Алаш партиясының құрылуы 1917ж Торғай облысы Қазақ сеъінде қабылданып Ә
жүктеу/скачать 13,74 Kb.
|
данияр
| Алаш партиясының құрылуы 1917ж Торғай облысы Қазақ сеъінде қабылданып Ә.Бөкейханов төрагасы болып сайланды Оның құрамына 3000 қазақ зиялылары кірді 20 ғасыр басында елдегі аласапыран қиын кезеңдер халықтын қамын ойлаған алаш қозғалысы еді Алаш париясының нақты өкілдері Ә. Бөкейханов М. Дулатов Мұхамбетжан Тынанбаев Мағжан Жұмабаев Ахмет Байтұрсынов Ақбаев Канатаев болды. Осы кезде Қазақ жері Ресей самодержавасында болатын осы кезде қазақ зиялылары Саяси қызметтің қатерлі жолына жалтақтамай жан қыйарлықпен күресті Қазақ жеріндегі 1916жылғы Азаттық соғыс қазақтарды барынша қажытқан еді Кеңес үкіметі сол кезде қазақтарды аяусыз езгіге салған .Ел басына қиын қыстау түсіп қажыған халықты көтеріу мақсатында тәуелсіздік жолын армандаған алаш партиясының өкілдері қазақ халқының саяси сезімін қалыпьтастыруда 1917жылдың сәуір айында көптеген облыс уезд орталықтарында қазақ сиездері өткізіліп қазақ комететтері құрыла бастады. Алаш үкіметін құру мақсатында зиялы қауым қазақ жерлерінде көптеген сиездер өткізіледі. Олардын мақсамы айқын еді. Бірінші кезекте халықтын билігін өз қолына беру. Екінші кезекте елді халықтын тұрмысын әдет ғұрпын білетін адамдардын басқаруы. 1917 жылы 28ші шілдеде Алаш партиясы құрылып 14 мәселе қаралды. Бірінші мемлекет билеу түрі. Екінші қазақ облыстарында автономия. Үшінші жер мәселесі. Төртінші оқу мәселесі. Т.б мәселелер қаралған болатын. Оның ішінде бастапқы білім ана тілінде жүргізуді және әйел мәселелері де қаралды. Осы жылы 21 қарашада Алаш партиясы жобасы Қазақ газетінде жарияланды. Алаш партиясы жобасы жалпы
14 тарудан тұрды. Қазақ даласында медрессе мектептер ашылуыда қарастырылды және тек қазақ тілінде жүргізілуі де қарастырылды. Жанадан бастау алған Алаш орда үкіметі жас ұрпақтар өз тілінде сөйлетіп бала тәрбиесіне үлкен мән берді. Осынша жанашылдыққа бет бұрыс болашаққа деген сенім еді. Халыққа өз үндерін жеткізу үшін қазақ газеті шығарылды. Алашорда үкіметі мемлекеттік конституция қабылдады. Ол конституцияда елдің ішкі сыртқы саясатына байланысты заңдар шығарылды.Осы мәселелер бойынша хәлел мен жаханша мәскеу қаласына барып ресей үкіметін басқарып отырған Владимер Иельч Ленин мен ұлт істер жөніндегі халық камессары Сталинмен кездесті. Алаш орда атты ұлттық автономиялық үкімет құрылғанын онын төрағасы Бөкейханов екенін мәлімдеді. Бірақ ресей үкіметі бұл шешімді мойындамады. Кейіннен автономия құруға рұқсат берді. Әрі қарай Алаш өкілдері өз жұмыстарын жалғастыра бастады. Ережелер: 1ші мемлекет қалпы 2ші жергілікті бостандық 3ші негізгі құқық 4ші дін ісі 5ші сот және билік 6шы ел қорғау 8ші жұмысшылар 9шы ғылым білім үйрету. Осындай саясапен Либерал демократиялық мемлекет құруды көздеді. Партияның құрылуы Халық үшін өмірдегі елеулі оқиға болды Алаш өкілдері ел тағдырына алаңдаған бір ден бір партия болды.бірақ мақсатқа жете алмады.Әйтседе Алаш партисы Ел тарихында үлкен орын алды. Назарларыңызға рахмет
Қорыта айтқанда Жақтаушы топты тыңдай отырып мынанадай пікірге келдік. 1 спикерАяжан ханым баяндап кеткендей өз пікірімізде қаламыз. Ұлт зиялылыры олардың халық үшін жасаған жақсылықтарын жоққа шығару ойымызда жоқ Әрение өз халықы үшін жандарын қиды. Арыстандай Ресей империясын басқарып отырған Бальшевиктерге қарсы шықты. Алаш зиялылырың Тәуелсіздік жолында аянбай тер төккеніне бас иеміз. 1937-1938 жылдары Алаш өкілдерін халық жауы деген жаламен. Кеңес үкіметінің конституциясының 58 бабына сәйкес қудаланып сібірге айдатылған Кейіннен ату жасзасына кесілді. Ал олардың балаларын Жетімдер үйіне аты – жөндерін өзгертіліп жөнелтілді. Әйелдері Гулаг Карлаг Алжир лагерлерінеде жазасын өтеді. Бұл мәселе ешкімге пайда әкемеді.Өкінішті жағдай Назарларыңызға рахмет. жүктеу/скачать 13,74 Kb. Достарыңызбен бөлісу:
|