3.Позициялық санау жүйелерінде көп таңбалы сандарды қосу және азайту. Қосу.Екілік жүйеде сандарды қосу екілік жүйедегі сандарды қосу кестесіне негізделген.Екілік жүйеде қосу кестесі өте қарапайым.Тек 1+1 қосу амалын орындағанда ғана жоғары разрядқа көшіру орындалады.
0+0=0
0+1=1
1+0=1
1+1=10
Екілік жүйедегі сандарды қосуға бірнеше мысалдар қарастырайық;
Ондық санау жүйесін есептеуге тексеру жүргіземіз. Ол үшін екілік санау жүйесіндегі санды ондық санау жүйесіне көшіріп,оларды қосамыз;
10012=1*23+0*22+0*21+1*20=910 10102=1*23+0*22+1*21+0*20=1010 910+1010=1910 Енді алынған нәтижені ондыққа көшіреміз;
100112=1*24+0*23+0*22+1*21+1*20=1910 Нәтижелерді салыстыра отырып,қосудың дұрыс орындалғанына көз жеткіземіз.
Азайту.Екілік жүйеде азайту амалын орындау екілік жүйедегі сандарды азайту кестесіне негізделген.Азайту амалын орындау барысында әрдайым абсолют шамасы бойынша үлкенінен кішісі алынып,үлкен санның таңбасы қойылады.
0-0=0
0-1=1
1-0=1