Қазанның сегізі
БЖБ №1, 2020-21 оқу жылы
5 « » сынып
Оқушының аты-жөні: ___________________________
Оқылым.
Төр қонақбөлменің жоғарғы жағы. Ол жасы үлкен адамдар,қонақтар отыратын сыйлы орын. Қазақ үйге келген қонақты «Төрлетіңіз!,Төрге шығыңыз!» - деп қарсы алады. Көрпе төсеп, жастық қойып, төрге отырғызады, кұрмет көрсетеді.
Қазақ халқында дастарқанға үлкендердерден бұрын отыру ұят саналады.Себебі алдымен ақ сақалды ата мен ақ шашты әжені сыйлап,төрден орын береді.Үлкен кісілер - көпті көрген, сыйлы кісілер.Қазақта төріңнен қарт кетпесін деген сөз бар.Себебі қарт тілегін айтып,батасын береді.Төрде қарттар,одан төмен жастар отырады.
Тамаққа да үлкендерден бұрын қол созуға болмайды.Ол - әдепсіздіктің белгісі. Дастарқанда үлкендермен жарысып сөйлеу де ұят саналады. Қазақ дастарқаны дос, бауыр, туыс қана емес, кез келген адамға ашық. Қазақтар бір-бірінің үйіне барып, жиі араласқанды ұнатады. Әсірсе ата-анасын әрқашан құрметтеп, үйіне шақыру, төрге отырғызу - қазақ баласы үшін әрі парыз. Өйткені дастарқан - жақсылықтың басы, қуаныштың белгісі.
Мәтінді мұқият оқы, кестедегі ақпараттардың дұрыс немесе бұрыс екенін анықтаңыз. (3 балл)
Ақпараттар
|
+ дұрыс
|
- бұрыс
|
Төр қонақбөлменің жоғарғы жағы.
|
|
|
Қазақ халқында дастарқанға үлкендердерден бұрын отыру ұят емес.
|
|
|
|
|
|
Төрде қарттар,одан төмен жастар отырады.
|
|
|
Тамаққа да үлкендерден бұрын қол созу- әдепсіздіктің белгісі.
|
|
|
|
|
|
Қазақтар бір-бірінің үйіне жиі бармайды.
|
|
|
2-тапсырма. Тест тапсырмасын орында. Дұрыс жауапты белгіле. (3 балл)
1). Қазақ үйге келен қонақты не деп қарсы алады?
А) «Төрлетіңіз», «Төрге шығыңыз!»
В) « Тұрыңыз!»
С) « Шығыңыз!»
2) « Қазақта « Төріңнен қарт кетпесін» деген сөз неге айтылған?
А) Себебі қарт әңгіме айтады, сыйлық береді.
В) Себебі қарт тілегін айтып,батасын береді.
С) Себебі қарт ән айтып, бата береді.
3) Әдепсіздіктің белгісі не?
А) Үлкенді тыңдау
В) Дастарханға үлкендерден бұрын қол созу
С) Дастарханға үлкендерден бұрын қол созбау.
3-тапсырма. (1 балл)
Мәтіннен сын есімдерді тап. (в тексте находим имя прилагательное)
4- тапсырма. (4 балл)
Сын есімдерді пайдаланып, 4 сөйлем құра. (Используя эти прилагательные составляем 4 предложения)
5- тапсырма . (2 балл)
« Қонақ» ,« туыс» сөзін тәуелде. ( добавляем притяжательные окончания)
Менің
Сенің
Сіздің
Оның
Достарыңызбен бөлісу: |
