«Мен өмірді жырлау үшін келгенмін» мәнерлеп оқу М. Мақатаев 85 жас Тақырыбы: «Мен өмірді жырлау үшін келгенмін»



Дата26.06.2018
өлшемі40,82 Kb.
#44256
«Мен өмірді жырлау үшін келгенмін»

мәнерлеп оқу М.Мақатаев 85 жас







Тақырыбы: «Мен өмірді жырлау үшін келгенмін»
Мақсаты: -XX ғасырдың  таңғажайып ақыны Мұқағали Мақатаевтың жырларын өлең сүйер қауымға кеңінен насихаттау,

-ақынның өмірін, өлеңдерінің өзіндік табиғатын даралай, саралай отырып өзгешелігіне көңіл бөлу, өлеңді мәнерлеп оқуға дағдыландыру, отаншылдыққа, сүйіспеншілікке, қасиетті нәрселерді қадір тұтуға тәрбиелеу, ақынның  парасатты поэзиясы арқылы адамгершілікке тәрбиелеу .


Көрнекілігі: ақынның портреті, шығармалары, ақын туралы естеліктер, нақыл сөздер, буклет 
Жоспары:
1. Кіріспе бөлім
2. Мұқағали мәңгілік ғұмыр 
3. «Поэзия – жүрек тілі» (Ақынның өлеңдерінің мәнерлеп оқу)
4. «Құлақтан кіріп бойды алар» (Әндерін орындау)
5 . «Аққулар ұйықтағанда » (Көрініс)

6. «Өшпес ғұмыр» (Кітап көрмесі)


Абат.1-жүргізуші: Қайырлы күн қадірменді жыр сүйер қауым! 
Камшат.2-жүргізуші: Қазақтың қара өлеңін кие тұтқан, жүрегінің түбінен қайнап шыққан асыл жырларымен қалың жұртшылықтың махаббатына бөленген Мұқағали Мақатаевтың шығармаларына арналған «Мен өмірді жырлау үшін келгенмін» атты әдеби сазды кешімізді бастауға рұқсат етіңіздер. 
1-жүргізуші:
Кезінде ақиық ақын М. Мақатаев: 
«Ақынмын деп қалай мен айта аламын, 
Халқымның өз айтқанын қайталадым. 
Күпі киген қазақтың қара өлеңін, 
Шекпен жауып өзіне қайтарамын», - деп қарапайым қазақтың қара өлеңінің жілігін шағып, майын ішті. Дегенмен, өзінің әділ бағасын ала алмай кеткен ақынның әділ таразысы халық болды. Оны күллі халық сүйіп оқыды. Мұқағали шын мәнінде, бір туар екенін халыққа таныта білді. 
2-жүргізуші: 
Мұқағали Мақатаев Шынайы поэзия өкілі, ғажайып ақындардың бірі. Мұқағали Мақатаев қазіргі Алматы облысы, Райымбек ауданындағы Қарасаз аулында 1931 жылы 9 ақпанда дүниеге келді. Балалық шағы соғыспен тұспа-тұс келген Мұқағали өлеңді он-он бір жасынан жаза бастайды. Алғашқы өлеңдері аудандық газетте жарық көрген Мұқағали шығармалары 1960-1970 жылдары үздіксіз басылады, бұл жылдарды ақынның қазақ поэзиясының биік шыңына көтерілген уақыты деп санауға болады. Ауыл орта мектебін 1948 жылы бітіріп, өз ауылында комсомол, кеңес қызметтерінде болған. Кейін аудандық газетте әдеби қызметкер, Қазақ радиосында диктор болған, «Қазақ әдебиеті» газетінде, «Жұлдыз» журналында поэзия бөлімін басқарған. Қазақстан Жазушылар одағында поэзия секциясында әдеби кеңесші қызметін атқарған. Тырнақ алды туындылары Нарынқол аудандық «Советтік шекара» (қазіргі «Хан тәңірісі») газетінде 1948 жылдары жариялана бастаған. 1954 жылы бір топ өлеңі «Әдебиет және искусство» (қазіргі «Жұлдыз») журналында, одан кейін бір шоғыр жыры Ә.Тәжібаевтың сәт сапар тілеген сөзімен «Қазақ әдебиетінде» жарияланған. Аз ғұмыры ішінде бірнеше лирикалық жыр жинағы мен дастандарын ұсынған. Жыр аудармасы саласында Шекспирдің сонеттерін, Дантенің «Құдіретті комедиясын» қазақшалады. Ақынның «Саржайлау», «Сөнбейді, әже, шырағын», «Кел, еркем, Алатауыңа» өлеңдеріне сазгер Нұрғиса Тілендиев ән шығарған. Ақын тұрмыс тауқыметін тарта жүріп, әпербақан сынға ұшырағанда да "Ақынның ақындығы атақта емес, арда ғана" деген байламды берік ұстап, шен- шекпенге де, лауазым-атаққа да қызықпаған. Мұқағали Мақатаев қаламынан "Қарлығашым, келдің бе?", "Дариға жүрек", "Аққулар ұйықтағанда", "Шуағым менің", "Өмір-дастан" т.б. жыр жинақтары туған. Қырық бес жасында қайтыс болған соң, Мұқағалидың екінші өмірі - өлмес ғұмыры басталды. Ақынның артында қалған мол мұрасы: "Соғады жүрек", "Шолпан", "Жырлайды жүрек", "Өмір-өзен" т.б. жыр кітаптары, "Қош, махаббат!" атты прозалық кітабы оқырманның қолдан-қолға түспей, іздеп жүріп оқитын шығармаларына айналды. Өмірді сүюдің ғажайып үлгісін көрсеткен ақын Мұқағали "Жан азасы" (реквием) поэмасында өмір туралы гимн туғызды. "Аққулар ұйықтағанда" поэмасында ел наным-сенімін қастерлеу, сұлулық үндестігін жыр етсе, "Райымбек, Райымбек!" дастанында ел тарихын, ел басына қатер төнгенде қолына ту алып, жауына қарсы аттанған Райымбек Хангелдіұлының ерлігін суреттейді. Мұқағали Мақатаев поэзиясы жұмыр жердің барлық мәселесіне араласқан, кең, ауқымды тақырыпты қамтиды. Оның туған жер, адамдар тағдыры, өмір мен өлім, ана мен бала, ақын мен ақындық, соғыс тауқыметі т.б. тақырыптағы лирикасы қайталанбас ұлттық сипатта, ұлттық зермен кестеленген.
1-жүргізуші: 
Домбыра, жүрегіммен үндес едің, 
Өзіңмен сырласымдай тілдесемін, 
Бабамнан қалған мұра сен болмасаң, 
Өмірдің не екенін білмес едім. 
Ән: «Домбыра» 
Орындайтын:

2-жүргізуші: 
Көрер едің 
Шаламын ба, отпын ба 
Білер едің, 
Ақынмын ба, жоқпын ба?
Кектендірген хан Жәңгір де жоқ мұнда, 
Көктенетін Махамбетте жоқ мұнда 
1-жүргізуші: 
Сырым да осы, 
Жырым да осы, 
Алдыңда. 
Байқашы бір, 
Бықсыдым ба, жандым ба? 
Махаңдар жоқ, 
Махаңдардың сарқыты –
Мұқағали Мақатаев бар мұнда , - деп бір күндік сәуледей ағып өткен қазақ жырының шоқ жұлдызы Мұқағали Мақатаевтың бүгін туған күні. 
1-оқушы:
Бүгін менің туған күнім, 
Ой бәлі-ай!
Мына адамдар неге жатыр тойламай?!
Банкет жасап берер едім өзім-ақ
Тәңірдің бір жарытпай-ақ қойғаны-ай 
Мына дүние неге жатыр үндемей,
Алаулатып тойдың шоғын үрлемей.
Құшақ-құшақ гүл шоқтарын лақтырып, 
«Мынау шапан, 
Мынау атың мін » демей. 
Мына жұртқа жақпады ма әлденем?!
Бекер өмір сүргенім бе әлде мен?
Халқым,
Сенің қасиетіңді білем деп, 
Босқа өмірім өтті ме екен әуремен?!
Айтамын деп қуанышың, мұңыңды,
Басқа арнаға бұрдым ба әлде жырымды?!
Мен бәрібір өзіңменен бір болам
Өзегінен тепсең –дағы ұлыңды
2-жүргізуші:

Туған халқының арман – мақсатын терең түсінген, толғай жазған, сөйтіп, жанның жыршысы болған ақиық ақынның екінші өмір мәңгілік ғұмыры енді басталып отыр.Өлмес өнері — өлеңімен жалпақ елінің жүрегіне жол тауып, бүкіл халықтың сүйіспеншілігіне бөленген ұлы перзентінің ұрпаққа ұран болған жырларын елі де ешқашан есінен шығармасы шындық. Енді ел-жұрты ақынның алдындағы борышын өтеуде.

-Қарасаз, қара шалғын өлеңде өстім,                                            

Жыр жазсам оған жұртым елеңдестің.                                                  

Өлсе өлер Мұқағали Мақатаев,  Балалық шағы сұрапыл соғыс жылдарына тұстас келді. Ол XX ғасырдың екінші жартысындағы қазақ поэзиясының дамуына үлкен үлес қосқан ақиық ақыны.Әкесі соғыста қаза тауып, анасы мен әжесінің тәрбиесінде өсті. 1948-1949 жылдары ҚазМУ-дың филология факультетінде оқыған.                                                                                           
2-оқушы.
М. Мақатаев "О, поэзия!"

"Поэзия, менімен егіз бе едің?


Сен мені сезесін бе, неге іздедім?
Алауыртқан таңдардан сені іздедім,
Қарауытқан таулардан сені іздедім.
Сені іздедім кездескен адамдардан,
Бұлақтардан, бақтардан, алаңдардан.
Шырақтардан, оттардан, жалаулардан,
Сені іздедім жоғалған замандардан.
Сені іздедім досымнан, қасымнан да,
Ақша бұлттан іздедім, жасыннан да.
Сен бе дедім ақ нөсер ашылғанда,
Қызыл - жасыл шұғыла шашылганда,
Көк жиек пен көк жиек косылғанда.
Махаббаттан іздедім, сагыныштан,
Арманымнан іздедім алып ұшқан.
Сәттерімнен іздедім жаңылысқан,
Сені іздедім   жадырау,жабығыстан,
Сені іздедім зеңбірек гүрсілінен,
Күннен, түннен, гүлдердің  бүршігінен.
Қуаныштан, түршигу,күрсінуден,
Сені іздедім жүректін дүрсілінен.
Сені іздедім сезімге у шараптан да,
Минуттардан іздедим, сағаттан да.
Сені іздедім, іздеймин тағат бар ма?
Сені маған егіз ғып жаратқан ба?"
1-жүргізуші: Балалық шағынан–ақ ақын ерте есейді, еңбекке ерте араласты. Орта мектепті бітірген соң ауылдың хатшасы, қызыл отаудың меңгерушісі, комсомол қызметінде болды. 1954-1962 жылдар арасында қазақ радиосында диктор болды, 1962-1972жылдар аралығында «Социалистик Қазақстан», «Қазақ әдебиеті» газетінде, «Мәдениет және тұрмыс», «Жұлдыз» журналдарында білім меңгерушісі, 1972-1973 жылы Қазақстан Жазушылар одағында әдеби кеңесші болып жұмыс істеді. 
2-жүргізуші:

Туған халқым!             

 Қатемді кешір менің                                                                

Сенің арқан-сескенбей,есіргенім                                                   

Егерде жырың болмай,ұрың болсам                                         

Алақанға саласың несін мені                                                              

Жоқ!                                                                                                   

Менің жүрек емес төсімдегі                                                                            

Ол бір от сенің ұлы көшіндегі                                                                             

Өзіңнің жандырғаным,өшіргенің                                                     

Әзірге тастаған жоқ есім мені                                            

Уа,жұртым!                                                                                      

Кешір мені!                                                                               

Кешір мені! –  дей отыра кешімізді жалғастырамыз кезекте  



«Арыз жазып кетейін», Мәнерге салатын:
1-жүргізуші:

Мұқағали  өлеңдерін сүйіп оқымайтын қазақ жоқ. Соншама әсерлі жырлары менің де жүрегімді жаулап алған.

Ақынның  қалам тартпаған тақырыбы  қалмапты.Ана мұңын, әже зарын, жетім-жесір қайғысын, ердің ерлігін, пәк махаббаты, адалдықты, достықты жырға қосты.Халқым, елім деп еңіреп өтті.

Иә, ақын бір күндік сәуледей ағып өткен қысқа ғұмырында ұрпақтарға ұлан-ғайыр мұра қалдырған.

Мұқағали мен халықтың арасында рухани-табиғи байланыс мықты.

Айқай, заман!

Даласына қаласы жарасуы-ай…

Айналып Ақмоланы қимай барам,

Аман бол, айналайын, мидай далам.

Мұқаң сол кезде-ақ Сарыарқа төсін осылайша жырға қосқан.Нағыз өнер құдіреті деген осы.Мұндай ақыны болған халық – бақытты халық.


Ән: Бақыт деген
Орындайтын:
2-жүргізуші: Бүгінде ақынның ортамызда болмағанына налимыз, ал медет тұтармыз – алып ақынның өзінің көзіндей көрінетін өркеш-өркеш өлеңдері халқынан қалтқысыз бағасын алып, келер ғасырға керуен көшін сенімді түрде ұзатып барады. Азаматтық пен адамгершілікті асқақ мұраты санаған ақынның жүрек сырлары шынайы болмысымен, ақиқаттың алдында аласармаумен қымбат та құнды. 
1-жүргізуші: Мұқағали – біздің замандағы ғажайып ақындардың бірі. Ақынның өзі «Егер сіздер шынымен менің өмірбаянымды, шығармашылыымды зерттемек болсаңдар, онды мен не жазам, соның бәрін түгел оқып шығуды ұмытпағайсыздар. Мен өз өлеңдерімнен бөліп қарамауларыңызды өтінем» деген екен. 
2-жүргізуші: Ендеще қашан да ақиқаттық ақ туын көтеріп, әділет пен адалдақты тең ұстаған ақынның ғажайып сырлы өлеңдеріне кезек берейік. 
3-оқушы:
Бабаларым, рахмет сендерге
Бабаларым, 
Рахмет сендерге! 
Балаларым болмасын деп көр кеуде, 
Қобызыңмен ән мен тіл бердің, 
Өмірге мен мылқау болып енгенде.
Бабаларым,
Рахмет сендерге
Жыраулардың жазбай кеткен жырларын,
Арулардың ашпай кеткен сырларын 
Қорқытыңның қорқынышты мұң – зарын,
Қобызыңның шанағынан тыңдадым.
Құлазыған сенің құла түздерің, 
Не білмеген не көрмеген ізгі елім
Жазылмаған тарихымның жолдарын,
Ауызекі аңызыңнан іздедім
Мен білмеймін. 
Басыңа әлде орнап бақ, 
Шаһар салып, жасадың ба жаннат бақ.
...Әлдеқалай тасқа түскен таңбаны
Табынамын тарихымдай ардақтап. 
Сыр ашпайды сенің құла түздерің, 
Сыр ашпайды тау тастағы іздерің
Сенің бүкіл болмысыңның тағдырын,
Домбыраңның пернесінен іздедім.
Іздедім де сәттеріңде түңілген,
Тастап кеткен аңызыңа жүгінгем
Жүгінгем де, қайта туғам, тірілгем
Тарихыңды жазудамын бүгін мен,
Бабаларым сенің Ана тіліңмен!
...Менің мына қайта туған күнімде, 
Сөйле, оркестр, дүрілде бір, дүрілде
Сөйле, моцарт, менің Ана тілімде,
Сөйле, Данте, менің Ана тілімде 
4-оқушы:
Қалқам, 
Мен Лермонтов, Пушкинде емен, 
Есенеймін демедім ешкімге мен.
Қазақтың қара өлеңі – құдіретім,
Онда бір сұмдық сыр бар естілмеген.

Жат жерді жастанғанда жазатайым, 


Қанымен жазды мүмкін ағатайым. 
...Қасиетіңнен, қара өлең айналайын, 
Қазақтың дәл өзіндей қарапайым.

Түзу – түзу жыртылған аңыздайын


Аңызыма неге нәр тамызбайын.
Қара өлеңі қазақтың қаза болса
Қара көзден неге қан ағызбайын. 

Іздемпаздық менің де бар өнерім


Бұдан жасап бидай мен тары егемін, 
Қазан- миым бәрінде қайнатады. 
Дара қойып қазақтың қара өлеңін 

Абайға тән маған да тән сыбаға, 


Келсін мейлі, келмесін тәржімаға. 
Осы менің отырып оңаша да,
Оқитұғын намызым әр жұмада. 

Ақынмын деп мен қалай айта аламын


Халқымның өзі айтқанын қайталадым.
Күпі киген қазақтың қара өлеңін 
Шекпен жауып өзіне қайтарамын. 
5-оқушы:
Фариза 
Фариза,
Фаризажан, Фаризақыз
Өмірде ақындардың бәрі жалғыз, 
Шыдай-шыдай ақыры жалығармыз, 
Бірімізден-біріміз арылармыз.
Біздерді де жоқтайтын жан болса егер,
Шаң басқан архивтерден табылармыз.
Сен мені білесің бе, білесің бе?
Жаралмаған жан екем күресуге. 
Жылай жүріп, өтірік күлесің де
Жүресің де қоясың, жүресің де. 
Бірі итеріп кеудемнен, бірі шалып, 
Тастағысы келеді күресінге
Фаризажан сен соны білесің бе?
Жанарымды тұманмен тұмшаладым, 
Серіппесі үзіліп тұр садағым. 
Жігітінен қазақтың дос таба алмай
Қыз да болсаң мен саған мұң шағамын 
Ауырлар деп ойлап па ем мұнша халім...
Ақын болып несіне жаратылдым, 
Арсында қап қоймай қара түннің.
Қасиетін сезем деп Ана тілдің
Қауырсыны қалмады қанатымның.
Қу тірлікке құл болып аяқ басып,
Құлашымды жая алмай баратырмын.

Момын едім, жақсы едім, ұяң едім,


Аттап өттіполардың қия белін
Енді міні қауқарсыз құр ашуды
Жия бергім келеді, жия бергім. 
Маңдайымнан сыйпаған бір жан болса, 
Енді қалған өмірді қияр едім. 

Білмеймін бұзықпын ба жындымын ба?!


Кеп тұрады тілегім мұңды мұңға. 
Енді қалған өмірдің құрдымында 
Өлтірсе де көнбеймін жырды құмға! 
Нөл болды деп айтам жалтармаймын,
Көбейтсеңде қаншама мыңды мыңға ...

Айналаға қарайтын анық барлап,


(Түн кеткесін күн шығып, жарық болмақ.)
Бағыштайық бәрінде халыққа арнап.
Фариза, Фаризажан, Фаризақыз
Бірімізден біріміз арылармыз.
Том-том болып дүкенде тұрмасақ та, 
Подвалдағы архивтен табылармыз..

«Фаризаға» әнін домбырада орындайтын: 
6-оқушы 
Дос
Дос болам десең, 
Досыңды сыйла, қымбаттым!
Досыңа сонда 
Досыммен ғана қымбатпын.
Дос болам десең,
Мендегі доспен достасқын, 
Сендегі доспен дос болып сонда тұрмақпын.
Достарың көп пе?
Апырау неткен жақсы едің! 
Досым аз менің...
Досым –ау менің, тапшы емін?
Достарыңменен достастыр мені, асылым,
Достастыр мені,
Болайын құлың нақ сенің!
Достыққа жүрмін құмартып!
Өлгелі жүрмін 
Өзіме - өзім мін артып...
Жауыздың барып жанына уәзір болғаннан 
Достардың барып ауласына өлген мың артық
7-оқушы:
Не сыйлайды, не береді келер күн?!.
Не сыйлайды, не береді келер күн?!.
Неде болса тірі тұрсам көрермін.
Желідегі құлынымын мен елдің, 
Көгендегі қозысымын мен елдің.

Не сыйласын, несін берсін ел маған?!


Тұрсақ екен елімде аман мен де аман.
Таулар менің таусылмайтын бақытым,
Ал ырысым – ұланғайыр кең далам. 

Не істемекпін алтын, гауһар, жақұтты 


Оларды іздеп өткізбеймін уақытты.
Мен бақытсыз бола қойман сірә да, 
Туған елім болса екен бақытты.

Дәнеңе де сыйламасын келер күн


Сый көрмей-ақ суалармын, сөнермін.
Туған тілім тұғырында тұрса екен, 
Әрі қара...
Әрі қарай көрермін...
1-жүргізуші: Мұқағали мұрасы, маржан поэзия – мәңгілік, болашақ ұрпақтың еншісі, қастерлеп қадірлейтін мұрасы. 
Халық көңілін сусындатқан, ақын өлеңдерінің көпшілігі өмір туралы, тірршілікке тірек боларлық өмір шырағын, өмір жұпарын жыр етеді. 
2-жүргізуші: 
Өмір дегенге 
Тірлікте сірә жетер ме ой!
Жарық сәуледен 
Басқаның бәрі бекер ғой, 
Бекер ғой бәрі, бөтен ғой, 
Өмір дегенің бір күндік сәуле екен ғой!
8-оқушы:
Пай, пай, өмір! 
Пай, пай, өмір! 
өтесің – ау бір күні, 
тиясың ау қуанышты күлкіні.
өмір деген – бір жарқ еткен найзағай, 
өмір деген көк аспанның күркірі.
Пай, пай өмір,
Өтесің-ау бір күні!

Болмағандай жүрмегендей сен д,е біз, 


Кетеміз-ау, әй кетеміз... пендеміз 
Ұрпақтарға береміз де кезекті, 
Біз кетеміз, кету үшін келгенбіз.

Өмір деген – бұйым емес қолдағы, 


Өмір дейтін ұлы бекет жолдағы. 
Қаның кеуіп қаталаған кезінде 
Сусыныңды қандырасың бір болғаны.

Мына күнде, мына аспан да дала анау 


Бәрі бізден, бәрі бізден қалады-ау!
Өмір дейтін тағатсыз бір қозғалыс,
өмір дейтін - өлемін деп қарамау. 
1-жүргізуші: Ақынның ғұмырлы поэзиясы бүгінгі таңда барша жұрттың жүрегінен берік орын алып, қуанышы мен қайғысын бөлісетін айнымас жан серігіне айналды. 
2-жүргізуші:
Пай! пай! пай! 
Киелі неткен жер!
Батырлар дүрілдеп өткен жер, 
Тұлпарлар дүбірлеп төккен тер, 
Ғашықтар бір-бірін өпкен жер.
1-жүргізуші: Иә, ұлы ақынның сезімінде, туған еліне деген махаббатында шек бар ма?! Ендеше Мұқағали Мақатаевтың сөзіне жазылған Нұрғиса Тілендиевтің «Саржайлау» әніне кезек берейік. 
2-жүргізуші:
Қарсы алмаса, 
Құрсын, қарсы алмағын, 
Ән салып бер, 
Әніңмен жан сап маған!
Жаңғырып жасыл тау жөнелсін бір
Жатсын ұйып жапанда дел-сал далам. 
1-жүргізуші:
Ән сал, жаным,
Әніңмен тербет мені 
Бір сәтке тынсын тірлік жер көктегі.
Дала ұйысын,
Дамылдап таулар жатсын, 
Таулар жатсын мәңгілік жөргектегі.
9-оқушы: 
Құт мекені
Ақ жарқын қауым, 
Бірінің қамын бірі ойлап, 
Жараңдар,
Неткен ынтымақты бұл аймақ!
Тамаша ауыл, 
Тап-таза көңіл, таза аспан.
Тұрса екен өстіп,
Кетпесе екен лайлап.

Жаңарып кетті, жасарып кетті жан-жағым,


Көрдіде мына көрікті жердің жандарын.
Көтеріп тұрған ырыстың мына тауларын,
Армаңдаршы, аруағым менің, арманым.

Құтты мекенге қанатын көктен жайған күн,


Осынау жерге кіндігіммен байландым
Байырғықазақ, бастарыңа кеп бақ қонғын. 
Мерекелеріңнен, берекелеріңнен айналдым!

Қарттарын сыйлап, жастарын баулвп түлеткен,


Қаласын сүйген, даласын сүйген жүрекпен.
Айналдым сенен, аяулы мекен, дарқан ел!
Туған елінің тасына дағы гул еккен 
Ән: 
Орындайтын:
2-жүргізуші: Мұқағалидың өлеңдері шын шабыттың, қиын күйзеліс пен шын қуаныштан, шын сағыныштан туған. Ақын ұлы сезімге бас иіп, өз өлеңдерінде махаббат тақырыбын кеңінен суреттеген.
Ақын Әбділда Тәжібаевтың сөзімен айтар болсақ: «Махаббат – сезім. Ол адамның ішкі рухы, тозбас қуаты. Махаббатты сезімге ерлік, жүректілік керек. Мұқағалиді құдіретті ақын ететін де сол ерлік болатын...» 
10 оқушы: 
«Ғашықпын!»
Ғашықпын, 
Шын ғашықпын сол адамға!
Мен болмасам болмайын, сол аман ба?!
О. Тәңірім неткен жан ед қайырылмайтын,
Жүрегі еттен бе, әлде қоладан ба?!

Ғашықпын,


Қайтып оны жасыра алам, 
Бір алтын оның әр тал шашы маған. 
Сағынайын, таусыла сағынайын,
Сағынышқа жаралған ғашық адам. 
Шарықтап, қолым жетпес көкте Күнге,
Ақ қанат құсым менің кеткенім бе?
Шарқ ұрып бар ғаламдышыр айналып,
Мәнгілік сені іздеумен өткенім бе?

Сарғайған сағынышты басып толық,


Бар үміт, бар сенімді шашып болып,
Өтермін сірә да мен бұл өмірден
Мәңгілік қалармын мен ғашық болып. 

«Махаббат диалогы» 



-Құс боп ұшып жоғалсам, не етер едің?
-Сені іздеумен мәңгілік өтер едім
-Отқа түсіп өртенсем не етер едің?
-Күл боп бірге соңыңнан кетер едім
-Бұлдырасам сағымдай не етер едің?
-Жел боп қуып ақыры жетер едім
-Қайғы әкелсем басыңа не етер едің?
-Қойшы сәулем бәрін де көтеремін!
- Құс боп ұшып жоғалсам н, не етер едің?
-сені іздеумен мәңгілік өтер едім.
-Отқа түсіп өртенсем, не етер едің?
-Күл боп бірге соңыңнан кетер едім.
-Бұлдырасам сағымдай не етер едің?
-Қойшы сәулем, бәрін де көтеремін.
1-жүргізуші: 
« Құлақтан кіріп бойды алар, 
Әсем ән мен тәтті күй.
Көңілге түрлі ой салар, 
Әнді сүйсең, менше сүй» деп Абай атамыз айтқандай келесі кезекті әсем әнге берейік.

Ән: « Сарыарқа»
Орындайтын:
11-оқушы:
Жазылар естеліктер мен туралы
Жазылар естеліктер мен туралы
Біреулер жан еді дер өр тұлғалы.
Біреулер тұлпар дер де мүмкін,
Бүтінделмей кеткен бір ер-тұрманы.

Аңыз ғып айтар мүмкін қылығымды


Қылығымды ұнатқан жұлынуды.
Жақсы көрген дер мүмкін «жылынуды»
Әйтеуір қазбас былық-шылығымды.

Жоқ жанды қиған емес жамандауға,


(Сол үшін рахмет адамдарға!!!)
Білемін, әйтеуір бір замандарда 
Жүреді жүз жыл жасап жаман қарға ...

Жазылар естеліктер нешеленген, 


Көрерміз оның бәрін пешенеден.
әйтеуір білетінім бір – ақ нәрсе – 
көшеді өлең немесе өшеді өлең!

...Қулары таудың қызыл түлкісі дер,


Момындар біздің үйдің кірпіші дер.
Мәңгілік өзімменен ала кеткен
Менің нәзік жанымды кім түсінер?! 
2-жүргізуші: 
Көп адам дүниеге бой алдырған 
Бой алдырып, аяғын көп шалдырған. 
Өлді деуге бола ма, ойлаңдаршы, 
Өлмейтұғын артында сөз қалдырған
1-жүргізуші: Табиғатында адамға жаманшылығы жоқ, жаны жуас, жомарт, өзін басқаның бәрінен кіші санайтын ақын көкірегінен буырқана ағылған жыр жанартаулары өлең құмар халыққа таусылмайтын сый, мол қазына болып қала бермек.
Ақынның сөзі өлмесе, өзі де өлмегені. 

2-жүргізуші: Осымен М. Мақатаев шығармашылығына арналған«Мен өмірді жырлау үшін келгенмін»атты әдеби сазды кешімізді аяқтаймыз.

Достарыңызбен бөлісу:




©engime.org 2024
әкімшілігінің қараңыз

    Басты бет