БҚО, Теректі ауданы,
«Пойма бастауыш мектебі» КММ
Қазақ тілі пәнінің мұғалімі
Айткалиева Жанара Азаматовна
Орыс сыныптарындағы қазақ тілінен тәрбие сағаты. 4Б сыныбы
Тәрбие сағатының тақырыбы: «Ана тілім-ардағым»
Мақсаты: оқушылардың шығармашылық қабілетін дамыту. Өз ана тілін біліп, өзге тілдерді құрметтеуге, қадірлеуге үйрету. Оқушылардың тіл байлығын, сөздік қорларын молайту, ойлау қабілетін дамыту. Оқушыларды татулыққа, достыққа тәрбиелеу.
Әдіс-тәсілдер: түсіндіру, сұрақ-жауап, аудару, ойлану
Көрнекілігі: тіл туралы жазылған қанатты сөз, қималар, тірек-сызба
Өту барысы:
Ұйымдастыру кезеңі:
а) Сәлемдесу:
- Сәлеметсіздер ме, құрметті ұстаздар мен оқушылар! Бүгінгі тәрбие сағатымыз Қазақстан жерінде қанша ұлт болса, соншама тілдің бар екендігін айқындап, құрмет тұтуда. Яғни, қазақ тілі, оның мәртебесі – мемлекеттік тіл қалай меңгеріліп жатқандығы жайлы сөз болады.
ә) Ауызекі сөйлесу:
Біздің туған еліміз қалай аталады? (Қазақстан)
Қазақстан жері қандай? (үлкен, кең-байтақ)
Қазақстан жерінде қандай ұлт өкілдері тұрады? (қазақ, орыс, татар, кәріс, ұйғыр, түрік, өзбек, украин, белорус, неміс, тәжік, шешен, қырғыз, т.б.)
Олардың барлығы қандай тілдерде сөйлеседі? (ана тілінде, қазақ және орыс тілінде сөйлеседі)
Еліміздің мемлекеттік тілі қай тілі? (қазақ тілі)
Ал, ресми тілі қандай? (орыс тілі)
Балалар мектепте тағы қандай тілді үйреніп жүрсіңдер? (ағылшын тілі)
б) Тәрбие сағатының бөлімдерімен таныстыру.
1 кезең. Поэзия минуты.
2 кезең. Мақал – сөздің мәйегі.
3 кезең. Көп тіл білу – өмір талабы. «Полиглот» ойыны.
1 кезең: ПОЭЗИЯ МИНУТЫ.
Оқушылар өздерінің тақпақ-өлеңдерін жатқа айтады, мәнерлеп оқиды.
Сергей:
Қазақстан-Отаным,
Қазақ тілі-қазынам.
Қазақ жері-береке,
Ырыс бірлік-кені екен.
Бұзылмасын тыныштық,
Бейбіт өмір береке.
Иван:
Туған тілім-бабам тілі-өз тілім!
Туған тілім-анам тілі-өз тілім!
Туған тілім-далам тілі-өз тілім!
Туған тілім-адам тілі-өз тілім!
Айсұлу:
Сүйемін туған тілді –анам тілін,
Бесікте жатқанда-ақ берген білім.
Шыр етіп жерге түскен минутымнан,
Құлағыма сіңірген таныс үнін.
Алексей:
Ең бірінші бақытым-халқым менің,
Соған берем ойымның алтын кенін.
Ол бар болса, мен бармын қор болмаймын!
Қымбатырақ алтыннан нарқым менің!
Алихан:
Ал, екінші бақытым-тілім менің,
Тас жүректі тіліммен тілімдедім.
Кей-кейде дүниеден түңілсем де,
Қасиетті тілімнен түңілмедім!
Самал:
Сенің әрбір тынысыңмен күн кешем,
Сен арқылы тіршілікпен тілдесем.
Ел бетіне қалай түзу қараймын,
Ана тілім, егер сені білмесем.
Ана тілім-дана тілім, бақ тілім,
Сенсіз бақыт дүниеден тапты кім?
Сенсің менің қасіретім, шаттығым,
Сенсің менің тазалығым, пәктігім.
2 кезең: МАҚАЛ СӨЗДІҢ – МӘЙЕГІ.
Мұғалім мақал-мәтелдердің басын айтады, оқушылар жалғастырады.
№
|
Мектеп – кеме,
|
Білім – теңіз.
|
1
|
Білім – гауһар, бағасы жоқ.
|
Надандық – кесел, дауасы жоқ.
|
2
|
Білекті бірді жығар,
|
Білімді мыңды жығар.
|
3
|
Еңбек етсең ерінбей,
|
Тояды қарның тіленбей.
|
4
|
Еңбек түбі –
|
береке.
|
5
|
Ас –
|
адамның арқауы.
|
6
|
Жеті жұрттың тілін біл,
|
Жеті түрлі білім біл!
|
7
|
Ана тілі ой өсіреді,
|
Ана сүті бой өсіреді.
|
8
|
Өнер алды –
|
қызыл тіл!
|
9
|
Күннің шуағы – жылы,
|
Ананың құшағы – жылы.
|
10
|
Туған жер –
|
алтын бесік.
|
11
|
Өз елім –
|
өлең төсегім.
|
12
|
Отан
|
отбасынан басталады.
|
13
|
Отан
|
оттан да ыстық.
|
14
|
Туған жердей жер болмас,
|
Туған елдей ел болмас.
|
15
|
Жүз сомың болғанша,
|
Жүз досың болсын.
|
3 кезең: КӨП ТІЛ БІЛУ – ӨМІР ТАЛАБЫ. «Полиглот» ойыны.
Мұнда оқушылар берілген сөздерді үш тілде (қазақ, орыс, ағылшын) аударып айтады.
№
|
Қазақша
|
Орысша
|
Ағылшынша
|
1
|
Отан
|
Родина
|
Motherland
|
2
|
Қазақстан
|
Казахстан
|
Kazakhstan
|
3
|
Рәміздер
|
Символы
|
Symbols
|
4
|
Ту
|
Флаг
|
Flag
|
5
|
Елтаңба
|
Герб
|
Arms
|
6
|
Әнұран
|
Гимн
|
Hymn
|
7
|
Халық
|
Народ
|
People
|
8
|
Тіл
|
Язык
|
Language
|
9
|
Мемлекет
|
Государство
|
State
|
10
|
Ұлт
|
Нация
|
Nation
|
11
|
Отбасы
|
Семья
|
Family
|
12
|
Ана
|
Мама
|
Mother
|
13
|
Әке
|
Папа
|
Father
|
14
|
Ата
|
Дедушка
|
Grandfather
|
15
|
Әже
|
Бабушка
|
Grandmother
|
16
|
Мектеп
|
Школа
|
School
|
17
|
Мұғалім
|
Учитель
|
Teacher
|
18
|
Оқушы
|
Ученик
|
Pupil
|
19
|
Кітап
|
Книга
|
Book
|
20
|
Дәптер
|
Тетрадь
|
Copy-book
|
21
|
Қалам
|
Ручка
|
Pen
|
22
|
Күз
|
Осень
|
Autumn
|
23
|
Қазан
|
Октябрь
|
October
|
24
|
Жиырма бес
|
Двадцать пять
|
Twenty five
|
25
|
Бейсенбі
|
Четверг
|
Thursday
|
26
|
Нан
|
Хлеб
|
Bread
|
27
|
Су
|
Вода
|
Water
|
Қорытынды:
Тіл қай ұлтта болса да, қай елде болса да қастерлі, құдіретті. Ол әрбір адамның бойына ана сүтімен еніп қалыптасады. Тіл байлығы – әр елдің мақтанышы. Ол атадан балаға мирас болып қалған баға жетпес мұра. Сондықтан да әр адам ана тілін қадірлеуге міндетті. Жасай бер, достық тілі – қазақ тілі.
Осымен тәрбие сағатымызды аяқтаймыз. Қатысқандарын үшін, назарларыңыз үшін рахмет. Сау болыңыздар!
Оқушыларға берілетін тапсырмалар
Білім – гауһар, бағасы жоқ.
|
қызыл тіл!
|
Білекті бірді жығар,
|
Надандық – кесел, дауасы жоқ.
|
Ас –
|
Жеті түрлі білім біл!
|
Жеті жұрттың тілін біл,
|
адамның арқауы
|
Өнер алды –
|
Білімді мыңды жығар.
|
.....................................................................................................
Мектеп – кеме,
|
өлең төсегім.
|
Жеті жұрттың тілін біл,
|
отбасынан басталады.
|
Туған жер –
|
Білім – теңіз.
|
Өз елім –
|
алтын бесік.
|
Отан
|
Жеті түрлі білім біл!
|
......................................................................................................
Мектеп – кеме,
|
алтын бесік.
|
Білім – гауһар, бағасы жоқ.
|
Ананың құшағы – жылы.
|
Күннің шуағы – жылы,
|
Надандық – кесел, дауасы жоқ.
|
Туған жер –
|
оттан да ыстық.
|
Отан
|
Білім – теңіз.
|
....................................................................................................
Мектеп – кеме,
|
Жүз досың болсын.
|
Білім – гауһар, бағасы жоқ.
|
Туған елдей ел болмас.
|
Ана тілі ой өсіреді,
|
Білім – теңіз.
|
Өнер алды –
|
Ана сүті бой өсіреді.
|
Туған жердей жер болмас,
|
Надандық – кесел, дауасы жоқ.
|
Жүз сомың болғанша,
|
қызыл тіл!
|
.......................................................................................................
Еңбек етсең ерінбей,
|
Ананың құшағы – жылы.
|
Ана тілі ой өсіреді,
|
Тояды қарның тіленбей.
|
Күннің шуағы – жылы,
|
Ана сүті бой өсіреді.
|
Туған жер –
|
Жүз досың болсын.
|
Жүз сомың болғанша,
|
алтын бесік.
|
.......................................................................................................
Мектеп – кеме,
|
Жүз досың болсын.
|
Білім – гауһар, бағасы жоқ.
|
Білімді мыңды жығар.
|
Білекті бірді жығар,
|
Жеті түрлі білім біл!
|
Еңбек етсең ерінбей,
|
Білім – теңіз.
|
Жеті жұрттың тілін біл,
|
Надандық – кесел, дауасы жоқ.
|
Жүз сомың болғанша,
|
Тояды қарның тіленбей.
|
.....................................................................................................
Білім – гауһар, бағасы жоқ.
|
адамның арқауы.
|
Ас –
|
қызыл тіл!
|
Жеті жұрттың тілін біл,
|
Жүз досың болсын.
|
Өнер алды –
|
Надандық – кесел, дауасы жоқ.
|
Отан
|
Жеті түрлі білім біл!
|
Жүз сомың болғанша,
|
отбасынан басталады.
|
....................................................................................................
Қазақша
|
Орысша
|
Ағылшынша
|
Отан
|
Родина
|
|
Қазақстан
|
|
Kazakhstan
|
|
Символы
|
Symbols
|
Ту
|
Флаг
|
|
|
Герб
|
Arms
|
……………………………………………………………………….
Қазақша
|
Орысша
|
Ағылшынша
|
Әнұран
|
|
Hymn
|
Халық
|
Народ
|
|
Тіл
|
|
Language
|
|
Государство
|
State
|
Ұлт
|
Нация
|
|
.........................................................................................................
Қазақша
|
Орысша
|
Ағылшынша
|
|
Семья
|
Family
|
Ана
|
Мама
|
|
|
Папа
|
Father
|
Ата
|
Дедушка
|
|
|
Бабушка
|
Grandmother
|
.....................................................................................................
Қазақша
|
Орысша
|
Ағылшынша
|
|
Учитель
|
Teacher
|
Оқушы
|
Ученик
|
|
|
Книга
|
Book
|
Дәптер
|
Тетрадь
|
|
Қалам
|
Ручка
|
Pen
|
......................................................................................................
Қазақша
|
Орысша
|
Ағылшынша
|
Оқушы
|
Ученик
|
|
|
Книга
|
Book
|
Дәптер
|
Тетрадь
|
|
Қалам
|
Ручка
|
Pen
|
Күз
|
Осень
|
|
...................................................................................................
Қазақша
|
Орысша
|
Ағылшынша
|
Күз
|
Осень
|
|
Қазан
|
|
October
|
|
Двадцать пять
|
Twenty five
|
Бейсенбі
|
|
Thursday
|
Нан
|
Хлеб
|
|
Су
|
Вода
|
|
....................................................................................................
Қазақша
|
Орысша
|
Ағылшынша
|
Мектеп
|
Школа
|
|
Күз
|
Осень
|
|
Қазан
|
|
October
|
|
Двадцать пять
|
Twenty five
|
Бейсенбі
|
|
Thursday
|
.......................................................................................................
Қазақша
|
Орысша
|
Ағылшынша
|
Күз
|
Осень
|
|
Қазан
|
|
October
|
|
Двадцать пять
|
Twenty five
|
Бейсенбі
|
|
Thursday
|
Нан
|
Хлеб
|
|
Су
|
Вода
|
|
....................................................................................................
Достарыңызбен бөлісу: |