Топырақтың маңыздылығын біледі, түсінеді, топырақ түрлерін ажратады.
Сабақмақсаты
Оқушыларға жаңа тақырып бойынша терминдер мен мәліметтерді оқып үйренге, танысуға, халықтың шаруашылығына тигізетін әсерін және маңыздылығын түсінуге, ойын еркін жеткізе алуларына жағдай
жасау.
Бағалаукритерийі
«Топырақтың түрлері» тақырыбы бойынша жаңа терминдер мен
мәліметтерді біледі;
Топырақтың түрлері туралы халықтың шаруашылығына тигізетін әсеріне талдау жасайды,
Топырақтың маңыздылығы мен ерекшеліктерін салыстыра отырып
бағалайды.
Құндылықтарға баулу
Топырақ түрлерінің құрамы мен маңызы туралы дәріптеу
Пәнаралық байланыс
Химия, биология, тарих, информатика
Алдыңғыбілім
Топырақ дегенімі не?
Топырақ қандай заттардан құралады?
Топырақ түзуші табиғат заттарын атаңдар.
Топырақ не себепті әр түрлі болады?
Сабақтыңбарысы
Сабақтың кезеңдері
Жоспарланғанжұмыс
Дереккөздер, ресурстар
Сабақтыңбасталуы
Оқушылардың сабаққа дайындығын тексеру. Сабақ мақсатымен таныстыру. Топқа біріктіру.
Топтар: қызыл, жасыл, көк.
Түрлі түсті қима қағаздар
Топырақдегенне? Топырақты зерттеудің негізін салушы
В.В.Докучаев минералдар, өсімдіктер мен жануарлар патшалықтарымен қатар, топырақты да «табиғат патшалықтарының» бірі деп атады.
Топырақтыңтүзілуі– бүкіл табиғат элементтерінің өзара әрекеттерінің нәтижесі. Топырақ – табиғат компоненттерінің бірі. Топырақ жердің ең беткі өте жұқа қыртысындағы тау жыныстарының, өлі ағзаларының әсерінен пайда болады.
Топырақ – тірі (органикалық) және өлі (бейорганикалық) табиғаттың әрекеттесуінің нәтижесінде пайда болатын ерекше табиғи дене.
Топырақтыңеңнегізгіқасиеті– табиғи құндылығы, яғни, құрамында өсімдіктің тез әрі жақсы өсуіне жағдай
жасайтын қоректі заттардың мол болуы. Сондықтан топырақ литосфераның жоғарғы ауа қабатымен байланысатын қабаты әрі бүкіл биосферадағы тіршіліктің тірегі деп аталады.
Сабақтың ортасы
Жаңатақырыптыөзбетіншемеңгерутапсырмалары1-қадам:«Білу» Біздің республикамызда топырақтың қандай түрі кездеседі?
Сендер тұрған жерде қандай топырақ кездеседі?
2-қадам: «Түсіну»
«Ойлан-жұптас-бөліс» әдісінен пайдаланып, Қазақстанның топырақ картасы бойынша картамен жұмыс жасау.
Оқулық, жұмыс дәптері
3-қадам: «Талдау»
Өздерің түрған жерде топырақтың қандай түрі тараған? Оның шаруашылықта маңызы қандай?
топ: Қазақстанның физикалық және топырақ картасын салыстыра отырып, топырақ зонасының солтүстіктен оңтүстікке қарай өзгеруіне сипаттама беріңдер.
топ: Топырақ зоналары мен климаттық жағдайдың арасындағы байланысты мысалдар келтіріп түсіндіріңдер.
топ: Өздерің түрған жерде топырақтың қандай түрі қалыптасқан? Топырақ түрін қалай ажыратуға болады? Жергілікті жердің топырақ қабатының құрамын анықтаңдар.
