30.Психологиялық әсер ету түсінігі және түрлері
Бұл күрделі және көп қырлы термин. Қысқаша айтқанда, психологиялық әсер-бұл ақыл-ойға қайшы келетін адамның подсознаниесімен манипуляция. Сезімдер мен эмоцияларға әсер ету адамның мінез-құлқын басқаруға мүмкіндік береді.
Өзара әрекеттесу, қарым-қатынас, қарым-қатынас және басқару барысында психологиялық әсер әрдайым орын алады, бұл әр түрлі формада және әр түрлі тәсілдермен жүзеге асырылатын және жеке тұлғаның психологиялық сипаттамаларын (оның көзқарастарын, пікірлерін, қатынастарын, құндылық бағдарларын, көңіл-күйлерін, мотивтерін) өзгерту немесе өзгерту мақсатында басқа адамдарға (олардың топтарына) бағытталған кейбір адамдардың әлеуметтік-психологиялық белсенділігі), топтық нормалар, олардың қызметі мен мінез-құлқына делдал бол атын адамдардың қоғамдық пікірі немесе тәжірибесі. Психологиялық әсердің бірнеше түрі бар:
1.ақпараттық-психологиялық әсер (көбінесе ақпараттық — насихаттық, идеологиялық деп аталады) - сөзбен, ақпаратпен әсер ету. Ол адамдардың бойында белгілі бір идеологиялық (әлеуметтік) идеяларды, көзқарастарды, идеяларды, сенімдерді қалыптастырудың негізгі мақсатын қояды, сонымен бірге оларда жағымды немесе жағымсыз эмоциялар, сезімдер және тіпті күшті жаппай реакциялар тудырады;
2) салдары болып табылатын психогендік әсер: • адамның миына физикалық әсер ету, нәтижесінде қалыпты жүйке-психикалық белсенділіктің бұзылуы байқалады; * қоршаған орта жағдайларының немесе кейбір оқиғалардың адамның санасына әсер етуі, нәтижесінде ол ұтымды әрекет ете алмайды, әсер етеді немесе депрессияға ұшырайды, дүрбелеңге түседі және т. б. Адам қоршаған шындықтың психотравматикалық әсеріне және оның физикалық әсеріне неғұрлым аз дайындалған болса, оның психогендік шығындар деп аталатын психикалық жарақаттары соғұрлым айқын болады;
3) психоаналитикалық (психокоррекциялық) әсер — адамның подсознаниесіне терапевтік құралдармен, әсіресе гипноз немесе терең ұйқы жағдайында әсер ету; 4) нейролингвистикалық әсер (нейролингвистикалық бағдарламалау) — адамдардың санасына арнайы лингвистикалық бағдарламаларды енгізу есебінен олардың уәждерін өзгертетін психологиялық әсер ету түрі. Бұқаралық ақпарат құралдарында хабарламалардың мәтіндерін осылайша және адамдардың психикасы мен мінез-құлқының белгілі бір реакцияларын тудыратын формада (мазмұнда) жасауға болады;
Достарыңызбен бөлісу: |
