Сабақтың тақырыбы: Қазақтың материалдық мәдениеті

Сабақтың тақырыбы:

• Қазақтың материалдық
• мәдениеті

• Білімділік:
• Оқушыларды халқымыздың материалдық мәдениетінің түрлерімен таныстыру, жалпы материалдық мәдениет туралы мәлімет бере отырып қазақ халқының мәдениетінің өшпес құндылықтары екеніне көз жеткізу.

• Дамытушылық:
• Мәдениетті жан-жақты қырынан тани білуге көмектесу, қазақ халқының материаладық мәдениеті мұражайына саяхат жасата отырып, білімдерін еске түсіру арқылы дамыту, өз көзқарастарын қалыптастыруға көмектесу.

• Тәрбиелік:
• Қазақ халқының бай мәдениетіне деген қызығушы
• лықтарын одан әрі дамыту, эстетикалық тәрбие беру

• Сабақтың мақсаты:

• Сабақтың түрі: жаңа сабақты меңгерту
• Сабақтың әдісі:
• саяхат сабағы

• Сабақтың ұраны:
• “Өткендерін жек көрген-өшкендіктің белгісі,
• Өткендерін ескерген -өскендіктің белігісі

• Cабақтың барысы:

• І. Ұйымдастыру
• кезеңі ІІ. Үй
• тапсырмасын
• тексеру
• ІІІ. Жаңа сабақ ІV.Бекіту
• сұрақтары
• V.Қорытындылау
• VІ. Үйге тапсырма
• VІІ. Бағалау .

• Елімізде оқушылар білімін
• 4,9,11, сыныпта мемлекеттік
• бақылау жүргізіліп
• білімін анықтайтындықтан
• 5 сыныптан бастап тестік
• сұрақтарға жауап беру
• біліктіліктерін меңгеру.

• Біліміңді байқап көр

• Тест

• Жаңа сабақтың жоспары:

• Қазақ халқының баспанасы
• Қазақ халқының ұлттық киімдері
• Қолөнер бұйымдары

• Мәдениет

• Материалдық

• Рухани

• Тұрғын үй;
• Киім-кешек ; Құрал-сайман;
• Қару-жарақ ; Тағам түрлері;

• Наным-сенім;
• Діні ;Тілі;
• Ойлау жүйесі;
• Дүниеге деген көзқарас;

• Мұражайға қош келдіңіздер!!!

• І.Қазақ халқының баспанасы

• ІІ.Қазақ халқының ұлттық киімдері

• ІІІ.Ұлттық қолөнер

• Алғашқы баспаналар

• Арба үстіндегі киіз үй

• Жертөле (Қола дәуірінде)

• Лашық

• Қазіргі қазақ киіз үйі-сол бұрыннан келе жатқан материалдық мәдениеттің дәстүрлі жалғасы.
• Киіз үй жайылымнан-жайылымға көшіп отыруға қолайлы жеңіл құрама үй.Ол тез құрылып, тез жиналады. Қыста жылы, ал жазда салқын. Көлеміне және сыртқы кейпіне қарай әртүрлі болып келеді.

• Киіз үй

• Кереге

• - киіз үйдің қабырғалары.

• киіз үйдің еңсесін құрап, тұтастырып тұратын күмбез.

• - кереге шеңберін тұйықтап,кіріп-шығу қызметін атқарады.

• шаңырақ пен керегені
• байланыстырып тұрады

• Уық

• Киіз үйді тігу оңай емес. Алдымен керегені жаяды.

• Керегеден кейін бақанның көмегімен
• шаңырақты көтереді.

• Үйді жауып
• тұратын киіз-
• туырлық

• түндік

• үзік

• Төсек орын, ағаш төсек, сырмақ

• Киіз үйдің төрі

• Жүкаяқ, қымыз торсық

• 4 қанатты

• 12 қанатты

• 8 қанатты

• 6 қанатты

• 30 қанатты

• 24 қанатты

• Түрлері

• Орда

• Алтын үзік

• Боз үй

• Алтын орда

• Отау

• Қараша үй

• Ақ ала орда

• Ақ шаңқан

• Орда - салтанатты, жоғары мәртебелі адамдар бас қосатын, елдік мәселе шешетін аса құрметті хан, би сұлтандар отыратын үй.
• Алтын орда – 30 қанаттан тұратын, ханның мәжіліс ордасы.
• Алтын үзік - 24 қанаттан тұратын аса лауазымды хан отбасы тұратын үй.
• Ақ шаңқан -18 қанаттан және 12 қанаттан тұратын елбасылар, бай, билер тұратын киіз үйлер,
• Ақ ала орда - сегіз қанатты, дәулетті бай үйі.
• Ақ үй- 6 қанатты дәулетті адамдар үйі.
• Боз үй, қоңыр үй -4-5 қанатты орташалар тұратын киіз үй.
• Қараша үй- кедей үйі
• Отау –жас жұбайлар үйі.

• Мұражайға қош келдіңіздер!!!

• І.Қазақ халқының баспанасы

• ІІ.Қазақ халқының ұлттық киімдері

• ІІІ.Ұлттық қолөнер

• Қазақ халқының
• ұлттық киімдерінің
• түрі де, үлгісі де,
• еш халықтан кем
• болған жоқ.
• Оның көркем үлгілері әлемнің этнографиялық
• мұражайларымен көрмелерінен
• орын алған.

• Күлпара – жел, су, суық өткізбес үшін басқа жамылатын киімнің түрі
• Сәукеле –қыз балалардың, ұзатылатын қыздың киетін бас киімі
• Қамқа тон – бай, мырзалар киген, әдемеліпі тігілген тон.
• Саптама- іші кигізбен қапталып тігілген ер адамдардың аяқ киімі
• Жақы – жылқы терісіне тігілген ерлер киімі.
• Шекпен- түйе жүнінен тоқылған жаздық сыртқы киім. Шекепеннен су да, жел де өтпейді.

• Мұражайға қош келдіңіздер!!!

• І.Қазақ халқының баспанасы

• ІІ.Қазақ халқының ұлттық киімдері

• ІІІ.Ұлттық қолөнер

• ІІІ. ҰЛТТЫҚ ҚОЛӨНЕР

• Шебердің қол –алтын” Ыдыс аяқтар

• Білезіктер

• Сырға,сақиналар

• Қол
• өнер
• бұйым
• дары

• Қару-жарақ

• Білезік

• Ер тұрман

• Қапсырма

• Сырға

• Шашбау
• бұйымдары

• Жүзік

• Дәстүрлі
• қолөнер
• түрлері

• Бесік жасау

• Киім тоқу

• Ши тоқу

• Аяқ киім
• тігу

• Кесте тігу

• Киіз басу

• Сөзжұмбақ

• Сабақты бекіту:

• 1. Түйе немесе қой жүнінен тоқылатын сырт киім түрі ?
• 2. Жүк астына қоятын төрт аяқты бұйым түрі?
• 3. Киіз үйдің бір түрі?
• 4. Ұлттық тағам түрі?
• 5. Үйді жауып тұратын киіз атауы?
• 6. Дәстүрлі қолөнер түрі?
• 7. Шаңырақ пен керегені байланыстыратын не?

• Ш

• А

• Ң

• Ы

• Р

• А

• Қ

• Киіз үйді жауып тұратын киіздер______________________________
• ________________________________________________________________.
• 2. Қазақтың киім-кешектеріне: ___________________________________
• _________________________________________________________________
• _________________________________________________________________.
• 3. Қазақтың қолөнер бұйымдарына: _____________________________
• _________________________________________________________________
• _________________________________________________________________.

Үйге тапсырма:

• Үйге тапсырма:
• Тақырыпты оқу
• Эссе жазу
• «Мәдениетім - мақтанышым»