Көкжөтел – циклді ағыммен және ұстама тәрізді спазматикалық жөтелмен сипатталатын жедел инфекциялық ауру.
Этиологиясы. Көкжөтелдің қоздырғышы Bordetella pertussis – грам теріс таяқша. Вирулентті В. Pertussis термолабильді цитотоксин бөледі. Көкжөтелдің қоздырғыштары сыртқа ортаға онша төзімді емес.
Эпидемиологиясы. Көкжөтелдің инфекция көзі – ауру адам немесе тасымалдаушы. Көкжөтелмен ауыратын науқас инкубациялық кезеңнің соңынан бастап эпидемиологиялық қауіпті болып саналады, бірақ спазмды жөтелдің 1-аптасында максималды контагиозды болады. Осы кезеңде науқастардың 90-100%-ы қоздырғыш бөледі. Спазматикалық жөтелдің 2-аптасында науқастардың 60-70%-ы қоздырғыш бөледі, 3-аптада – 30-35 %, ары қарай науқастардың 10% — дан азы қоздырғыш бөледі. Көкжөтелмен ауыратын науқастардың көп бөлігі контагиоздылығын ауру басталғаннан 5-6 аптада жоғалтады. Берілу механизмі — аэрозольды, берілу жолы – ауа-тамшылы. Ең жиі 7 жасқа дейінгі балаларда кездеседі. Бала жасында екпе қабылдамаған балаларда контагиозды индекс 70 – 80-ға дейін жетеді.
Ауырғаннан кейін өмірлік иммунитет қалыптасады.
Клиникалық көрінісі. Типті көкжөтелдің ағымында төрт кезеңді бөліп қарастырады: инкубациялық, катаральды, спазматикалық жөтел және шешілу кезеңі.
Көкжөтел кезінде инкубациялық кезең 3-20 күнге дейін созылады, орташа ұзақтығы 5-8 тәулік.
Көкжөтелдің классификациясы:
Типі бойынша :
