Бөж тақырып Жасушаның биологиялық мембраналарының молекулалық құрылымы мен функциялары

БӨЖ Тақырып 8.Жасушаның биологиялық мембраналарының 
молекулалық құрылымы мен функциялары. 
Биологиялық мембрана — 
жасушаның және жасуша ішіндегі бөлшектердің (ядро, митохондрии, 
хлоропластар, пластидтер) бетінде орналасқан молекулалық мөлшердегі 
(қалыңдығы 5 — 10 нм), ақуызды-липидтік құрылымды жұқа қабықша. 
Биологиялық мембрана өткізгіштік қасиетіне байланысты жасушада 
тұздардың, қанттың, амин қышқылдарының, иондардың, т.б. заттардың 
алмасу өнімдерінің концентрациясын, олардың тасымалын және алмасуын 
реттейді. Клетканың протоплазмасын қоршап тұрған биологиялық мембрана 
жасушалық мембрана деп аталады. Клеткалық мембрана қос қабатты 
ақуызды-липидті молекулалардан тұрады. Биологиялық мембрананың 
құрылымы мен ерекшелігі туралы нақты ғылыми мәліметтер 20 ғасырдың 
басында белгілі болды. 
2. Мақсаты:
Студенттердің қазіргі заманғы түсініктерін қалыптастыру, 
жасушаның молекулалық биологиясы 
3. Тапсырмалар: 
Биологиялық мембрана — 
аса күрделі құрылымды зат. Оның құрамында 
ферменттік белоктар, ерекше рецепторлар, электрондарды тасымалдаушы, 
энергияны өңдеуші құрылымдар сонымен қатар гликопротеиндер мен 
гликолипидтер болады. Мембраналық белоктардың көпшілігі мембрананы 
тесіп өтіп орналасса, ал кейбірі оған жартылай ғана еніп немесе жанасып 
жатады. Мембраналық белоктар түрлі қызмет (мысалы, гликопротеиндер 
антиген рөлін) атқарады. Кейбір химиялық реакциялар (мысалы, 
хлоропластарда жүретін фотосинтездің жарық реакциялары немесе 
митохондриидағы тотыға фосфорлану процесі) биологиялық мембрананың 
өзінде жүреді. Сондай-ақ, биологиялық мембрана жасушаны қоршап, сыртқы 
ортадан оқшаулауы арқылы жасушаның морфологиялық тұтастығын 
сақтайды. 
1. Жасуша - тірі заттардың элементарлы құрылымдық-функционалдық 
бірлігі. 
2. Жасушалық ұйымның түрлері: про- және эукариоттар. 

3. Жасушалардың генетикалық материалын құрылымдық ұйымдастыру 
деңгейлері. 
4. Орындау түрі: презентация
5. Өнімділік өлшемдері:
а) соңғы жылдардағы әдеби дерек көздерін зерттеу және іріктеу; 
ә) ақпаратты өңдеу және жүйелеу; 
в) жоспар құру; 
г) библиография құрастыру; 
д) реферат және / немесе жобалау жұмыстарын тіркеу. 
Реферат жұмысының құрылымы:
1) титул парағы (формаға сәйкес ресімделген); 
2) мазмұны (парақ нөмірлері көрсетілген дәйекті презентация 
негізгі бөлімдер); 
3) енгізу (зерттелетін проблеманың негіздемесі, оның мәні және 
өзектілігі; жұмыстың мақсаттары мен міндеттерін анықтау); 
4) негізгі бөлім (әр бөлім жеке болуын дәлелдеуі керек) 
мәселе немесе оның бір жағы, логикалық жалғасы болуы керек 
алдыңғы; бұл бөлімде кестелер, диаграммалар, графиктер, 
суреттер немесе олар рефератқа қосымша ретінде жасалуы мүмкін 
жұмыс); 
5) қорытынды (қорытындылау, тұжырымдау және ұсыныс 
ұсыныстар); 
6) пайдаланылған әдебиеттер тізімі (формаға сәйкес ресімделген). 

Реферат жұмысын ресімдеуге қойылатын талаптар:
а) реферат көлемі 10-15 басылған беттен аспауы керек * (қосымшалар 
жұмысқа реферат көлеміне кірмейді); 
б) реферат мәтіні мұқият өңделуі керек және 
грамматикалық тұрғыдан тексерілген; 
в) қолданылған әдебиеттерге сілтемелер сан түрінде жасалады, 
әдебиеттер тізіміндегі сәйкес нөмір; 
г) пайдаланылған әдебиеттер тізімі мәтіннің соңында орналастырылады және 
сәйкес құрастырылады 
ескерту тәртібімен.
 
5. Жұмыстың орындалу уақыты: 
аралық бақылауға дейін «Даму 
генетикасы» популяциялық генетикасы, эко- және фармакогенетика ».