байланысты ерекшеленеді. Осыған сәйкес, баскарудың негізгі түрлері болып монархия мен республика болып табылады.
Монархия - бұл жоғары мемлекеттік биліктің бір тұлғада ғана, монархта, болуымен сипатталатын баскару нысаны. Монарх билікті мұрагерлік бойынша өмір бойы иеленеді.
Егер монарх мемлекеттік биліктің жалғыз органы болып табылса, бұл монархия шектелмеген деп аталады, ал жоғарғы билік монарх пен баска бір органның арасында бөлінсе, бұл монархия шектелген деп аталады. Шектелген монархиялар, өз кезегіңде, өкілдік (дуалистік) және парламентарлық болып екіге бөлінеді. Өкілдік монархияда монарх атқарушылык билікті жүзеге асыра алады. ол үкіметті құру, министрлерді тағайындау, вето және парламентті тарату құкықтарын иеленеді. Ал парламен тарлық монархияда монархтың құқыктык жағдайы әлдеқайда шек телген болады. монарх тағайындаған министрлер парламенттің сенімсіздік вотумына тәуелді болады және монарх заңда көзделген жекелеген жағдайларда ғана парламентті тарата алады.
Республика - жоғары мемлекеттік билік белгілі бір мерзімге сайланатын сайланбалы органға тиесілі басқару нысаны. Халықтың қай бөлігінің мемлекеттік биліктің жоғары органдарын сайлауға катыса алатынына байланысты республика аристократиялық және демократиялық болып екіге бөлінеді.
Демократиялық мемлекеттер, өз кезегінде, төмендегідей түр лерге бөлінеді: 1) парламентгік, бұл мемлекетте саяси өмірдегі , шешуші рөл парламент сайлаган үкіметке тиесілі болады; 2) пре зиденттік, бұл мемлекетте сайланған ел басшысы үкіметтің де басшысы болып табылады, сол себепті, ол үкімет мүшелерін тағайындайды және оларды кызметінен босатады; 3) аралас, бұл мемлекетте үкіметті президент пен парламент бірлесе отырып құрайды.


Достарыңызбен бөлісу:
1   ...   15   16   17   18   19   20   21   22   ...   61




©engime.org 2024
әкімшілігінің қараңыз

    Басты бет