- Сабақтың тақырыбы:
- Ас қорыту мүшелерінің құрылысы.
- Ас қорыту жүйесінің аурулары,
- олардың алдын алу.
- Ас қорыту жүйесінің
- маңызы
- Естеріңде болсын!
- Тамақты үнемі көп жеу
- сенің организміңе зиян.
- Тамақты жаңа дайындалған
- күйінде жеуге дағдылану керек
- Ас қорыту мүшелерінің құрылысы
- Ауыз қуысы
- Жұтқыншақ
- Өңеш
- Асқазан
- Ас ішек
- Тоқ ішек
- Ауыз қуысының құрылысы: алдыңғы жағында ерін мен ұрт , жоғары жағы-қатты және жұмсақ таңдай,төменгі жағы –тіл мен ауыз түбінен, артқы жағы жұтқыншаққа өтеді.
- Жұтқыншақ- ұзындығы 11-13см бұлшықетті мүше, онда ас қорыту және тыныс алу жолдары қиылысады. Жұтқыншақтың төменгі жағы тарылып өңешке өтеді
- Өңеш- ұзындығы, шамаен 25см бұлшық етті түтік. Өңеш көкет арқылы өтіп, ХІ кеуде омыртқасы деңгейінде асқазанға ашылады.
- Асқазан- асқорыту жолының көлемді ұлғаюы. Ол құрсақ қуысында көкет астында орналасқан. Пішіні сыйымдылығы 2-3 л алмұрт немесе ұзын қапшық тәрізді.Тамақ асқазаннан аш ішекке түседі.
- Аш (ащы) ішек-ас қорыту жолының едәуір ұзын бөлігі, оның ұзындығы 5-7 м және 3 бөлікке : ұлтабар, аш ішек және мықын ішекке бөлінеді. Астың қорытылмаған қалдығы тоқ ішекке өтеді
- Тоқ ішектің ұзындығы 1,5 -2 м және соқыр ішек , жиек ішек және тік ішекке бөінеді. Соқыр ішектің құрт тәрізді өсіндісі-ұзындығы 8-15 см аппендиксі болады. Тоқ ішек тік ішекпен аяқталады
- Ұйқы без асқазанның
- астыңғы жағында
- екінші бел
- омыртқасының
- деңгейінде орналасқан.
- Бауыр- ең ірі без.
- Массасы, шамамен 1500 г.
- Ол қызыл қоңыр түсті,
- оның көп бөлігі
- оң жақ қабырға
- астында орналасады.
- Бауыр-күрделі
- түтікшелі без.
- Оның секреті -өт
- Тест тапсырмалары:
- 1.Салауаттану нені зерттейді?
- А. Организмнің құрылысы мен қызметін
- Ә. Денсаулыұқ сақтаудың және нығайтудың әдістерін
- Б. Әр түрлі ауруларды емдеу әдістерін
- 2. Қоректік заттар құрамына қандай органикалық заттар кіреді?
- А. Нәруыздар, көмірсулар
- Ә. Витаминдер, майлар
- Б. Минералды тұздар мен су
- 3. Адамда ас қорыту жолының ұзындығы:
- А. 3-5м
- Ә. 8-10м
- Б. 15-18м
- 4. Ас қорыту және тыныс жолдары қай жерде қиылысады?
- А. Ауыз қуысында
- Ә. Жұтқыншақта
- Б. өңеште
- 5. Ас қорыту жолында асқазаннан кейін не орналасады?
- А. Аш ішек
- Ә. Тоқ ішек
- Б. Ұлтабар
- 6. Тоқ ішектің бөлімдері:
- А. Аш ішек, жиек, тік ішек
- Ә. Соқырішек, тік ішек, ұлтабар
- Б. Соқырішек, жиек ішек, тік ішек
- 7. Аш ішек бөлімдері:
- А. Ұлтабар, тік ішек, аш ішек
- Ә. Ұлтабар, аш ішек, мықын ішек
- Б. Соқырішек, жиек ішек, тік ішек
- 8. Күн тәртібі дегеніміз не?
- А. Тәулік ішіндегі сенің әрекеттеріңнің дұрыс реті
- Ә. Мектеп сабақтары режимінің орындалуы
- Б. Таңертеңгі ас, түскі ас, кешкі ас.
- 9. Қандай қоректік заттар негізгі болып табылады?
- А. Витаминдер, амин қышқылдары
- Ә. Өсімдік майы, қант
- Б. Май, белок, көмірсу
- 10. Асқазан мен ас қорыту жолының бөгеттік қызметі?
- А. Асқазан сөлі
- Ә. Түкірік, тұз қышқылы, бауыр
- Б. Жұтқыншақтың шырышты қабығы
- Ас қорыту жолдары
- ауруларының алдын алу үшін:
- Дұрыс тамақтану;
- Санитарлық-гигиеналық ережелерді сақтау;
- Дұрыс қозғалыс режимін сақтау;
- Зиянды әдеттерден аулақ болу қажет.
- Оқушылар өздеріңнің ас қорыту жолында қандай
- өзгеріс бар деп ойлайсың, одан құтылу үшін
- не істеуге болады?
- Қорытынды шығар, бақылап,
- нәтижесі қандай болғандығын жазып келу.
Достарыңызбен бөлісу: |
