Өсімдіктер морфологиясы жөне анатомиясы пәнінің мемле-
кеттік укиверситеттерге арналған типтік бағдарламасына (Алматы,
1998) сәйкес жазылган бұл оқулық, мемлекеттік университеттер
мен педагогикалық институгтардың студенттеріне арналған.
Оқулықты жазуда, оны иллюстрациялық бсзендіруде авторлар
өздерінің лекцияларыыың конспекгілерін және көіггеген гылыми
мақалалардағы, оқулықтардағы және жекелей монографиялардағы
материалдарды пайдаланды.
Курстың қысқаша сипаттамасы:
Ботаника- Өсімдік, Оның Пішіні, Құрылысы, Дамуы, Тіршілік əрекеті,
таралуы,қасиеттері жəне т.б. туралы ғылым.
Өсімдік –бұл тірі ағзалардың ерекше формасы. Өсімдіктер əлемі алуан түрлі тіршілік
Ортасындла тіршілік етуге бейімделген басқа тірі ағзалар секілді тіршілік-тынысы, пішіні,
Көлемі жөнінен алуан түрлі. Өсімдіктер шөлдерде,ағысы қатты өзендердің, теңіздер мен
Мұхиттардың түбінде сол сияқты биік таулардың қар жамылғысы бар белдеулерінде де
Тіршілік ете алады.
Өсімдік жəне жануар ағзалары алғашқы қарапайым тіршілік формаларынан
Қалыптасқан, сондықтан олардың барлық тіріге тəн ортақ қасиеттері бар. Өсімдіктердің
Жануарлардан ерекшелігі – оларда фотосинтез процесінің жүруі жəне олардың құрамында
Осы процестің жүруіне негіз болып табылатын, өсімдіктерге жасыл түс беретін, бояғыш
Зат- хлорофиллдің болуы.
Өсімдіктердің табиғаттағы жəне адамның шаруашылық əрекетіндегі маңыздылығына
Орай оларды зерттеу өте маңызды болып табылады. Өсімдік туралы ілім, өсімдік
Тіршілігіндегі заңдылықтарды зерттей отырып, оларды пайдаланудағы жəне басқарудағы .Жаңа мүмкіндіктерді ашады.
Курстың қысқаша сипаттамасы:
Ботаника-
өсімдік,
оның
пішіні,
құрылысы,
дамуы,
тіршілік
əрекеті,
таралуы,қасиеттері жəне т.б. туралы ғылым.
Өсімдік –бұл тірі ағзалардың ерекше формасы. Өсімдіктер əлемі алуан түрлі тіршілік
ортасындла тіршілік етуге бейімделген басқа тірі ағзалар секілді тіршілік-тынысы, пішіні,
көлемі жөнінен алуан түрлі. Өсімдіктер шөлдерде,ағысы қатты өзендердің, теңіздер мен
мұхиттардың түбінде сол сияқты биік таулардың қар жамылғысы бар белдеулерінде де
тіршілік ете алады.
Өсімдік жəне жануар ағзалары алғашқы қарапайым тіршілік формаларынан
қалыптасқан, сондықтан олардың барлық тіріге тəн ортақ қасиеттері бар. Өсімдіктердің
жануарлардан ерекшелігі - оларда фотосинтез процесінің жүруі жəне олардың құрамында
осы процестің жүруіне негіз болып табылатын, өсімдіктерге жасыл түс беретін, бояғыш
зат- хлорофиллдің болуы.
Өсімдіктердің табиғаттағы жəне адамның шаруашылық əрекетіндегі маңыздылығына
орай оларды зерттеу өте маңызды болып табылады. Өсімдік туралы ілім, өсімдік
тіршілігіндегі заңдылықтарды зерттей отырып, оларды пайдаланудағы жəне басқарудағы
жаңа мүмкіндіктерді ашады.
Курстың мақсаты:
Студент санасында біртұтас өсімдік ағзасы, оның ішкі жəне сыртқы құрылысы,
макро жəне микроқұрлымы, бейімделу ерекшелігі, онтогенез барысындағы өзгерістері,
көбею жолдары туралы нақты білім жүйелерін құру. Олардың тіршілік ету формалары
жəне биосферадағы маңызы туралы ұғым қалыптастыру
Курстың міндеттері:
- өсімдіктің біртұтас ағза ретінде қарастыру;
- өсімдік мүшелерінің ішкі жəне сыртқы құрылысының алуан түрлілігін жан-жақты
талдау;
- өсімдіктердің тіршілік əрекеті жəне жер шарындағы таралуы туралы ұғым
қалыптастыру;
- өсімдіктердің бейімделу ерекшеліктері жəне қоршаған ортамен қарым –қатынасын
анықтау;
- өсімдіктердің көбею жəне таралу жолдарын талдау.
Курстың мазмұны:
1. Кіріспе
2. Өсімдік жасушасының жалпы сипаттамасы
3. Жасуша органеллалары
4. Ұлпалар
5. Тұқым жəне өскін
6. Тамыр жəне тамыр жүйелері
7. Өркен жəне өркен жүйелері
8. Сабақ
9. Жапырақ - өркеннің бүйір мүшесі
10. Гүлді өсімдіктердің көбеюі жəне ұрпақ беруі
11. Гүл.
12. Гүл шоғырлары
13. Гүлді өсімдіктердің тозаңдануы
14. Гүлді өсімдіктердің ұрықтануы
15. Өсімдіктерідің экологиялық топтары жəне тіршілік формалары.
Оқыту əдістемесі:
Дəріс сабақтарында:
- көрнекі құралдарды пайдалана отырып ауызша баяндау;
- үсіндіру;
- диалог;
- пікірталас;
- ойтолғау;
Практикалық сабақтарда:
- сұрау
- пікірталас;
- көрнекі құралдармен жұмыс жасау (кестелермен жұмыстану, микроскоппен
жұмыс, дайын микропрепараттарды қарастыру, микропрепараттарды дайындау)
Пререквизиттер:
Қарастырылып отырған пəнді тиімді игеру жолында студенттердің мектеп
бағдарламасы бойынша оқытылған алғашқы фундаментальді білімдері болу қажет. Бұл
алдымен: өсімдік жасушасы, ұлпасы, оның түрлері, өсімдік мүшелері, олардың атқаратын
қызметтері, ерекшеліктері, өсімдіктердің көбею жолдары, олардың биосферадағы маңызы
туралы алғашқы түсініктер.
Постреквизиттер:
Аталып отырған пəнді оқу нəтижесінде студенттерде “Ботаника экология
негіздерімен” пəніне арналған типтік бағдарламада көрсетілген білім, білік, дағды
қалыптасады. Студенттер өсімдіктердің ішкі жəне сыртқы құрылысы, өсімді жəне көбею
мүшелері, олардың атқаратын қызметі жəне т.б. туралы толық жəне тиянақты білім алуы
қажет. Сонымен бірге практикалық сабақ кезінде меңгерген, іс жүзінде қажет дағды мен
білікті игеруі міндетті. Микроскоппен жұмыс, микропрепараттарды дайындау секілді
практикалық дағдыларды калыптастыруы қажет
Достарыңызбен бөлісу: |