1 Индивид және қоғам. Әлеуметтік орта мен әлеуметтік мінез-құлық
жүктеу/скачать 18,57 Kb.
|
1 Индивид ж не о ам. леуметтік орта мен леуметтік мінез- лы
- Бұл бет үшін навигация:
- 2) Әлеуметтік қарым-қатынастар мен әлеуметтік институттар. Әлеумет
- 3)Әлеуметтанулық ойлау
- 4) Макро- және микро-деңгейлер
|
Социология 1 тәжірибе. Әлеуметтік әлемді түсінудегі әлеуметтану. Әлеуметтану теорияларына кіріспе. 1)Индивид және қоғам. Әлеуметтік орта мен әлеуметтік мінез-құлық. Тұлғаның мәнін дұрыс түсіну үшін бұл ұғымды оған маңызы жағынан жақын «адам» және «индивид» ұғымдарынан ажырата білу керек. «Адам» ұғымы адам баласына тән жалпы белгілерді білдіретін тектік ұғым болып табылады. Адам биоәлеуметтік жаратылыс болғандықтан, бұл ұғымға оның жалпы әлеуметтік, сондай-ақ биологиялық белгілері де кіреді, өйткені оның әлеуметтік мәнінің тасымалдауышы тірі адам ағзасы болып табылады. Индивид жеке, нақты адам, оған Homo Sapiens-тің тектік белгілерімен қатар жекеше белгілер де тән. Бұл оның табиғи тума қабілеттеріне, психикалық қасиеттеріне (жады, қиялы, темпераменті, мінезі) және оның ойлау (көқарастары, пайымдаулары, пікірлері) ерекшеліктеріне, қажеттіктері мен сұраныстарына қатысты. Жекедаралық – бұл индивидті басқалардан ерекшелендіретін қасиеттер мен қабілеттердің жиынтығы ретінде анықталуы мүмкін. 2) Әлеуметтік қарым-қатынастар мен әлеуметтік институттар. Әлеумет — қазақ халқының дәстүрлі түсінігінде жамағат, қауым, жұртшылық мағынасында қолданылған ұғым. Ол отбасынан, ағайын, туыс, жекжат-жұраттан бастап, ел-жұрт мағынасына дейін қамтиды. Қоғам бір текті емес: оның алуан реттегі, әрқилы сипаттағы әлеуметтік құбылыстар мен процестердің бірсыпырасын қамтитын өзіндік түзілімі мен құрамы бар. Әлеуметтік жүйенің құрамдас элементтері адамдар, әлеуметтік байланыстар мен іс-әрекеттер, әлеуметтік қарым-қатынастар мен өзара әрекеттесулер, әлеуметтік институттар мен ұйымдар, әлеуметтік топтар, қауымдар, әлеуметтік нормалар мен құндылықтар т.б. болып табылады. 3)Әлеуметтанулық ойлау Әлеуметтік ойлау Бұл адам өмір сүретін қоғамның түрлі элементтерін талдайтын рефлексия түрі. Ол арқылы адамдар өздеріне заттардың неге солай екендігі туралы сұрақтар қояды және оларды жақсартудың жолдарын іздейді.Екінші жағынан, бұл адамның белгілі бір қоғамға тиесілі екендігіне байланысты туындаған барлық ойларды білдіреді. Сонымен, әлеуметтік ойды бірнеше түрлі пәндер зерттейді; олардың ішінде әлеуметтік психология, әлеуметтану, тарих және философия бар. Кейбір әлеуметтанушылардың пікірі бойынша әлеуметтік ой жоғарғы таптардың төменгі таптарға үстемдігін ақтау қажеттілігінен туындайды. Бұл алғаш рет Ежелгі Грецияда, Платон немесе Аристотель сияқты шығармаларда пайда болды; оларда бұл философтар идеалды қоғамды құруға немесе сол сәттің бірін зерттеуге тырысты. 4) Макро- және микро-деңгейлер. Микро әлеуметтану және макро әлеуметтану әлеуметтанудағы маңызды зерттеу нүктелері болып табылады, бірақ микро және макро әлеуметтанудың айырмашылығы неде? Микро әлеуметтану кішігірім зерттеулерге негізделген адамның мінез-құлқы мен адамның әлеуметтік өзара әрекеттесуімен айналысады. Екінші жағынан, макро әлеуметтану әлеуметтік жүйені және популяцияны зерттейді. Әдетте, микро әлеуметтану жеке тұлғаның бетпе-бет әрекетіне назар аударады, ал макро әлеуметтануда ұсақ ұғымдар кеңірек әлеуметтік процестерге айналады жүктеу/скачать 18,57 Kb. Достарыңызбен бөлісу:
|