Қытайдың батысын, Қазақстан мен Орта Азия аймағын мекендейтін түркі тілдес отырықшы халық
Дүнгендер
Мұсылман дінін ұстанатын қытай
тілдес халық . Тілдері қытай
тіліне жақын.
Хуэйцзу (қыт. дәст. 回族, жеңілд. 民族, пиньинь: huízú, сөзбе-сөз: «хуэй халқы», қазақша: дүнгендер) — Қытай Халық Республикасының 56 ресми мойындалған ұлттық азшылығы. Олардың ханьдықтардан (қытайлар) айырмашылығы тілінде емес — олар қытай тілінің ханьдар сөйлейтін диалектімен сөйлеп (тек кейбір өзіндік сөздерді қосу арқылы), қытай жазуын қолданады, олардың айырмашылығы ғасырлар бойы Ислам дінін ұстанып, Ислам мәдениетінің мұрагерлері болуында. Қазақстан ұлттық энциклопедиясында: «дүнгендер – (қытайша атауы – лаохуэй, хуэнминь, хуэйцзу – қытай тілінен аударғанда – “мұсылмандар” деген ұғымды білдіреді) – негізінен, Қытайдың Нинся-Хуэй автономиялы ауданын қоныстанған халық. Түркі халықтары оларды дүнген, дұнған деп атайды
ұйғырлар мен дүнгендерге қысым жасап, мазаларын кетірді.
Білемін
Білдім
Білгім келеді
“ Балқаш – Іле бойында су жолының қалыптасуы – Өлке үшін аса маңызды іс. Іле бойында еңбекқор ұйғыр, дүнгендердің Құлжадан қоныс аударылғандардың орналасуы өлкені гүлденген және бай ауданға айналдырды.”
Жетісу губернаторы : Г.Колпаковский
4 шілде 1883 жыл
ҚР-ң орталық мемлекеттік мұрағаты. 64 қор
“.... Іле өлкесінің тұрғындарына олардың қазіргі
тұрып жатқан жерлерінде Қытайдың қол астында қала беруіне де, Ресейдің жеріне өтіп, оның қарамағына өтуіне де ерік беріледі. Ресейге қоныс аударғысы келетіндер бір жыл ішінде ойланып шешім қабылдауы тиіс...”
1881 жылғы 24 ақпандағы Санкт-Петербург бейбіт келісім шартынан
Қазақстан тарихы Халықтар мен мәдениеттер Алматы 2000ж 220 бет