5 тарау 8-дәріс ТҰРАҚтандыру және газ конденсаттарын қайта өҢдеу



бет1/10
Дата08.02.2022
өлшемі168 Kb.
#118066
  1   2   3   4   5   6   7   8   9   10
Байланысты:
8 ДӘРІС


5 тарау
8-дәріс


ТҰРАҚТАНДЫРУ ЖӘНЕ ГАЗ КОНДЕНСАТТАРЫН ҚАЙТА ӨҢДЕУ
Газ конденсаттары: кейде газ бензині деп аталатын С3-С7 көмірсутектерінің қоспасы (ЖККФ), оны магистральдық газ құбырларына жібермес бұрын газдан шығарылатын, сондай-ақ ұңғымалардан газбен тамшылап шығарылатын және төмен температуралы бөлу әдісімен газдан бөлінетін ауыр көмірсутектердің сұйық қоспасы.
5.1. ГАЗ БЕНЗИНІН ТҰРАҚТАНДЫРУ

Жоғарыда сипатталған әдістердің кез-келгенімен алынған газ бензинінің құрамында этаннан гептанға дейінгі көмірсутектер бар. Тауарлық өнім ретінде тұрақсыз газ бензині білікті қолдануды таптырмайтын, ал оның құрамына кіретін жеке көмірсутектер - пропан, изобутан, Н-бутан, изопентан және т.б., сондай-ақ тұрақты газ бензині кеңінен қолданылады. Жеке көмірсутектерді бөлу және тұрақты бензин алу газ-фракциялау қондырғыларында (ГФҚ) жүзеге асырылады. Оны ГФҚ-да өңдеудің әртүрлі нұсқалары бар. Мысалы, этилен өндіруге арналған Этан фракциясын, сұйытылған газ немесе мотор отыны ретінде пайдалануға арналған пропан-бутан фракциясын, сондай-ақ каталитикалық риформинг арқылы хош иісті көмірсутектерді өндіруге бағытталған еріткіштер мен гексан және одан жоғары көмірсутектер қоспасын өндіруге арналған пентанды бөлуге болады. Кейде пропан мен бутан бөлек бөлінеді, олар сусыздандыруға және полимерлер, соның ішінде синтетикалық каучуктар өндіруге бағытталған.


Газ фракциялау қондырғыларының екі түрі бар: бір баған (тұрақтандыру) және көп баған. Бір бағаналы қондырғылар газ бензинін тұрақтандыруға және сұйытылған отын газын (пропан мен бутан қоспасы) алуға арналған. Көп бағаналы ГФҚ тұрақты газ бензинінен басқа, жеке көмірсутектерді алуға мүмкіндік береді.
ГФҚ үшін шикізат ретінде деэтанизацияланған тұрақсыз газ бензині қызмет етеді. - Сур. 2.40 тұрақты бензин, пропан, изобутан және Н-бутаннан басқа, алуға мүмкіндік беретін ГФК схемалық сызбасы келтірілген.
Тұрақсыз газ бензині жылу алмастырғышта қыздырылғаннан кейін пропан бағанына түседі. Бағанда тауарлық пропан бутан-бензин қоспасынан бөлінеді. Бағанның үстіндегі пропан буы толығымен конденсацияланады, конденсаттың бір бөлігі бағанды суаруға жіберіледі, ал артық бөлігі тауар қоймасына шығарылады. Бутан бензин қоспасы қазандық пен жылу алмастырғыштар арқылы Бутан бағанының ортаңғы бөлігіне жіберіледі. Бутан бағанында Н-Бутан мен изобутан қоспасы (жоғарғы өнім) тұрақты газ бензинінен (төменгі өнім) бөлінеді. Колоннаның төменгі жағынан тұрақты газ бензині қазандық, жылу алмастырғыш және тоңазытқыш арқылы тауар паркіне жіберіледі. Бутан бағанының конденсацияланған жоғарғы өнімі ішінара бағанды суаруға жіберіледі, ал жылу алмастырғыш арқылы артық мөлшері изобутан бағанының ортасына түседі. Изобутан бағанында изобутан (жоғарғы өнім) және Н-Бутан (төменгі өнім) бөлінеді)-



Сур. 2.40. Өнеркәсіптік ГФҚ технологиялық сызбасы:
1-пропан бағанасы; 2-Бутан бағанасы; 3 - изобутан бағанасы; 4, 5, 6-конденсатор - тоңазытқыштар; 7, 8, 9 - суару ыдыстары; 10, 11, 12, 20 - сорғылар; 13, 14, 15 - қайнатқыштар; 16, 17, 18 - жылу алмастырғыштар; 19-бензин тоңазытқышы. Ағындар: I-тұрақсыз бензин; II-пропан; III-тұрақты газ бензині; IV-изобутан; V-Н-бутан

ГФҚ-ға басқа жеке көмірсутектерді (н-пентан, изопентан және т.б.) алу қажет болған жағдайда қондырғы құрамына қосымша ректификациялық колонналар енгізіледі.




Достарыңызбен бөлісу:
  1   2   3   4   5   6   7   8   9   10




©engime.org 2024
әкімшілігінің қараңыз

    Басты бет