АНАХАРСИС,
Анахарс
(б.д.д.VIғ, шамамен 605–545ж.ж.)
— сақ-скиф жұртынан шыққан дана, тапқыр, шешен. Афины
билеушісі, атақты реформатор Солонның төмендегі
жалынды сөздері ұлы скиф данышпаны Анахарсиске
арналады: «Афиналықтар, мен сендер үшін әділетті заң
жасадым, оны өздерің үшін де, мемлекет үшін де өте
пайдалы деп есептеймін. Ал мына жателдік азамат... скиф
бола тұра ақылға бай, дана. Ол менің көзімді ашты, ойымды байытты,
көптеген пікірлерімді басқаша байыптауға көмектесті, толып жатқан кеңес
беріп, білім мен пайдалы іске үйретті. Сондықтан да бұл азаматты ел үшін де,
мемлекет үшін де құтты деп санап, оның мүсінін мыстан құйып, ең бір
құрметті жерге қалаулыларының мүсіндерімен қатар қойыңдар!».
Анахарсистің қабірінің басындағы құлыптасқа «тіліңді, нәпсіңді, құлқыңды
тый!» деп жазылған.
260
АНТИСФЕН
(б.д.д.444–368ж.ж.) — атақты грек арасынан
шыққан философ, киниктер философиясының негізін
қалаушы ретінде танымал.
Киниктер
дің жеке заттар мен
жалпы
ұғымдар
туралы
пікірлері
ортағасырдағы
номиналистердің жалпы ұғымдар мен жеке заттар туралы
идеяларымен ұштасады. Антисфен өзінің ұстазы Сократтың
рақымшылдық, ізгілік, басқа туралы ілімін ілгері қарай
жалғастырып, түкке тұрмайтын құндылығы жоқ байлық,
денсаулық, т.б. сияқты игіліктермен салыстырғанда,
рақымшылдық
ты ең
құнды және жалғыз ғана игілік деп уағыздаған. Киниктер мемлекеттік заң
мен рақымшылдық заңдарын ажыратып, бөліп қарастырады. Мемлекеттік заң
рақымшылыққа жеткізбейді. «Шынында да, дауыс беру арқылы топас
адамдарды қолбасшы қылып сыйлайтын мемлекетті рақымшылыққа
жеткізетін мемлекет деп айта аламыз ба?» - деп сауал қояды Антисфен.
Достарыңызбен бөлісу: | 
