Шылаулар - Союзы.
Шылаулар - это служебные слова. Шылаулар в казахском и русском языках употребляются для членов предложения. В обоих языках шылаулар самостоятельного лексического значения не имеют и не являются самостоятельными членами предложения.
Союз мен (бен, пен) употребляются для соединения двух однородных подлежащих, имеющих в предложении равное значение. Например: Лиза мен Айша институтта оқиды.
Союз және употребляются перед последним однородным подлежащим и указывает, что перечисление заканчивается. Например: Петров, Ахметов және Ира киноға кетті.
Союз да (де, та, те) употребляются для большого выделения каждого из перечисленных слов. Повторяется он после каждого однородного члена. Например: Қағаз да, кітап та, дәптер де, шкафта жатыр.
Отрицательные формы.
Суффиксы: ма-ме, ба-бе, па-пе.
барма - келме, жазба - үйренбе, айтпа - кетпе;
Отрицательные слова: жоқ, емес, которые спрягаются.
а) барған жоқпын, келген жоқсыз, айтқан жоқсыз, кеткен жоқпыз;
б) барған емес, таза емес.
Суффиксы: сыз-сіз.
Мәдениетсіз, ақылсыз, әділетсіз, әлсіз, жұмыссыз, орынсыз.
Ақылды емес, ақылсыз.
Жалғаулық шылаулар - Соединительные союзы
Союзы связывают слово со словом, предложение с предложением, не имеют лексического значения. По значению союзы делятся на 6 видов, они имеют 6 разделов:
1. Ыңғайлас жалғаулықтар (соединительные союзы): әрі, да, де, та, те, және, мен, бен, пен. Эти союзы служат для связи слов и членов предложения. Например: Дүние де өзі, мал да өзі, ғылымға көңіл бөлсеңіз.
2. Қарсылықты жалғаулықтар (противительный союзы): ал, алайда, әйтпегенде, әйтсе де, бірақ, дегенмен, онда да, әйткенмен, сонда да, сөйтсе де, сөйткенмен, әйткенде. Мысалы: Білімің мол, бірақ тәжірибең жетіспейді.
3. Талғаулықты жалғаулықтар (разделительные союзы): я, не, немесе, болмаса, біресе, әлде. Мысалы: Не сыйлау, не ұят, не қаймығу, не қорқу жоқ жерде, тәртіп те болмайды.
4. Себептік жалғаулықтар (причинные союзы): өйткені себебі, неге десең. Мысалы: Жаны шығып кете жаздады, өйткені оның қолына түскен сау қайтқан емес.
5. Салдарлық жалғаулықтар (следственные союзы): сондықтан, сол себепті әдебиеттен көп біледі.
6. Шарттылық жалғаулықтар (условные союзы): егер, егер де, онда. Мысалы: Егер жұмысың өнсін десең, ретін тап.
Достарыңызбен бөлісу: |