Нәжіс судан, қорытылмаған тамақ қалдықтарынан, бактерилардан, десквамирленген эпителийден тұрады. Нәжістің негізгі бөлігі тамақ бөлшектерінен, жойылған ішек эпителий жасушаларынан және бактериялардан тұратын детрит болып табылады
Нәжісті талдау
Нәжіс судан, қорытылмаған тамақ қалдықтарынан, бактерилардан, десквамирленген эпителийден тұрады. Нәжістің негізгі бөлігі тамақ бөлшектерінен, жойылған ішек эпителий жасушаларынан және бактериялардан тұратын детрит болып табылады. Нәжістің құрамы бір жасқа дейінгі балаларда әртүрлі болады. Оның құрамында сіңірілмеген бұлшықет талшықтары, май қышқылдары, май, крахмал дәндері болуы мүмкін. Нәжістің өзгеруі асқорыту жүйесінің бұзылғандығы. Нәжісті талдау осы органдарының патологиясын анықтау немесе растау үшін жасалады.
Нәжістің жиілігін талдау.
Сау адамдарда асқорыту жүйесі қалдықтары күніне бір-үш рет сіңіріп, шығарып отыруы керек. Көптеген адамдар аптасына екі-төрт рет дәрет алуды қалыпты жағдай деп санайды, бірақ техникалық жағынан іш қату деп аталады. Тәулігіне үш реттен артық дәрет алу да мүмкін емес, өйткені ол кезде диарея болады.
2. Нәжістің түсін талдау. Сау нәжістің ашық қоңырдан қоңырға дейін нәжіс шығады. Егер нәжіс ерекше қара болса, онда ол асқорыту жолындағы қанды көрсетуі мүмкін. Егер нәжіс бозғылт, сұр немесе сары болса, бұл бауырдың немесе өт қабының проблемасын көрсетуі мүмкін.
3. Нәжістің түсі сіздің диетаңызға байланысты болуы мүмкін. Кейбір тағамдар нәжісті белгілі бір түске бояйды. Бұл нәжістің өте ашық немесе күңгірт түс болуына, тіпті апельсин тәрізді түске әкелуі мүмкін. Егер нәжістің түсі диетамен түсіндірілмесе, онда тезірек дәрігерге қаралу қажет.
4. Нәжістің формасын талдау. Егер нәжісте ішектің дұрыс қозғалысы байқалса, онда ол түзу банан түрінде болады. Өте жұқа немесе жалпақ нәжіс асқазан ішек жолдарының бітелуін көрсетеді.
5.Нәжістің контурын талдау. Сау нәжістің айналасы кішігірім болады, оларды ауыртпалықсыз және ыңғайсыздықсыз жеңілдетуге болады. Егер нәжіс үлкен және ыңғайсыз болса, лактоза және казеинге төзімсіз болады. Лактоза да, казеин де сүт өнімдерінде кездеседі. Бұл асқорыту проьлемаларын тудыруы мүмкін.
6. Нәжістің ұзындығын талдау. Егер нәжіс ұсақ шағыл немесе қысқа түйіршіктер түрінде шықса, бұл бауырда немесе өт қабында ақаулық бар екенін көрсетеді. Кейбір жағдайларда нәжістің қысқа бөліктері асқорыту ферменттерінің жетіспеушілігін көрсете алады. Мұнда тым ұзын түрт деген ұғым жоқ, егер олар ауыртпалық пен қиындықтар тудырмаса, ұзақ турниктерде жоқ.
7. Нәжістің дәйектелігін талдау. Нәжіс дұрыс түзілсе, жақсы қалыптасады және оралады. Егер нәжіс сулы немесе жұмсақ болса, бұл асқазан ішек жолында бактериялық және вирустық инфекцияны көрсетуі мүмкін. Қатты, массивті нәжіс іш қатуды көрсетеді. Кейде нәжіс майлы болуы мүмкін. Нәжістің бұл түрі диетадан қоректік заттар ала алмайтындығын білдіреді. Бұл сондай ақ өткір панкреатиттің сипмтомы немесе ұйқы безінің басқа проблемасы болуы мүмкін.
8. Нәжістің иісін талдау. Нәжістің ешқашан жақсы иісі болмаса да, сау нәжіс қорқынышты иіс бермейді. Тым күшті әрі жаман иіс асқазан ішек жолдарының уыттылығы проблемасын көрсетеді. Кейде жаман иісті нәжіс нашар тамақтанудың немесе ішектегі зиянды бактериялардың көптігін көрсетеді.
