«Тазының өлімі» повес орындағандар: Бүркітбай ж. Ш қабылдаған

«Тазының өлімі» ПОВЕС

Орындағандар: Бүркітбай ж.Ш

Қабылдаған: Бегманова Б.С.

Тақырыбы мен идеясы:

• Тақырыбы: Қазақтың жеті қазынасының бірі – ит және оның иесіне деген адалдығы. Саятшылық туралы
• Идеясы: тазы Лашынның иесіне деген адалдығын суреттеу арқылы, жеті қазынаның бірі болған құмай тазының көрінісі арқылы ұлттық құндылықтарды жандандыруға дәріптеу.

Авторлық таным мен тарихи шындық:

• Авторлық таным: Лашынның көзқарасы мен танымы арқылы адамзат баласының болмысын ашу. Лашынның түйген ойларында адамның басқа мақұлұқтардан артықшылығын құлай мойындап, жан иесі атауының барлығы адамзатқа бас ұратынын ұқтырады.
• Тарихи шындық: Автор шығармада оқиғарлады тазы атынан баяндау арқылы оны « қазақ ұлтына» теңейді. Яғни тазы образы арқылы сол замандағы қазақ мәдениеті мен тұрмысына сипат алады. Дәлірек айтсақ тазының адам баласының ісі мен сол кездегі тұрмысын баяндап, өзіне таңсық көрінген істерді іштей талқылау арқылы сол кездегі қазақ халқының әл- ауқатын, рухани беделін және сол кездегі саяси өмірімен жазып кеткен.

Композициялық құрылым:

• Басталуы: Әділдің күшікті асырауы
• Байланысуы: Алғашқы аңшылықтың суреттелуі
• Шиеленісуі: Азулы қасқырдың жеңілісі
• Шарықтау шегі: Иесінен айырылған Лашын
• Шешімі: Қыр басындағы Лашынның аянышты өлімі

Кейіпкерлері:

Басты кейіпкерлер:

Әділ – Кұшікті алғаш асырап алған адам.

Қазы – тазыны аңшылыққа үйреткен, оның жан жолдасы болған иесі, Әділдің баласы.

Лашын – құмай тазы, шығармада иесіне деген адалдығымен, аңшылық өнерге бейімделген тазы ретінде суреттеледі.

Эстетикалық категориялар

• Асқақтық: Лашын болмысы
• Құлдыраушылық: Есенжолдың азғындығы
• Сұмдық: Қазы өлгеннен кейінгі Лашынның хәлі
• Ұсқынсыздық: Қазы қайтыс болғаннан кейінгі Кәмиләнің Есенжолмен бірге юолуы. Лашынды қараусыз, аш қалдыруы. Лашынға жасаған әділетсіздігі
• Трагедия: Қазы мен Лашынның өлімі

Портрет:

Назарларыңызға рақмет!