Мінез түсінігі Дайындаған: Қабылдаған: Мінез туралы жалпы ұғым



Дата08.02.2022
өлшемі264,52 Kb.
#117993
Байланысты:
Мінез
№1, Сабақ типтері мен қүрылымы

Мінез түсінігі


Дайындаған:
Қабылдаған:

Мінез туралы жалпы ұғым

Әр адам сыртқы дүниенің сансыз тітіркендіргіштеріне өз әлінше түрліше жауап қайтарып отырады.Бұл жауап реакциялары оның сыртқы дүниемен қалайша қатынас жасайтынын көрсетумен қатар,біртіндеп бекей келе,сол адамның,үйреншікті әдетіне,мінез-құлқының мәнеріне айналады.Сөйтіп әр адамда әр түрлі мінез бітістерінің болуы оның сыртқы ортамен түрліше қарым-қатынасының нәтижесі болып табылады.Адамның сыртқы ортамен байланысуы үшін жасайтын осындай қатынастарының жиынтығы оның мінезін құрайды.

Мінез туралы түсінік


Мінез - адамның негізгі өмірлік бет алысын және оның өзіндік әрекетінің айырмашылығын сипаттайтын сапалы өзгешелік.
Мінез дегеніміз - адамның белгілі жағдаяттарда жасайтын типтік әрекеттерін сипаттайтын тұрақты даралық ерекшеліктердің бірлігі

Мінездің құрылымы мен қасиеттері.

Адам мінезінің құрылымы әрқилы қасиеттер жиынтығынан тұрады. Дегенмен, кейбір мінез ерекшеліктері бір – біріне тәуелді, өзара байланысты болып келеді. Міне, мінездегі осындай әр түрлі қасиеттерден құралған біртұтас бірлікті мінез құрылымы дейді. Ал мінездегі біртұтас өзара байланысты психикалық қасиеттердің жүйесі симптомкомплекс не фактор деп те аталады.

Адамның өзін өзі меңгере алу қабілетіне орай қалыптасқан мінез бітістері

Бұл топты мінездің еріктік сапалары немесе мінездің жотасы деп атайды.

Ерік сапалары


кушті
әлсіз
Иланғыштық
Қыңырлық
Ұстамсыздық
жүрексіздік
Батылдық
Шыдамдылық
Тәртіптілік
Жинақылық
ерлік

Мінез бен іс-әрекет


Әлеуметтік жағдай мен тәлім-тәрбие ісі және олардың өзара ұштастығы адамның психикалық ерекшеліктеріне, мінез қасиеттерінің дамып, қалыптасуына әралуан әрекеттері арқылы әсер етеді. Түрлі іс-әрекеттердің жүзеге асуы адам мінезіндегі қылықтар мен икемділікке байланысты. Өйткені, адам іс-қимыл үстінде түрлі қиыншылықтарға ұшырап, оларды қалайда жеңіп шығудың тәсілдерін іздестіреді. Бұл жайттар адам мінезіндегі ұнамды қасиеттерді дамытып, тұрақтандырады.
Мінездің ұнамды касиеттері автоматталған әрекет-дағдыға айналады. Дағдылар әрқилы істерге жаттығу, төселу нәтижесінде қалыптасады. Мұндай дағдылар мінезіндегі саналы әрекеттер мен белгілі істі орындауға бағытталған мақсатты көрсетеді. Сөйтіп, ол өзінің әрекетінің жемісін сезіп, өз көзімен көреді, оған рахаттанады, бойындағы күш-қуаты мен қабілетіне деген сенімі артады.

Мінездің құрылымы мен қасиеттері.

Адам мінезінің құрылымы әрқилы қасиеттер жиынтығынан тұрады. Дегенмен, кейбір мінез ерекшеліктері бір – біріне тәуелді, өзара байланысты болып келеді. Міне, мінездегі осындай әр түрлі қасиеттерден құралған біртұтас бірлікті мінез құрылымы дейді. Ал мінездегі біртұтас өзара байланысты психикалық қасиеттердің жүйесі симптомкомплекс не фактор деп те аталады.

Мінез акцентуациялары


Адамның әрекеті мен істеріңде көрініс беретін мінез ерекшеліктеріне қарағанда жиі басымдылық танытатын, күшті дамыған мінез ерекшеліктері.
Мінездің акцентуацияланған типтері — әртүрлі жағдайлардағы адамның қылығын анықтайтын, мінездердің басқа қасиеттеріне қарағанда жетекші орын алатын және басқалардың жәрдемімен ерекше дамитын мінездің типтік қиылысқан көрсеткіші.
Мінез акцентуациясы — психопатиялармен шектесіп, норманың шеткі варианттарын көрсететін белгілі бір мінез бітістері мен олардың үйлесімдерінің ерекше көрінісін білдіретін, К. Леонгардпен ұғым. Акцентуация (Мінезді қараңыз) басқа қасиеттерінен қандай да бір қасиеттің немесе белгінің бөлініп ерекше дамуы.

Мінездің типологиясы

  • 1.Адам мінезі онтогенезді пайда болып,бүкіл өміріне тұрақты.
  • 2.Мінезге кіретін жеке адам бітістері кездейсоқ емес,олар мінезді анықтауға көмектеседі және типтерге бөледі.
  • 3.Сол мінез типтері бойынша адам мінезі бірнеше топқа бөлінеді. Э.Кремчер бойынша,дене бітіміне,бет әлпетіне қарай астеникалық тип-арық,жіңішке адам,соның арқасында ұзын болып көрінеді.Астениктердің дене жіне бет теріс жұқа.Иықтары кішкентай,саусақтары ұзын,жіңішке,бұлшықеттері нашар жетілген.
  • Пикниктік тип-орта бойлы,мойыны қысқа,семіруге бейім,себебі бұлшық еттерімен қозғалыс аппараттары нашар дамыған.Э.Кремердің айтуы бойынша осы типтер ауруға шалдығуы мүмкін.

Назарларыңызға рахмет!

Назарларыңызға рахмет!



Достарыңызбен бөлісу:




©engime.org 2024
әкімшілігінің қараңыз

    Басты бет