Нургалиева жазира еразиновна
жүктеу/скачать 182,34 Kb.
|
- Бұл бет үшін навигация:
- Дамытушылық мақсаты
- Сабақ түрі
- Англия (англ. England) - өте мықты, тарихи
- Ағылшындардың салт-дәстүрлері
- Ағылшындар ұлттық мерекелері
- Католиктік Рождества мерекесінің өткізілу уақыты
- Алғашқы бағдаршам
- Ү. Қорытындылау. Вендиаграмма
- Үйге тапсырма: (2 мин)
| Ұлыбританиямен танысу.
НУРГАЛИЕВА ЖАЗИРА ЕРАЗИНОВНА «№1 жалпы білім беретін орта мектеп» КММ – нің география пәні мұғалімі 1.Білімдік: Ұлыбританияның экономикалық-географиялық сипаты, табиғат жағдайлары мен ресурстары, халқы туралы білім беру. Ұлыбританияның ЭГЖ-ң басты ерекшеліктері, геосаяси жағдайының қолайлығы, табиғат ресурстарының түрлері, табиғи ортаны қорғау шаралары туралы білік-дағдыны қалыптастыру. Ұлыбританияның ірі қалаларымен, «ағылшындық салт-дәстүрлердің» ерекшеліктерімен, спорттық ойындардың түрлерімен танысу. Дамытушылық мақсаты – Оқушылардың өз беттерінше жұмыс істеу арқылы шығармашылық ойларын дамыту.Өз ойларын еркін айтып, қорытынды жасай білуге дағдыландыру. Тәрбиелік мақсаты – Экологиялық тәрбие беру, еңбек тәрбиесін, патриоттық тәрбиесін беру, оқушылардың өз ойларын жеткізе білу, қарым-қатынас жасауды үйрету. Балаларды ұйымшылдыққа тәрбиелеу, адамгершілік қасиеті мен географиялық мәдениетін қалыптастыру. Сабақ түрі: аралас Сабақ әдісі: сұрақ-жауап, картамен жұмыс, жеке жұмыс. Құрал-жабдықтар:Дүние жүзінің саяси картасы, мектеп атласы, кескін карта, интерактивті тақ І. Ұйымдастыру. (2 мин) Сабақта жоқ баланы белгілеп, класс тазалығына көңіл бөлу ІІ. Үй тапсырмасын сұрау (20 мин) 1.Германия өнеркәсіп салалары. 2.Рур өнеркәсіпті ауданындағы өнеркәсіп салалары және олардың орталықтары. 3. Германияның көлік кешені, сыртқы экономикалық байланысы бойынша кеспе тапсырмаларға жауап алу. ІІІ. Жаңа сабақты түсіндіру (10 мин) Э.Г.Ж Табиғаты Халқы Жаңа тақырып бойынша ең алдымен оқушыларға картамен жұмыс жасатып, географиялық орнын анықтату.Қандай ерекшеліктерін білетінін сұрау. Ұлыбритания ( Британия, Ұлыбритания мен Солтүстік Ирландияның Біріккен Корольдігі — Еуропаның солтүстік-батысында, Британ аралдарында (ең ірісі — Ұлыбритания), Ирландия аралының солтүстік-шығыс бөлігі мен ұсақ аралдарда орналасқан мемлекет. ҚұрлықтанЛа-Манш (Ағылшын каналы) және Па-де-Кале (Дувр) бұғаздары арқылы бөлінген. Аум. 244, 11 мың км2. Халқы 60,3 млн. (2004), астанасы — Лондон (7 млн.). Халқының 80%-ына жуығы ағылшындар, 15%-ы шотландтықтар,уэльстіктер (валлиялықтар) мен ирландықтар, 5%-ға жуығын Британ Достастығы елдерінен келген иммигранттар құрайды. Ұлыбритания 4 әкімшiлік-саяси бөліктен (тарихи ұлттық облыстардан): Англиядан (45 графтық пен ерекше әкімш. бірлік — Үлкен Лондон, әкімш. орт. — Лондон), Уэльстен (8 графтық, әкімш. орт. — Кардифф), Шотландиядан (12 облыс пен 186 арал, әкімш. орт. — Эдинбург), Солтүстік Ирландиядан (26 округ, әкімш. орт. — Белфаст) тұрады. Ал Мэн аралы (әкімш. орт. — Дуглас) менНорманд аралдары (әкімш. орт. — Сент-Хелиер) дербес әкімш. аймақтарға жатады Ұлыбритания Біріккен Корольдігі атауына қарамастан федерация емес, унитарлық мемлекет — парламенттік монархия болып табылады. Елдің жеке Конституциясы жоқ Ресми тілі — ағылшын тілі. Ақша бірлігі — фунт-стерлинг. Ұлттық мерекесі — патшайымның туған күні (маусым айының екінші сенбісі). Англия (англ. England) - өте мықты, тарихи Англия- көп ғасырлар бойы сақталған ескі, таңғаларлық және қызықты дәстүрлерге бай ел. Англия Ұлыбританияның 83%-ын құрайды. Англияның астанасы - Лондон қаласы. Ағылшындықтар өздерінің ағылшын тілінде таза сөйлейтіндерін мақтан тұтады. Кейде өздерін шала ағылшынша сөйлейтін американдықтармен салыстырады. Ағылшындықтар үшін ағылшын тілі- қоғамдық ортада адамдармен қарым- қатынастарда өз пікірін ашық айту тәсілі. Ағылшындықтар салты бойынша қарым-қатынас жасап отырған адамның ойын бөлмеу, сөйлесіп отырған адам сөзіне құрметпен қарау керек. Ағылшындықтардан "мүмкін", "маған солай секілді", "мен ойлаймын..." деген сөздерді сөйлесу барысында жиі естиміз. Бұл - сыпайылықтың белгісі. Ағылшындықтар адамдарды жасының үлкендігіне қарап құрметтеп қана қоймайды.Сонымен бірге адамдардың сезімінің жоғарылығына қарап құрметтейді. Ағылшындар бірін- бірі ұнатып жатса некелесуге асықпай-ақ жай ғана бірге өмір сүріп көреді. Егер осы аралықта бірін- бірі жете танып, түсінісіп жатса некелерін уақыты келгенде қидырады. Ал түсініспеушіліктер болып жатса екіге бөлініп кете береді. Мұның нәтижесі ажырасып кетуден, сәтсіз отбасы атанудан сақтанатындығы екен. Ағылшындардың салт-дәстүрлері Ағылшындықтар "Ескі- демек сенімді. Ескі сөзі күмәнсіздікті білдіреді. Жаңа ой- күдікті, жаңа технология- сенімсіз." деп есептейді.Ағылшындардың неше мың жыл бұрынғы салт-дәстүрлері әлі күнге дейін сақталған. Оның дәлелі ағылшындықтар әлі күнге дейін тойды ескі дәстүр бойынша өткізеді. Ағылшындықтарда тағы бір қызықты мынандай салт-дәстүр бар. Тойға келіннің 10 құрбысы мен күйеу жігіттің 10 құрдасы міндетті түрде күйеу жігіт пен қалыңдық киімін киіп шығады. Яғни ағылшындықтардың діни- сенімі бойынша, жаман ниетті жын шайтан 10 жұп ішінен нағыз күйеу жігіт пен қалыңдықты таба алмайды және өз жаман ниетін жүзеге асыра алмайды екен. ХVІІ ғасырда тойларда қалыңдық әртүрлі түстердегі киімді киетін болған. Ал Англия ханшайымы Виктория алғаш рет тойға ақ көйлек киген. Содан бастап ақ көйлек кию дәстүрлі түрде жалғасқан. Ақ көйлек пәктікті, тазалықты білдіреді. Ағылшындықтар мамыр айы - нағыз отау құруға ыңғайлы, қолайлы, жайлы ай деп есептейді. Осы айда отау құрған екі жас бақытты, ғұмырлары ұзақ болады деп сенген. Ағылшындықтар шай ішуді, әсіресе сүт қосып ішкенді жақсы көреді.Ағылшындықтар үшін шай ішу "тек қана ішіп алып, жұмысқа жүгіру" емес. Оларда шайды ерекше ниетпен ішу ертеректен бері бар. Шайды ішіп отырып армандарын, болған жақсы жәйттарды еске алып, ерекше көңілмен ішеді екен. Ағылшындарда тіпті шай ішу дәстүр болып табылады. Ағылшындарда ең көне әрі қоғамдық дәстүрі"чаепитие"(қазақша баламасы- шай ішу) деп аталады. Бұл дәстүр ерекше құрметпен орындалады, шығыс елдерінен кем емес. Бұл жақта үнді шайы мен қытайдың ұсақ дәрежедегі шайы көп қолданылады. Ал өздерінен шығатын өте ерекше аралас шайды жолға шыққанда, таза ауаға, серуенге шыққанда өздерімен алып шығады. Шайды таңғы аста, жұмыста, үйге келген кезде ішеді, бірақ кешкі астан кейін шай ішуге болмайды. Ағылшындықтардың үйдің жанына бау-бақша отырғызуы да олардың тағы бір ерекше дәстүрі болып табылады. Ол кезде ағылшындықтар аула ішін өте әдемі, өте таза, әртүрлі көкөніс, гүлзарлармен безендіру де олардың өте жақсы дәстүрі болып келеді. Тіпті талапқа сай өте әдемі бау- бақшалар конкурсы да болып тұрады. Конкурста жеңген жеңімпаз өзін өте таза, ұлттық салт-дәстүрді өте қатты сыйлайтын ағылшынмын деп есептейді. Ағылшындарға тән тағы бір ерекше дәстүр- өз балаларына өте жақсы, сіңімді білім беру. Ағылшындар балаларын көбінесе ақшалы оқуға, әсіресе қыздарды бір бөлек, ер балаларды бір бөлек оқытатын мектептерге беруді жөн санайды (балалдың білімді болғаны дұрыс деп есептейді). Ағылшындар дәстүрі бойынша, түскі асқа ерекше киім кию міндетті емес. Күндізгі киіп жүрген киімімен жүре беруіне болады. Мыс, джинсы, футболка, т.б. Одан бөлек тағы бір дәстүрі сонау ХІІІ ғасырдан бері келе жатқан монархиялық қайырымдылық шарасы ұйымдастырылады. Бұл көбінесе ғибадатханаларда, мешіттерде зейнеткерлерге ақша беру, қиыншылықта өмір сүріп жатқан жандарға қол ұшын берумен басталады. Деректерге сүйенер болсақ, ХІІІ ғасырдың өзінде кароль кедей және ауру жандарға киім мен тамақ берген. Ағылшындар ұлттық мерекелері Ағылшындарың ерекше мерекесі - Рождества мерекесі. Ағылшындардың салттары бойынша, Рождества кезінде үй ішін әдемі бұйымдармен безендіреді. Ескі дәстүр бойынша үйдің барлық терезелеріне шырағдан қойылады, сондықтан бұл түн "шырағдан түні" деп те аталады. Ұлыбританияда "Рождества- әкеден" сыйлық сұрауға болады. Яғни өзінің арман еткен затын, болмаса, өзінің не тілейтінін хатқа жазып, оны тасқа байлайды да лақтырып жібереді. Ескі діни-сенімдер бойынша, ол хатты Рождества-әкенің өзі алып, қалағанын береді екен. Бұл мереке уақытында ағылшындықтар бір- біріне, бірдей бағаға сыйлық сыйлауына болады. Жеребе тастау арқылы бір адам есімін суырып алады да сол адамға арнайы сыйлық жасауға кіріседі. Рождества алдында өзін сыйлайтын әрбір адам барынша барлық жақындарына, таныстарына ашық хат арқылы ол адамға не тілейтіндігін жазып, сыйлайды екен. Ағылшындықтар үшін Рождества мерекесі "отбасы мерекесі" деп есептелінеді. Сол күні басқа үйге қонаққа баруға болмайды, бірақ басқа отбасылармен бірігіп, жаңа жылды мейрамханада қарсы алуларына да болады екен. Католиктік Рождества мерекесінің өткізілу уақыты: Желтоқсан айының 24-күнінің 25-іне қараған түні Рождества Христова түнін тойлайды. Рождества Христова- христиандық маңызды мерекелердің бір түрі және 145 ел жыл сайын тойлайтын ерекше мереке. Желтоқсан айының 26 сы күні- әулие Стефанды еске алу күні. Желтоқсан айының 27 сі күні- Иоанна Богослованы еске алу күні. 28- желтоқсан Вифлемскті еске алу күні( Бұл күні әулие бүлдіршіндерге ерекше ықыласы ауады ) . 29 және 30 желтоқсан күндері Иисусты, Марияны, Иосифты еске алады екен. Рождества күні (31желтоқсан күні) сағат тілі 12 ге жақындағанда үй қожайыны есікті ашып тұрады. Сағат тілі 12-ге жеткенше есікті ашып Жаңа жылды күтеді. Бұл ескі жылды шығарып салғанның, Жаңа жылды қарсы алғанның белгісі екен. 1қаңтар күні Рождестваны тойлау аяқталады. Хеллоуин (өте қорқынышты)- ағылшындардың балаларға арнап жасалатын мейрамы. Хеллоуин -қазан айының соңғы күні өткізілетін Валентин күні. АҚШ-та Рождестводан кейінгі тұрған, халық жаппай тойлайтын мереке. Көп жылдар бойы Ирландия мен Шотландия дін қызметкерлері осы мерекені тойлатқан. ХІХғасырда Ирландия мен Шотландия имигранттары бұл мерекені Америкаға әкелді. Мерекенің басты белгісі- мұрны, көзі, аузы ойылған асқабақ. Бұл мереке түнде өткізіледі, себебі американдықтардың ойынша сол түні шайтандар мен перілер келеді деп сенген. Қорыққандықтан өздері де әртүрлі киімдерге киініп, бет- ауыздарын бояп, перілер мен шайтандарды алдап соғуға тырысады. Алғашында бұл мереке балалар арасында өткізілетін. Уақыт өте үлкендерде мерекеге қызығып қатыса бастады. Мысалы :Нью-Йорк те үлкен-кішісі көшеде өткізілетін парадтарға қатысады.Барлығы жын-перілер, мыстандар, сиқыршылардың киімін киіп қолдарына асқабақ ұстайды. Және бұл парад таң атқанға дейін жалғасады.. Ұлыбритания алғаш ашық хаттарды (открытка) шығарған ел болып есептеледі. Сондықтан да Жаңа жылда осы елдің әр жанұясы таныстарын ашық хат арқылы құттықтағанды ұнатады. Алғашқы бағдаршам теміржол бойында пайда болған. Оны ойлап тапқан адамның есімі тарихта сақталмаған. Ал оны көше қозғалысына ыңғайлап, қайта жасаған ағылшынның инженер – механигі Д. Найт болатын. Ол 1868 жылы Лондондағы парламент үйінің алдына бағдаршам орнатты. Футбол — спорттық ойын түрі, аты ағылшын тіліндегі foot – аяқ, ball – доп деген сөздерінен шыққан. Футбол — әлемге аса танымал ойындардың бірі. Англия аталмыш спорт түрінің отаны болып есептеледі. Англияда шыққан бірінші кітап шахмат туралы болған Англияда адам қақанға қарағанда ит қаққанды қаттырақ жазалайды екен Оқушылардың жауабын тыңдап алып, қосымша слайд көрсете отырып түсіндіру. - 87 жасында Ұлыбританияның бұрынғы премьер-министрі (1979-1990 жылдар) Маргарет Тэтчер өмірден озды. Маргарет Тэтчер 2013 жылы сәуірдің 8-і күні таңертең инсульттен қайтыс болған. - Стоунхендж тастары б.з.д. 2500-3000 жылдарда Солсбери төбелерінде салынған. Бұл жерде салмағы 6 тоннадан асатын көптеген тас табылған. Олар арнайы түзіліп қойылған. Олар неолит дәуірінің адамдарының құрылысы болуы мүмкін дейді ғалымдар. Бұл тастардың не үшін салынғаны әлі күнге дейін белгісіз болып келеді. Кейбіреулер мұны мұзды қозғалыстың нәтижесі дейді. Ал енді біреулер оны өзге ғаламның мақұлықтары жасаған деген сенімде. Емдік қасиеті бар деген болжам да ара-тұра айтылады екен. Ең көп қолдау тапқан теория – мола болған. Себебі бұл жерде 2008 жылы адамдардың қаңқа-сүйектері табылған. Ал олардың жасы неолит дәуірімен теңескен-мыс. -Елдің ең биік нүктесі — Бен-Невис тауы (1343 м). -Йоркашир , Уэльс көмір алабы Ү. Қорытындылау. Вендиаграмма 
Үйге тапсырма: (2 мин) П. 6 27 – 31 беттер. Кескін картамен жұмыс31 беттегі тапсырманы орындау Шығыс Қазақстан облысы Аягөз қаласы жүктеу/скачать 182,34 Kb. Достарыңызбен бөлісу:
|