Зертханалық жұмыс № 6
Амплитудалық детекторды зерттеу.
Жұмыс мақсаты: Әт түрлі жағдайда амплитуда дтекторын зерттеу.
Сұлба сипаттамасы
АМ сигнал
Көзі
|
=>
|
Сызықтық емес
Элемент
|
=>
|
ТЖФ
|
=>
|
Осциллограф
|
Сурет 1. Амплитудалық детектор зерттеуінің құрамдық сұлбасы.
АМ сигнал түрінің көзі – АМ- сигналының келесі түрін шығарады:
Амплитудалық модулятор-2N2222A типті биполярлық транзисторға негізделген,ОЭ схемасы қосылуымен:
Спектор сигналының толық ені =2Ω
Модуляция коэфициенті: %= 100 М= Аmax-Amin / Amax+Amin x 100%
Осциллограф – виртуалдық қос сәулелі осцилограф қолданылады
Экранда амплитудада шектеулері жоқ сигналдың 1-ден 2-ге дейін периоды тіркелуі үшін, орама мәліметтерін сәйкес орнату қажет.
2.Әдістемелік нұсқаулар
Жұмыс жасар алдында келесідей тұратын, есеп беру жобасын жасаңыз.
Жұмыс аты көрсетілген бас бет, тапсырманың вариант нөмері, студент аты-жөні, топ саны және жұмыс жасау мерзімі.
Өлшегіштік сұлбаларды көшіруге арналған парақтар, өлшеу нәтижесі тіркелулері, есеп мәліметтерінің және қорытындылардың.
Тапсырма вариантын мұғалім береді.
2 суретте көрсетілген электрлік схемаға сәйкес MuHISIM бағдарламасында, амплитудалық детектоды зерттеу үшін нобай жасаңыз.
Тапсырма вариантына және 1-ші кестеге сәйкес АМ сигнел көзінің VC, FC, M, FM параметрін орнатыңыз.
Кесте 1. Тапсырма варианттары
Вариант саны
|
Амплитуда
( VC), B
|
Көтергіш жиілік(Fc),МГу
|
Модуляция коэфициенті (М)
|
Модуляция жиілігі
(FM),kFy
|
1
|
6
|
1
|
0,7
|
10
|
2
|
8
|
1
|
0,9
|
8
|
3
|
7
|
1
|
0,6
|
9
|
4
|
11
|
1
|
0,4
|
12
|
5
|
9
|
1
|
0,5
|
11
|
6
|
10
|
1
|
0,8
|
8
|
7
|
12
|
1
|
0,7
|
10
|
8
|
15
|
1
|
0,5
|
9
|
9
|
14
|
1
|
0,6
|
11
|
10
|
16
|
1
|
0,8
|
12
|
Жиналған нобайды мұғалімге көрсетіңіз.
Нобайдың қара өрісінеде тышқанның оң жақ батырмысын қызыл түске бояңыз. Электрлік сұлба қызыл нобайын сәйкес есеп беру бөліміне көшіріңіз:
Кіру АМ – сигналын зерттеу
6. Ораманың (Timebase) қажетті ұзақтығын, кедергі бөлгіштерінің (Scale) қажетті мәндерін орнатып, нобайды қосып осциллограф B(DC жағдайында ) кірісінде АМ- сигналын бақылап отырыңыз.
2-сурет. Амплитудалы детекторды зерттеудің принципиалді электрлік схемасы.
7. Осциллограф сәулесінің толық жүруіне дейін модельді өшіру.
8. Transfer-Export Simulation Results to MathCad-Continue пернелерін тізбектей енгізу арқылы MathCad графигіндегі осциллограммалардың транспонирленуін қосу.
Схема моделінің суреті көріну үшін, график терезесін монитордың төменгі сол жақ бұрышына орналастыру.
9. Графикті есеп берудің тиісті бөліміне көшіру.
Детектрленген сигналды зерттеу
10. Модельді қосып, осциллографтың B кірісіндегі детектрленген сигналды бақылау.( DC режимінде )
11. Осциллограф сәулесінің толық жүруіне дейін модельді өшіру.
12. Графикті есеп берудің тиісті бөліміне көшіру.
ТЖФ кесігінің жиілігі өзгергендегі АМ-сигналындағы детектрлеу процессін зерттеу.
13. Space пернесін басу арқылы С2 конденсаторын қосу.
14. Модельді қосып, осциллографтың B кірісіндегі детектрленген сигналды бақылау.( DC режимінде )
15. Осциллограф сәулесінің толық жүруіне дейін модельді өшіру.
16. Графикті есеп берудің тиісті бөліміне көшіру.
17. Space пернесін басу арқылы С1 конденсаторын қосу.
18. С пернесін басу арқылы R2 резисторды қосу.
19. Модельді қосып, осциллографтың B кірісіндегі детектрленген сигналды бақылау.( DC режимінде )
20. Осциллограф сәулесінің толық жүруіне дейін модельді өшіру.
21. Графикті есеп берудің тиісті бөліміне көшіру.
Қайта модуляциялау кезіндегі АМ-сигналындағы детектрлеу процессін зерттеу.
22. С пернесін басу арқылы R1 резисторды қосу.
23. М=1,2 модуляция коэффициентігің мәнін беру.
24. . Модельді қосып, осциллографтың B кірісіндегі детектрленген сигналды бақылау.( DC режимінде )
25. Осциллограф сәулесінің толық жүруіне дейін модельді өшіру.
26. Графикті есеп берудің тиісті бөліміне көшіру.
27. Өлшеу нәтижелерін оқытушыға тексеруге беру.
28. Multisim бағдарламасының терезесін Circuit 1 файлында өзгерістерін сақтамай жабу.
29. Алынған мәліметтерге сүйене отырып Word редакторында есеп беру. Есеп беруге енуі тиіс:
-титулдық бет
-жұмыстың мақсаты
-амплитудалық детекторды зерттегендегі принципиалды электрлік схема
-барлық қолданылатын RС сәйкестіктері үшін ТЖФ кесігі жиілігінің есептеулері
-қорытынды
30. Жеке бумаға есеп беруді тек Файл(file)-Сохранить как(Save as) жолын қолдану арқылы сақтау. Сақталатын файлдың атында есеп вариантының номері болуы тиіс. Мысалы: otchet6.10
31. Есеп беруді қорғау үшін оқытушыға ұсыну.
3. Бақылау сұрақтары
1. 10 және 14-те алынған сигналдардың пішініндегі айырмашылықтарын түсіндір.
2. 19-да алынған сигналдың пішінін түсүндір.
3. М=1,2 модуляция коэффициентіндегі сигналдардың бұрмалануының себебін түсіндір.
4. Детектрлеу процесін анықтау.
5. Бір жақ жолақты жиілікті АМ-сигналын детектрлеудің ерекшелігі.
6. Негізі басылыңқы АМ-сигналын детектрлеудің ерекшеліктері.
7. Детектрлеу коэффициентін анықтау.
8. АМ-детекторіндегі сигнал және бөгеудің өзара әрекеттесу ерекшелігі.
9. АМ-детектор арқылы кездейсоқ сигналдардың пайда болуының ерекшелігі.
Әдебиет
1. Теория электрической связи/ Под ред. Проф. Д.Д.Кловского. М.:Радио и связь, 1998. С. 88-94.
2. Баскаков С.И. Радиотехнические цепи и сигналы. М.: высш. Шк.,2000. С. 297-300.
1N4148 сигналды типті диодының анықтамалық мәліметтері:
Uобр.макс=75В; Iобр=5мкА; Uпр=0,6В; Iпр=10мА; tобрR =4нс; С =1,3пФ;
Зертханалық жұмыс № 7
Жиіліктік детекторды зерттеу
Жұмыстың мақсаты: LC-контурында жиіліктік детектордың жұмысын зерттеу.
1.Схеманың суреттелуі
Детектор
1-сурет. Жиіліктік детекторды зерттеудің структуралық схемасы
ЧМ-сигналының қайнары SЧМ=Aosin[ωt + (Δω/Ω)sin Ωt] ЧМ-сигналының түрін жасайды.
Мұндағы, Ao-негіздің амплитудасы; Δω-негіздің жиіләктік ауытқу диапазоны(девиация);
Модуляция индексі М= Δω/Ω
Детектор – LC контурының негізінде
Резонанстық жиіліктегі төзімділік Q= ωрезL/ R , мұндағы R – контур импедансы.
Деңгей бойынша жіберу жолағы – 3дБ (0.707): Δf-3дБ = ωрез/ Q.
АЖС және ФЖС өлшеуіш (Bode Plotter)- виртуалды АЖС және ФЖС өлшеуіші қолданылады.
Осциллограф-виртуалды екі сәулелі осциллогрф қолданылады. Осы жұмыста ұңғылау және кернеу параметрлерін экранда 1-ден 2 периодқа дейін сигналдар амплитуда бойынша шек қоюсыз тіркелуін ұсынылады.
2. Методикалық нұсқаулар
1. Жұмысты орындау алдында зертханалық жұмыс туралы есеп беру жобасын дайындаңыз. Ол қамту керек:
- Жұмыс аты, нұсқа нөмірі, студенттің аты-жөні, топ нөмірі және орындалу мерзімі титулдық бетке енгізілуі тиіс;
– Өлшегіштік сұлбаларды көшіруе арналған парақтар, өлшеу нәтижесі тіркеулері, есеп мәліметтері және қорытындылары
Тапсырма вариантын мұғалім береді.
2. 2 суретте көрсетілген электрлік схемага сәйкес Multisim бағдарламасында жиілілік
детекторды зерттеу үшін нобай жасаныз
xsci.
2 сурет. Жилілік детекторды есептеудің электрлік сұлбасы
3. Тапсырма нұсқасына және 1-ші кестеге сәйкес ЧМ сигнал көзін V1 орнатыныз.
4. Тапсырма және 2-ші кестеге сәйкес L1,C1,R2-ні орнатыныз.
5. Жиналған нобайды мұғалімге көрсетініз.
Кесте 1.
ЧМ сигнал V1 көзінің тапсырма нұсқасы
Нұсқа саны
|
Амплитуда
(Voltage Amplitude)
|
Көтергіш жилілік
|
Модуляция индексі
|
Модуляция жилілігі
|
1
|
6
|
200
|
4
|
10
|
2
|
8
|
250
|
5
|
10
|
3
|
7
|
400
|
5
|
10
|
4
|
11
|
540
|
6
|
10
|
5
|
9
|
300
|
5
|
10
|
6
|
10
|
240
|
8
|
10
|
7
|
12
|
480
|
6
|
10
|
8
|
15
|
450
|
6
|
10
|
9
|
14
|
140
|
7
|
10
|
10
|
16
|
250
|
5
|
10
|
Кесте 2.
Тапсырма нұсқауы L1, C1, R2
Нұсқа саны
|
L1, MkГУ
|
C1, нФ
|
R2 OM
|
1
|
300
|
3,6
|
12
|
2
|
620
|
1,0
|
51
|
3
|
62
|
2,0
|
3
|
4
|
30
|
2,2
|
1
|
5
|
300
|
1,3
|
27
|
6
|
620
|
1,2
|
47
|
7
|
62
|
1,5
|
2
|
8
|
150
|
1,0
|
6,2
|
9
|
150
|
5,1
|
1,5
|
10
|
62
|
47
|
1
|
Нобайдың қара өрісінде тышқанның оң жақ батырмасын баса отырып сәйкес жазбаны басып, нобай құрамын қызыл түске бояңыз. Электрлік сұлба нобайын сәйкес есеп беру бөліміне көшіріңіз.
LICI контурының АЖС анықтамасы
7.АЖМ және ФЖМ өлшеуішінің бейнесіне апарып тышқанның сол жақ кнопкасын басып пайда болған құрылғы интерфейсінде развертканың горизонтальды осі бойынша сызықты режиммен қатар қажетті жиілік диапозонын орнату керек
Horizontal
Lin
F=Fc+100kГц
I= Fc-100kГц
Fc-бірінші таблицада берілген варианттың тасымал жиілігінің мәні
8.Моделін қосумен қатар АЖС және ФЖС өлшеуіш разверткасының вертикальді осінде Fжәне I мәндерін бере отырып контудың АЖС қадағалау
9.Модельді өшіру
10.Келесі кнопкаларды Transfer-Export Simuation Rsults to Mathcard-Continue теру арқылы Mathcard графигіндегі осциоллограф транспонирлеуді іске қосу
График терезесін монитордың астынғы сол жақ бетіндегі бұрышына моделідің схема бейнесі көрінетіндей етіп орналастыру
11.АЖС ын есеп берудің сәйкес бөліміне орналастыру
12.XFG1 генераторын модельден өшіру(тышқанның сол жақ кнопкасын шерту арқылы оны анықтап алып Delete кнопкасын басу керек)
ЖМ(ЧМ) тасымал жиілігінің девиациясының анықталуы
13.Модельді қосып осциолографтың А кірісінде ЖМ(ЧМ) сигналын развертка (Timebase) және кернеу бөлгішінің қажетті ұзақтылық мәнін орната отырып бақылау
14.Осциолограф сәулесінің толық келіп түскенге дейінгі арадағы аз уақыт бойында модельді өшіру
15. Осциолограф визирлері көмегімен сигналдың максималды және минималды перодын өлшеу
16. Келесі кнопкаларды Transfer-Export Simuation Rsults to Mathcard-Continue теру арқылы Mathcard графигіндегі осциолограммалардың транспонирленуін іске қосу
17.Осциолограмма графигін есеп берудің сәйкес бөліміне көшіру
ЖМ (ЧМ)сигналының детектирлеу процессін зерттеу
18.Модельді қосып осциолографтың А және В кірістеріндегі сигналдарды бақылау(CDрежимінде)
19. Осциолограф сәулесінің толық келіп түскенге дейінгі арадағы аз уақыт бойында модельді өшіру
20. Келесі кнопкаларды Transfer-Export Simuation Rsults to Mathcard-Continue теру арқылы Mathcard графигіндегі осциолограммалардың транспонирленуін іске қосу
21. Осциолограмма графигін есеп берудің сәйкес бөліміне көшіру
22.Модельді қосып осциолографтың В кірісінде АМ сигналын бақылау
23. .Осциолограф сәулесінің толық келіп түскенге дейінгі арадағы аз уақыт бойында модельді өшіру
24. Осциолограф визирлері көмегімен сигналдың максималды және минималды сигнал амплитудаларын өлшеу Есептеу нәтижесінде алынған мәліметтерді сәйкес таблицаға жазу
25.Өлшеу нәтижелерін мұғалімге тексерту
26.Multisim программасының тақташасын өзгертулерін Circuit файлында сақтамастан жабу
27.Алынған мәліметтер арқылы Word редакторында есеп беруді дайындау. Онда мыналар бар: -тақырыптық бет
-Жұмыс мақсаты
-Жиілік детекторын зерттеудегі принципиалдыэлектрлік схема
-АЖСграфиктері және осциолограммалар
-Тасымал жиілік девиациясын есептеу детекторды жіберу және резонансты контурдың АЖС крутиазнаның жұмыс бөлігінің коэффициенттерін есептеуі
-Қорытындылар
28.Келесі тиімді жолды Файл(File)-Сақтау( Save as) пaйдалана отырып есептеуді персоналды папкада сақтау .Сақталған файл аталуында тапсырма варианты көрсетілуі абзал.
29.Есептеуді қорғау үшін мұғалімге тексерту
Бақылау сұрақтары
1.Жиілік детекторлары қандай құрылғыларда қолданылады?
2.Жиілік детекторын жасау кезінде сигналдытүрлендірудің қандай қандай негізгі алгоритмі қолданылады
3.Жиіліктік модуляция анықамасы қандай
4.Модуляция индексімен жиілік девиациясының анықтамасы қандай
5.ЖМ сигнал спектрінің практикалық ені қалай анықталады
6.Құрастырылған контурлы детектордың схемасын сызып оның жұмыс істеу принципін түсіндір
7.Құрастырылған контурлы жиіліктік детекторлеудің сипаттамасының аналитикалық өрнегін жазып оның құрылысын түсіндір
8.Әр түрлі типті жиілік детекторларына салыстырмалы анализ жасаңызз
Әдебиеттер
Электр тізбектер теориясы/Д.Д .Кловкий редакторлығы бойынша Радио және байланыс
Баскаков .С.И Радиотехникалық тізбектер және сигналдар
Зертханалық жұмыс №8
Фазалық детектор зерттеу
Жұмыс мақсаты: Фазалық детектордың жұмысын зерттеу
1.Схеманың суреттелуі
Детектор
Сигнал генераторы
Диодтық көпір
ТЖС
Интегратор
Осциолограф
Тірек сигнал генераторы
Сурет.1 Структуралық схема және фазалық детекторды зерттеу
Сигналдар генераторы- Берілген фаза ығысуы бойынша синусоидалды сигнал жасайды
Тірек сигналдар генераторы-синусоидалды немесе тік бұрыштық тірек сигналдарын жасайды
Диодтық көпір -1N4148 типті баланстық схема бойынша жалғанған диодтар негізінде
ТЖС-RC қатардың RC тізбегіндегі төменгі жиіліктік сүзгіші
3дБ деңгейі бойынша ТЖСдан алынған бөлік жиілігі
ƒср=
Интегратор- виртуалды Интегратор қолданылады
Осциллограф- виртуалды 2 сәулелі осциллограф қолданылады Бұл берілген жұмыста кернеудің развертка және бөлгіштер параметрлерін оның экранында амплитуда бойынша шексіз болатын сигналдың 1ден 2ге дейін периодтары тіркеліне алатындай етіп орнату керек
2.Методикалық нұсқаулар
Жұмысты орындау алдында зертханалық жұмыс бойынша есеп беру жобасын дайындау керек Ол жобада келесілер болуы керек:
- жұмыс парағы жазылған титуль беті, тапсырма нұсқасының нөмірі, студенттің аты-жөні, топ нөмірі және жұмыстың орындалған уақыты; - өлшеу сұлбаларын көшіруге арналған беттер, өлшеу нәтижесінің тіркелуі, мәліметтердің есептелуі және қорытынды. Тапсырма нұсқасы оқытушымен анықталады. Есеп беру проектісін дайындау кезде otchet.doc файлынан форманы пайдалану.
2. 2 суретте келтірілген электрлік сұлбаның принциптеріне сәйкес жиілікті-детекторын зерттеу үшін Multisim программасында моделін құру. 3. V1 және V2 сигналдары бар генератор үшін 1кестеде көрсетілгендей өлшемін анықтау.
Таблица 1
V1 және V2 импульс генераторының параметрлерінің нұсқасы
Нұсқа нөмірі
|
V2 амплитудасы
(Voltage Amplitude),В
|
V1жиілігі (Frequency),кГц
|
V2амплитуда (Voltage Amplitude),В
|
V2жиілігі (Frequency),кГц
|
1
|
0,5
|
100
|
0,5
|
10
|
2
|
0,6
|
100
|
0,6
|
10
|
3
|
0,7
|
100
|
0,7
|
10
|
4
|
0,8
|
100
|
0,8
|
10
|
5
|
0,9
|
100
|
0,9
|
10
|
6
|
1
|
100
|
1
|
10
|
7
|
1,1
|
100
|
1,1
|
10
|
8
|
1,2
|
100
|
1,2
|
10
|
9
|
1,3
|
100
|
1,3
|
10
|
10
|
1,4
|
100
|
1,4
|
10
|
4. А1 интеграторы 100 V/V тең тең Gain(K) тарату коэффициентін орнату. 5. Жиналған модельді лаборантқа немесе оқытушыға көрсету. 6. Тышқанның оң жақ пернесін басу арқылы модельдің қара алаңында сәйкес вкладканы шақыру және модельдің барлық компоненттерін қызыл түске орнату. Есеп беру бөліміне сәйкес модельдің принципті электрлік сұлбасын көшіру.
2 cурет. Фазалық детектордің электрлік схемасын есептеу
Синусоидалды формалы тірек сигналы кезінде ФД сипаттамасын анықтау
7. Бұрмалану ұзақтығы (Timebase) мен кернеу бөлгіштің (Scale) қажетті мәндеріне қоя отырып модельге қосып, осциллографтағы А және В кірісіндегі (DC режимінде) сигналдарды бақылау;
8. С1 конденсаторында өткінші процесс бітісімен модельді өшіру (V1 және V2 көздерінде фаза 0-ге тең болу үшін интегратор шығысында сигнал болмау керек).
9. Осциллограф визирі арқылы интегратор шығысындағы кернеудің мәнін өлшеп, оны есеп берудегі сәйкес кестеге енгізу.
10. 7-9 тармақтарды V1 көзі үшін келесі фаза (Phase) ығысуында өлшеу: 5; 10; 15; 20; 30; 45; 60; 90°.
11. MathCad графигіне осциллограм транспондауын енгізу Transfer-Export Simulation Results to MathCad-Continue командалары арқылы жүзеге асады
График процесіндегі модельдің сұлбасының суретін қолайлы пайдалану үшін оны монитордың төменгі сол жағына орналастыру.
12. Осциллограммадағы фаза ығысу 90° болғандағы графиктің суретін есеп берудің сәйкес бөлігіне енгізу.
Тікбұрышты формалы (меандр) тірек сигналы кезінде ФД сипаттамасын анықтау
13. Кернеудің полярлығын ескере отырып, V2 кезіндегі синусоидалдық формадағы сигналды меандр (Clock Source) типтес тікбұрышты импульске ауыстыру.
14. Импульс көзінің жиілігін (Frequency) 10кГц, ал амплитуданы (Amplitude) 0,6В-қа айналдыру.
15. V1 көзінің фаза ығысуын 0-ге те теңестіру.
16. Модельді қосып осциллографтың А және В кірістеріндегі сигналды бақылау
17. С1 конденсаторындағы өткінші процесс аяқталған кезде модельді өшіру (V1 және V2 көздерінің фаза айырмасы үшін интеграл шығысында сигнал болмау керек).
18. Сәйкес есеп беру кестесіне интегратордың шығысындағы кернеу мәнін жазу.
19. Фаза ығысуының (Phase) келесі мәндері үшін V1 көзінің 10-18-i тармақтары бойынша өлшеулерді қайталау: 5; 10; 15; 20; 30; 45; 60; 90°.
20. Өлшеу нәтижелерін мұғалімге тексеру үшін ұсыну.
21. Circuit1 файлында өзгерістердіі сақтамай Multisim программасында терезені жабу.
22. Алынған мәліметтерді қолданып, Word редакторында есеп беруді қолдану. Оған келесі элементтер кіреді:
Осциллограмма графиктері f=90° үшін;
Фаза бойынша ығысу диапазоны -90…+90° болатын тірек сигналы үшін фазалық детектордың сипаттамалық графигі (сипаттаманың теріс бұтағы оң бұтағын теріс қылып қайталайды);
ФНЧ қимасының жиілік есептемесі;
Қорытындылар.
23.Файл(File)Сохранить как (Sale as) жолын қолданып, есеп беруді персоналды папкада сақтау. Сақталған файл атында тапсырма нұсқасының нөмірі болуы қажет.
Мысалы: otchet8-2.
24.Есеп беруді қорғау үшін мұғалімге ұсыну.
3. Бақылау сұрақтары:
1) Фазалық детекторлар қандай құрылғыларда қолданылады?
2) Жиілік модуляциясын анықтау
3) ФМ сигнал спектрінің практикалық кеңдігін қалай анықтауға болады?
4) ФД-сұлбасын сыз. Оның детекторлік сипаттамасы қандай түрлерге ие?
5) Жиілік модулятордың көмегімен ФМ сигналды қалай алуға болады?
Ұсынылған әдебиеттер:
Теория электрической связи / Под ред. проф.Д.Д.Кловского.М.:Радио и связь, 1998.С.96-102.
Баскаков С.И. Радиотехнические цепи и сигналы. М.: Высш.шк.,2000.С. 298-299.
Сигналды типті 1N4148 диод туралы анықтама: Uкері макс=75В; Iкері=5мкА; Uтура=0,6В; I=10мА; tпосстRкері=4нс; C=1,3пФ.
№9 Зертханалық жұмыс
Сигналдардың аналогты-сандық түрлендіруін зерттеу
Жұмыс мақсаты: Сигналдардың аналогты-сандық түрлендіруін зерттеу
1.Сұлба сипаттамасы
Функционалды
генератор
АСТ тірек кернеуінің көздері
АСТ
Осциллограф
Стохастикалық сигнал генераторы
Синхронизация импульстерінің генераторы
Логикалық анализатор
1-сурет. Сигналдардың АСТ-ны зерттеудің құрылғылық сұлбасы
Функционалды генератор гармоникалық сигналды, сонымен қатар үшбұрышты және төртбұрышты формалы сигналдарды қалыптастырады.
Статистикалық сигнал генераторы стохастикалық сигналды қалыптастырады. Ол полиноминалды сигнал негізінде АМ, ЖМ және гармоникалық тербеліс байланысында модельденеді.
Синхронизация импульсінің генераторы АСТ-ны басқару үшін синхронизация импульстерін қалыптастырады.
АСТ(Аналогты-Сандық Түрлендіргіш) Multisim программасының 8-разрядты аналогты-сандық түрлендіргіші қолданылады.
САТ(Сандық-Аналогты Түрлендіргіш) Multisim программасының 8-разрядты сандық-аналогты түрлендіргіші қолданылады.
Логикалық анализатор виртуалды 8-разрядты логикалық анализаторда қолданылады.
Осциллограф виртуалды екі сәулелі осциллограф қолданылады. Оның экранында сигнал 1-ден 2-периодқа дейін амплитуданы шеектеуінсіз тіркелетіндей етіп бұрама параметрлерімен кернеу өткізгіштерін орнықтыру жөн.
2. Методикалық нұсқаулар.
1. Жұмысты орындау алдында зертханалық жұмыстың есеп беру жобасын дайындау. Оның құрамына келесілер кіреді:
Жұмыс нөмірі көрсетілген титулды парақ, тапсырма нұсқасының нөмірі, студенттің аты-жөні, жұмыс орындау уақыты және группа нөмірі;
Өлшеуіш сұлбаларды көшіру үшін парақтар, өлшеу нәтижелерін есеп беру мәліметтері және қорытынды тіркеулері.
2. Multisim программасында 2-суретте көрсетілген принципиалды электрлік схемаға сәйкес, сигналдардың аналогты-сандық түрленуін зерттеу үшін модель жасау.
3. Тірек кернеуі 3В-қа тең болатын V1; V2 көзінің Voltage мәнін орнату.
4. 1-кестеде көрсетілген тапсырма нұсқасына сәйкес V3-импульсті синхронизация генераторының параметрлерін орнықтыру.
1-кесте
V3-импульсті синхронизация генераторының параметрлерін анықтау үшін тапсырма нұсқалары.
Нұсқа нөмірі
|
Жиілік(Frequency),кГц
|
Скважность(Duty cycle), %
|
Амплитуда(Amplitude), B
|
1
|
8
|
20
|
5
|
2
|
7
|
25
|
5
|
3
|
9
|
15
|
5
|
4
|
10
|
30
|
5
|
5
|
8
|
10
|
5
|
6
|
7
|
10
|
5
|
7
|
9
|
20
|
5
|
8
|
10
|
25
|
5
|
9
|
8
|
30
|
5
|
10
|
7
|
15
|
5
|
5.XFG1 генераторының 1000Гц-ке тең жиілігін, ал 2В амплитудасын гармоникалық сигнал режимінде орнықтыру.
6.V4 көзіндегі АМ-сигналының келесі параметрлерін анықтау:
амплитуда VC=0,5В;
тасушы жиілік FC=950Гц;
модуляция жиілігі FM=95Гц.
2- сурет.Цифрлы - аналогтық сигналдың түрленуін зерттеудің принципті электрлік схемасы
7.Келесі параметрлердің негізгін Vб ЧМ-белгілеріне құру.
- Voltage Amplitude=0,5B амплитудасы.
- Carrier Frequency= 1100 Гц жиілілігін алу.
- Signal Frequency=110 Гц девиация жиілігі
8. Келесі параметрлердің негізін V6 гармоналдық белгіде құру.
- Voltage Amplitude= 0,5 амплитудасы.
- Frequency= 1050 Гц жиілігі
- Phase=45 сатылық қозғалыс.
9. Коэффициенттердің жартыноминалды(полиноминалды) A3 жиілікке F=1, G=1,I=1ге құру.
10. Жиналған модельдерді тексеру үшін лаборантқа немесе мұғалімге таныстыру.
11. Тышқанның оң жақ түймесін басып,модельдер сызығымен сәйкес келетін салымды шақырады және модель компоненттерінің түсінен қызыл түсті таңдап ұстанымды электрлік модель схемасын бөліп есеп берумен сәйкестендіріп көшіру.
Ұқсас сандық гармональдық белгісін оқып үйрену
12. Модельді қосу,кіре берістегі осциллографадағы А және развертканың ең маңызды мағыналарын орнату және құатты бөлі алушылар соныен қатар шығар жаққа да логикалық анализатор арқылы бақылау.
13. Осциллографаның сәулесі шыққанша моделін өшіру.
14. Осциллограммды Math Cod графигінде транспорттау жолымен Transfer- Export Simulation Results to MathCad- Continue түймесін баса отырып қосады. Графиктің терезесін монитордың сол жақ бұрышына қарай және осы жолмен модель схемасының бейнесі көрініп тұратындай орналастыру керек.
15. Графиктерді есеп беру бөлігімен ұқсастырып көшірме жасау.
Дискретизация процессін үшбүрышты формасында оқыту.
16. Функционалдық генераторды XFG1 режимін белгісінде үш бұрыш форма түрінде құру.
17. Модельді қосып Ажәне В осциллографаға (ДС режимінде) кіретін белгілерді бақылау, керекті созылыңқы развертканы және күш салуды бөлу, сонымен қатар логикалық анализаторды құрастыру.
18. Осциллографаның сәулесі толықболғанға дейін модельді өшіру.
19. Осциллограммды Math Cod графигінде транспорттау жолымен Transfer- Export Simulation Results to MathCad- Continue түймесін баса отырып қосады. Графиктің терезесін монитордың сол жақ бұрышына қарай және осы жолмен модель схемасының бейнесі көрініп тұратындай орналастыру керек.
20. Графиктерді есеп беру бөлігімен ұқсастырып көшірме жасау.
21. Функционалдық генераторды XFG1 режимін белгісінде үш бұрыш форма түрінде құру.
22. Модельді қосып Ажәне В осциллографаға (ДС режимінде) кіретін белгілерді бақылау, керекті созылыңқы развертканы және күш салуды бөлу, сонымен қатар логикалық анализаторды құрастыру.
23. Осциллографаның сәулесі толықболғанға дейін модельді өшіру.
24. Осциллограммды Math Cod графигінде транспорттау жолымен Transfer- Export Simulation Results to MathCad- Continue түймесін баса отырып қосады. Графиктің терезесін монитордың сол жақ бұрышына қарай және осы жолмен модель схемасының бейнесі көрініп тұратындай орналастыру керек.
25. Графиктерді есеп беру бөлігімен ұқсастырып көшірме жасау.
Дискретизация процесін стохастикалық блгіде оқып үйрену.
26. Компьютер пернетақтасындағы Space клавишін басып стохостикалық генератор белгісін іске қосу.
27.Модельдерді қосып және А және В осциллографқа 1 белгісін өадағалау, сонымен қатар А осциллографа 2-ні шығару (ДС режимінде) уақыт базасын (Timebase) ұзарту және шкаласында ұзартып орналастыру. Бақылау екі минуттан кем болиауы қажет.
28. Осциллографаның сәулесі толықболғанға дейін модельді өшіру.
29. Жиналған модельдерді тексеру үшін лаборантқа немесе мұғалімге таныстыру.
30. Графиктерді есеп беру бөлігімен ұқсастырып көшірме жасау.
31. Өлшемнің нәтижесін мұғалімге тексеруге беру.
32. Multisim программасының терезесін жабу және Circult 1 файлын еш өзгертусіз сақтау.
33. Алынған ақпаратты қолдана отырып, Word редакторында есеп беруді дайындау, мына мәселелерді қоса отырып
- титульді парақты;
- жұмыс мақсаты;
- осциллограм графигі;
- қорытынды.
34. Есеп беруді персоналдық папкаға Файл (File) Сохранить как жолымен сақтау. Сақталған файлдың аты тапсырмасына немесе номеріне байланысты болу керек. Мысалы: otchet9-5.
35. Есеп беруші мұғалімге қорғап тақырыбын ашу керек.
3.Бақылау сұрақтары:
Сандық аналогтың қайта құруының анықтамасы.
Дискретизация қадамы деген не?
Квантования просецінің анықтамасы.
Квантованияның бақылап отырған жіне ауысу режимінің айырмашылығы неде?
АЦПнің параллельдің,ізбасарлық, параллельдік-ізбасарлықтың айырмышылығына түсініктеме беру.
АЦПнің негізгі сипаттамасы.
АЦПнің тікелей қайта құруының қызметтік принцпі, және оны қандай жағдайда қолдану керек?
Интегралдық таймердің принцптік әрекеті.
АЦПнің токпен әрекетіндегі принцпі.
Достарыңызбен бөлісу: |