1 Билет Факторы, способствующиеттразвитию анестезиологии и рениматологии


–билет 1-сурак Орталықжүйкежүйесі



бет10/24
Дата07.02.2022
өлшемі109,17 Kb.
#85106
1   ...   6   7   8   9   10   11   12   13   ...   24
Байланысты:
Билет 1 -5

2 –билет
1-сурак Орталықжүйкежүйесі: ОЖЖ ,бұлбөлімгежұлын мен ми жатады
Жұлын мен миды 3 қабаттықабықшақаптайды:
Жұмсақ немесе қантамырлықабық ,еңішкі қантамырларына бай жұлын мен мидың үстіңгі бетіменбірігіп жататын қабық
торлы қабық өте жұқа қантамырсыз қабық
қатты қабық ең сыртқы дәнекер ұлпалы қабық
Жұлын тек омыртқа жотасының ішіндегі ұңғылда орналасады. Ересек адамдарда оның ұзындығы 45 см,ені 15 мм,салмағы 36 гр.Жұлын жжоғарғы жағынан ауызомыртқаның тұсында сопақша миғажалғасады, ал оның төменгі жағы 2-ші бел омыртқадан төмен қарай атқұйрықтанып,,негізгі жіпшесі 2-ші құйымшақ омыртқаға дейін жетеді де сол жерге бекиді
Жұлынның ұзына бойында оның жуандығы біркелкі болмайды;бас жағы 8жуан,қ ұйрық жағы жіңішкеболады. Жұлынның 2 жеріжуандау ; мойын буылтығы және бел-сегізкөз буылтығы болады. Жұлынның алдыңғы және артыңғы жағында екі жүлге :алдыңғы орталық сай және артыңғы орталық 8 жүлгесі болады,жәе бүйірлерінде оң бүйір және сол бүйір жүлгелері болады
Жұлынның ортасында өте тар тесігі болады.Олор ортақ өзек деп аталады. Жұлынның көлденең кесіндісінен оның ақзат пен сұр заттан тұратыны байқалады. Сұр заты қанатын жазған көбелекке ұқсас , алға шығып тұрған бөлігі алдыңғы аша , артқы бөлігі артқы аша деп аталады.Ақ зат жұлынның сұр затын қоршап жатады, ол жүйке талшықтарынан және аксондардан түзілген. Жұлынның әртүрлі деңгейлеріндегі ақ заты мен сұр затының пішіндері және қатынасы әртүрлі болады
Орталық жүйке жүйесінің екінші үлкен бөлімі бас миы. Адамдарда орта есеппен мидың салмағы еркектерде 1375 г,әйелдерде 1245 г, тік қимасы 16-17 см,көлденеңі-14 см,көлемі-1220 куб см болады.
Ми бас сүйегінің ішінде орналасады.Дамуына ,құрылыс ерекшеліктеріне және қызметтеріне байланысты ми бес бөлімгебөлінеді
1.үлкен ми 2.аралық ми 3.ортаңғы ми 4.артқы ми 5.сопақша ми
Сопақша ми тікелей жұлынның жалғасы болып есептеледі.Сондықтан құрылысы жағынан жұлынға ұқсас болады.Орталық түтік мидың 4-ші қарыншасын түзеді.Сопақша мида 8-12-ші ми жүйкелерінің орталықтары жатады. Сопақша МИДа мидың 4-ші қарыншасының түп жағында күшті дамыған мидың торлы түзілімі болады. Сопақша мидың қуысы ,сайлары, нәзік және сына тәрізді шоқтары, жіп тәрізді денешіктері болады. Сопақша мида тыныс алу ,ас қорыту,қанайналым және басқа жүйелердің орталықтары орналасадыжәне де олжұлынсияқтырефлекстік ,өткізгіштікқызметтератқарады.
Артқы ми екі бөлімнен тұрады:алдыңғы бөлімін ми көпірі артқы бөлігін мишық деп атайды.
Ми көпірі сопақша мидың үстінде орналасқан жалпақақ жал.Ол үстіңгі жағынан ортаңғы мимен шектеледі .Ми көпірішекараларынан 6-7-8-ші ми жүйкелерініңтүбірлерібасталады.Ми көпірі өткізгіштік және рефлекторлық қызметтер атқарады.
Мишық ми көпірі мен сопақша мидың артқы жағындаорналасады.Оның салмағы ересек адамдарда 120-150 грамм болады.Мишық бастың бүкіл артқы бөлігін тұрады ,оны үлкен ми сыыыыыыыыңарының шүйде бөлігі үстіңгі жағынан жауып тұрады.Екеуінің арасындағы саңылауды мидың көлденең саңылауы деп атайды.Мишық екі сыңардан және оларды біріктіретін құрттәрізді мүшеден тұрады ,және де сұрзат пен ақ заттан түзіледі.Сұр зат мишықтың сыыртқы бетінде орналасып, оныңқыртысынтүзеді .Ақ зат8 сұрзаттыңішіндеорналасқан ,олардыңіішіінде 4 жұпядроларболады.Мишықтыңнегізгіқызметі- дененіқозғалтып, қимылғакелтіру,тепетеңдікалмакезектікқызметтерді ,яғниүйлесімділікті рефлекс жолыменбасқару.
Ортаңғы ми мидыңсабақшасынантөрт төмпешіктен,мидыңқуысы ми суағарынанжәне ми бүркенішіненқұралады.Төрттөмпешіктермишықтыңалдыңғыжағындажатады,оныңалдыңғыекеуіндебағдарлапкөруорталығы, артыңғыекеуіндебағдарлапесту орталығыжатады. Ортаңғымидыңақзатыныңарасындакүңгіртзаттаржатады. Олардыорталықсұрзат, қызылядролар, қара субстанция депбөледі. Ортаңғымидыңішкіқабырғасында 3,4-ші ми жүйкелерініңорталықтарыжатады . Қуысы- ми суағары- ұзындығы 1,5 см келетінжіңішкеөзек .Олмидың 4-ші қарыншасын 3-ші қарыншасыменбайланыстырыптұрады.


2-суракДыхание – сложный непрерывный процесс, в результате которого постоянно обновляется газовый состав крови.Внешнее дыхание — это газообмен между организмом и окружающим его атмосферным воздухом. Осуществляется в два этапа — обмен газов между атмосферным и альвеолярным воздухом и газообмен между кровью легочных капилляров и альвеолярным воздухом.
Дыхательная система человека обеспечивает газообмен между атмосферным воздухом и легкими, в результате которого кислород из легких поступает в кровь и переносится кровью к тканям организма, а углекислый газ транспортируется от тканей в противоположном направлении. В состоянии покоя тканями организма взрослого человека потребляется примерно 0,3 л кислорода в 1 мин и в них образуется несколько меньшее количество углекислого газа. Отношение количества образующегося в его тканях С02 к потребляемому организмом количеству 02 называется дыхательным коэффициентом, величина которого в обычных условиях равна 0,9. Поддержание нормального уровня газового гомеостазиса 02 и С02 организма в соответствии со скоростью тканевого метаболизма (дыхания) является основной функцией дыхательной системы организма человека. Эта система состоит из единого комплекса костной, хрящевой, соединительной и мышечной тканей грудной клетки, дыхательных путей (воздухоносный отдел легких), обеспечивающих движение воздуха между внешней средой и воздушным пространством альвеол, а также легочной ткани (респираторный отдел легких), которая обладает высокой эластичностью и растяжимостью. В состав дыхательной системы входит собственный нервный аппарат, управляющий дыхательными мышцами грудной клетки, чувствительные и двигательные волокна нейронов вегетативной нервной системы, имеющие терминали в тканях органов дыхания.


3-Сурак
Гемостаз
Гемостаз – тамырлар зақымданғанда қан ағудың тоқтауы; Қан тоқтаудың екі механизмі:
тамырлықтромбоцитарлықнемесемикроциркуляторлық гемостаз;
қанныңретракциясыменаяқталатынұюы.
Микроциркуляциялық гемостаз - қысымытөменұсаққантамырлардааққанқандытоқтату. Оныңкомпоненттері:
Тамырлық спазм:
Сенімдігемостаздықамтамасызететінтромбоцитарлықтығыннныңтүзілуі, тығыздалуыжәнеқысқаруы:
Қанныңұюы.
Ұю (ұйысу) организмдіқанжоғалтудансақтайтын, қорғаныстықреакциясы (бейімделуі). Ұюғақарсыжүйе: ГЕПАРИН (өкпелерменбауырда) – ұюғақарсыласады; Фибринолизин (сывороткада) – фибриндіерітетін фермент. Қанныңұюсатылыры
Қанныңұюыжарақаталғанжерденқанжоғалтпауғакөмектеседі. Қалыптыжағдайдаденедегіайналғанқандатромбоциттер, негізгісарысуыжәнеұюғақажеттіқосымшафакторларболады. Олардыңішіндегінегізгісі протромбин, фибриноген, Са2+ иондарыжәне К дәрумені. Ұлпалықфакторларқантамырларынқоршағанжасушалардаболады.
Ұлпалар мен тамырларзақымданғандаоданқанщығабастайды. Тромбоциттертамырдыңқабырғасына «жабысады» да ұыйбастайды. Зақымданғанжердіжабады. Ұюфакторларынжәнетамырдытарылтатынзаттарбөлебастайды.
Протромбиназаерігенфибриногендіерімейтінфибрингеайналдырады да зақымданғанжердіжауыптастайды.
Желе тәріздіжұмсақзатбіртіндепқатаябастайды. Олсары су арқылысүзіліпқатты – фибринді тромб пайдаболады.
Организмдіқанжоғалтудансақтайтын, оныңеңмаңыздықорғанысмеханизмі. Қанұюынәтижесіндеоныңерігішнәруызы фибриноген ерімейтінфибрингеайналады. Қанұюыныңферментативтікүрдісекенін 100 жылбұрынорысғалымы А.А. Шмидт (1861) тапқан. Қанұюжүйесініңфакторларыекітопқабөлінеді.:
Гемокоагуляциянытездететінжәнеқамтамасызететін;
Оны тоқтатыннемесебаяулататын.
Қанплазмасындагемокоагуляцияжүйесінің 13 факторы бар. Факторлардыңкөбісібауырлардакездеседі. Оныңсинтезіүшін « К» витаминіқажет. Қанұюүрдісіүшфазадаөтеді:
Протромбиназадегенкешентүзіледі;
Белсендіпротеолитикалық фермент тромбин түзеді;
Тромбин әсерінен фибриноген фибрингеайналады.
Гепарин - кеңспекторы бар табиғи антикоагулянт, олалғашқыретбауырданалынған, сондықтаноныңаты гепарин. Гепарин қанұюыныңбарлықфазаларынтежейді.


4-сурак
Сафардың үштік әдісін қолдану керек: зардап шегушінің басын артқа шалқайту, төменгі жағын алға жылжытып, жоғары көтеру және аузын ашу.




Достарыңызбен бөлісу:
1   ...   6   7   8   9   10   11   12   13   ...   24




©engime.org 2024
әкімшілігінің қараңыз

    Басты бет