Ұйымдастыру.
І - кезең «Бәйге»
ІІ – кезең. «Полиглот»
ІІ – кезең. «Полиглот»
IV – кезең : «Жорға»
IV – кезең : «Жорға»
|
«Тіл – татулықтың тірегі» атты сайыс сабағын өткізгелі жатырмыз. Сабағымыздың соңында қай топ қазақ тілінің білгірі болатыны анықталады. Сайысқа екі команда қатысады. Әр команда өзін таныстырады.
Енді әділ қазылар алқасымен таныстырайық:
- Директордың тәрбие ісі жөніндегі орынбасары: Кожағалиева Г.К.
Гуманитарлық бірлестік жетекшісі: Нусипбекова Г.К.
Қазақ тілі әдебиеті мұғалімі:Қулудбаева Ш.К.
Ағылшын тлі мұғалімі:Машанова С.Е.
Сайыс 4 кезеңнен тұрады. Сайысымызды бастаймыз.
Ортаға сайыскерлерді шақырамыз:
Білгірлерді, қарсы алайық!
Көшбасшысы тілдердің – қазақ тілі,
Тағы басқа тілдермен достасайық!
Ойнымыздың бірінші кезеңі – «Бәйге». Мұнда қазақ, орыс, ағылшын тілдері бойынша сұрақтар беріледі. Берілген сұрақтарға тез, шапшаң жауап беру керек. Белгі картасын бірінші көтерген жұп жауап береді.
І - кезең «Бәйге» – 10 сұраққа әр топ жауап беру керек
«Білгіштер» командасының сұрақтары
Қазақ тілі қай тілдер тобына жатады? (Қазақ тілі түркі тілдерінің қыпшақ тобына)
Көп тілді білетін адам кім? (полиглот)
Лексикалық қарама-қарсылықты сөз қалай аталады? (антоним)
Ұлыбританияның мемлекеттік тілі қай тіл? (ағылшын)
Дауысты дыбыстар қалай бөлінеді? (Ашық ,қысаң)
Қазақ тілінде неше тән дыбыс бар? (9)
«Әке-шеше» синонимин атаңыз.(ата-ана)
«Тапқырлар» командасының сұрақтары
1.Қазақ тілінде неше жалғау бар?( көптік, тәуелдік, септік, жіктік)
2.Қазақ тілінде неше септік бар?(7)
3.Дауыссыз дыбыстар неше топқа бөлінеді?( Дауыссыз дыбыстар дауыстың (дауыс желбезегінің) қатысына қарай:қатаң (тербеліссіз), ұяң (тербеліңкі), үнді (тербелімді) болып үш топқа бөлінеді.)
4. «Family» сөзі қалай аудырылады? (жанұя)
5. «Туыс» сөзінің синонимин атаңыз?(ағайын, бауыр)
6. Тілдер мерекесі қай айда тойланады?(қыркүйек)
7. Жазылуы, айтылуы бірдей, бірақ мағынасы басқа
лексикалық сөз қалай аталады? (анономдер)
ІІ – кезең. «Полиглот» Мақал – мәтелдерді жалғастыру
( Мақал- мәтелдердің жалғасын сайыскерлер қазақ, орыс, ағылшын тілдерінде айтады.)
1.Адам басшысы-……..(ақыл, ум,intelligence)
2. Нет дыма без ……… (от, огонь,fire)
3. Лучше ……. чем никогда (кеш, поздно,late)
4. Ана сүті бой өсіреді,…..ой өсіреді. (ана тілі, родной язык,language)
5. Чистота залог …….. (здоровье, денсаулық,health)
7. Жердің сәні егін, ердің сәні ……. (білім, знание,knowledge )
8. Дерево крепко корнями. Человек …… (друг, дос, friend)
Әділ қазылар алқасы сайыскерлерімізге тиісті ұпайларын берулеріңізді сұраймыз.
Жүргізуші:
Өнерліге кім жеткен,
Әр салада небір өнер көрсеткен.
Үшінші кезеңді біз бастайық,
Өнерлінің әрқашан да өрісі кең.
ІІІ – кезең «Жаңылтпашты жаңылмай айтып көр » Бұл сайыста бүгінгі таңда өте кең таралған тіл мәселесі жайындағы сөзді «Мемлекеттік тілді үйрену әрбір азаматтың қасиетті борышы» тақырыбында қозғай отырып, сайыскерлерімізді жаңылтпаштарды жаңылмай, тыңдаушыларын баурап алу, өзін-өзі ұстай білу өнерін тамашалаймыз.
Сайыскерлер қазақ тілінде жаңылтпаштар оқиды.
«Білгіштер» тобы
1.Екеуінің жасы шамалас , Арқада алты арқар бар,
Бірінің шашы қара шаш , Алты арқар ішінде
Бірінің шашы – ақ шаш аралас. Марқа арқар бар.
2.Атам : «Балама ат аламын », - дейді. 4. Байқап бақсақ,
Апам :«Балама ала мата аламын», дейді . Қасқа баспақ -
Атасы ат ала ма ? Қашқақ баспақ.
Аапасы ала мата ала ма?
«Тапқырлар» тобы
1.Арқада алты арқар бар , Тау бар, тау бар,
Қырқада қырық арқар бар . Тауда бау бар,
Қырық арқарда қарт арқар бар , Бауда ара бар,
Алты арқарда марқа арқар бар . Ара барда, бал бар.
2.Торта қойдым, Топ-топырлап,
Орта қойдым. Топтасқан тоқылдақ,
Орта қойдым, Тоқтамай томарды
Жорта қойдым. Тоқпақтап тоқылдат.
Жүргізуші: Білекті бірді жығар,
Білімді мыңды жығар.Келесі кезеңге өтейік:
IV – кезең : «Жорға» Ойыншыларымыз 1 минут ішінде 1сұраққа жауап беру керек.
(14 сұрақ)
«Білгіштер» тобының сұрақтары:
1. «Абай жолы» роман- эпопеясының авторы кім? (М.Әуезов)
2. Название какой птицы образовано от звукоподражательного междометия? (Кукушка)
3. «Рождество» қарсаңында ағылшындар қандай тамақ әзірлейді? (Индейка)
4. Шоқан Уалихановтың шын аты кім? (Мұхамедқанафия)
5. Как называются устойчивые сочетание слов? (Фразеологизмы)
7. Қазақ халқының алғашқы ағартушы педагогы кім? (Ы.Алтынсарин)
«Тапқырлар» тобының сұрақтары
1. Қазақ әліппесінде қанша әріп бар? (42 әріп бар)
2. Какое наречие «предлагает» кусок ткани на пальто или на костюм? (наотрез – на отрез)
3. Ағылшын тілінде қанша септік бар? (2)
4. Абай Құнанбайұлының шын аты (Ибраһим)
5. В каком наречии 4 раза употребляется буква «Н» (Несомненно)
7. Зат есімнің көпше түрі қалай жасалады? ( -лар ,-лер,- дар ,-дер,-тар ,-тер жалғауын жалғайды.
VІІІ Сабақты қорытындылау.
Бүгінгі «Тіл – татулықтың тірегі» атты сайыс сабағымыз осымен аяқталды. Бұл сабақта өздеріңіз көріп отырғандай көптеген тіл туралы мақал-мәтелдер, тапсырмалар орындалды. Сіздерге бүгінгі сайыс сабаққа қатысқандарыңыз үшін алғысымды білдіремін. Енді келесі сөз әділ қазылар алқасына беріледі. Әділ қазылар шешімі бойынша « » отбасы жеңімпаз болды.
|
Топқа бөлінеді. «Білгірлер»,«Тапқырлар»
«Білгіштер» командасы сұрақтарға жауап береді.
«Тапқырлар» командасы сұрақтарға жауап береді
Мақал мәтелдерді жалғастырады
Жаңылтпашты қайталайды
Сұрақтарға жауап беру
|
