Үйге берілген тапсырма: Тепе –теңдік мүшелері: вестибула аппараты. Сипап сезу,иіс сезу,көру,дәм сезу,есту

Үйге берілген тапсырма: Тепе –теңдік мүшелері:вестибула аппараты.Сипап сезу,иіс сезу,көру,дәм сезу,есту.

• ІІ. Үй тапсырмасын сұрау
• Альтернативті тест
• Оқушылар берілген 10 сұраққа нақты ия «+», немес жоқ «-» деп жазбаша жауап жазады
• Теріде шамамен 100 ноцицептор болады
• Тіл ұшы- тәттіні сезеді
• Иіс сезу рецепторлары шоғырланған, пішін тегіс, ине тәрізді болады
• Сипап сезу рецепторлары барлық денеде шашыраңқы орналасады
• Үйлесімді қимыл бұлшық ет сезіміне тәуелсіз
• Тіл бүршіктері- дәм сезу рецепторлары
• Иіс сезу мүшесі мұрын қуысының үстіңгі мұрын қалқанында орналасқан
• Жылу мен суықты қабылдайтын рецепторлар ішкі мүшелерді қоршайды
• Сезімтал жүйке арқылы тері рецепторларының сигналы жұлын мен миға бағытталады
• Теріге түсетін қысымға адам шыдамайды

• +

• -

• Өзара бағалау
• (оқушылар өзара жауап белгіленген парақтарын алмастырып бірін – бірі тексеріп,бағалайды)
• 10-9 дұрыс жауапқа “ ”
• 8-7 дұрыс жауапқа “4”
• 6-4 дұрыс жауапқа “3”
• 3-0 дұрыс жауапқа “2

• Сезім мүшелеріне арналған қызықты тест тапсырмалары

• Д.И.Ивановский

• 1) Анализатор ұғымын кім ашты?

• Көз алмасы қанша қабатан тұрады?

• қарашық

• қасаң қабық

• көзбұршағы

• нұрлы қабық

• Нұрлы қабықтың дәл ортасындағы тесік.

• ☺

• Қате

• Түсініктеме

• Берілген тестің тұсында фигуралар берілген, қай жауабы дұрыс деп тапсаң, соның қасындағы фигураны басасың. Егер дұрыс болса
• Осындай белгі шығады.

• ☺

• Дұрыс

• 2) Көз алмасы қанша қабатан тұрады?
• a) 3
• b)2
• c) 5

• 1) Анализатор ұғымын кім ашты?
• a) И.М.Сеченов
• b) И.П.Павлов
• c) И.И.Мечников

• қате

• ☺

• ☺

• 3) Нұрлы қабықтың дәл ортасындағы тесік.
• a) қарашық
• b) көзбұршағы
• c) қасаң қабық

• ☺

• 4) Көздің қосымша мүшесіне жатады.
• Нұрлы қабық
• b) Торлы қабық
• Қабақ

• ☺

• Қате

• қате

• қате

• қате

• қате

• қате

• қате

• 6) Үш дыбыс сүйекшелері орналасқан:
• a) ортаңғы құлақта
• b) сыртқы құлақта
• с) ішкі құлақта

• 5) Шытырман қайда орналасқан?
• a) сыртқы құлақта
• b) ішкі құлақта
• c) ортаңғы құлақта

• ☺

• 7) Үш дыбыс сүйекшесін қосқандағы салмағы қанша?
• a) 0,06г
• b) 0,07г
• c) 0,05г

• Жарғақты шытырманның ішінде
• a) лимфа сұйықтығы
• b) ұлпа сұйықтығы
• c) су болады

• ☺

• ☺

• ☺

• қате

• қате

• қате

• қате

• қате

• қате

• қате

• қате

• 10) Алтыншы бұлшықет “жасырын” сезім бар деген кім?
• a) И.П.Павлов
• b) И.М.Сеченов
• c) И.И.Мечников

• 9) Тілдің артқы бөлігі сезеді:
• a) тәттіні
• b) тұзды
• c) ащыны

• ☺

• ☺

• қате

• қате

• қате

• қате

• Иван Петрович Павлов
• (1849-1936)

• Сыртқы және ішкі тітіркенуді қабылдап талдайтын сезімтал жүйкелер жиынтығын анализатор деп атаған.

• 1

• 2

• 3

• 4

• 1

• 2

• 3

• 1

• 2

• 3

• 4

• 2-тапсырма.Суретте не
• бейнеленген.Оның құрылысы
• мен қызметі қандай?

• Адамның сезім мүшелері
• .
• Адам сыртқы ортадан ақпаратты 5 сезім мүшесімен қабылдайды:
• Көз (көру)
• Құлақ (есту)
• Мұрын (иіс сезу)
• Тері (сипап сезу)
• Тіл (дәм сезу)
• .

• 1. Танымдық – адамның әлеуметтік тұлға ретіндегі қаңқа
• ерекшеліктерін салыстыра отыра танымдық іс - әрекеттер ұйымдастырылады. Ағылшынша терминологиялық сөздіктер меңгертіліп, тілде қолдануға үйретіледі.
• 2. Даму, салыстыру, саралау,топтау, т.с.с. әдіс- тәсілдері
• арқылы ойларын жүйкелеп жеткізу қабілеті дамиды.
• 3. Тәрбиелік - өз ағзасын зерттеп білу, сақтау,
• қорғай білуге үйренеді.

• Сабақтың мақсаты:

• Қаңқа – 208-210 сүйек

• Бұлшықет - 600

• Белсенді

• Белсенділігі төмен

• Тірек қимыл жүйесі

• Биологиялық

• Механикалық

• Қан жасау
• Минералдық алмасу
• Ca P Mg қоймасы
• 1200г 530г 11г

• Қорғаныш
• Қозғалыс
• Тірек

• Қызметі

• 210 сүйектің 85-і жұп, 36- сы тақ сүйектер.
• Сүйек – кірпіштен 30 есе, граниттен – 2,5 есе қатты.
• Салмағы 70 кг адамның қаңқасы орташа есеппен 8-9 кг құрайды.

• Остеобластар әсерінен сүйек өседі.
• 2. Остеокласт сүйектің өсуіне бөгет жасайтын заттарды сіңіріп ерітетін көп ядролы түзіліс.
• 3. Остеоцит бөлінуге қабілетсіз ересек жасуша.

• Сүйек ұлпасының
• жасушалары

• Сүйек

• Сүйек кемігі

• Қызыл сүйек майы

• Қан тамырлары

• Минералдық
• заттар

• Органикалық
• заттар

• Сүйек қабы

• Әрбір сүйек сүйек ұлпасынан, сүйек қабынан, сүйек кемігінен, қан, лимфа және жүйкеден тұратын күрделі мүше.

• Сүйектің құрылысы

• Адам мен иттің
• қаңқасы

• Ми сауыты

• Бет бөлімі

• Омыртқа
• жотасы

• Кеуде қуысы

• Иық сүйектері

• Қол сүйектері

• Жамбас сүйегі

• Аяқ сүйектері

• Бассүйек

• Тұлға

• Иық белдеуі

• Жамбас белдеуі

• Қаңқа бөлімдері

• І - топ мүшелері:

• Бассүйек

• Жас сүйегі

• Мұрын сүйегі

• Маңдай

• Төбе

• Шүйде

• Самай

• Сына тәріздес

• Бет сүйегі

• Астыңғы жақ

• Үстіңгі жақ

• Бассүйек

• ІІ - топ мүшелері:

• Тұлға қаңқасы

• Омыртқа жотасы

• (7)

• Мойын

• (12)

• Арқа

• (5)

• Бел

• (5)

• Сегізкөз

• (4-5)

• Құйымшақ

• 1-ші мойын омыртқасы – атлант-

• 2- ші мойын омыртқасы- оксис-

• 7- ші мойын омыртқасы

• Арқа омыртқасы

• Бел омыртқасы

• Сегізкөз

• Құйымшақ

• денесі

• буындық
• қанаттары

• арқа қанаты

• омыртқа
• тесігі

• бүйір
• қанаттары

• Омыртқаның құрылысы

• Адам қаңқасының сүтқоректілер қаңқасынан
• айырмашылығы

• Омыртқа жотасы 4 жерден иіледі:
• 2-еуі алға (лордоз) – мойын және бел
• 2-еуі артқа (кифоз) – арқа және сегізкөз

• Кеуде қуысы

• төс

• шеміршек

• аралық қабырға

• омыртқа

• қабырға

• ІІІ - топ мүшелері:

• .

• Иық белдеуі
• және
• қол сүйектері

• Иық белдеуі және қол сүйектері

• Бұғана

• жауырын

• Тоқпан жілік

• Шынтақ сүйек

• Кәрі жілік

• білезік

• Алақан

• Саусақ

• Иық белдеуі

• Жауырын

• Бұғана

• Иық белдеуі

• шат

• жамбас

• сегізкөз

• шонданай

• ІV - топ мүшелері:

• Жамбас белдеуі
• және аяқ сүйектері

• Жамбас белдеуі және аяқ сүйектері

• Ортан жілік

• Тізе қақпағы

• Асықты жілік

• Шыбық сүйегі

• толарсақ

• Өкше

• табан

• башпай

• 1.Бір-бірімен қозғалмай байланысқан сүйектер?
• А)бас сүйегі ә)арқа омыртқалары б)иық белдеулері в) сегізкөз
• 2.Ұзын сүйекке жатаын?
• А)жамбас ә)жауырын б)омыртқа в)жілік
• 3.Бас сүйегіндегі жұп санды сүйектер?
• А)маңдай ә)самай б)шүйде в)жақ
• 4.Омыртқа жотасының иілімдері?
• А)1 ә)2 б)3 в)4
• 5.Кеуде қуысындағы қабырғалар саны?
• А)12жұп ә)9жұп б)13жұп в)15жұп
• 6.Қысқа сүйектерге жататындар?
• А)омыртқа ә)қабырға б)жамбас в)табан
• 7.Ми сауытына жатпайтын сүйек?
• А)төбе ә)жақ б)самай в)шүйде
• 8.Сүйекте түзілетін ұлпа?
• А)жүйке ұлпасы ә)эпителий ұлпасы б)бірыңғай салалы в)дәнекер ұлпасы

Жауаптары

• Жауаптары :
• а
• в
• в
• в
• а
• а
• ә
• в

• Бағалау парағы
• 0-1 қате - “5”
• 2-3 қате - “4”
• 3-4 қате - “3”
• 5,6... - “2”

• Біліп айтқан сөзге құн жетпейді, Тауып айтқан сөзге шын жетпейді. Өзің білмесең, білгендерден үйрен, Үйренгеннен ештеңең кетпейді

• а

• ң

• д

• а

• й

• н

• а

• у

• ы

• н

• а

• Ми сауытындағы үшбұрышты сүйек
• Бет бөліміндегі жұп сүйек
• Ми сауытындағы жалпақ тақ сүйек
• Бет бөліміндегі қозғалатын сүйек
• Ми сауытының артқы бөлігі

• т

• ж

• қ

• ш

• ү

• д

• е

• с

• а

• а

• м

• й

III. Семантикалық карта

• III. Семантикалық карта

Берілген сүйектерге “+” белгісін тиісті бағанаға қойыңыздар

Р/с	Сүйектер	Бас сүйектері	Иық белдеуі, қол сүйектері	Жамбас белдеуі, аяқ сүйектері
1	Бұғана
2	Шыбық(садақ) сүйек
3	Шүйде сүйегі
4	Ортан жілік
5	Шынтақ сүйегі
6	Жауырын
7	Асықты жілік
8	Тоқпан жілік
9	Толарсақ сүйектері
10	Білезік сүйектері
11	Жамбас сүйектері
12	Башпай сүйектері
13	Саусақ сүйектері

• Тексеру

Берілген сүйектерге “+” белгісін тиісті бағанаға қойыңыздар

Р/с	Сүйектер	Бас сүйектері	Иық белдеуі, қол сүйектері	Жамбас белдеуі, аяқ сүйектері
1	Бұғана		+
2	Шыбық(садақ) сүйек			+
3	Шүйде сүйегі	+
4	Ортан жілік			+
5	Шынтақ сүйегі		+
6	Жауырын		+
7	Асықты жілік			+
8	Тоқпан жілік		+
9	Толарсақ сүйектері			+
10	Білезік сүйектері		+
11	Жамбас сүйектері			+
12	Башпай сүйектері			+
13	Саусақ сүйектері		+

• Дәнекер ұлпадан тұратын орманы бар?
• Қозғалмайтын сүйектен жасалған қорғаны бар.
• Ақыл-ойдың қорғаны
• Бұл қай сүйек болғаны.

• Жұмбақтар

• Жұмбақтар

• .Қақпақтай екен деп сипаттайды
• Ауа-райын кейде болжайды.
• Пішіні үшбұрышты, өзі жалпақ
• Жауабын кім бар екен,
• мұның таппақ!?

• Жұмбақтар

• .

• Қазақша күресте бар әдісі,
• Халқымыздың қадірлі мүше асы.
• Атқа отыруда кездеседі есімі,
• Аташы осы сүйекті...

• ҮІІІ. Үй тапсырмасы

• $

• Тірек қимыл тақырыбын оқу

• Қаңқа бөлімдерін анықтаған
• ғалымдар жайлы мәліметтер жинау

• Қаңқа суреттер сызу

жүктеу/скачать 33,7 Kb.

Достарыңызбен бөлісу: