1№ Есеп Клиникалық есептер.
Болжам диагноз: Гиршпрунг ауруы
Тексеру жоспары: Шағымдарын жинау, ауру тарихын, өмір тарихын сұрастыру, объективті қарау, пальпациялау. Жалпы қан талдауы, Қан тобы мен резус-факторы, Қан тобы мен резус-факторы ,Коагулограмма, Биохимиялық қан талдауы (жалпы ақуыз, билирубин, АСаТ, АЛаТ, креатинин);Жалпы несеп талдауы, Жұмыр құртты анықтау үшін нәжісті талдау, Микрореакция (15 жастан жоғары балаларға), Кеуде қуысы ағзаларының шолу рентгенографиясы, Тоқ ішекті нәжістен тазарту үшін күніне 2-3 рет 1% тұз кышқылы ерітіндісімен сифонды клизма жасайды. Егер, тоқ ішек ішінде нәжіс тасы болса, тік ішекке вазелин майын жіберіп тасты ерігеннен кейін алып шығады. Ішек толық тазарғаннан кейін барып барий сульфаты ерітіндісін жіберіп, ирригография жасалады.
Ирриграммада Гиршпрунг ауруына тән келесі белгілер көрінеді: тоқ ішектің дистальдық бөлігінде оның тарылуы (стенозы), ішектің стенозды жерінен жоғарғы бөлігінің кеңеюі (гипертрофиясы).
Емдеу тактикасы: . Гиршпрунг ауруының радикалдық емі- хирургиялық операция жасау. Жоспарлы операциялық ем балаларға 1-1,5 жас кезінде жасалуға тиіс. 1 жаска дейін радикалдық операция жасауға болмайды, өйткені жас сәбилер күрделі операцияны көтере алмайды. Сонымен қатар, олардың операциядан кейінгі күтімі өте қиын. Ал операцияны кейінге қалдырса, ағзадағы өзгерістер ауыр асқынуларға әкелуі мүмкін (дисбактериоз, бауыр дистрофиясы, зат алмасуының бұзылуы т.б.). Ал колостоманы сирек жағдайда ғана қолдануға болады: сифондық клизма кезінде ішекті тесіп алу байқалса, жас нәрестелерде Гиршпрунг ауруының жедел түріңде, баланың жалпы жағдайының ауырлығында, хирург дәрігердің машықтығы (практикасы) төмен болғанда, сәбиде бірнеше туа біткен ауыр кемістіктер болғанда.
Балаларда Гиршпрунг ауруын емдеуге арналған көп таралған радикальды операциялар мыналар:
а) Свенсон-Хиат-Исаков операциясы (1948): іш қуысы - шап арқылы ішектің аганглионарлы аймағына резекция жасау;
б) Дюамель-Баиров операциясы (1956) – ішектің аганглионарлы аймағына резекция жасап, тоқ ішекті ретро-ректальды трансанальды түсіру.
в) Соаве-Ленюшкин операциясы (1963) -интраректальдық құрсақ қуысы-шап арқылы тоқ ішек резекциясы және одан кейін тік ішекпен түсірген тоқ ішек арасына жіпсіз анастомоз салу.
2№ Есеп
Болжам диагноз: Пилоростеноз.
Тексеру жоспары: . Балаларды тексеруді көкірек қуысының жалпы шолу рентгенографиясы мен құрсақ қуысының жалпы шолу рентгенографиясынан бастайды. Құрсақ қуысында ішек бұрмаларында аз мөлшердегі газ анықталады. Асқазан керілген, оның антральды бөлімі төмен түсіп тұрады да, терең перистальтика болады. Бала асқазанын контрастты зерттеулер үшін 5% барийдің 50-60 мл-ін ана сүтімен араластырып беріп, контрастты заттың жылжу жылдамдығын қадағалау арқылы диагноз қояды. Кейбір рентгенологтар 10-20 мл азайтуды ұсынады. Егер балада пилоростеноз болса, асқазан сиымдылығы 90 мл дейін болады. Зерттеу үш бағытта: тура бүйірден және сол жақ артқа қарай қиғаш қаратылып жүргізіледі. Осыдан кейін 4 сағаттан соң қайталайды, ал егер асқазан бос болмаса контрастты затты жіберген соң 6, 8, 10 сағаттан кейін рентгенді қайталайды.
Ю.Р.Левин (1970) тек қана рентгеногастрографияның үш суретімен анықталатынын (түсіндірді) ұсынды. Алдымен көкірек және құрсақ қуысының жалпы шолу рентген суретін алады. Мұрын-асқазан зонды арқылы асқазандағы сұйықтықты шығарады, содан соң 15 минуттан кейін барий сұйығы жіберіледі. Зоңдты өңештің бастапқы бөлігіне дейін тартып тағы 5 мл барий жібереді де, рентген суретке түсіреді. Түсіру кезінде баланың беті төмен, сол жағы көтерілген болуы керек. Келесі мерзімде балаға тамақ береді. Соңғы сурет контраст жіберген соң 2 сағаттан кейін түсіріледі. Қалтқы стеноз үшін рентгендік белгі - «асқазан перистальтикасының сегменттенуі». Асқазан пішіні "кұм сағатына" ұқсайды. Бұл белгі барлық науқас балаларда кездеседі. Ол аурудың уакытына байланысты емес. Ал стационарға келген мерзімі өте кеш болса, перистальтиканың төмендеуі байқалады. Тексеру кезінде жіберілген контрасттық зат асказан перистальтикасының толқыны әсерінен 12-елі ішекке түспейді, сондықтан перистальтика асқазанның антралдық бөлігінде тоқталады.
Емдеу тактикасы: Субмукозды пилоропластика- бұл тәсілде сероздық қабатқа пилоротомия жасалады, бұлшық ет қабаты тегістей ажыратылады. Осыдан кейін тігіс көлденең салынады. Ramstedt (1972) жарақатты тігудегі қиыншылыққа тоқталып, сероздық қабатты кесуді шектеп, бұлшық етті қабатты ажыратылған түрінде қалдыруды ұсынды. Осыдан кейін науқас баланың жазылу мүмкін екендігіне көз жеткізілді. Пилоростеноз белгісі жоғалды.
Пилоромиотомия- Жалпы наркоз. Операцияға дейін 5-10 минут бұрын асқазанға катетер қояды да, сұйықтыкты шығарады.Құрсақ қуысын ашқанда Robertson-Кaphka ұсынған оң жақты трансректалды тілім қолданылады, бауырды зақымдап алмай жоғары итереді. Асқазанды бері шығарып, ассистент пилорикалық бөлімді бекітеді. Хирург пилорустың тамыры жоқ жерін тандап, серозды қабат пен бұлшық ет қабатын ұзын бойымен кеседі, ол кіші иілімге жақын алдыңғы қабырғасында орналасады, кесу терендігі 1,5-2 мм. Кесу кезінде пилорустың 12 елі ішекке ауысатын жерін қатаң бақылайды, бұл жерде бұлшық еттің гипертрофиялық қабаты көрінбейді, сондықтан абайлаған жөн. Пилорикалық бөлімді кескен соң, көмекші қолмен ұстап тұрады. Екі көзді пинцет көмегімен қалтқы жарақатын кеңейтіп, шырышты қабатты толық босатады.
3№ Есеп
Болжам диагноз: Өңеш атрезиясы.
Тексеру жоспары: Шағымдар және анамнез, физикалды тексеру, аспаптық тексеру, Кеуде қуысына және құрсақ қуысына рентгенологиялық жалпы шолу, Коагулограмма, ЖҚА. Жіңішке уретралдық катетер арқылы өңешті катетеризациялау арқылы қойылады. Катетер мұрын арқылы енгізіледі; 6-8 см тереңдікке енгеннен кейін катетер тұйыққа тіреледі, немесе бұрылып ауыздан шығады. Шырыш аспирацияланады, өңештің тұйық бөлігіне енгізілген ауа шумен мұрын жұтқыншақтан шығады (Элефант симптомы - оң).
Рентгенологиялық зерттеу-катетер өңешке тірелгенге дейін енгізіледі, содан кейін көкірек және құрсақ қуысының шолу рентгенографиясы жасалады. Атрезия кезінде рентгеноконтрастты катетер өңештің тұйық бөлігінде анық көрінеді. Асқазан және ішекте ауаның анықталуы, кеңірдек пен өңештің абдоминальдық бөлігі арасында жыланкөздің барын көрсетеді. Жыланкөзсіз түрлерінде, құрсақ қуысының толық қараюы анықталады. Атрезияның жыланкөздік түрі бар балаларда, өңештік диастазының бүйіршік рентгенография кезінде анықтау мүмкін. Диагностикада рентгеноконтрастты заттарды, әсіресе барий ертіндісін аспирациялық пневмония даму мүмкіндігі қауіпіне байланысты болмайды.
Емдеу тактикасы: Операциялық ем- операция әдісі атрезияның түріне және баланың жағдайына байланысты таңдалады. Кеңірдек пен эзофагалды жыланкөзі бар, дисталдық атрезия кезінде торакотомия, кеңірдек пен эзофагальдық жыланкөзді ажырату операциясы жасалынады. Егер диастаз 1,5-2,0 см-ден аспаса, тура анастомоз салынады. Диастаз үлкен болған жағдайда мойындық эзофагостома және Кадер әдісімен гастростома салынады. Операциялық қатері жоғары науқастарға операциялық емді екі жақты гастростома салудан бастайды (біріншісі – зонд арқылы қоректендіру үшін, ол ұлтабарға жіберіледі; екіншісі – асқазан декомпрессиясы және аспирацияны азайту үшін). Операцияның екінші кезеңі жағдай жақсарғаннан кейін 2-4 күннен кейін жасалады.
1.Есеп
1. Алғашқы диагноз: Гиршпрунг ауруы.
2. Тексеру, Диф. Диагностика, емдеу: Шағымдар анамнез, сұрастыру , объективті қарау, зертханалық тексерулер, рентгенологиялық тексеру, ГА диагностикасының ең дұрыс әдісі Свенсон бойынша тоқішек қабырғаларына ректальды биопсия жасау болып табылады.
Дифференциалды диагностика: Гиршпрунг ауыруының сараланған диагностикасы дамудың аноректальды ақауларымен және созылмалы іш қатумен, бітелген тығындармен, ішектің мықым бөлігіндегі терминалды қабырғаларының жұқаруымен, динамикалық ішектің бітелуімен, тығындалып қалатын, әдетке айналған іш қатулармен, эндокринопатиямен, В1 гиповитаминозымен жүргізіледі. Тоқ ішектің туа біткен түрдегі ұзаруы, кеңейуі мен тарылуы Гиршпрунг ауыруының ең кеш басталған ( 2-3 жастан) ауыруынан өзгешерек болады және аз айқындалған белгілермен көрінеді. Диетаның өзгеруі барысында үлкен дәрет 1 жастан жоғары жастағы балаларда еш уақытта өз еркімен болмайтын дәрет басталады. Саусақпен реактальды тексеру барысында тік ішектің кең түтікті аумағында нәжістің толып қалғаны байқалады. Іш қатудың энкопрезбен қатар жүруі жиі кездеседі.
Емдеу: дәрі-дәрмексіз емдеу. . Гиршпрунг ауруының радикалдық емі- хирургиялық операция жасау. Жоспарлы операциялық ем балаларға 1-1,5 жас кезінде жасалуға тиіс. 1 жаска дейін радикалдық операция жасауға болмайды, өйткені жас сәбилер күрделі операцияны көтере алмайды. Сонымен қатар, олардың операциядан кейінгі күтімі өте қиын. Ал операцияны кейінге қалдырса, ағзадағы өзгерістер ауыр асқынуларға әкелуі мүмкін (дисбактериоз, бауыр дистрофиясы, зат алмасуының бұзылуы т.б.). Ал колостоманы сирек жағдайда ғана қолдануға болады: сифондық клизма кезінде ішекті тесіп алу байқалса, жас нәрестелерде Гиршпрунг ауруының жедел түріңде, баланың жалпы жағдайының ауырлығында, хирург дәрігердің машықтығы (практикасы) төмен болғанда, сәбиде бірнеше туа біткен ауыр кемістіктер болғанда.
Балаларда Гиршпрунг ауруын емдеуге арналған көп таралған радикальды операциялар мыналар:
а) Свенсон-Хиат-Исаков операциясы (1948): іш қуысы - шап арқылы ішектің аганглионарлы аймағына резекция жасау;
б) Дюамель-Баиров операциясы (1956) – ішектің аганглионарлы аймағына резекция жасап, тоқ ішекті ретро-ректальды трансанальды түсіру.
в) Соаве-Ленюшкин операциясы (1963) -интраректальдық құрсақ қуысы-шап арқылы тоқ ішек резекциясы және одан кейін тік ішекпен түсірген тоқ ішек арасына жіпсіз анастомоз салу.
2. Есеп
1. Алғашқы диагноз: Жедел ішек өтімсіздігі.
2. Тексеру жоспары: Шағымдарын және анамнезін, объективті тексеру, пальпация, рентгенологиялық тексеру, ЖҚА, ЖЗА, Қарағанда іштің аздап кебуі, аускультацияда перистальтикалық шулар пайда болады, Рентгенмен тексеру - көптеген мәлімет береді. Газбен созылған ішекте Клойбер тостағаншасы деп аталатын көлденең деңгейлі сұйық көлеңкесі және "балық скелеті" деп аталатын ішектің кілегейлі қапшығының қыртыстану көріністері анықталады, контрасты заттың ұзақ сақталуы.
3. Есеп
1. Алғашқы диагноз: Леддага синдромы.
2. Тексеру жоспары: Шағымдары мен анамнез, Рентгенологиялық зерттеу, Ирригография, Компютерлік томогрофия,
3. Емдеу тактикасы: Операцияға дейін жүргізу, тоқтаусыз құсқан балаларда 10-15% дегидратация дамиды, ондай балдарда гиповолемия мен гипохлоремия белгілері байқалып, шұғыл түрде физиологиялық ерітіндімен регидратация жүргіземіз. Үнемі ерітінді құя беруге болмайды, сондықтан баланың өмірін сақтау үшін лапоратомия жасаймыз. Хирургиялық ем.
4. Асқынулары: Кей жағдайларда рецидив беріп, жедел ішек өтімсіздігі дамиды да ол асқынуларға алып келеді. Жедел ішек түйілуі- некрозға және ішек гангренасына алып келуі мүмкін.
Достарыңызбен бөлісу: |