| Ф СО ПГУ 7.18.1/02
Қазақстан Республикасының білім және ғылым министрлігі
С.Торайғыров атындағы Павлодар мемлекеттік университеті
География кафедрасы
СТУДЕНТТЕРГЕ АРНАЛҒАН
ПӘННІҢ БАҒДАРЛАМАСЫ
Жалпы жертану
Павлодар
Ф СО ПГУ 7.18.1/14
БЕКІТЕМІН
Биология-химия
факультетінің деканы
__________ Қ.У.Базарбеков
«___»_____________2006 ж.
Құрастырушы: доцент, г.ғ.к. Қ.Т. Сапаров_______________
оқытушы Б.А. Ахметова _______________
География кафедрасы
ПӘННІҢ БАҒДАРЛАМАСЫ
Жалпы жертану
050609 – География мамандығының студенттері үшін
«____» ___________2006ж. кафедра мәжілісінде ұсынылды
Хаттама №_______
Кафедра меңгерушісі____________________ Қ.Т. Сапаров
Биология-химия факультетінің әдістемелік кеңесімен мақұлданды
«___» ________2006 ж. Хаттама № _______
ӘК төрайымы _______________ К.Х.Жапаргазинова
Оқытушы жөнінде ақпарат:
Биология-химия факультеті
География кафедрасы
Оқытушы Ахметова Бибігүл Асқарқызы
Тел. (8-3182) 45 09 61 (ішкі 277)
Қабылдау уақыты: бейсенбі – 1000-ден 1200-ге дейін, ауд. № 313а
Пән жөнінде ақпарат:
пән 15 аптадан тұратын 1-ші семестрде оқытылады. Пәннің жалпы көлемі 150 сағат, олардың ішінен 60 сағаты аудиториялық сабақтарға және 15 сағаты пәнді оқу бойынша оқытушымен бірге студенттердің өздік жұмысы (ОСӨЖ) мен 75 сағаты студенттің өздік жұмысына жұмсалады. Сабақтың түріне қарай аудиториялық уақыттың бөлінуі күнтізбелік жоспарда келтірілген.
Пререквизиттер: География, Биология, Астрономия, Физика, Химия, Математика
Пәнді оқытудың мақсаты - Жердің географиялық қабығы туралы физикалық-географиялық жүйесін ашып, табиғатқа біртұтас жүйе ретінде, яғни табиғаттағы бір-бірімен байланыста өзара әрекет ететін үрдістер мен құбылыстар кешені ретінде, планета табиғатын біртұтас жүйе ретінде, оның құрылысының негізгі заңдылыктары және дамуы туралы түсінік қалыптастыру.
Пәнді оқытудың міндеттері:
студентерге географиялық қабықтың планетарлық табиғи кешен екендігін түсіндіру;
географиялық қабықтың құрылымы мен дамуын заңдылықтарымен таныстыру;
географиялық қабық кешендерін, олардың өзара байланыста болатынын анықтау;
географиялық қабықтың территориялық дифференциясымен таныстыру.
Студент білу керек:
географиялық қабықшаның құрылысын;
географиялық қабықшаның даму кезеңдерін;
географиялық қабықтардың бір-бірімен байланыстарын;
мұхиттардың шығанақтарын, бұғаздарын, теңіздерін, аралдарын білу;
құрлықтардың түбектерін, жер бедерлерінің ерекшеліктерін.
Студент істей білу керек:
кескін карталармен жұмыс істеуге үйрену;
берілген сызық бойынша профиль жасау;
жергілікті, белдеулік, декреттік уақыттарды есептеу;
себеп-салдар байланыстарды анықтауын меңгеру;
физикалық карталарды жасауға үйрену;
атмосфераның қысымының, температурасының таралу заңдылықтарын түсіну;
табиғаттағы су айналымын түсіну;
табиғаттағы заттар айналымын білу.
Әдебиет
Негізгі әдебиет:
Галант Т. Г., Гурвич Е. М. Практические занятия по землеведению и краеведению.- М.: Просвещение, 1988.
Достайұлы Ж. Жалпы гидрология. – Алматы: Білім, 1996.
Мильков Ф. Н. Общее землеведение. – М.: Высшая школа, 1990.
Мұқашева Ж.Н. Жалпы жертану. – Алматы: Қазақ университеті,2002.
Неклюкова Н. П. Общее землеведение. М.: Высшая школа, 1976.
Неклюкова Н. П. Задания для лабораторных занятий по общему землеведению. М.: Высшая школа, 1976.
Шубаев Л. П. Общее землеведение. - М.: Высшая школа, 1977.
Савцова Т.М. Общее землеведение. – М., 2004
Қосымша әдебиет:
Будыко М.И. Изменение климата. – Л.,1974.
Кон С. С. Океан и атмосфера. – Н.,1986.
Котляков В. М. Круговорот вещества в природе и его изменение хозяйственной деятельностью человека. – М.: МГУ, 1980.
Леонтьев О.К., Рычаков Г. И. Общая геоморфология. М.,1982.
Құрманов Қ. Физикалық география терминдері мен ұғымдарының орыс-қазақша анықтамалық сөздігі. – Алматы: Рауан,1993.
Ф СО ПГУ 7.18.1/13
ПӘННІҢ ТАҚЫРЫПТЫҚ ЖОСПАРЫ
|
|
№
р/с
|
Тақырыптың атауы
|
Сағаттар саны
|
|
Дәріс
|
Тәж.
|
Зерт.
|
ОСӨЖ
|
СӨЖ
|
|
1
|
2
|
3
|
4
|
5
|
6
|
7
|
|
1
|
Жалпы жертану пәнінің максаты мен міндеттері. Жердің географиялық қабығының күрделі табиғи орта екендігі туралы жалпы түсінік.
|
1
|
1
|
2
|
-
|
-
|
|
2
|
Жер және әлем кеңістігі. Күн жүйесі.
|
1
|
1
|
2
|
-
|
6
|
|
3
|
Жердің жылдық және өз осінен айналуы. Жердің магниттік өрісі.
|
1
|
1
|
2
|
-
|
6
|
|
4
|
Географиялық қабықшаның даму кезеңдері.
|
1
|
1
|
2
|
-
|
6
|
|
5
|
Жер қыртысы мен Жердің ірі морфоструктуралық бірліктері. Құрылықтардың негізгі морфоструктуралық бірліктері.
|
1
|
1
|
2
|
6
|
6
|
|
6
|
Жер бетінің экзогендік және эндогендік процестерден өзгеруі.
|
1
|
1
|
2
|
3
|
-
|
|
7
|
Атмосфера және оның шекарасы, құрамы, құрылысы, басқа қабықтармен өзара әрекеті.
|
1
|
1
|
2
|
3
|
6
|
|
8
|
Жер бетінің радиациялық байланысы. Атмосфераның жылу режимі.
|
1
|
1
|
2
|
2
|
6
|
|
9
|
Атмосфераның қалыптасу орталықтары, ауа массалары мен фронтар.
|
1
|
1
|
2
|
1
|
6
|
|
10
|
Жылу мен ылғалдың қарым-қатынасы. Бұлттылық, оның жіктелуі.
|
1
|
1
|
2
|
-
|
6
|
|
11
|
Жер шарының климаты.
|
1
|
1
|
2
|
-
|
6
|
|
12
|
Гидросфера туралы жалпы мәліметтер. Дүниежүзілік мұхит және оның бөліктері.
|
1
|
1
|
2
|
-
|
6
|
|
13
|
Мұхит суының физикалық және химиялық қасиеттері және жылу режимі.
|
1
|
1
|
2
|
-
|
5
|
|
14
|
Мұхит суының динамикалық ерекшелігі. Жер бетінің су жамылғысы.
|
1
|
1
|
2
|
-
|
5
|
|
15
|
Биосфера туралы ілім негіздері. Ноосфера.
|
1
|
1
|
2
|
-
|
5
|
|
БАРЛЫҒЫ:
|
15
|
15
|
30
|
15
|
75
|
|
Пән бойынша барлығы
|
150 сағат
|
|
Пәннің күнтізбелік жоспары
Апта
№
|
Дәріс сабақтары
|
Тәжірибелік сабақтар
|
Зертханалық сабақтар
|
Сабақ
№
|
Сағат
|
Тақырып
|
Сабақ
№
|
Сағат
|
Тақырып
|
Сабақ
№
|
Сағат
|
Тақырып
|
1
|
1
|
1
|
1
|
1
|
1
|
1
|
1,2
|
2
|
1
|
2
|
2
|
1
|
2
|
2
|
1
|
2
|
3,4
|
2
|
2
|
3
|
3
|
1
|
3
|
3
|
1
|
3
|
5,6
|
2
|
3
|
4
|
4
|
1
|
4
|
4
|
1
|
4
|
7,8
|
2
|
4
|
5
|
5
|
1
|
5
|
5
|
1
|
5
|
9,10
|
2
|
5
|
6
|
6
|
1
|
6
|
6
|
1
|
6
|
11,12
|
2
|
6
|
7
|
7
|
1
|
7
|
7
|
1
|
7
|
13,14
|
2
|
7
|
8
|
8
|
1
|
8
|
8
|
1
|
8
|
15,16
|
2
|
8
|
9
|
9
|
1
|
9
|
9
|
1
|
9
|
17,18
|
2
|
9
|
10
|
10
|
1
|
10
|
10
|
1
|
10
|
19,20
|
2
|
10
|
11
|
11
|
1
|
11
|
11
|
1
|
11
|
21,22
|
2
|
11
|
12
|
12
|
1
|
12
|
12
|
1
|
12
|
23,24
|
2
|
12
|
13
|
13
|
1
|
13
|
13
|
1
|
13
|
25,26
|
2
|
13
|
14
|
14
|
1
|
14
|
14
|
1
|
14
|
27,28
|
2
|
14
|
15
|
15
|
1
|
15
|
15
|
1
|
15
|
29,30
|
2
|
15
|
Барлығы
|
15
|
15
|
30
|
ТӘЖІРИБЕЛІК САБАҚТАРДЫҢ МАЗМҰНЫ МЕН ОРЫНДАУ КЕСТЕСІ
|
№ р/с
|
Тақырыптың атауы
|
Мазмұны
|
Орындау мерзімі (апта бойынша)
|
Аббревиатура
|
1
|
2
|
3
|
5
|
6
|
1
|
Жалпы жертану пәнінің максаты мен міндеттері. Жердің географиялық қабығының күрделі табиғи орта екендігі туралы жалпы түсінік.
|
География пәнінің даму тарихы. Ежелгі замандағы географиялық білімдердің жинақталуы. Орта ғасырлардағы географияның даму деңгейі. Ұлы географиялық ашылымдар кезеңі. Жаңа замандағы география ғылымы. Қазіргі кездегі география ғылымының жетістіктері мен негізгі мәселелері. Географиялық зерттеулер әдістерінің жаңа түрлері.
|
1
|
Т1
|
2
|
Жер және әлем кеңістігі. Күн жүйесі.
|
Жердің ішкі құрылысы.
Кеплердің заңдары.
Жер мен Күннің қатынастары.
Жер және Ай жүйесі.
|
2
|
Т2
|
3
|
Жердің жылдық және өз осінен айналуы. Жердің магниттік өрісі.
|
Жердің орбиталық және өз білігінен айналудың нәтижесіндегі салдарды айқындап түсіндіру. Жердің геофизикалық (гравитациялық, магниттік) өрістеріне сипаттама беру
|
3
|
Т3
|
4
|
Географиялық қабықшаның даму кезеңдері.
|
Географиялық қабықшаның даму кезеңдерін сипаттап, географиялық қабықшаның заңдылықтарын айқындау
|
4
|
Т4
|
5
|
Жер қыртысы мен Жердің ірі морфоструктуралық бірліктері. Құрылықтардың негізгі морфоструктура-лық бірліктері.
|
Жазықтар және оның түрлері.
Үстірттер мен таулар.
Мұхиттық жер қыртысындағы морфоструктуралар.
|
5
|
Т5
|
6
|
Жер бетінің экзогендік және эндогендік процестерден өзгеруі.
|
Экзогенді және эндогенді геологиялық үрдістердің заңдылықтарын анықтау және олардың әсерінен пайда болатын жер бедерінің пішіндеріне сипаттама беру
|
6
|
Т6
|
7
|
Атмосфера және оның шекарасы, құрамы, құрылысы, басқа қабықтармен өзара әрекеті.
|
Атмосфераның құрылысын сипаттау, құрамына кіретін заттардың мөлшерін диаграмма түрінде көрсету. Атмосфераның маңыздылығын (қызметтерін) көрсету.
|
7
|
Т7
|
8
|
Жер бетінің радиациялық байланысы. Атмосфераның жылу режимі.
|
Жер бетінде күн радиациясының таралу заңдылықтарын анықтау, олардың себептерін түсіндіру
|
8
|
Т8
|
9
|
Атмосфераның қалыптасу орталықтары, ауа массалары мен фронтар.
|
Желдердің түрлеріне сипаттама беру. Атмосфераның жалпы циркуляциясының желдері. Циклондар мен антициклондар. Жергілікті желдер (жағажел, бора, фен, таулы-аңғарлы желдер т.б.)
|
9
|
Т9
|
10
|
Жылу мен ылғалдың қарым-қатынасы. Бұлттылық, оның жіктелуі.
|
Бұлттардың пайда болу барысын түсіндіру. Бұлттардың түрлеріне сипаттама беру. Бұлттардың түрлері мен жауын-шашын арасындағы тәуелділікті түсіндіру.
|
10
|
Т10
|
11
|
Жер шарының климаты.
|
Климаттардың жіктелуі. Климаттың типтерін бөлу ұстанымдары. Алисов бойынша бөлінген климаттық белдеулерге сипаттама беру.
|
11
|
Т11
|
12
|
Гидросфера туралы жалпы мәліметтер. Дүниежүзілік мұхит және оның бөліктері.
|
Гидросфераның құрылымы. Гидросфераны зерттейтін ғылым салалары. Дүниежүзілік мұхиттың бөліктері мен оның тік құрылысы.
|
12
|
Т12
|
13
|
Мұхит суының физикалық және химиялық қасиеттері және жылу режимі.
|
Табиғи сулардың қасиеттері мен ерекшеліктері. Жер шарындағы су ресурстарының таралуы. Гидросфераның басқа қабаттарға әсер етуі.
|
13
|
Т13
|
14
|
Мұхит суының динамикалық ерекшелігі. Жер беті су жамылғысы.
|
Жер бетінің су жамылғысы.
Өзендер мен көлдер.
Батпақтар, бөгендер және мұздықтар.
|
14
|
Т14
|
15
|
Биосфера туралы ілім негіздері. Ноосфера.
|
В.И. Вернадскийдің биосфера туралы ілімі. Биосфераның құрылымы. Тірі затының ұйымдастырылу деңгейлері. Ерекше ноосфера қабатының пайда болуы.
|
15
|
Т15
|
Достарыңызбен бөлісу: |
