Асқазан-ішек аурулары кезінде ауыз қуыста өзгерістер жие кездеседі. Тілдің бетінде қақ пайда болуы гастрит кезінде, бауыр ауруларында, ісіктерде кездеседі. Қақтың мөлшері әр түрлі: гиперацидті гастрит кезінде көп болады, ал анацидті – аз, себебі осы кезде тілдің бүртіктердің атрофиясы байқалады. Қақтың түсі ақшыл-сүр болып, бірақ әр түрлі түсті болуы мүмкін.
Асқазан аурулар кезінде ақшыл немесе сүр, ал бауыр аурулар кезінде көбінесе сары.
Тілдің және еріннің, ұрттың шырышты қабықтың ісінуінің белгісі -тістердің іздері болады. Шырышты қабықты ісінуіні АШЖ ауру кезінде, ЖТА, бүйрек аурулар кезінде кездеседі.
Қазіргі уақытта асқазан-ІШЕК жолдарының көптеген аурулары жеткілікті, бірақ солардың ішінде ең көп таралған болып табылады,олар: асқазан және он екі елі ішектің ойық жара ауруы, қыжыл және гастрит.
Қазіргі уақытта асқазан-ІШЕК жолдарының көптеген аурулары жеткілікті, бірақ солардың ішінде ең көп таралған болып табылады,олар: асқазан және он екі елі ішектің ойық жара ауруы, қыжыл және гастрит.
Гастрит
Асқазанның созылмалы қабыну сырқаты жиі кездесетін аурулардың бірі. Асқазанның созылмалы аурулары көбіне мектепке дейін және мектеп жасында басталады. Созылмалы гастриттер көп жағдайда бұл ауруға тектік бейімділігі бар балаларда байқалады. Асқазанның созылмалы паталогиясының қалыптасуына аналардағы жүктілік кезінде паталогиялар болған, жасанды тамақпен қоректендірілген, тегінде ауыр аллергиялары бар балалар бейім.
Созылмалы гастрит - асқазан кілегей қабығының жасушалық инфильтрациясымен, регенерациясының бұзылысымен жүретін және үнемі бездік эпителийдің атрофиясына, кілегей қабықтың ішектік метаплазиясына алып келіп, асқазанның секрециялық моторикалық инкрециялық функцияларының жетіспеушілігін туғызатын, асқазан кілегей қабығының созылмалы қабыну ауруы.
Созылмалы гастрит - асқазан кілегей қабығының жасушалық инфильтрациясымен, регенерациясының бұзылысымен жүретін және үнемі бездік эпителийдің атрофиясына, кілегей қабықтың ішектік метаплазиясына алып келіп, асқазанның секрециялық моторикалық инкрециялық функцияларының жетіспеушілігін туғызатын, асқазан кілегей қабығының созылмалы қабыну ауруы.
Гиперпластикалық глоссит
Осы патология гастриттың сұйықтығының қышқылының жоғары болу себебінен науқастарда кездеседі. Осы кезде тілдің бүртіктері гипертрофиялану, тығыз қақтың жиналуы, тілдің молшерінің үлкею көрінеді.
12 елі ішек ауру кезінде жедел катаральды кызыл иек қабынуы, тілдің жіп тәрізді және саңырауқұлақ тәрізді бүртіктердің гипертрофиясы, немесе атрофиясы байқалады.
Ойық жара ауруы
Ойық жара ауруы (morbus ulcerosus) дегенiмiз үдеу және ремиссия кезеңдерiнiң алмасуымен өтетін созылмалы рецидивтi ауру, оның негізгі көрінісіне асқазанның және он екі елі ішектіңқабырғасында ойық жараның пайда болуымен шектеледi. Ойық жара ауруының таралуы шамамен 7-10 %, ер адамдар жиiрек ауырады. Ойық дефект ұлтабарда асқазанға қарағанда 4 есе жиірек кездеседі
Асқазан мен он екі елі ішектің жара ауруы
созылмалы рецидивті ауру, негізгі белгісі асқазан мен 12 елі ішек қабатында жараның түзілуі болып табылады.
12 елі ішек жарасы, асқазан жарасына қарағанда 4 есе жиі кездеседі. Жаралардың дуоденалды орналасуының басым болуы жас адамдарда, әсіресе ер адамдарға тән.
Асқазан жарасы бар науқастар арасында әйелдер мен еректер қатынасы 1:2, 12 елі ішек жарасы кезінде ол 1:4-1:7болады.
Асқазан қыжылы (ағылш.Heartburn) – көкірек тұсынан басталып, өңешкедейін созылатын кеуде тұсындағы жайсыздық немесе ашығандай әсер алу симптомы.
Бұл симптом көбінесе асқазаннан өңештің сілтілі ортасын түсетін қышқылдың әсерінен пайда болады. Медицинада бұны асқазан сөлі қышқылының артуының белгісі деп қарайды. Мұндай сезім көбінесе тамақтан кейінгі бір сағаттан соң, не қалыпсыз дене әрекеті мен ауыр дене еңбегінен кейін бөлінуі мүмкін. Сонымен қатар, қыжыл диафрагмальды жарық, асқазан жарасы, гастрит, эзофагит кезінде де пайда болады.
