54.Толқындық оптика
Толқындық оптика - оптиканың, жарықтың толқындық табиғаты байқалатын құбылыстарды зерттейтін, бөлімі.
55. Геометриялық оптика
Геометриялық оптика — оптиканың жарықты геом. сызық ретінде қарастыра отырып, жарықтың таралу заңдарын зерттейтін бөлімі.
56. Резерфорд тәжірибесі
Резерфорд тәжірибесі 1911ж ағылшын физигі Э. Резерфорд α-бөлшектерді жұқа алтын қабатынан өткізу арқылы бөлшектердің біраз бөлігі алғашқы бағытынан біршама бұрышқа ауытқитынын, енді біраз бөлігі алтын фольгадан шағылатынын байқады.
57. Ядроның байланыс энергиясы
Ядроның массалар ақауы және байланыс энергиясы Масс-спектрометрлік өлшеулер бойынша ядроның массасы оны құрайтын нуклондардың массаларының қосындысынан кіші болады. Ядроны оның жеке нуклондарға бөлу үшін қажетті энергия ядроның байланыс энергиясы деп аталады.
58. Ядролық реакторлар
Ядролық реактор, атомдық реактор – атом ядросы бөлінуінің басқарылатын тізбекті реакциясын жүзеге асыратын құрылғы. Оның негізгі бөліктеріне: ядролық отын (мысалы, уран не плутоний), баяулатқыш, шағылдырғыш, суытқыш), бақылау және өлшеу приборлары жатады.
Өзін-өзі қуаттайтын тізбекті реакция уран-графитті ядролық реакторда Э.Фермидің басшылығымен 1942 ж. 2 желтоқсанда АҚШ-та алынды. Еуропадағы мұндай ең алғашқы ядролық реактор 1946 ж. КСРО-да И.В. Курчатовтың басшылығымен жасалды.
59. Жұлдыздардың эволюциясы және жану энергиясы
Астрономиядағы жұлдыздар эволюциясы (жұлдызды эволюция) - бұл жұлдыздың онда жүретін термоядролық реакциялардың, энергияның сәулеленуі мен массалық жоғалтудың әсерінен физикалық және бақыланатын параметрлерінің уақыт бойынша өзгеруі. Көбінесе мұндай жағдайларда олар «жұлдыздың өмірі» туралы айтады, ол ядролық реакциялар жұлдыз үшін жалғыз энергия көзіне айналғанда басталады және реакциялар тоқтаған кезде аяқталады - бұл процестер әр түрлі жұлдыздар үшін әр түрлі жүреді. Жұлдыздың өмір сүру уақыты, оның алғашқы массасына байланысты, бірнеше миллионнан он триллион жылға дейін созылады.
60. Әлемнің құрылысы. Күн жүйесінің пайда болуы
Ертедегі әлемнің құрлысы жөніндегі түсінік бойынша Жер жарты шар үш пілдің үстінде, ал пілдер үлкен тасбақаның арқасында тұр, ал тасбақа алып мұхитта жүзіп жүр. Ежелгі қзақтардың түсінігі бойынша Жер шары көк өгіздің мұйізінде тұрады. Бір мүйізі шаршағанда кезді өгіз Жер шарын екінші мүйізіне ауастырады осы кезде жер сілкініс болады, мыс.
Күн және ғаламшарлар 4,5 миллиард жыл бұрын біртіндеп тығыздалған газ-тозаң бұлтынан пайда болған.
Достарыңызбен бөлісу: |
