1. Білімділік: ХІХ ғасырдың аса көрнекті сазгері, күй атасы Құрманғазы Сағырбайұлының өмір жолы, күйлері, олардың шығу тарихы туралы түсінік беру
Дата 26.06.2018 өлшемі 6,5 Mb. #44631
Дәстүрлі күйшілік өнер. Құрманғазы шығармашылығы. 1.Білімділік: ХІХ ғасырдың аса көрнекті сазгері , күй атасы Құрманғазы Сағырбайұлының өмір жолы, күйлері, олардың шығу тарихы туралы түсінік беру. 1.Білімділік: ХІХ ғасырдың аса көрнекті сазгері, күй атасы Құрманғазы Сағырбайұлының өмір жолы, күйлері, олардың шығу тарихы туралы түсінік беру.2.Дамытушылық: Оқушылардың күйші күйлерінің нотасын үйрену дағдыларын қалыптастыру.3.Тәрбиелік: Құрманғазы күйлері арқылы оқушыларды сұлулыққа сүйсіне, өнерді бағалай білуге тәрбиелеу. 1818 жылы Атырау обл. Теңіз ауд.Жиделі деген жерінде Құрбан айт кезінде дүниеге келген,сондықтан атын Құрманғазы деп қойған.Әкесі Сағырбай, анасы Алқа өнерге жақын болған. 1818 жылы Атырау обл. Теңіз ауд.Жиделі деген жерінде Құрбан айт кезінде дүниеге келген,сондықтан атын Құрманғазы деп қойған.Әкесі Сағырбай, анасы Алқа өнерге жақын болған. Құрманғазы-теңдесі жоқ ұлы күйші, төкпе күй шебері. Шығармаларының басты тақырыбы: қазақ халқының өмірі ,тұрмысы,әлеуметтік теңсіздікке қарсы күресі және қазақ жерінің табиғаты. Күйлері:Адай,Серпер,Кішкентай,Көбік шашқан,Саржайлау,Балбырауын т.б. Атырау обл. Теңіз ауд. Жиделі жерінде дүниеге келді. Анасы Алқа, әкесі Сағырбай 6жыл байдың малын бағып қолдан ойылған домбырасын иығына асып, бос уақытында естіген ән-күйлерін тарататын. Тақырыбы: әділетсіздікке теңсіздікке қарсы күрес, туған жердің табиғаты. Құрбан айт кезінде туылған соң, атын Құрманғазы деп қойған. Анасының ағалары төкпе ақын, аңыраған әнші, бармағынан бал тамған күйші болатын. Күйлері: Адай, Серпер, Ақсақ киік, Кішкентай, Қайран шешем, Кісен ашқан, Түрмеден қашқан т.б. Композитор, домбырашы төкпе күй шебері. Домбырасын мұра етіп шәкірті Динаға тапсырады. Құрманғазының шәкірті – Дина. Домбырасын ұсынып, “Мұрамды саған тапсырдым , халқыма жеткіз” деп аманат етеді. Құрманғазы атындағы ұлт - аспаптар оркестры «Сары Арқа» күйі Мазмұны:қазақ жеріміздің кеңдігі, сұлұлығы,жайқалған шөп,сарқыраған мөлдір бұлақ,желмен жарыса ұшқан құс, аттың шабысы. Қарқыны:жылдам,тез Мінезі: көңілді, төгіліп Түрі: төкпе күй Орындауы ; муз. аспап Жазушылар тобы Жазушылар тобы Күй тыңдау барысынада көз алдарыңа елестеген табиғатты қағаз бетіне түсіріп эссе жазу. Суретшілер тобы Тыңдаған күйге байланысты көз алдарыңа елестеген табиғат көрінісін қағаз бетіне түрлі-түсті бояумен түсіру. Құрманғазы, Динадай домбырашы боламын Құлағын күйге келтіріп, оң қолменде тартамын, Нұрғиса атамдай, сол қолменде тартамын, Даулеткерей атамдай, төгіп-төгіп тартамын , Қазанғап атамдай, шертіп- шертіп тартамын, Бабалардың ізімен менде күйші боламын! “Аман бол, шешем, аман бол!” күйі Домбырасыз сән қайда? Сөзі: Х.Талғаров Әні: И.Нүсіпбаев 1. Елдің жырын жырлаған Қайғысында толғаған Домбырасыз ешқашан Жүрекке ем қонбаған. қ-сы Домбырасыз сән қайда? Домбырасыз ән қайда? Ән мен күй бар өмірде, Отта лаулап жанбай ма? 2.Абай, Жамбыл, сал Біржан Таңғалдырып ән салған , Жүрегіңді жандырған Естіген жан тамсанған. Қ-сы 3. Құрманғазы, Тәттімбет Домбырамен сайраған, Жүрекке от жақсын деп Елге күйін арнаған. ән «Домбырасыз сән қайда? » Сәйкестігін тап Табиғатты суреттейтін күй Халықтың бостандыққа ұмтылуын, азаттық күресін көрсететін күй Каспий теңізінің тасып, сел болуына орай шығарылған күй Өзінің өмірбаяндық ғұмырын бейнелеген күй. Исатай мен Махамбет бастаған көтерлісі туралы күй Құрманғазының күйі Құрманғазының ұстазы Жыршының сазы 2 ішекті қазақтың ұлттық аспабы Домбыра – ол не? Құрманғазының шәкірті Құрманғазының әкесі Домбыраның бөлігі Күй шығарушы кім деп аталады? Құрманғазының туған өлкесі 1-д. Құрманғазының өмір жолын оқу 2-д. “Сарыарқа” күйінің нотасын жаттау 3-д. Мына сөздерге байланысты төрт жол өлең шығару: “табиғат, күй, кең дала, жыр” Достарыңызбен бөлісу:
