қараған басының
мақсаттарына жетудің объектісі, құ-
ралы деп қарау тән. Өзімшілдіктің
дамуы, тұлғаның үстем ой ниетіне ай-
налуы индивидті тәрбиелеудегі елеу-
лі кемшіліктерден болады. Отбасын-
дағы тәрбиенің бағдары баланың
өзін тым жоғары санауына, яғни эго-
центризміне бағытталса, бала өз мүд-
делерін, қажетсінулерін ғана негізге
алатын мінез-құлық қалыптаса бас-
тайды. Есейе келе мұндай мінез-құ-
лық арқылы өзін ғана жақсы көруші-
лік, өзінен басқаның күйініш-сүйіні-
шіне немқұрайдылық деңдеп, субъект-
тің сыртқы дүниеде өзін оқшау,
жал-
ғыз санаушылығы туындайды. Қай-
сыбір психологиялық және әдептік-
психологиялық тұжырымдамаларда
Ө
. адамның туа біткен қасиеті, осы-
ның арқасында ол өзінің өмірлік қа-
рекетін қамтамасыз етеді деп қарас-
тырылады. Әдеттегі ұғымда Ө. аль-
труизмге (көпшілдік) қарама-қарсы
мағынада қолданылады.
өзІНДІК САНА – адамның өзін жә-
не жеке қасиеттерін түсінуі. Адам-
ның
өзі кім екендігіне ой жүгіртіп,
бойындағы күш-қуатын, ақыл-ойын,
қабілеттілігін, әр бір іс-әрекеттерін ат-
қарудағы ниеті мен мақсат-міндетін,
өзін қоршаған орта мен әлеуметтік
жағдайға, өзге адамдарға, өз басына
деген көзқарасын білдіретін қасиет-
терін анықтауы, аңғаруы. Өзін-өзі
басқару негізі – 1) адамның белгілі бір
іс-әрекетін ұйымдастыру; 2) топтың
өзіндік ерекшелігін бейнелеуі; 3) өзін-
өзі басқару негізі адамдардың ұйым-
дастыру шеберлігі дамуының дәре-
жесіне сәйкес құрылуы тиіс. Өзін ұс-
тай білу – өмірдің күрделі жағдай-
ларында адамның ішкі байсалдылы-
ғын сақтап, ақылмен салмақтап әре-
кет жасай білу қабілеті. Өзіндік
сана-
сезім – адамның өзін практикалық жә-
не танымдық іс-әрекеттің субьектісі,
жеке тұлға (яғни өзінің адамгерші-
лік қасиеттерін, қызығушылығын
,
құн-
дылығын, мұратын және мінез-құ-
лығын) ретінде
