1- дәріс. Тақырыбы: Өсімдіктер әлемінің пайда болуы және дамуы. Өсімдіктің құрылысы және жасушаның тіршілік әрекеті
жүктеу/скачать 0,7 Mb. Pdf көрінісі
|
1Дәріс
- Бұл бет үшін навигация:
- 1.5. Ботаниканың негізгі бөлімдері
| 1.4. Өсімдіктер дүниесін қорғау
.Табиғаттың тірі элементтері орналасқан қабаты биосфера деп аталады. Жер бетіндегі тірі организмдердің тіршілік әрекеттері осы қабатта етеді. Бүгінгі таңда Қазақстанда корық, заказниктер бар, зоологиялық, ботаникалық, бір ботаника-геологиялық, бір геологиялық. Табиғат ескерткіші ұйымдастырылуда. Сол сияқты қорықтағы зона мен ұлттық парктер бар. Әрбір азамат жалпы халықтық табиғат қорғауды ӛз мүддесі, азаматтық борышы деп санауы керек. 1.5. Ботаниканың негізгі бөлімдері Ботаника жеке салаларға бӛлінеді. Бұл салалар ӛзара бір-бірімен тығыз байланыстылығына қарамастан, әрқайсысы ӛсімдіктердің дамуы, құрылысы мен тіршілігінің заңдылықтарын зерттейтін дербес ғылым больш табылады. Морфология (грекше морфа — пішін; логос — сӛз, ғылым) ӛсімдіктердің жай кӛзбен немесе арнаулы аспаптар (лупа, жарық, электрондық микроскоп) арқылы кӛруге болатын сыртқы пішіні мен ішкі құрылымын зерттейді. Морфология ӛз кезегінде мәні морфологиялық болып келетін цитология, гистология, анатомияны қамтиды. Цитология (грекше — цитос — сосуд, клетка) клетканың құрылысы мен тіршілік әрекетін, ӛсімдіктер ұлпасы мен олардың ӛсімдіктер мүшесінде орналасуын зерттейді. Анатомия микроскоп арқылы ӛсімдіктердің құрылысын зерттейді, демек, бұған цитология мен гистология енеді. Гистохимия, микроскоп және химиялық реакциялардың кӛмегі арқылы заттардың клеткалар мен ұлпаларда таралуын анықтайтын анатомияның бір бӛлімі болып табылады. Құрылымдық ботаниканын бір бӛлімі ретінде эмбриология (грекше эмбрион — ұрық) бӛлініп шықты, бұл ұрықтың құрылысы мен дамуын зерттейді. Физиология ӛсімдіктерге тән тіршілік процестерін (зат алмасу, ӛсу, даму және т. б.) зерттейді. Тәжірибе нәтижелеріне сүйенетіндіктен, физикалық, және химиялық әдістерді кең түрде пайдаланады. Физиология ӛсімдіктер биохимиясы және биофизикасына ажырайды. Ӛсімдіктерді бір жүйеге келтіру мақсатында, олардың ұқсастыктары мен айырмашылықтарын, туыстық қатынастарын, эволюциялық даму жолдарын зерттеуде палеоботаниканың (грекше палайос — кӛне) маңызы зор. Палеоботаника кӛне геологиялық замандарда тіршілік етіп, біздерге тасқа айналған және тау жыныстарындағы таңбалар түрінде ғана жеткен ӛсімдік түрлерін зерттейді. Фитоценология ӛсімдіктер бірлестігін — фитоценоздарды (грекше фитон — ӛсімдік; кайнос — жалпы) зерттейді. Ӛсімдіктер географиясы ӛсімдік түрлері мен фитоценоздардың жер бетінде таралу заңдылықтарын зерттейді. Экология (грекше ойкос — уй) - ӛсімдіктердің орта жағдайларымен ӛзара қарым- қатынасын зерттейді. Генетика —- тірі организмдердің, тұқым қуалаушылығы және ӛзгергіштігі туралы ғылым. Қазіргі кезде және ӛткен геологиялык дәуірлерде ӛмір сүрген ағзаларда жасушаның басты екі: прокариотты және эукариотты түрлерін ажыратады. жүктеу/скачать 0,7 Mb. Достарыңызбен бөлісу:
|