«Химия» пәнінен 1-тоқсанға арналған тоқсандық жиынтық бағалаутапсырмалары
1.
|
Альдегидтердің тривиалды атауы өздері тотыққанда түзілетін карбон қышқылдарының атауымен сәйкес келеді. Май альдегидінің IUPAC номенклатурасы бойынша атауы мен формуласын көрсетіңіз.
-
С3Н7СОН 2)Этаналь 3)Пропаналь 4)С2Н5СОН 5)Бутаналь 6)СН3СОН
-
1және3
-
2 және4
-
1 және5
-
5 және6
[1]
|
2.
|
Карбон қышқылдарындағы функционалдық топ атауы мен формуласын көрсетіңіз.
-
Карбоксил, -СООН
-
Карбонил,-СО
-
Гидроксил, -ОН-
-
Карбонил,-СОН
[1]
|
3.
|
CH3CH2CH2CH2COOH осы затты IUPAC номенклатурасы бойынша атаңыз.
A. 2-метилпентан қышқылы
-
Изогексанқышқылы
-
1-метилпентанқышқылы
-
Валерианқышқылы
[1]
|
4.
|
Бензол ароматты көмірсутектердің қарапайым өкілі.
-
Бензол мен оның гомологтарының химиялық қасиетін көрсететін кестеде реагенттер мен өнімдер арасындағы сәйкестіктіорындаңыз.
|
№
|
Реагенттер
|
|
Өнім
|
1
|
С6Н6 +3Н2
|
А
|
С7Н14
|
2
|
С7Н8 +3Н2
|
В
|
С6Н12
|
3
|
С6Н6 +Сl2 темір (III) хлориді қатысында
|
С
|
С6Н6Cl6
|
В
|
С6Н5Cl
|
[3]
5. Берілген гетероциклді қосылыстарды сәйкестендіріңіз:
1. 2. 3. 4.
|
A.фуран
|
B.пиррол
|
C.пиразол
|
D.тиофен
|
1.____________ 2.__________ 3.____________ 4.___________
[4]
6.
|
Бензолқосыпалуреакциясынақарағандаорынбасуреакциясынажақсытүседі.Оныңсебебі делокализацияланған электрондар тығыздығы біркелкі таралғандықтан жалпы молекулада еселі байланыс болмайды. Бензолдың орынбасу реакциясының бірі нитрлеу реакциясы, күкірт және азот қышқылдарының қоспасы қатысындажүреді.
-
Бензолды нитрлеуреакция теңдеуін жазып көрсетіңіз. [1]
|
7.
|
Арендер — молекулаларының құрамында бензол сақинасы (бензол ядросы) бар жалпы формуласы СnН2n -6 болатын көмірсутектер. Олардың қарапайым өкілдерінің бірі - бензол , екіншісі -толуол (С7Н8).
(a)Бензолмолекуласыәдеттетотықпайды.Алтолуолмолекуласыоңайтотығаалады. (і) Толуол молекуласы неліктен оңай тотығады?
[1]
(ii)Толуолдың тотығу реакция теңдеуін құрыңыз
[1]
|
8.
|
Cірке қышқылы тұрмыста кеңінен қолданылатын карбон қышқылдарының бірі.
|
Карбон қышқылдарының химиялық қасиеттері минералды қышқылдары тәрізді.
(а) Сірке қышқылының кальций металымен реакция теңдеуін құрыңыз
[1]
(б) Тұрмыста тәтті тағам даярлау барысында ас содасын сірке қышқылымен сөндіріп жатады. Ас содасын (NaHCO3) сірке қышқылымен сөндіру реакция теңдеуін құрыңыз
[1]
9.
|
Күрделі эфирлерді карбон қышқылдары мен спирттерді әрекеттестіру арқылы алады. Бұл этерификация реакциясы концентрлі күкірт қышқылы қатысында жүреді.
(а) Cірке қышқылы мен этил спирті әрекеттесу реакция теңдеуін құрыңыз.
[1]
(б) Осы этерификация реакциясының механизмін сипаттайтын сатыларын жазыңыз
[3]
|
10.
|
Адам өмірі үшін майлар маңызды органикалық қосылыстар. Майлар үш атомды спирт глицерин мен жоғарғы май қышқылдарының күрделі эфирлері.
-
Майлар құрамындағы карбон қышқылдарының құрылымына байланысты сұйық және қатты май болыпбөлінеді.
Сұйық майдың құрамында
карбон қышқылдары, ал қатты майдың құрамында
карбон қышқылдарыболады.
[2]
-
Қатты майлардың маңызы өнеркәсіпте сабын алу үшін қажет. Майларды сілті қатысында қыздырғанда сабын алынады. Мұны «сабындану реакциясы» деп атайды.
Тристеараттың «сабындану реакциясын» жазыңыз.
СН2-О-ОС-С17Н35
│
СН-О-ОС-С17Н35
│
СН2-О-ОС-С17Н35
тристеарат
|
|
|
[2]
(c) Қатты май алу үшін сұйық майды гидрлейді. Алынған майды ары қарай сабын дайындауда т.б. қолданылады.
Триолеаттың гидрлену реакция теңдеуін жазыңыз.
СН2-О-ОС-С17Н33
│
СН-О-ОС-С17Н33
│
СН2-О-ОС-С17Н33
тристеарат
[2]
|
|
|
[Барлығы 25]
|
Достарыңызбен бөлісу: |
