2022 ҰБТ БАЗА НАУРЫЗ
1 . БИОЛОГИЯ
01 Сабақтың төменгі жағынан дамитын тамыр. Қосалқы.
02 Шашақ тамырдың құрылысы. Негізгі тамыр болмайды.
03 Кіндік тамырдан жетіледі. Негізгі тамыр өте жақсы жетіледі.
04 Негізгі тамырдан таралады. Жанама.
05 Өсімдіктің қоректенуін күшейтетін тамыр. Қосалқы.
06 Жатынның тұқым бүршігінен дамиды. Тұқым.
07 Үрмебұршақ тұқымының пішіні ұқсайтын мүше. Бүйрек.
08 Екі тұқым жарнағы бар өсімдіктер. Қос жарнақтылар.
09 Дәнектің едәуір бөлігі. Эндосперм.
10 Бидайдың әрі тұқымы, әрі жемісі . Дәнегі.
11 Тұқым кіндігінен тұқым ішіне енетін заттар. Ауа, су.
12 Қосжарнақты өсімдіктер. Қауын, қарбыз, қияр.
13 Бидайда қоректік заттар қоры жиналатын орын. Эндоспермде.
14 Тұқым өну үшін қажет. Су, жылу, ауа.
15 Ұрықтағы май қоры ...... жұмсалады. Өнуге.
16 Тұқымды кеуіп кетуден, зақымданудан сақтайды. Қабық.
17 Тұқымы су арқылы таралатын өсімдіктер. Қамыс, қияқ, жалбыз.
18 Топырақ бетіне шыққан сабағы мен жапырағы бар жас өсімдік. Өскін.
19 Асқабақ пен қауын тұқымы өнетін температура. +15 С.
20 Тұқымның өнуі . Ұрықтан өскіннің дамуы.
21 Тәулігіне нәжіспен сыртқа шығарылатын амеба цистасының саны 300 млн
22 Құм шіркейлері тарататын ауру . Лейшманиоз.
23 Безгек ауруын қоздыратын паразитті ашқан ғалым. А. Лаверан.
24 Дер кезінде емделмесе ажалға душар ететін ауру. Дизентерия амебасы.
25 Дер кезінде емделмесе асқынып кететін ауру. Тері лейшманиозы.
26 Паразиттер қан түйіршігін зақымдайтын уақыты. 3-4 күн.
27 Дизентерияның тура мағынасы. Бұзу, ішек.
28 Хинин, акрихин дәрілерінің емдік қасиеті. Безгек
29 А.Лаверанның безгек ауруын қоздыратын паразитті ашқан жылы. 1880.
30 Безгек масаларын құрту үшін қолданылатын улы химикат. Гексахлоран.
31 Жануар ағзасындағы ұлпалардың топталуы. 4.
32 Ядроның құрылымы. Кариоплазма.
33 Сүйекті, шеміршекті, майды, сіңірді түзетін ұлпа. Дәнекер.
34 Қан мен лимфа ұлпалары .Сұйық.
35 Нейрон өсіндісінің саны. 2.
36 Қозу өтетін жер . Синапс.
37 Жасуша құрамындағы майлардың мөлшері. 5-10%.
38 Құс қарнының бөлімдері. 2.
39 Бауырдан бөлінетін сөл . өт.
40 Ағзалардың оттегін сіңіріп , көмірқышқылы газын сыртқа шығаруы. газ алмасу.
41 Бұлшық ет ұлпаларының топталуы. 3
42 Жануар жасушасындағы көмірсудың мөлшері. 1-5%.
43 Дәнқоректі құстарда өңештің соңғы бөлімі. Жемсау
44 Балық желбезегі доғаларының саны. 3-4 жұп
45 Қосарлы тыныс алатын жануарлар. Құстар.
46 Мальпигий түтікшелері тән көпжасушалылар. Өрмекшітектестер.
47 Ұлу жүрегінің бөлімдері. 2.
48 Өзеншаянының жақ аяқтары. 3 жұп.
49 Етпен қоректенетін жыртқыштардың ішегінің дене тұрқынан ұзындығы. 4-5 есе.
50 Нейронның ұзын өсіндісі. Аксон.
51 Күрек тістері жақсы дамыған жануарлар. Құндыз, тиін, үй қояны.
52 Қосмекенділердің жүрегінің бөлімдері. 3.
53 Бақаның алдыңғы аяғының бөлімдері Қар, білек, алақан.
54 Иттің өмір сүретін уақыты. 14-15 жыл.
55 Гидраның жыныссыз жолмен көбеюі. Бүршіктену.
56 Зауза қоңызы дернәсілінің дамуы жүретін уақыт. 4 жыл.
57 Толық түрленіп дамитын бунақденелілер. Қоңыз, шыбын, маса.
58 Арқардың буаз болу мерзімі. 150 күн.
59 Кірпікшелі кебісшенің сезімталдық мүшесі. Арнайы талшықтары.
60 Балықтарда болатын ерекше мүшені атаңыз. Бүйір сызығы.
61 Вирус – латынша. У
62 Жасушасыз тірлік құрлымы . Вируста
63 Өсімдікте тіршілік ететін вирустың саны. 400
64 Ағзаның ауру қоздырғыштарын қабылдамайтын қасиеті . Иммунитет
65 Жасуша ішінде тіршілік ететін паразит . Вирус
66 1892 жылы вирусты ашқан ғалым. Д.И. Ивановский
67 Теңіздерде, жартастарда, былқылдақденелілердің бақалшықтарында, ағаш діңдерінде өседі Хамесифондар
68 Бактериялар көбейеді Бөліну арқылы
69 Тамақ өнеркәсібінде пайдаланатын Сүтқышқыл бактериясы
70 1882 ж. адамның өкпесінде туберкулез ауруын тудыратын бактерияларды анықтады Р.Кох
81 Қазіргі кезде қырықжапырақтектестердің белгілі түрлері. 10000-нан астам.
82 Топтасып жинақталған спорангиийлер. Сорус.
83 Қырықжапырақтылардың жапырақтары ..... түрлі қызмет атқарады. 2.
84 Усасыр жапырақ ........өсімдік. Тең споралы.
85 Қырықжапырақтардың қауырсын тәрізді ірі жапырақтары. Вайялар.
86 Ағаш діңінің су өткізгіш бөлігі. Сүрек.
87 Кәдімгі аршаның басқаша атауы. Бүржидек.
88 Зеравшан аршасы жеміс беретін жыл. 50.
89 Теріскей,Күнгей, Іле Алатауында сирек кездесетін ашық тұқымды бұта. Эфедра.
90 Өте сирек кездесетіндіктен, Қазақстан Қызыл кітабына тіркелген ашық тұқымды өсімдік. Зеравшан аршасы.
91 Ғаламшарымызда орамжапырақгүлділер тұқымдасының түрлері. 3000.
92 Орамжапырақтұқымдастардың жемістері. Бұршаққын.
93 Орамжапырақгүлді тұқымдастардың басқаша аталуы. Шаршыгүлділер.
94 Орамжапырақтұқымдастардың жапырақтарының орналасуы. Кезектесіп.
95 Орамжапырақтұқымдастарында тостағанша саны . 4.
96 Жабайы шомырдың гүлінің формуласы. Т2+К4А2+4(Ж2).
97 Республикамызда раушангүлділердің түрі. 35.
98 Жай жапырақты раушангүлділер. Алма, алмұрт,өрік.
99 Раушангүлділердің гүлсеріктері. Қосқабатты.
100 Раушангүлділердің бұталы түрлері. Раушан, итмұрын.
101 Раушангүлділердің тозаңдануы. Бунақденелілер арқылы.
102 Раушангүлділер тұқымдастарында күлте жапырақшаның саны. 5.
103 Итмұрын гүлінің формуласы. Т (5)К5А
104 Қазіргі деректер бойынша раушанның шығарылған іріктеме саны. 25000.
105 Сүйекті-шырынды раушангүлділер. Мойыл, шие.
121 Лалагүлділердің жемісі. Қауашақ.
122 Қазақстанда лалагүлділердің кездесетін түрі . 57.
123 Лалагүлділердің сәндік түрлері. Сепкілгүл, сүмбілшаш.
124 Қияр, қызанақтың түсімін арттыру үшін қолданылатын лалагүл түрі. Лапыз.
125 Қазақстанның Қызыл Кітабына тіркелген лалагүлділердің түрі. 14.
126 Қазжуаның гүлінің формуласы. Гс3+3А3+3 Ж(3).
127 Астық тұқымдастардың тамыр жүйесі. Шашақ.
128 Күріш гүлінің формуласы. Т4 К2 А5Ж5.
129 Әйгілі тары өсіруші. Ш. Берсиев.
130 Құмайдың отаны. Африка.
131 Күріштің өсу мерзімі. 90-165 күн.
132 Құлқайыргүлділер тұқымдасының ең маңызды өкілі. Мақта.
133 Мақтаның биіктігі. 1,5-2 метр.
134 Оңтүстік Қазақстанның шитті мақта өсірілетін аудандары. Келес, Бөген.
135 Қазақстанда құлқайыргүлділердің өсетін түрі мен туысы. 18түр, 7туысы.
136 Мақтаның жемісі. Қауашақ.
137 Мақтаның қауашағы ашылатын жақтау саны. 3-5.
138 Мақтаның ұрық шашатын тұқымы. Шит.
139 Мақта өсімдігі гүлдейтін ай. Маусым.
140 Мақтаның тұқымындағы майдың мөлшері. 20%-25%.
141 Мақтаның шала ашылған қауашағы. Көсек.
142 3000 жылдан бері мақта шаруашылығымен шұғылданған ел. Үндістан.
143 Мақтадан мол түсім алу үшін қажет температура. 15 º -17 º С.
144 Медицинада дәрі ретінде қолданылатын құлқайыргүлділердің түрі. Жалбызтікен.
145 Құлқайыртұқымдастардың арқан есіп, қап тоқуға болатын түрлері. Бұйракендір, кенеп.
146 Жалбызтікеннен алынған тұнба ем болатын ауру. Жөтелге.
147 Қазір ғаламшарымызда жануарлардың түр саны. 1,5 млн.
148 Құстар түрінің саны. 8600.
149 Жануарлар дүниесінің тармағы. 2.
150 Буынаяқтыларға жататын жәндіктер. Шаянтәрізділер.
151 Балықтар түрлерінің саны. 20000.
152 Дене құрлысының ортақ белгісі бойынша жануарлардың бөлінуі. 2.
153 Ғалымдар жануарларды жүйелеуге назар аударған ғасыр. Ү-ІҮ.
154 Жануарларды тіршілік ортасына жіктеген ғалым. Гиппократ.
155 Қосарлы атау тізім беруді ұсынған ғалым. К. Линней.
156 Сүтқоректілердің түрі. 5000.
157 Жануарларды жіктеу барысындағы ең жоғарғы деңгей. Жануарлар дүниесі.
158 Жануарларды жіктеудегі ең төменгі деңгей. Түр.
159 Құс пен аңның 45 түрін жүйелеген ғалым. П.С. Паллас.
160 Жүйелеудің негізін қалаушы. К. Линней.
161 Арал теңізі мен Балқаш көлінің балықтарын зерттеген ғалым. Л.С. Берг.
162 Біржасушалылардың түр саны. 70 мың.
163 Саркодина бұл- Плазмалық жарғақшалы.
164 Сағатына амебаның ең жоғары шапшаңдығы . 1 см.
165 Ұйқы ауруының қоздырғышы. Трипаносома.
166 Инфузория ........ ұғымды береді. Тұнба.
167 Саркодиналар типіне жататын тұрақсыз жәндік. Талшықты амеба.
168 Қантышқақ тудыратын амебаны ашқан ғалым. Ф. Леш.
169 Қарапайымдардың қорғаныш қабаты. Пелликула.
170 Талшықты жәндік. Лямблия.
171 Шығыс Үндістан мен Бангладешке індет болып тиген ауру. Кала-азар.
172 Спора арқылы көбейетін біржасушалы жәндік. Құртамыш.
173 Безгек паразиті. Қантұрғын.
174 Қантұрғынның споралыларға жататынын дәлелдеген ғалым. И. Мечников.
175 Құртамыш душар ететін ауру. Кокцидоз.
176 Түнге қарай теңізді нұрға бөлейтін біржасушалы жәндік. Түншырақ.
177 Ішекқуыстылардың жалпы саны. 9 мың.
178 Ішекқуысты жәндіктер типінің кластары. 3.
179 Гидраның атпа жасушалары орналасқан. Эктодермада.
180 Сцифос сөзінің мағынасы. Табақша.
181 Бір затқа бекініп, отырықшылықта тіршілік ететін ішекқуыстылар. Полиптер.
182 Планула ......... айналды. Обелияға.
183 Медузалардың денесінде болмайтын бөлік. Табан.
184 Актиниялардың басқаша атауы. Теңіз гүлі.
185 Дыбыс тербелісін сезгіш ішекқуысты. Медуза.
186 Ұсақ жәндіктерді, балық шабақтарын т.б.қорек ететін жыртқыш жәндік. Актиния.
187 Риф түзілу теориясын жариялаған ғалым. Ч. Дарвин.
188 Жойылған дене бөлігінің қалпына келуі. Регенерация.
189 Құлақты медузаның денесінің диаметрі. 25-40 см.
190 Табақша тәріздестердің өкілі. Цианеа.
191 Шоғырлы жәндікті атаңыз. Теңіз қауырсыны.
192 Соңғы ауызды, көпжасушалы, екіжақты симметриялы теңіз жәндіктері. Тікентерілілер.
193 Тікентерілілер типінің кластары. 3.
194 Ғаламшарымызда тікентерілілердің саны. 6000.
195 Тікентерілілерге ғана тән жүйе. Сутүтікшелі жүйе.
196 Теңізрухгүлдері, жыланқұйрықтарда болмайтын мүше. Тынысалу.
197 Теңізқұндыздың негізгі қорегі. Теңіз кірпісі.
198 Теңізжұлдыздардың денесі. Бес тармақты.
199 Қосжынысты тікентерілілердің ұрықтануы жүретін орта. Суда.
200 Тікентерілілердің қан тарату жүйесі. Екі шеңберлі.
201 Теңізжұлдыздардың түрлерінің саны. 1500.
202 Теңізкірпілер класына тән ерекше мүше. Бестісті жақсүйек.
203 Су түбіндегі ұсақ жәндіктер, балдырлармен қоректенетін тікентерілілер класы. Теңізқиярлар.
204 Тағамға пайдаланатын тікентерілілердің түрі. Теңізқұндызы.
205 Күбі пішіндес тікентерілілердің түрі. Теңіз қияры.
206 Тікентерілілердің сезім мүшесі . Нашар дамыған.
207 Жасушада рибосомалар синтездейтін заттар. Нәруыздар.
208 Түйіршікті ЭПТ мембранасында орналасқан. Рибосомалар.
209 Жасушаның «энергетикалық станциясы». Митохондриялар.
210 Түтікшелер мен көпіршіктерден тұратын жүйе. Гольджи комплексі.
211 Жасушаның жұмыс күйі. Тітіркендіргіштік.
212 Жасушаның өсуі мен дамуы байланысты қасиеті. Биосинтез.
213 Тіршілік негізі. Нәруыздар.
214 Жануар крахмалы. Көмірсулар.
215 1 грамм май ыдырағанда бөлінетін энергия. 38,9 кДЖ.
216 Цитоплазмадағы судың мөлшері. 80%.
217 Адам организміндегі ұлпалар саны 4.
218 Эпителий ұлпасының қызметі. Қорғаныш, зат алмасу.
219 Миокард бұлшықетінен тұратын мүше. Жүрек еті.
220 Барлық жүйке жүйесін түзеді. Жүйке ұлпасы.
221 Жадыдан ақпараттарды өңдеуге, сақтауға қатысады. Нейрондар.
222 Жүйке жасушалары. Нейрондар.
223 Құрылысы мен шығу тегі әр түрлі, бірақ ортақ белгілермен біріктірілген ұлпалар тобы. Бұлшық ет.
224 Нейронның ұзын өсіндісі. Аксон.
225 Жүйке жасушаларының қысқа өсінділерінің қосылып түзілуі. Жүйке синапсы.
226 Ағзаның тітіркендіргішке жауап реакциясы. Рефлекс.
227 Ең қарапайым рефлекс. Медиатор.
228 Синапс арқылы сигналдардың берілуі............. көмегімен іске асырылады.
Медиатордың.
229 Импульс өтетін жер. Рефлекс доғасы.
230 Адам қаңқасы құралатын сүйектер саны. 200.
231 Омыртқа жотасы құрайтын омыртқа саны. 33-34.
232 Еркін қозғалуды, тепе-теңдікті қамтамасыз етеді. Иілімдер.
233 Үшбұрышты жалпақ сүйек. Жауырын.
234 1,5 тоннадан артық салмақ көтеретін сүйек. Ортан жілік.
235 Мұрын қуысының барлық ішкі бетінің көлемі. 150 см
236 Іші қуыс түтік. Көмей.
237 Ерлердің көмейінің ұзындығы. 44 мм.
238 Кеңірдектің ұзындығы. 9-13 см.
239 ІҮ-ҮІ мойын омыртқаларында орналасқан. Көмей.
240 Адам өкпесіндегі альвеолар саны. 700 млн.
241 Өкпеқаптың басқаша атауы. Плевра.
242 Кеудені құрсақ қуысынан бөлетін бұлшық ет. Көкет.
243 Мектеп сыныбында сабақ басталғанға дейін болатын микроб саны. 2600.
244 Жүрек массажының 1 минуттағы қарқыны. 60 рет.
245 Мүшелерге енген микоорганизмдер тудыратын ауру. Баспа.
246 Белгілі бір тағамды қажетсіну сезімі. Тәбет.
247 Қауіпті асқазан-ішек ауруы. Тырысқақ.
248 Таңертеңгі астағы тамақтың мөлшері. 25%.
248 Кешкі асты ұйықтаудан.......... сағат бұрын ішу керек. 1-2.
250 Уланудың белгілері. Іш өту.
251 Үрмебұршаққа ұқсас мүше. Бүйрек.
252 Адам бүйрегінің массасы. 150 г.
253 Түнде зәр тоқтамайтын ауру. Энурез.
254 Терінің қабаттары. 3.
255 Терінің негізгі қабаты. Дерма.
256 Бүйрек арқылы тәулігіне ағатын қан мөлшері. 1500-1700.
257 Зәр шығаратын түтік пен қуықтың қабынуы. Цистит.
258 Эпидермистің қалыңдығы. 4 мм.
259 Тығыз мүйізді пластинка. Тырнақ.
260 Адамның тер арқылы тәулігіне жоғалтатын су мөлшері. 1,5.
261 Жұмыртқа жасушасының дамуы созылатын тәулік. 27-28.
262 Жыныс жасушасының қосылуы. Ұрықтану.
263 Жасөспірімдік кезең. 11-12 жас.
264 Организмнің жыныстық жетілу кезеңі. Физиологиялық.
265 Барлық мүшелер мен жүйелер әрекеті қайта құрылатын жас. 7-17 жас.
266 Тіршіліктің негізгі жаратылым деңгейлерінің саны. 6.
267 Коацерваттар теориясын дәлелдеген ғалым. А. И. Опарин.
268 Ғалымдар тіршіліктің пайда болуын кезеңге бөлуі. 5.
269 Тіршілік пайда болған уақыт. 4,6 млрд.
270 Алғашқы тіршілік. Протобионттар.
271 Иерархияның басқаша атауы. Өкімбилік.
272 Зат алмасудың икемділігіне жатады. Анаболизм.
273 «Анималькулдар» деген болжамды айтқан ғалым. А. Левенгук.
274 Жасушалық деңгейге жататындар. Жасушалар, ұлпалар.
275 Құрттар-топырақтан, шыбындар-шіріген еттен пайда болады деп есептеген ғалым.т Аристотель.
276 Тіршіліктің өздігінен жаралу теориясы. Абиогенез.
277 Коацерваттар эволюциясы сәйкес келетін кезең. ІІІ.
278 Эндосимбиоз сай келетін кезең. Ү.
279 Тіршіліктің зерттеу әдістері. Модельдеу.
280 Тіршіліктің ІҮ кезеңінде пайда болғандар. Цианобактериялар.
281 Семейде өткізілген ядролық сынақ саны. 450.
282 Алғашқы атомдық жарылыс естілген уақыт. 1949.29.08.
283 Қазақстанның ең шиеленіскен экологиялық проблемасы. Арал.
284 Еліміздің тарихындағы ең қайғылы парақтардың бірі. Семей.
285 «Невада –Семей» қозғалысын басқарған. О.Сүлейменов.
286 Радиоактивті ластануға ұшыраған аумақ. Павлодар, Қарағанды.
287 Ядролық сынақ өткізуге мораторий жариялаған тұлға. Н.Назарбаев.
288 Семей ядролық аймағына экологиялық зерттеу жүргізуге қаржылай көмек көрсеткен елдер. Үндістан, Корея.
289 Семей полигонында атомдық жарылыс дауысы естілген уақыт. Сағат 7-де.
290 Арал проблемасының зардабы әсерін тигізген жерлер. Орталық Азия.
291 Мұнай-газ саласының қарқынды дамуының нәтижесінде пайда болған экологиялық проблема.Каспий.
292 Арал теңізі суының жартысынан айырылған уақыты. 30 жыл.
293 Экологиялық күрделі міндеттердің бірі. Халықаралық стандартқа сай ауыз сумен қамтамасыз ету.
294 «Семей ядролық сынақ полигонын жабу туралы» жарлыққа қол қойған тұлға. Н.Назарбаев.
295 «Семей ядролық сынақ полигонын жабу туралы» жарлық шыққан жыл.
1991.29.08.
296.Денесі бір жасушадан тұратын микроскоп арқылы ғана көрінетін ағзалар: Қарапайымдар.
297. Қарапайымдардың негізгі белгілері: Біржасушалы жәндіктер.
298. Біржасушалы жәндіктердің басым бөлігінің мекен ортасы. Су.
299.Қарапайым жәндіктер ғылымға қай ғасырдан бастап белгілі: XVII.
300.1665 жылы голландиялық ғалым ван Левенгук жасаған ұлғайтқыш құрал:
Микроскоп.
301.Қазіргі кезеңде қарапайымдардың неше мыңға жуық түрі белгілі:70 мың.
302.Біржасушалы қарапайым жәндік:Жасыл эвглена.
303.Жасушасында хлоропластар бар қарапайым жәндік:Дизентерия амебасы.
304.Вольвокстың жасыл эвгленадан ерекшелігі:Шоғырланып тіршілік етуге бейімделген.
305.Вольвокс шоғырының пішіні:Таяқша.
306.Жасуша құрылысы бірдей және талшықтары болатын жәндіктер:
Эвглена,вольвокс.
307.Органикалық шіріндісі мол кішкентай жыралар мен шағын тұщы суқоймалардың түбінде еркін тіршілік ететін біржасушалы қарапайым жәндік:
Амеба.
308.Амеба денесін қаптап тұратын өте жұқа,серпімді жарғақша қабық:
Плазмолемма (мембрана).
309.Дене пішіні тұрақсыз жалғанаяқты қарапайым біржасушалы жәндік:Амеба.
310.Денесінде бақалшағы бар біржасушалы қарапайым жәндік:Арцелла.
311.Цитоплазманың қозғалуы әсерінен амебаның денесінде ең алдымен не пайда болады:Іркілдек бүртік.
312.Дене пішіні кебіске ұқсайтын біржасушалы қарапайым жәндік:Кірпікшелі кебісше.
313.Дене тұрқы 0,2 мм алдыңғы жағы доғал артқы жағы сүйір,дене пішіні тұрақты бірзасушалы қарапайым жәндік:Кірпікшелі кебісше.
314.Біржасушалы қарапайым жәндік жасыл эвглена қандай органойды арқылы қозғалады:Талшықтары.
315.Біржасушалы қарапайым жәндік амеба қандай органойды арқылы қозғалады:Жалғанаяқтар.
316.Біржасушалы қарапайым жәндік амебаның қоректенуі:Асқорыту вакуолі.
317.Жасыл эвгленаның қоректенуі:Фотосинтез.
318.Жасыл эвгленаның көбеюі:Жыныссыз ұзыннан тік бөліну арқылы.
319.Кірпікшелі кебісшенің көбеюі:Жыныссыз,жынысты жолмен.
320.Екі ядросы бар қарапайым жәндік:Кірпікшелі кебісше.
321.Қарапайымдар үшін цистаның маңызы:Қолайсыз жағдайдан сақтайды.
322.Адам мен жануарлардың ішіндегі тіршілік етіп,ішектің сілемейлі қабықшасын зақымдайтын біржасушалы қарапайым жәндік:Дизентерия амебасы.
323.Дизентерия амебасы қандай ауру туғызады:Қантышқақ.
324.Безгек ауруын таратушы:Безгек маса.
325.Безгек ауруын қоздыратын паразитті 1880 жылы кім ашты:А.Лаверан.
326.Адамды тері ауруына ұшырататын талшықтылар тобының өкілі:
Лейшмания.
327.Лас суда, кір көкеністе,жеміс-жидекте болатын қарапайым жәндік:
Дизентерия амебасы.
328.Жасуша теориясының негізін қалаған ғалым:Т.Шван мен М.Шлейд.
329.Жануар ағзасындағы ұлпалар саны:4.
330.Ағзаның тіршілік процестеріне жұмсалатын қуатты “ өндіретін” жасушаның “энергия станциясы”:Митахондрия.
331.Өзіне тән мөлшері,пішіні бар,дененің белгілі бір бөлігінде үйлесімді қызмет атқаратын жасушалар тобы:Ұлпа.
332.Жүйке ұлпасы:Нейрон.
333.Аксонның көрші жатқан нейрон дендридінің қабықшасымен байланысып,қозу өтетін жерін:Тоғысу (синапс).
334.Нейронның ұзын өсіндісі:Аксон.
335.Нейронның қысқа өсіндісі:Дендрит.
336.Көпжасушалы жәндік:Гидра.
337.Сулы ортада, дене мөлшер ұсақ тіршілік ететін көпжасушалы жәндік:
Гидра.
338.Гидраның ішкі қабаты:Эктодерма.
339.Гидраның сыртқы қабаты:Энтодерма.
340.Гидраның қорегі:Ұсақ шаян, су бунақденелерінің дернәсілі.
341.Гидраның сыртқы қабатындағы қорегін ұстаушы жасушасы:Атпа.
342.Гидра денесін қаптайтын жасуша:Жүйке.
343.Ақсұламаның асқорыту жүйесі:Ауыз – жұтқыншақ – ішек.
344.Шұбалшанның асқорыту жүйесі:
Ауыз қуысы – жұтқыншақ – өңеш – жемсау – қарын – ішек.
345.Көпжасушалы омыртқалы жануар:Балық.
346.Дән қоректі құстар:Кептерлер, тауықтар.
347.Бунақденелі қоректі құстар.Қарлығаштар, үйректер.
348.Құстардың қарны неше бөлікті:2.
349.Сүтқоректілерде тістердің саны:3.
350.Сүтқоректілердің бәріне ортақ және ерекше белгілері:
Тістері жақсүйектерден ұяларға тіс түбірімен бекиді.
351.Етпен қоректенетін сүтқоректілер:Қасқыр.
352.Жәндіктермен қоректінетін сүтқоректі:Кірпі.
353.Өсімдіктекті азықпен қоректенетін ірі, күйіс қайыратын сүтқоректілердің қарны:4.
354.Бауырдан бөлінетін сөл:Өт.
355.Өсімдіктекті азықпен қоректенетін сүтқоректілерде аш ішек пен тоқ ішек тоғысатын жері:Бүйен.
356.Етпен қоректентін жыртқыштардың асқорыту жүйесінің жалпы көлемі, шағын ішегінің ұзындығы:4-5 есе.
357.Адам 1 минутта неше рет тыныс алып, дем шығарады:12-18 рет.
358.Оттегін сіңіріп, көмірқышқыл газын сыртқа шығаратын ағза:Аэробты.
359.Басқа жануарлардың ішкі мүшелерінде тіршілік ететін паразит жануар:
Анаэробты.
360.Гидра тыныс алады:Бүкіл денесі.
361.Ұлудың тыныс алу мүшесі:Шапанша қалтасы.
362.Шұбалшанның тыныс алу мүшесі:Тері жабысы.
363.Шаршылы өрмекшінің тыныс алу мүшесі:Ауа қапшығы.
364.Қоңыздың тыныс алу мүшесі:Денетүтікшелер.
365.Суда тіршілік ететін жануарлардың көпшілігінде тынысалу жүйесінің негізі мүшесі:Желбезек.
366.Қосмекнділердің басым көпшілігінің тынысалу мүшесі:Өкпе.
367.Қосмекенділердің өкпесінң пішіні:Сопақша.
368.Қосмекенділердің суда тіршілік ететін дернәсілдерінің тынысалуы:
Желбезек.
369.Жорғалаушылардың терісі:Мүйізді қабыршақ.
370.Құстар тыныс алады:Өкпе.
371.Біржасушалы қарапайым жәндіктерде зәршығару мүшесі:
Жиырылғыш вакуольдер.
372.Көпжасушалы шаянтектес жануарларда зәршығару мүше:
Жасыл түсті бір жұп без.
373.Омыртқалы жануарларда зәршығару мүше: Бүйрек.
374.Эритроциттердің түзілуі:Сүйек кемігінде, жілік майында.
375. Қанның ядросы жоқ, қызыл түсті жасушасы: Эритроциттер.
376. Ядросы бар, ақ түйіршікті қан жасушасы: Лейкоциттер.
377. Шұбалшанның қанайналым жүйесі: Тұйық қанайналым жүйесі.
378. Өрмекшілердің қанайналым жүйесі: Ашық қанайналым жүйесі.
379. Ұлудың жүрегі: 2.
380. Қанайналым жүйесі бір шеңберлі, жүрегі екі бөлімді жануар: Балық.
381. Қанайналым жүйесі екі шеңберлі, жүрегі үш бөлімді жануар: Бақа.
382. Жүрек қарыншасы жартылай екі бөлімге, қаны араласқан жануар: Жорғалаушылар.
383. Құстардың жүрегі:4.
384. Гидраның қозғалуы: Адымдап.
385. Өзен шаянының қозғалуы Жузіп.
386. Топырақ құрамын жақсартатын омыртқасыз жануар: Шұбалшан.
387. Шаянның жүзу аяқтарының саны: 5 жұп.
388. Өрмекшілердің аяқтарының саны: 4.
389. Бунақденелілердің аяғынын саны: 3.
390. Құрлықта тіршілік етуге бейімделген алғашқы омыртқалы жануар: Қосмекнділер.
391. Аяғы жоқ жануар: Жылан.
392. Алдыңғы аяқтары қанатқа айналған жануар: Құс.
393. Гидраның жыныссыз көбеюі: Бүршіктену.
394. Толық түрленіп дамитын бунақденелі: Қоңыз.
395. Шала түрленіп дамитын бунақдене: Шегіртке.
396. Шала түрленіп даму сатысының саны: 3.
397. Толық түрленіп даму сатысының саны: 4.
398. Балықтың дәрнәсілі: Шабақ.
399. Бақаның дернәсілі: Итбалық.
400. Ширақ балапан шығаратын құс: Тауық.
401. Қызылшақа балапан шығаратын құс: Торғай.
402. Ағзаның тітіркендіргішке жүйке жүйесі арқылы қайтаратын жауабы:
Рефлекс.
403. Балықтардың бәріндегі ерекше мүше: Бүйір сызығы.
404. Плаунның споралары жетілетін бөлігі: Масақ.
405. Спорангий - Споралар дамитын орын.
406. Сабағы өте көп буын және буынаралықтарынан тұратын споралы өсімдік:
Қырықбуын.
407. Қырықбуынның масақтары бар өркен. Көктемгі өркен.
408. Жаздық өркеннің қызметі: Өсу.
409. Көктемгі өркеннің қызметі: Көбею.
410. Қырықбуынның ұшында орналасатын спорангийлер тобының орны: Бүр.
411. Қырбуынның жапырақтары болмайтын өркен: Жаздық өркеш.
412. Жапырақ тақтасы қауырсын тәрізді бірнеше қайтара тілімделген споралы өсімдіктің атауы: Қырықжапырақ.
413. Спорагийлердің жиынтығы: Сорус.
414. Қырықбуынның көбеюі: Спорамен.
415. Тұқымдары қорғанышсыз, қабыршақта, бүрде ашық орналасатын өсімдіктер: Ашық тұқымды өсімдіктер.
416. Қылқан жапырақты өсімдік: Қарағай.
417. Жарық сүйгіш өсімдік: Қарағай.
418. Жапырақтарын жылда түсіретін ашық тұқымды өсімдік: Балқарағай.
419. Бұта болып өсетін ашық тұқымды өсімдік: Арша.
420. Қарағайдың ағаш сабағының атауы: Дің.
421. Бірүйлі өсімдікті белгілеңіз: Кәдімгі қарағай.
422. Аталық және аналық жасушалардың қосылып ұрықтануынан түзіледі:
Зигота.
423. Ашық тұқымдылардың тұқымдары дамитын орын: Бүр.
424. Ағаш діңінің су өткізгіш бөлігі: Сүрек.
425. Жер ғаламшарында таралған қылқан жапырақты өсімдік саны: 600.
426. Қылқан жапырақтылардың бір ерекшелігі: Сүрегінде шайырлы өзекше.
427. Жабық тұқымды өсімдіктердің көбею мүшесі: Гүл.
428. Жабық тұқымды өсімдіктердің тұқымы жетілетін орны:
Тұқымы жемістің ішінде жетіледі.
429. Қосарланып ұрықтану тән: Плаун.
430. Тұқымында 2 жарнағы болса: Қосжарнақылар.
431. Бидай тұқымында жарнақ саны: 1.
432. Көкнәр тұқымдасының жемісі: Қауашық.
433. Қазақстан Қызыл кітабіне тіркелген сирек кездесетін көкнәр тұқымдас өсімдік: Жіңішке көкнәр.
434. Көкнәрлар тұқымдасының гүлінің формуласы: Т2К2+2А8Ж8
435. Алабота тұқымдасының гүлінің формуласы: Т4А4Ж1
436. Алабота тұқымдасына жататын өсімдік: Сексеуіл.
437. Көкнәр тұқымдас улы өсімдік: Үлкен сүйелшөп.
438. Асқабақ тұқымдас өсімдіктер: Қауын.
439. Бақша өсімдіктерінің негізгі ерекшелігі: Шөптекті біржылдық өсімдік.
440. Өзгерген өркен: Мұртша.
441. Өркендері шырмалып, төселіп өсетін асқабақ тұқымдас өсімдік:
Құтырған қияр.
442. Асқабақ тұқымдастарының негізгі жемісі: Қабақ.
443. Орамжапырақтың жемісі: Бұршаққын.
444. Орамжапырақ гүлділер тұқымдасының гүлінің формуласы: Т2+2К4А2+4Ж(2).
445. Раушангүлділер тұқымдасына жататын бұталы өсімдік: Итмұрын.
446. Раушангүлділер тұқымдасына жататын көпжылдық шөптекті өсімдіктер:
Қарабүлдірген.
447. Итмұрын гүлінің формуласы: Т5К5А8Ж8.
448. Құрғақ жемісті өсімдік: Теңгежапырақ.
449. Өрік өсімдігі қай тұқымдасқа жатады: Раушангүлділер тұқымдасы.
450. Раушангүлділер тұқымдасының жабайы өсетін түрінің атауы: Тікенгүл.
451. Бұршақ тұқымдас өсімдіктердің негізгі ерекшелігі: Тамыр түкшелері.
452. Ең ірі күлтежапырақшасы бар өсімдік: Бұршақ.
453. Бұршақ тұқымдас өсімдіктердің гүлінің формуласы: Т(5)К3+(2)А(9)+1Ж1.
454. Бұршақтың жемісі: Бұршаққап.
455. Бұршақгүлділер тұқымдасында біріккен күлте жапырақшасын белгілеңіз:
Қайықша.
456. Бұршақгүлділердегі аталық саны: А(9)+1.
457. Бұршақ тұқымдасының сәндік түрі: Қараған.
458. Алқа тұқымдасының гүлінің формуласы: Т5К(5)А5Ж(2).
459. Алқа тұқымдасына жататын өсімдіктердің жемісі: Жидек.
460. Алқа тұқымдасына жататын улы өсімдік: Сасық меңдуана.
461. Картоптың жерасты өркені: Түйнек.
462. Күрделігүлділер тұқымдасына жататын өсімдіктердің гүлшоғыры:
Себетгүл.
463. Бақбақ өсімдігі қай тұқымдасқа жатады: Күрделігүлділер тұқымдасы.
464. Бақбақ гүлінің формуласы: Т0К5А5Ж8
465. Қазжуаның гүлінің формуласы: Гс3+3Ж(3).
466. Сәндік үшін өсірілетін лалагүлдер тұқымдасына жататын өсімдік:
Қызғалдақ.
467. Даражарнақтылар, шөптекті, көпжылдық өсімдіктер:
Лалагүлділер тұқымдасы.
468. Қазақстан Қызыл кітабына тіркелген сирек кездесетін лалагүлді өсімдіктердің саны: 14 түрі.
469. Тамырсабағы медицинада пайдаланылатын лалагүл тұқымдас өсімдік:
Құртқашаш.
470. Даражарнақтылар класына жататын астық тұқымдас өсімдік: Арпа.
471. Астық тұқымдасына жататын өсімдіктердің жемісі: Дәнек.
472. Астық тұқымдасына жататын өсімдіктердің тамыр жүйесі: Шашақ тамыр.
473. Күріштің гүлшоғыры: Сыпыртқыгүл.
474. Бидайдың гүлшоғыры: Сыпыртқыгүл.
475. Картоптың отаны: Оңтүстік Америка.
476. Түйнек деген: Өзгерген өркен.
477. Картоптың көбеюі: Көзшелі түйнек.
478. Май алу үшін өсірілетін мәдени дақыл: Күнбағыс.
479. Адамның сұрыптау жолымен қолдан шығарған бір түр дарақтарының жиынтығы: Іріктеме.
480. Жануарлардың қолдан шығарылған түрі: Қолтұқыл.
481. Өсімдіктердің жаңа іріктемелерін, жануарлардың жаңа қолтұқымдарын шығарумен шұғылданатын ғылым: Селекция.
482. Қазақстанда қант қызылшасы мен кендірді биологиялық сұрыптау жағынан ғылыми тұрғыда сипаттаған алғашқы ғалым: К.Мыңбаев.
483. Мәдени өсімдіктердің шығу орталығын зерттеген ғалым: Н.И.Вавилов.
484. Өсімдіктен бөліп алатын биіктігі 8-10 см шамасындағы жас өркен:
Қаламша.
485. Лалагүлділер тұқымдасына даражарнақтылар класына жататын шырынды өсімдік: Алоэ.
486. Кез келген мүшелерінен өндіріске қажетті шикізат алуға болатын өсімдіктер: Техникалық дақылдар.
487. Қазақстанда өсірілетін дәрілік өсімдіктердің түрі: 500.
488. Құлқайыргүлділер тұқымдасының өкілі: Мақта.
489. Мақтаның гүлінің формуласы: Т3+(5)К5А8Ж8.
490. Мақтаның жемісі: Қауашақ.
491. Мақтаның ұрық шашатын түрі: Шит.
492. Ғаламшарда жойылып біткен және қазіргі кезде кездесетін барлық жануарды белгілі тәртіпке сәйкестендіріп, ретке келтіру: Жүйелеу.
493. Жер ғаламшарындағы тіршілік атаулыларды жүйелеудің негізгі өлшем бірлік: Түр.
494. Жануарларды тіршілік ортасына байланысты жіктеген ғалым: Аристотель.
495. Ағзаларға жіктеу кезінде туыстық екі атау беру: Қосарлы атаутізім.
496. Жоғарғы сатыдағы омыртқалы жануарлар: Құстар.
497. Ішкі қаңқасы және омыртқа жотасы болмайтын жануар: Қарапайым.
498. Саркодиналарға жататын кейбір ағзалардың дене пішіні тұрақты әктен түзілген сыртқы қаңқа қаптайды оларға жататын: Сәулелі өрмекаяқ .
499. Қарапайымдардың денесін сыртынан қаптайтын, өте жұқа майысқақ немесе қатқыл плазмалы қорғаныш қабат: Пеликули.
500. Дене тұрқы 1мм жуық бақаның артқы ішегінде болатын паразит жәндік:
Опалина.
501. Дене тұрқы 15мк, екі ядросы, төрт жұп талшығы бар, адамның ішегінің жоғарғы бөлігінде қауіпті ауыру туғызатын талшықты паразит: Лямблия.
502. Ұйқы ауруының қоздырғышы: Лейшмания.
503. Ұйқы, ногана ауруын таратушы қан сорыш шыбын: Цеце.
504. Қазақстан даласында түйе малы қатерлі ауыру суаурудан зардап шегеді, оның қоздырғышы: Трипаносма.
505. Суауру ауруының қоздырғышы: Сона.
506. Адам және жануарлар жасушасында тері ауруын қоздыратын паразиттік жәндік: Лейшмания.
507. Шығыс Үндістан мен Бангладешке індет болып тиген ауру: Кала-азар.
508. Цитаплазмасында бір үлкен, бір кіші екі ядросы бар жәндік:
Кірпікшелілер.
509. Кірпікшелі жәндіктерде қоректену, тынысалу, қозғалу және заталмасу қызметін атқаратын органойд: Үлкен ядро.
510. Кірпікшелі жәндіктердің өзге біржасушалы жәндіктерден көбею өзгешелігі: Жанасу арқылы жынысты жолмен.
511. Паразиттік тіршілік ететін біржасушалы, көбішсе пішіні амеба тәріздес жәндік: Споралылар.
512. Паразиттік жолмен тіршілік ететін құртамыштың тарататын ауруы:
Кокундоз.
513. Спора арқылы көбейетін біржасушалы жәндік: Құртамыш.
514. Безгек ауруының қоздырушысы: Қантұрғын.
515. Денесінде бір ғана қуыс және екі қабаттан тұратын көпжасушалы жәндік:
Ішекқуыстылар.
516. Гидраның жабын және қорғаныш атқаратын қабаты: Эктодерма.
517. Гидраның асқорыту және қозғалыс қызыметін атқаратын қабаты:Энтодерма.
518. Гидраның қорғаныш және қорегін аулау қызметін атқаратын жасуша:
Апта жасуша.
519. Жүйке жасушаларында жүйке торы түзілгені байқалған ең алғашқы жәндік: Шекқуыстылар.
520. Жойылған немесе зақымдалған мүшелер мен ұлпалардың қалпына келуін:
Регенерация.
521. Бір зат бекініп, отырықшылық қалыпта тіршілік ететін ішекқуыстылар:
Көпқармалауыштылар.
522. Теңіз суында жүзіп жүретін ішек қуыстылар: Маржан.
523. Аузы мен қармалауштары төмен қарай бағытталған дененің үстіңгі жағы қолшатырға ұқсас ішекқуысты: Медуза.
524. Теңіз гүлі деп аталатын ішек қуысты жәндік: Актиля.
525. Екі жақты симетриялы, үш қабатты, көп жасушалы жәндік:
Жалпақ құрттар.
526. Зоология ғылымының паразитт құрттарды зерттейтін саласы:
Гельминтология.
527. Бауыр жағы арқасына жабысып денесі жалпақ пішінді құрт:
Жалпақ құрттар.
528. Ұрықтың даму кезінде эктодерма мен энтодерма аралығынан аралық жасушалы қабат: Мезодерма.
529. Дене жабынының құрылысы ерекше, эпителий ұлпасында жасуша болмайды, оны тығыз түзіліс қаптайды: Сірқабық.
530. Алғашқы зәршығару мүшесі пайда болған жәндіктер Жалпақ құрт.
531. Бір бөлігі - жұтқыншақ, екіншісі - ішектің ортаңғы бөлігінен тұратын асқорыту мүшесі бар жәндік: Жалпақ құрттар.
532. Ішекте өмір сүретін паразиттер: Эндопаразит.
532. Ағза денесінде паразиттік жолмен тіршілік ететін жәндіктер:
Эктопаразиттер.
533. Денесі буылтықтарға бөлінбеген, шұбалаңқы, цилиндр пішінді немесе ұршыққа ұқсас жәндіктер: Жұмыр құрттар.
534. Жұмыр құрттар денесінің ішкі қабырғасы мен ішегінің аралығында түтік тәрізді қуысболған сондықтан олар: Алғашқы қуыстылар типі.
535. Жұмыр құрттардың сірқабық тастауы: Түлеу.
536. Гиподерма қабаты: Сірқабықты астарлап жатады.
537. Жұмыр құрттар типіне жататын жәндіктер: Ішексорғыш.
538. Жылқының құйрық қылына ұқсас шумақталған жіңішке жұмыр құрт:
Қылқұрт.
539. Жұмырқұрттар типіне жататын денесін қаптаған тығыз қабықша – тері бұлшықет қапшығы бар паразит жәндік: Ішексорғыш ( аскарида).
540. Жұмырқұрттар типіне жататынденесі тығыз қабықшамен – сірқабықпен қапталған паразит жәндік: Үшкірқұрт.
541. Бактериялар, біржасушалы жәндіктер балдырлармен қоректенетін, дене пішіні біржасушалы қарапайымдарға ұқсас жұмыр құрт түрі: Қылтыңбас.
542. Жұмыр құрттың дене қабатының бөлігі: 3.
543. Сиыр цепенінің басында жүйке жасушаларының жиынтығын түзіп, екі желілі жүйке құрттың денесін құйрығына дейін бойлай созылады ол:
Жүйке жүйесі.
544. Паразиттік тіршілікке бейімделген құрт ішекке қармақшасымен және сорғыштарымен жармасып алаттын жәндік: Сиыр цепені.
545. Дененің алдыңғы бөлігінде қысқа мойынды басы, басында 4 дөңгелек сорғышы, дененің сыртын сірқабық қаптаған жәндік: Сиыр цепені.
546. Зәршығару жүйесі жүйесі дененің ең соңғы бунағында екі өзектен қосылып сыртқа ашылатын зәршығару түтіктері бар паразит жәндік: Сиыр цепені.
547. Келесі жұмсақ, үш қабатты, екі жақты симметриялы көпжасушалы омыртқасыз жәндіктер: Ұлу.
548. Ұлулардың қозғалу мүшесі: Аяқ.
549. Бақалшақты ұлулар: Айқұлақ.
550. Тұлғадан ерекше қатпарлы қабат: Шапанша (мантия)
551. Ұлулардың асқорыту жүйесіндегі ерекше без: Бауыр.
552. Ұлулардың қантарату жүйесіндегі ерекшелік: Бауыр.
553. Сорғышты ұлулар: Сегізаяқ.
554. Қосжақтаулы ұлылар: Айқұлақ.
555. Басаяқты ұлулар класына жататын жәндік: Сегізаяқ.
556. Су тереңінде сағатына 50 шақырымдық жылдамдықпен жүзіп, қорегін аулайтын басаяқты жәндік: Кальмар.
557. Cу түбінде тіршілік етіп, құмда жасырынып жатқан асмалиды аулайтын басаяқты ұлу: Каракатица.
556. Аяғы дененің астыңғы бөлігі – бауырын толық қамтитындықтан оны бауыраяқты ұлулар класына жатқызады ол: Тоспаұлу.
557. Жасушалардың құрылысы мен қызметін зерттейтін ғылым: Цитология
558. Адам денесінің жасушаларының пішіні: Әр түрлі
559. Қанның эритроцит жасушасының пішіні: Домалақ.
560. Адам жасушасының плазмалық жарғақшасы ... түзіледі
Май мен нәруызды заттан
561. Плазмалық жарғақшаның өте жұқарған жері: Саңылау
562. Цитоплазма: Іркілдек сұйықтық
563. Қоршаған ортаның температурасы жоғарыласа, цитоплазмада зат алмасу процесі ... Жылдамдайды
564. Ядроның сыртын цитоплазмадан бөліп тұратын жарғақша саны: 2
565. Хромосома: Тұқым қуалау қасиетін сақтайды
566. Адамның дене жасушаларындағы хромосомалар саны: 46
567. Адамның жыныс жасушаларындағы хромосомалар саны: 23
568. Ядро: Жасушаның реттеуші орталығы
569. Майлар мен полисахаридтердің алмасуына қатысады:
Тегіс эндоплазмалық тор
570. Жасушаларды энергиямен қамтамасыз етеді: Митохондрия
571. Жасушаға түскен бөгде заттарды ерітеді: Лизосома
572. Жасушадағы көпіршік, түтікше тәрізді органоид: Гольджи жиынтығы
573. Плаастидтер болады: Өсімдіктерде
574. Жануарлар жасушасындағы жарғақшасы: Өте жұқа
575. Оттектің жасушаның құрамды бөліктерімен қосылуы:
Жасушалық тынысалу
576. Жасушадағы органикалық қосылыстар: Нәруыздар, май
577. Нәруызды түзетін аминқышқылдардың саны: 20
578. Майлар үш элементтен құралған: Көміртегі, азот, күкірт
579. Гликоген көп кездеседі: Бауыр мен бұлшықетте
580. Адам ағзасындағы ұлпа ... топқа бөлінеді: 4
581. Қорғаныштық қызметін атқарады : Эпителий
582. Ұлпалары өзара 6 топқа бөлінетін ұлпа: Эпителий
583. Сүйек, шеміршек ұлпалары: Дәнекер
584. Сүт, тер, жас, сілекей бөлетін жасушалар эпителий: Безді
585. Қан ұлпасы: Сұйық дәнекер
586. Бұлшықет ұлпасына тән қасиет: Жиырылғыш
587. Көлденең жолақты бұлшықет: Жүрек
588. Мүшелерді бұлшықет қозғалысқа келтіреді: Жиырылу
589. Жүйке ұлпасының негізгі массасы: Нейроглия
590. Миофибрилла: Бұлшықет талшығы
591. Жүйке жасушасының ұзын өскіні: Аксон
592. Жүйке жасушасының қысқа өскіні: Дендрит
593. Нейронның бойымен қозудың дұрыс бағытын тап:
Дендриттер – дене – аксон
594. Жүйке жүйесінің қосымша жасушалары: Нейроглия
595. Жүйке ұлпасының негізгі қызметі: Қозғыштығы және қозу өткізгіштігі.
596. Мүшелердің жұмысын басқарып, реттейді: Жүйке ұлпасы
597. Ішкі секреция безі: Гипофиз
598. Сұйықтық бірден қанға өтеді: Ішкі секреция
599. Аралас бездер: Ұйқы және жыныс
600. Ішкі секреция бездерінен бөлінетін биологиялық белсенді зат: Гормон
601. Гипоталамус: Ішкі секреция бездерінің қызметін реттейді
602. Нейрогормондар бөлінеді: Гипоталамус гипофиздік жүйесінен
603. Безді және жүйке ұлпаларынан құралған: Гипофиз безі
604. Өсу гормоны артық бөлінсе: Адамның сүйегі ұзарады
605. Гипофиз, бүйрекүсті бездері, қалқанша безі зақымданғанда:
Ергежейлілік
606. Қалқанша безінен бөлінеді: Тироксин
607. Қалқанша безден бөлінетін гормон жетіспегенде: Микседема
608. Адам ағзасына су мен тағамның құрамына йод жетіспегенде: Алқым ісу
609. Тироксин гормоны түзіледі: Қалқанша безінен
610. Қалқанша маңы безінен бөлінеді: Паратгормон.
611. Салмағы ер адамда 30 жасқа дейін, әйелдерде 45-50 жасқа дейін өсетін без:
Қалқанша маңы
612. Кеуде қуысында кеңірдектің жоғарғы ұшында орналасатын без: Айырша
613. Ағзаның иммундық қасиеті ... гормоны жетіспегенде пайда болады: Тимозин
614. Көк бауырдың мөлшері кішірейіп, қандағы лимфоцит жасушалары азайып, қарсы дене түзілмейді: Тимозон гормоны жетіспегенде
615. Бүйрек үсті безінің ішкі қабатынан бөлінетін гормон: Адреналин
616. Бүйрек үсті бездерінің қыртыс қабатының зақымдалуынан болатын ауру: Аддисон
617. Ішкі секреция бездерінің әсерінен болатын ауруларды емдейтін дәрігер: Эндокринолог
618. Ұйқы безінен бөлінетін гормон: Инсулин
619. Инсулин гормоны жетіспегенде: Сусамыр
620. Ер адамның жыныс безінен бөлінетін гормон: Тестостерон
621. Әйел адамның жыныс безінен бөлінетін гормон: Экстроген
622. Жүйке жүйесінің бақылауымен бөлінетін гормон: Адреналин
623. Тестостерон гормоны бөлінеді: Жыныс безінен
624. Дені сау адамның қанында глюкозаның мөлшері: 4, 6 – 6, 7
625. Қанда глюкоза жетіспесе ұйқы безінен бөлінетін гормон: Глюкоген
626. Көмірсу алмасуының бұзылуынан болады: Қант ауруы
627. Қанда глюкозаның концентрациясы жоғарылағанда: Қант ауруы
628. Сыртқы секрециялық бездер: Жас, сілекей
629. Көздері бадырайып, шарасынан шығатын ауру: Базедов
630. Ішкі секреция бездеріненгормондардың бөлінуін реттейді: Орталық жүйке жүйесі
631. Ағзада мүшелер қызметінің гормондар арқылы реттелуін ... деп аталады:
Гуморальдық реттелу
632. Гуморальдық реттелуде негізгі рөл атқарады: Гормондар
633. Гуморальдық реттелу бағынышты: Жүйкелік реттелуге
634. Аксонның сырты қапталған: Май текті ақ қабықшамен
635. Нейронның денесінде болады: Цитоплазма мен ядро
636. Құрылымы мен қызметіне қарай нейрондар бөлінеді: 3-топқа
637. Қозуды шеткі мүшелерден орталық жүйке жүйесіне өткізеді: Сезгіш нейрондар
638. Қозуды сезгіш нейрондардан қозғалтқыш нейрондарға өткізеді: Байланыстырғыш нейрондар
639. Қозуды бұлшықеттер мен бездерге жеткізеді: Қозғалтқыш нейрондар
640. Нейрондағы ұзын өсіндінің саны: 1
641. Сыртқы және ішкі тітіркендіргіштерге орталық жүйке жүйесі арқылы ағзаның жауап қайтаруы: Рефлекс
642. Рефлекстік доға ... бөлімнен тұрады: 5
643. Рефлекстік доғаның жүйке ұштары: Рецепторлар
644. Рецепторлар: Қозуды қабылдайды
645. Рефлекстік доғаның сезгіш нейрондары: Қозуды орталық жүйке жүйесіне өткізеді
646. Рефлекстік доға басталады: Рецепторлардан
647. Қозу орталық жүйке жүйесіне өтеді: Сезгіш нейрондар арқылы
647. Сезгіш нейрондардан қозуды өткізеді: Орталық жүйке жүйесіне
648. Рефлекстік доғаның бір бөлімдері зақымданса: Рефлекс жойылады
649. Орталық жүйке жүйесі: Ми мен жұлын
650. Жүйке жүйесі бөлінеді: 2 – топқа
651. Шеткі жүйке жүйесі: Ми мен жұлыннан таралатын жүйкелер
652. Жүйке жүйесінің қаңқа бұлшықеттерінің жұмысын реттейтін бөлімі: Сомалық
653. Жүйке жүйесінің ішкі мүшелердің жұмысын реттейтін бөлімі: Вегетативті
654. Әр омыртқаның бүйір тұсынан жұлыннан екі жаққа таралған жұп жүйкелер саны: 31
655. Жұлыннан тарайтын жүйкелері : Сезгіш, қозғалтқыш
656. Орталық жүйке жүйесіне өтетін қозу: Жұлынның артқы түбірі арқылы
657. Жұлынның түрлі бөлімінде орналасқан белгілі бір мүше жұмысын реттейтін жүйке жасушаларының жиынтығы: Жүйке орталығы
658. Тізе рефлексі орталығы: Жұлынның бел бөлімінде
659. Көз қарашығының ұлғаю орталығы: Арқа бөлімінде
660. Жұлынның атқаратын қызметі: Рефлекстік және өткізгіштік
661. Жұлын мен мидың сыртындағы қабықша: Қатты, торлы, жұмсақ
662. Жұлын мен мидың сыртындағы қабықша: 3 түрлі
663. Ми мен жұлын қабықтарының қабынуынан болатын ауру: Минингит
664. Мидың орташа салмағы; 1300 – 1400 г
665. Мидың сұр заттарының тұтас орналасуын: Ядро деп атайды
666. Ми бөлімдері өзара байланысады: Өткізгіш жолдар арқылы
667. Ми қарыншалары: Ми сұйықтығымен толтырылған қуыс
668. Ми ұрықтың даму ерекшеліктеріне байланысты: 5-ке бөлінеді
669. Сопақша ми: Жұлынның жоғарғы шетінің жалғасы
670. Сопақша ми арқылы жүзеге асады: Жастың бөлінуі
671. Тынысалу мен жүректің тоқтауы мүмкін: Сопақша ми зақымданса
672. Мишық пен ми көпірі жатады : Артқы миға
673. Ми көпірінің жүйке жасушалары қабылдайды: Беттің терісінен, тілден келетін хабарларды
674. Мишық орналасады: Сопақша ми мен көпірдің артқы жағында
675. Теріде пигменттің түзілуін реттейді: Ортаңғы ми
676. Қозу үлкен ми сыңарларының қыртысына өтеді:Аралық ми арқылы
677. Көру, дәм сезу, есту рецепторларды қабылдайтын: Аралық ми
678. Дене бұлшықеттерінің үйлесімді жиырылуын реттейтін орталық: Мишық
679. Адамның қозғалысы, тепе-теңдігі, сөзі бұзылады: Мишық зақымданса
680. Зат алмасу, жүрек-қан тамырлар жүйесі, зәр шығару, ұйқы жұмысын реттейтін: Аралық ми
681. Ағзаның ішкі ортасы, дене температурасы, тынысалу, қан қысымының тұрақты болуы: Аралық миға байланысты
682. Үлкен ми сыңарлары құралған: Сұр және ақ заттан
683. Үлкен ми сыңарларының сыртындағы сұр заттың қыртысындағы нейрондар: 14миллиардтан астам
684. Үлкен ми сыңарларының беті: Сайлы, қатпарлы
685. Әрбір ми сыңарлары тұрады: 4 бөліктен
686. Ми сыңарларының жүйке жүйесіндегі зат алмасуды қамтамасыз ететін: Ми сұйықтығына толы 2 қуыс ұсақ қантамырлары
687. Сезу-қимыл аймағы: Маңдай, төбе бөлігінде орналасады
688. Көру аймағы: Шүйде бөлігінде орналасады
689. Есту аймағы: Самай бөлігінде орналасады
690. Дәм сезу, иіс сезу аймағы: Маңдай бөлігінің ішкі жағында орналасады
691. Жүйке ауруларын емдейтін дәрігер: Невропатолог
692. Мидан тарайтын жүйке: 12 жұп
693. Мидың жұмыс істеу белсенділігін анықтау әдісі: Электроэнцефолография
694. Мидың қозуын күшейтеді: Никотин
695. Адамның еркіне бағынбайтын жүйке жүйесі: Вегетативті
696. Вегетативті жүйке жүйесінің рефлекстік доғасы: Сезгіш, байланыстырғыш, қозғалтқыш
697. Вегетативті жүйке жүйесінің қызметі ми қыртысының ... орналасқан: Маңдай бөліігі
698. Вегетативті жүйке жүйесі бөлінеді: 2 бөлікке
699. Симпатикалық бағанадағы жүйке түйіндері: 20 – 25
700. Парасимпатикалық бөліктің орталығы: Ортаңғы және сопақша мида
701. Сезім мүшелерінің шеткі бөлімдері: Рецептор
702. Сыртқы рецепторлар: Терінің үстіңгі қабаты
703. Адамдағы сезім мүшелері: 5 түрлі
704. «Анализатор» деген ұғымды алғаш атаған ғалым: Н. П. Павлов
705. Анализатор төмендегі бөліктерден тұрады: Шеткі, өткізгіш, орталық
706. Сенсорлық жүйе дегеніміз: Сезім мүшелері
707. Адам сыртқы ортада болып жатқан ақпараттардың ... көзбен қабылдайды:
80 – 90 % астамын
708. Көз алмасы тұрады: 3 түрлі қабықшадан
709. Көз алмасының сыртқы қабықшасы тұрады: Тығыз, қалың дәнекер ұлпадан
710. Көз алмасының ортаңғы қабықшасы: Тамырлы
711. Нұрлы қабықшаның ортасы: Көз қарашығы
712. Көз қарашығының кішірейіп, ұлғаюы: Нұрлы қабықшадағы бұлшықеттің жиырылуы.
713. Көздің ішкі қабықшасы: Торлы қабықша
714. Көздің ішкі қабықшасындағы сары дақ түзіледі: Колба тәрізді жасушалардан
715. Көздің ішкі қабықшасындағы соқыр дақ: Жарық сәулесін қабылдамайды
716. Көру жүйесінің орталығы: Шүйде бөлігі
717. Көздің қосымша аппараттары: Қабақ, кірпік
718. Көз ауруларының ішінде ең көп тараған жұқпалы ауру: Коньюнктивит
719. Көз ауруларын емдейтін дәрігер: Офтальмолог
720. Егер көзге бөгде зат түссе: Қайнатылған жылы сумен жуу керек
721. Есту мүшесі тұрады: 3 бөліктен
722. Сыртқы құлаққа жатады: Құлақ қалқаны, сыртқы дыбыс жолы
723. Ортаңғы құлаққа жатады: Дабыл жарғағынан самай сүйегінің ішіне дейін
724. Ішкі құлаққа жатады: Қуыстар мен иірім өзекшелері
725. Жұтқыншақпен жалғасатын: Ортаңғы құлақ
726. Балғашық сүйегінің жіңішке шеті байланысады: Дабыл жарғағымен.
727. Балғашық сүйегінің жуандау шеті байланысады: Төс және үзеңгі сүйектерімен
728. Шытырман орналасады: Ішкі құлақта
729. Есту орталығы ми қыртысының: Самай бөлігінде орналасады
730. Есту мүшесінің ұлулы денесі орналасады: Ішкі құлақта
731. істі қабылдайтын рецепторлар орналасады: Мұрын қуысының кілегейлі қабықшасының жоғарғы бөлігінде
732. Тілдің ұшы сезеді: Тәттіні
733. Тілдің артқы бөлігі сезеді: Ащыны
734. Тілдің жиегі: Қышқылды
735. Тілдің ұшы сезеді: Тұзды
736. Тірек-қимыл жүйесіне жатады: Қаңқа мен бұлшықеттер
737. Адам денесін қозғалысқа келтіретін: Сүйектер мен бұлшықеттер
738. Сүйек кемігінде түзіледі: Қан жасушалары
739. Адам қаңқасындағы сүйектер саны: 200-ден астам
740. Сүйектер пішіні, мөлшеріне байланысты: 3 топқа бөлінеді
741. Қысқа сүйектерге жатады: Алақан, омыртқа
742. Адамда омыртқалардың саны: 33 – 34
743. Мойын омыртқаларының саны: 7
744. Арқа омыртқаларының саны: 12
745. Бел омыртқаларының саны: 5
746. Құйымшақ омыртқаларының саны: 4 – 5
747. «Омыртқа жотасының қисаюы» ауруын ата: Сколиоз
748. Кеуде қуысы қабырғаларының саны: 12 жұп
749. Иық белдеу сүйектері: Бұғана, жауырын
750. Қол сүйектеріне жататындар: Тоқпан жілік, кәрі жілік
751. Толарсақтағы сүйектер саны: 7
752. Жамбастың бір-бірімен тұтасып кеткен сүйектерінің саны: 3
753. Төмендегі жамбас сүйектерін ат: Мықын, асықты жілік, шонданай
754. Қаңқаның толық сүйектенуі: 20 – 25 жасқа дейін.
755. Сүйеккке серпінді, иілгіштік қасиет беретін: Оссеин
756. Адам денесіндегі буындар саны: 230.
757. Қанда темірдің тұрақтылығын сақтайтын без : Гипофиз
758. Инсулин жетіспегенде болатын ауру: Қант ауруы
759. Мүшелер қызметінің гормондар арқылы реттеуінің аты : Гуморальдық
760. Ұйқы безінен бөлінетін гормон: Инсулин
761. Сүттің бөлінуін реттейтін без : Гипофиз
762. Әйелдердің жалпы жыныс гормондарының аты : Экстроген
763. Қандағы глюкозаны реттейтін гормон: Инсулин
764. Алқым ісуі ауруына жетіспейтін химиялық элемент: I
765. Тироксин гормонын бөлетін без: Қалқанша безі
766. Айырша безінен бөлінетін гормон : Тимозин
767. Тез ашуланғыш, көп терлегіш ауру : Бозедов ауруы
768. Аддисон ауруының екінші аты : Қола ауруы
769. Бүйрек үсті бездің қыртыс қабатынан түзелетін гормон : Кортизон
770. Қалқанша маңы безінен бөлінетін гормон : Паратгормон
771. Гуморальдық реттелуде негізгі рөл атқаратын заттар : Гормондар
772. Ішкі секреция бездерінің ауруларын емдейтін дәрігер : Эндокринолог
773. Ұлпаның оттекті қабылдауын күшейтетін гормон: Адреналин
774. Омыртқа жотасының өзегінде орналасқан мүше : Жұлын
775. Сопақша мидың ұзындығы : 2 ,5 см – 3 см
776. Жүйке жасушаның аты : Нейрон
777. Нейронның ұзын өсіндісі : Аксон
778. Нейронның қысқа өсінділері : Дендрит
779. Мидың көру аймағының орналасқан бөлігі : Аралық ми
780. Жұлының жоғарғы шетінің жалғасы: Сопақша ми
781. Жұлының қызметі : Рефлекстік, өткізушілік
782. Омыртқа жотасының өзегінде орналасқан мүше: Жұлын
783. Артқы миға жататындар: Мишық пен ми көпірі
784. Жүйке ауруларын емдейтін дәрігер: невропатолог
785. Мидың жұмысын зерттеу әдісі : Электроэнцефолография
786. Мидан тарайтын жүйкелер саны : 12жұп жүйке
787. Әрбір ми сыңарындағы бөліктер саны: 4
788. Вегетативті жүйке жүйесі рефлекстік доға үш байланыстан тұрады: Сезгіш, байланыстырғыш, қозғалтқыш
789. Сопақша мидың ұзындығы : 2,5-3см
790. Мидың теріде пигмент түзілу реттейтін бөлімі: Ортаңғы ми
791. Сезінудің түйісу рецепторлары: Дәм сезу
792. Вестибула мүшесі орналасқан: Ішкі құлақта
793. Естің қалыптасу кездеріне жатпайды: Редупликация
794. Есте сақтаудың төмендеуі немесе бұзылуы: Амнезия
795. Сенсорлық жүйенің екінші атауы: Анализатор
796. Көздің қосалқы мүшелеріне жатпайды: Көз бұршағы
797. Қасаңқабақ – бұл: Ақ қабықтың алдыңғы бөлігі
798. Бас миының есту аймағы орналасады: Самай бөлімінде
799. Торлы қабықтың құтышылар орналасқан жері: Сары дақ
800. Жарықты шағылыстыру қасиетін көретін заттың қашықтығына байланысты өзгертіп отыратын бөлік: Көз бұршағы
801. Адам «ақшам соқыр» ауруы кезінде: Кешкі уақытта заттарды ажырата алмайды
802. Жақыннанкөргіштік кезінде кескін түседі: Торлы қабықтың алдына
803. Алыстанкөргіштік кезінде берілетін көзілдірік: Екі жақты дөңес
804. Оқу кезінде кітап көзден мынадай қашықтыққа алыс болуы керек: 30-35см
805. Үш сүйек орналасады: Қарақұс сүйегінде
806. Адам құлағының дыбыс толқынын қабылдау диапазоны: 15-20 мыңГц
807. Дыбыс қаттылығы өлшенеді: дБ (децибел)
808. Көздің қандай мөлдір бөлігі көру бұршағының сыртына орналасып,оны қорғап тұрады: Қасаң қабықша
809. Көз алмасының қандай бөлігі іркілдеген мөлдір,түссіз зат толтырып тұрады: Шыны тәрізді дене
810. Көру мүшесінің көмекші бөлігіне не жатады: Қабақ
811. Есту сүйектеріне қандай сүйектер жатады: Балғашық,төс,үзеңгі
812. Жарық қабылдайтын жасушалар қайда орналасады: Тор қабықшада
813. Есту мүшесінің қандай қуысы сұйықтықпен толтырылған: Ішкі құлақта
814. Ортаңғы құлақтың қуысы дыбыс аңқамен не арқылы жалғасады: Есту түтігі
815. Түсті ажырата алмайтын ауруды қалай атайды: Дальтонизм
816. Заттың бейнесін,түсін,тітіркенуін көздің қай бөлігі қабылдайды: Тор қабықша
817. Қасаң қабақ пен көз бұршағының арасындағы камера немен толтырылған: Сулы ылғалмен
818. Адамда есту мүшесі қай жерде орналасады: Самай сүйегінің қуысында
819. Есту мүшесінің қандай бөлігі дененің кеңістіктегі орнын анықтайды: Доға қуыстары
820. Көз бұршағы қызметінің өзгеруіне байланысты болатын көру кемістігі қалай деп аталады: Алыстан көргіштік,жақыннан көргіштік өз
821. Көздің сыртқы қабықшасы: Ақ қабықша
822. Көздің ішкі қабықшасы: Торлы қабықша
823. Көз ауруларын емдейтін дәрігер: Офтольмолог
824. Аққан терді көздің ішіне жібермейтін мүше: Қас
825. Қарашықтың артқы жағында дөңес, мөлдір дене: Көз бұршағы
826. Есту мүшесі : Құлақ
827. Тіл ұшының сезетін дәмі : тәттіні
828. Ортаңғы құлақтағы сүйекшелердің саны: 3
829. Ішкі құлақтағы қуыстар мен иірімөзекшелерден тұратын күрделі жүйе: Шытырман
830. Есту мен тепе - теңдік мүшелері : Шытырмандар
831. Адам ағзасындағы сүйектердің саны: 200
832. Сүйек құрамындағы көп мөлшердегі заттар: Бейорганикалық
833. Сүйектердің қозғалмалы байланысы: Буын
834. Қандай ұлпа адамның тірек-қимыл жүйесін құрайды: Шеміршекті ұлпа
835. Балалардың қандай сүйектерінде қызыл кемік майы болады: қуысы бар барлық сүйектерінде
836. Сүйектер қандай ұлпаның қатысуымен жуандап өседі: Сүйек қабығының ішкі бетіндегі жасушалардың бөлінуінен
837. Сүйектердің ұзарып өсуі неге байланысты: Сүйек ұшындағы шеміршек ұлпасы жасушаларының бөлінуіне
838. Органикалық заттар сүйектерге қандай қасиет береді: Иілгіштік және серпімділік
834. Ересек адамның ми сауытының сүйектері қалай байланысады: Қозғалмай байланысады
835. Тірек – қимыл жүйесінің қызметі: Мүшелерді қорғау,қан өндіру,тірек
836. Сүйектің беріктігі немен анықталады: Сүйекте минералдық заттардың болуымен
837. Жауырынды қай сүйек тобына жатқызады: Жалпақ
838. Төмендегі қайсысы жұп сүйектер: Самай
839. Сүйектердің шеміршек арқылы байланысын: Аз қозғалмалы дейді
840. Адамның аяқ сүйектері: Ортан жілік,асықты жілік,табан
841. Сүйектің қай бөлігі қан түзейді: Қызыл сүйек кемігі
842. Cүйектің дұрыс қалыптасуы: Денені дұрыс ұстауын қадағалап отырғанда
843. Адамның бассүйегінің ми бөліміне қай сүйек кірмейді: Төменгі жақ сүйегі
844. Сан сүйегіне жататыны: Ортан жілік
845. Сүйек неден түзілген: Дәнекер ұлпасынан
846. Адамның омыртқа жотасында: 33-34 омыртқа
847. Бас сүйегіне жатпайды: Базальды
848. Омыртқа жотасының бірінші омыртқасы,ол: Атлант
849. Ағзадағы ең ірі сүйек: Ортан жілік
850. Бейорганикалық фосфат қанға сіңбей,сүйектен шығарылатын ауру түрі: Рахит
851. Бұлшық ет қызметіне қарай бөлінеді: Жазылғыш, жиырылғыш
852. Адамның кеуде қуысын құрсақ қуысынан бөлетін бұлшық ет: Диафрагма
853. Бұлшық ет ұлпасының қасиеті: Қозу және жиырылу
854. Адам денесіндегі бұлшық еттері ұрық жапырақшасынан қалыптасады: Мезодермадан
855. Қаңқа бұлшық еттері қандай ұлпадан түзілген: Көлденең жолақты
856. Бұлшық ет ұлпаларының қайсысы ішкі мүшелерінің құрамына енеді: Бірыңғай салалы бұлшық ет
857. Бұлшық ет жұмысы оң әсерін тигізеді: Түгел ағзаға
858. Көлденең салалы бұлшық ет ұлпасы: Қаңқа бұлшық етін түзейді
859. Миофибриллдер дегеніміз: Бұлшық ет талшығының ішіндегі жіңішке жиырылғыш жіпшелер
860. Бұлшық ет ұлпасының қасиеті: Тітіркенгіштік,жиырылғыш
861. Бұлшық ет жұмысы үшін қажетті энергия қайдан бөлінеді: Органикалық заттар ыдырағанда
862. Сіңір созылғанда көрсетілетін алғашқы жәрдем: Дәкемен тану керек
863. Буынның ауруы: Артроз
864. Бұлшық еттердің қызметіне жатпайды: Жүйке серпіністерін өткізу
865. Жалпақ еттер орналасады: Баста
866. Миофибрилл құрамына енетін нәруыздар: Миозин және актин
867. Жараның жазылуы, сүйектің бітіп кетуі ненің есебінен жүреді: Жасушалардың көбеюі
868. Тіршіліктегі аз қозғалу: С және Д жауаптары дұрыс
869. Қан түзетін (жасайтын) мүшені көрсетіңіз: Қызыл түсті кемік
870. Қанның құрамына жасушалар кіреді: Лейкоциттер
871. Жасушалар қанның құрамына кірмейді: Нейрондар
872. Адамның қаны қызмет атқармайды: Қозуды беру
873. Ағзаның ішкі ортасы: Қан,лимфа,ұлпа сұйықтығы
874. Қан айналудың бір айналымы қанша уақыт алады: 27 секунд
875. Қан аздықтың себебі: Эритроциттер мен гемоглобиннің жетіспеушілігінде
876. Қанның ұюына қатысады: Тромбоциттер
877. Тромбоциттер орындайтын қызмет: Қанның ұюын жүзеге асыру
878. Қан түзілетін ұлпа: Дәнекер
879. Гемоглобиннің негізгі ролі: Оттегін тасымалдау
880. Гемоглобин дегеніміз: Күрделі ақуыз
881. Қанның депосы деп: Көк бауыр, бауыр, тері, өкпе
882. Қандағы адреналиннің концентрациясының азаюы, қанның мүшеге келуін: Жүрекке
883. Цитология ғылымы зерттейді: Жасушаларды
884. Ферменттер қызмет атқарады: Катализаторлық
885.Амин қышқылының құрамына кіретін топтар: COOH, NH2
886. Денатурация кезеңіндегі нәруыз: Қасиеті өзгереді
887. РНК – ның құрамына кіретін көмірсу: Рибоза
888. РНК, ДНК – дан ерекшеленеді: Урацил
889. Глюкоза көмірсуларына жатады: Моносахарид
890. Жасушадағы 1 г май ыдырағанда бөлінетін энергия 38,9 КДж
891. ДНК – ның екі еселенуін зерттеген ғалымдар: М.Месильсон, Ф.Сталь
892. 1938 жылы В.А. Селевин Бетпақдала өңірінен тапты: Жалманды
893. Тірі ағзалар туралы көп салалы ғылым: Биология
894. Өсімдіктер әлемін зерттейтін ғылым: Ботаника
895. 1920-1930 жылдары «Өсімдіктану» оқулығын жазған ғалым: Ж.Күдерин
896. Тұңғыш рет ана тілінде «Жануарлар» оқулығын жазды: Х.Досмұхамедов
897. Қазақстанда «Қызыл кітап» тұңғыш рет шықты: 1978 жылы
898. Өсімдіктері мен жануарлары арнайы қорғалатын тұтас табиғи аймақ: Қорық
899. Қостанай далалы аймағында орналасқан қорық: Наурызым қорығы
900. Өсімдіктерге арналған Қазақстанның «Қызыл кітабы» жарық кқрді: 1981 жылы
901. Марқакөл қорығы орналасқан: Оңтүстік Алтайда
902. 1665 жылы алғаш рет өсімдік қабығының жұқа кесіндісін микроскоппен көрген: Роберт Гук
903. Тірі ағзаның ортақ белгісі: Денесі жасушадан тұрады
904. Жасушаға белгілі пішін және мықтылық қасиет береді: Қабықша
905. Жұмыртқаның ақуызына ұқсас мөлдір, желім тәрізді созылмалы қоймалжың тірі зат: Цитоплазма
906. Жасушаның көбеюіне қатысады: Ядро
907. Тек өсімдік жасушасына ғана тән денешіктер: Пластид
908. Шығу тегі, құрылысы, атқаратын қызметі ұқсас жасушалар тобы:
Ұлпа
909. Өсімдік мүшелерінің сыртын қаптап, кеуіп кетуден сақтайтын ұлпа:
Жабын
910. Жасушалары жас, ұдайы бөлінетін ұлпа: Түзуші
911. Микроскоптың жарықты қабылдайтын бөлігі: Айна
912. Микроскоптың 2 линзасы бар бөлігінің атауы: Окуляр
913. Жасуша қабықшасының жұқарған жері: Саңылау
914. Өсімдіктерде керексіз заттарды шығаратын ұлпа: Бөліп шығарушы
915. Жасушасына су жинаушы ұлпа: Негізгі
916. Жапырақта түзілген органикалық заттарды жер асты мүшесіне жеткізетін ұлпа:Өткізгіш
917. Сабақтың ең ұшында болатын ұлпа: Түзуші
918. Жасуша ішіндегі сұйықтықтың қысымын реттейтін бөлігі: Вакуоль
919. Микроскоптың бірнеше линзасы бар бөлігінің атауы: Объектив
920.Тамырдың топырақтан сорып алған минералды тұздарының ерітіндісін жер үсті мүшелеріне жеткізеді: Өткізгіш
921. Жасушалары қатты, қиыршықты: Тірек
922. Өсімдіктің жер асты мүшесі:Тамыр
923. Тұқымның ұрық тамыршасынан дамиды: Негізгі тамыр
924. Топырақтан қоректік заттарды соруға қатысады:Жанама тамыр
925. Шашақ тамыр жүйесі: Бидай
926. Кіндік тамыр жүйесі: Бақбақ
927. Органикалық тыңайтқыш: Қи
928. Минералды тыңайтқыш: Азот
929. Жапырағы мен бүршігі бар бұтақтанбаған жас сабақ: Өркен
930. Жапырақ қолтығында орналасқан бүршік: Жанама
931. Тыныштық күйге ауысқан бүршік : Бұйыққан
932. Фотосинтездегі хлорофилдің рөлін алғаш сипаттаған ғалым: К.А. Тимирязев
933. Өсімдіктердегі қанттың түзілуі тек ... болады: Хлоропластарда
934. Тікенге айналған жапырақ: Кактус
935. Бунақденелілерді аулау құрамына айналған жапырақ : Шықшылдық
936. Тікенекті жапырақтың өсімдік тіршілігіндегі маңызы : Суды аз буландыру
937. Мұртшаға айналған жапырақ: Үрмебұршақ
938. Қыстық өркендері дайындайды: Күзде
939. Жапырақ сағағына ұқсаған гүлдің жіңішкерген жері: Гүл сағағы
940. Гүлдің барлық бөлімдері бекінетін гүл сағағының жоғарғы жағындағы кеңейген жері: Гүл табаны
941. Жіпше мен тозаңқаптан тұрады: Аталық
942. Гүлдің дәл ортасына орналасады: Аналық
943. Бір үйлі өсімдік : Жүгері
944. Екі үйлі өсімдік: Қарасора
945. Жапырақ сағағына ұқсаған гүлдің жіңішкерген жері: Гүл сағағы
946. Гүлдің барлық бөлімдері бекінетін гүл сағағының жоғарғы жағындағы кеңейген жері: Гүл табаны
947. Жіпше мен тозаңқаптан тұрады: Аталық
948. Гүлдің дәл ортасына орналасады: Аналық
949. Бір үйлі өсімдік : Жүгері
950. Екі үйлі өсімдік: Қарасора
951. Белгілі ретпен орналасқан ұсақ гүлдер тобы: Гүлшоғыр
952. Күрделі масақ гүлшоғыры бар өсімдік: Бидай
953. Жай шатырлы өсімдік: Пияз
954. Сырға гүлшоғыры: Қайың
955. Күнбағыстың гүлшоғыры: Себет
956. Аталық тозаңының аналықтың аузына түсуі: Тозаңдану
957. Гүлдің көбеюге қатысатын бөлім: Аналық пен аталық
958. Аталық және аналық жыныс жасушаларының қосылуы: Көбею
959. Бунақденелілер арқылы айқас тозаңданатын өсімдік: Шие
960. Жел арқылы айқас тозаңданатын өсімдік: Қарабидай
961. Бір ұялы, тұқым саны біреу немесе бірнешеу болатын құрғақ жеміс: Бұршаққап
962. Қанатты жеміс: Қайың
963. Қос ұялы, ішінде ұзынша тартылған жұқа жарғақты пердесі бар: Бұршаққын
964. Жинақталған жеміс: Құлпынай
965. Тұқымды зақымданудан сақтайды: Тұқым қабығы
966. Қос жарнақты өсімдік: Үрмебұршақ
967. Дара жарнақты өсімдік: Бидай
968. Қоректік заттар қоры жиналады: Эндоспермде
969. Майда, жеңіл, құрғақ тұқымдар таралады: Жел арқылы
970. 1-5ºС температурада өнеді: Бидай
971. Терек тұқымы таралады: Жел арқылы
972. 1870-1880 жылы ұсақ ағзалар бар екенін тәжірибе жүзінде дәлелдеді: Луи Пастер
973. Көзге көрінбейтін, ұсақ тірі ағзалардың құрылысы мен қасиеттерін зерттейтін ғылым: Микробиология
974. Микробиологияның дамуына жол ашқан: Л.Пастер
975. Топырақтағы қарашірікті минералды заттарға айналдырады: Шіріту бактериясы
976. Бактерияларға талшық қажет: Қозғалуға
977. Оба бактериясы топырақта сақталады: 25 күн
978. 1892 жылы темекі теңбілін зерттеп, вирусты ашты: Д.И.Ивановский
979. «Вирус» терминін 1899 жылы ғылымға енгізді: М.В.Бейерник
980. Жасуша ішінде тіршілік ететін паразит: Вирус
981. Саңырауқұлақтарды зерттейтін ғылым: Микология
982. Біржасушалы саңырауқұлақ: Ашытқы
983. Зең саңырауқұлақ: Мукор
984. Ағаштардың сабағында өсетін паразит саңырауқұлақ: Діңқұлақ
985. Улы саңырауқұлақ: Шыбынжұт
986. Жеуге жарамды: Майқұлақ
987. Өлі ағзалық заттармен қоректенетін саңырауқұлақ: Пеницилл
988. Зең саңырауқұлағынан алынады: Пенициллин
989. Ғылыми аты « қант саңырауқұлағы»: Ашытқы
990. Пішіні малдың тұяғына ұқсас: Діңқұлақ
991. Денесінде ұлпалары болмайтын және мүшелерге бөлінбейтін өсімді бөлігі: Таллом
992. Төменгі сатыдағы өсімдіктер: Балдыр
993. Біржасушалы талшықты балдыр: Хламидомонада
994. Жасыл балдыр: Спирогира
995. Қағаз өндірісінде пайдаланады: Кладофора
996. Жүенің ең кіші бірлігі: Түр
997. Балдыр жасушасындағы хлоропластардың атауы: Хроматофор
998. Топырақта, ағаш діңдерінде өсетін біржасушалы жасыл балдыр: Хлорококк
999. Хроматофоры оралма тәрізді орналасқан көпжасушалы жасыл балдыр:
Спирогира
1000. Жергілікті тұрғындар «теңіз жүзімі» деп атайды: Турбинария
1001. Денесінде ұлпалары болмайтын және мүшелерге бөлінбейтін өсімді бөлігі: Таллом
1002. Төменгі сатыдағы өсімдіктер: Балдыр
1003. Біржасушалы талшықты балдыр: Хламидомонада
1004. Жасыл балдыр: Спирогира
1005. Қағаз өндірісінде пайдаланады: Кладофора
1006. Жүенің ең кіші бірлігі: Түр
1007. Балдыр жасушасындағы хлоропластардың атауы: Хроматофор
1008. Топырақта, ағаш діңдерінде өсетін біржасушалы жасыл балдыр: Хлорококк
1009. Хроматофоры оралма тәрізді орналасқан көпжасушалы жасыл балдыр: Спирогира
1010. Жергілікті тұрғындар «теңіз жүзімі» деп атайды: Турбинария
1011. Саңырауқұлақ пен көк-жасыл балдырдың селбесуінен түзілген: Қына
1012. Қына көбейеді: Өсімді жолмен
1013. Қынадағы фотосинтез үдерісіне қатынасатын ағза: Балдыр
1014. Нағыз ауа тазалығының индикаторы: Қына
1015. Ағаштың діңіне, тасқа жабысып өсетін қына: Қабық тәрізді
1016. Қыналарға ең қажетті жағдай: Оттекке бай таза ауа
1017. Желінің қызметі: Ішкі қаңқа
1018. Қандауыршаның жүйке түтігінің орналасуы: Желінің үстіңгі жағында
1019. Қандауыршаның орталық жүйке жүйесінің қызметін атқарады : Жүйке түтігі
1020. Желілілердің барлық өкілдері үшін ортақ белгі: Желінің болуы
1021. Қандауыршаның жыныстық жағынан жетілу мерзімі: 2-3 жылда
1022. Қандауыршаның көбеюі мен дамуын зерттеген ғалым: А.О.Ковалевский
1021. Жануарлар дүниесінің тарихи дамуындағы ең жоғарғы топ: Желілер
1022. Қандауыршаның қаны: Түссіз
1023. Желілілер: Дене қуысы бар, үш қабатты, екі жақты симметриялы жоғарғы сатыдағы жануарлар
1024. Қандауыршаның дене тұрқысы: 5-8 см
1025. Қандауыршада қаңқаның қызметін атқарады: Желі
1026. Қандауыршаның өзіне тән ерекшелік: Терісінің сыртында жұқа сірқабықтың болуы
1027. Зоология ғылымының балықтарды зерттейтін саласы: Ихтиология
1028. Шеміршекті балық: Акула
1029. Балықтың зәр шығару мүшесі: Бүйрек
1030. Саусаққанатты балық: Латимерия
1031. Бекіренің жеке түрлерін ажырату белгілері: Шытыралардың санына қарап
1032. Балықтың даму сатысы: Уылдырық – ұрық – дернәсіл – шабақ – ересек балық
1033. Балықтардың денесі тұрадды: Бас, тұлға, құйрық
1034. Балықтардың жүрегі: Екі қуысты
1035. Балықтардың бүйір сызығы: Су ағысының күшін, бағытын, тербелісін, кедергілерді сезеді
1036. Акула қанның иісін сезеді: 0,5 км
1037. Сүйекті балықтарда алғаш рет пайда болады: Қуық
1038. Саусаққанатты балық: Латимерия
1039. Тұлғасы жалпақ, екі көзі денесінің арқа жағында орналасқан: Камбала
1040. Торсылдақтың қызметі: Дене салмағын өзгертіп, судың түрлі қабаттарына өтуіне жағдай жасайды
1041. Акуланың белсенді тіршілік етуіне байланысты: Миы жақсы дамыған
1042. Балықтың омыртқа жотасының каналында: Жұлын
1043. «Патша балығы» деп атайды: Бахтах
1044. Балықтың жасын ажыратады: Қабыршақ сызықтарына қарап
1045. Балықтың құйрық жүзбеқанаттары: Бағыт береді
1046. Албырттектестер отрядына жатады: Бахтах
1047. Қосмекенділер: Алғаш құрлықта тіршілік етуге бейімделген төртаяқты омыртқалылар
1048. Қосмекенділердің жүрегі: Үш қуысты
1049. Бақаның мойын омыртқасы: 1
1050. Ересек қосмекенділердің тыныс алу мүшесі: Өкпе мен тері
1051. Қосмекенділер пайда болған: Ежелгі саусаққанатты балықтардан
1052. Қосмекенділердің қанайналым шеңбері: 2
1053. Аяқсыз қосмекенділер: Сақиналы құртжылан
1054. Қосмекенділердің терісі: Жұқа, тегіс, безді
1055. Қосмекенділердің жақсы дамыған мидың бөлігі: Ортаңғы ми
1056. Қосмекенділердің құрлыққа шығуы: Өкпе пайда болған
1057. Бақаның дернәсілі: Итшабақ
1058. Балқаш көлінің маңында,Шу өзенінің аймағында мекендейді: Қызылаяқ бақа
1059. Бақаның денесі : Бас, тұлға, төрт аяқ
1060. Қосмекенділердің жүрегі: 2 жүрекше, 1 қарынша
1061. Қосмекенділерде ең алғаш пайда болған: Сілекей бездері
1062. Жорғалаушылар: Нағыз құрлықта тіршілік етуге бейімделген омыртқалылар
1063. Жорғалаушыларды зерттейтін зоология ғылымының саласы: Герпетология
1064. Жорғалаушылардың терісіндегі мүйізді қабыршақтарының атқаратын қызметі: Қорғаныш
1065. Жорғалаушылардың денесі: Бас, мойын, тұлға, аяқ, құйрық
1066. Жорғалаушылардың терісі: Мүйізді қабыршақты
1067. Жорғалаушыларда алғаш рет пайда болады: Кеуде қуысы
1068. Жыланның тілі .... қызметін атқарады: Сипап сезу
1069. Жорғалаушылар тыныс алады: Өкпемен
1070. Жорғалаушылардың жүрегі: Үш қуысты
1071. Жорғалаушылардың жүрегі тұрады: Екі жүрекшеден, бір қарыншадан
1072. Крокодилдің жүрегі: Екі жүрекшеден, екі қарыншадан
1073. Жорғалаушылардың зәр шығару мүшесі: Бүйрек
1074. Тұмсықбастылар отрядының өкілі: Гаттерия
1075. Қабыршақтылар отрядының өкілі: Жылан
1076. Денесінің түсі тез өзгерете алатын қабыршақтылар отрядының өкілі: Құбылғы
1077. Еліміздегі кесірткенің ең үлкен түрі: Келес
1078. Зоология ғылымының құстарды зерттейтін саласы: Орнитология
1079. Құстардың дене температурасы: +41,+43º С
1080. Ірі қауырсындардың теріге еніп тұрған бөлігі: Қаламша
1081. Қауырсынның мүйізді өзегі: Сояу
1082. Африка түйеқұсының саусағы: Екеу
1083. Қызылшақа балапандар: Кептер
1084. Ширақ балапандар: Үкі
1085. Көнеқұстың қазіргі құстардан негізгі айырмашылығы: Жақсүйектерінде тістері болған, құйрық омыртқаларының саны көп
1086. 150 млн. жыл бұрын тіршілік еткен құстардың арғы тегі: Көнеқұс
1087. 225 млн. жыл бұрын тіршілік еткен құстардың арғы тегі : Ілкіқұс
1088. Ұша алмайтын, бірақ құрлықта өте жылдам жүгіретін құс: Түйеқұс
1089. Ұша алмайтын, құрлықта теңселіп әрең қозғалатын құс: Пингвин
1090. Пингвиндердің ең ірі түрі: Көзілдірікті пингвин
1091. Саусақтарының арасында жүзу жарғағы болатын құс: Үйрек
1092. Сұңқартектестер: Сақалтай
1093. Қыстап шығатын құс: Шымшық
1094. Ашық далалы алқаптардағы құстардың ерекшелігі: Тұмсықтары қысқа доғал, кейде иіліп келген өткір
1095. Қыран құстардың қоразы: Шәулі
1096. Жемін түнде аулайтын жыртқыш құс: Үкі
1097. Құстарда алғашқы қорытылу басталады: Жемсауда
1098. Құстың қауырсыны дегеніміз: Сояудың екі жағындағы тармақ
1099. Үй құстарынан ең алғаш қолға үйретілгені : Қаз
1100. Етті бағытта өсірілетін тауық қолтұқымдары: Плимутрок
1101. Асыранды тауықтың арғы жабайы тегі: Банкив тауығы
1102. Жапалақтектестерге жатады: Үкі
1103. Сүтқоректілер: Ұрпағын тірі туып, сүтімен асырайтын жылықанды жануарлар
1104. Сүтқоректілерді зерттейтін зоология ғылымының саласы: Маммалогия
1105. Терінің қосалқы бөлімдері: Түк, тырнақ,мүйіз
1106. Сүтқоректілердің мойын омыртқасы: 7
1107. Сүтқоректілерде кеуде мен құрсақ қуыстарын бөліп тұратын: Көкет (диафрагма)
1108. Сүтқоректілердің кеуде қуысында орналасатын мүше: Өкпе
1109. Иіс сезуі өте нашар дамыған Китте
1110. Жұмыртқа салатын сүтқоректілер Түрпі
1111. Аю тұқымдасына жатады Ақ аю
1112. Еліктің аталығы Күлміз
1113. Күйіс қайтармайтындар Бегемот
1114. Қолға үйретілген жылқының арғы тегі жабайы жылқылар - Тарпан, түзат
1115. Айыр өркешті түйенің жабайы түрі Қаптағай
1116. Сыңар өркешті түйені ғылыми тілде атауы Дромадер
1117. Қойдың жабайы арғы тегі Муфлон, арқар
1118. Үй қоянның арғы тегі - Жабайы інқоян
1119. Шошканың арғы тегі - Доңыз
1120 Сусар тұқымдасына жатады Борсық
1121 Ескекаяқтыларға отрядына жатады Түлен
1122 Кемірушілер отрядына жатады Құндыз
1123 Белгілердің тұқым қуалау заңдылықтарын және олардың өзгергіштіктерін зерттейтін ғылым Генетика
1124 Генетиканың негізін салушы Г.Мендель
1125 Хромосомалық теорияны жарыққа шығарды Т.Морган
1126 Генотип және фенотип ұғымдарын қалыптастырды В.Иогансен
1127 Шешесі гомозиготалы ІІ топ, әкесі ІV топ. Ұрпақтарының қан топтары болады ІІ,ІІІ, ІV
1128 Г.Мендельдің бірінші заңы Біркелкілік
1129 Г.Мендельдің екінші заңы Белгінің ажырауы
1130 Г.Мендельдің үшінші заңы Тәуелсіз тұқым қуалау
1131 Бір-бірінен көп белгілерінде айырмашылығы бар дараларды будандастыру
Полигибридті
1132 Адамның жеке дамуы барысында тұқым қуалайтын өзгерістердің бар-жоғын анықтайтын әдіс Онтогенетикалық
1133 Тіршілікке тән бастапқы ең қарапайым деңгей Молекулалық-генетикалық
1134 Жер тарихының алғашқы кезеңінде тек химиялық эволюция жүріп отырғандығы туралы болжам жасаған А.И. Опарин
1135 Тіршіліктің алғаш рет қарапайым эволюциялық өзгерістер байқалатын деңгейі Популяциялық-түрлік
1136 Тіршіліктің ғаламдық деңгейі Биосфералық
1137 Сыртында жұқа су қабықшасы бар жоғары молекулалы жиынтық
Коацерваттар
1138 «Тіршілік» деген ұғымға алғаш рет анықтама берген ғалым Ф. Энгельс
1139 Тіршіліктің жасушалар мен жасушааралық заттардан тұратын деңгейі
Жасушалық
1140 Белгілердің тұқым қуалау заңдылықтарын және олардың өзгергіштіктерін зерттейтін ғылым Генетика
1141 Генетиканың негізін салушы Г.Мендель
1142 Хромосомалық теорияны жарыққа шығарды Т.Морган
1143 Генотип және фенотип ұғымдарын қалыптастырды В.Иогансен
1144 Шешесі гомозиготалы ІІ топ, әкесі ІV топ. Ұрпақтарының қан топтары болады ІІ,ІІІ, ІV
1145 Г.Мендельдің бірінші заңы Біркелкілік
1146 Г.Мендельдің екінші заңы Белгінің ажырауы
1147 Г.Мендельдің үшінші заңы Тәуелсіз тұқым қуалау
1148 Бір-бірінен көп белгілерінде айырмашылығы бар дараларды будандастыру Полигибридті
1149 Адамның жеке дамуы барысында тұқым қуалайтын өзгерістердің бар-жоғын анықтайтын әдіс Онтогенетикалық
1150 Тіршілікке тән бастапқы ең қарапайым деңгей Молекулалық-генетикалық
1151 Жер тарихының алғашқы кезеңінде тек химиялық эволюция жүріп отырғандығы туралы болжам жасаған А.И. Опарин
1152 Тіршіліктің алғаш рет қарапайым эволюциялық өзгерістер байқалатын деңгейі Популяциялық-түрлік
1153 Тіршіліктің ғаламдық деңгейі Биосфералық
1154 Сыртында жұқа су қабықшасы бар жоғары молекулалы жиынтық
Коацерваттар
1155 «Тіршілік» деген ұғымға алғаш рет анықтама берген ғалым Ф. Энгельс
1156 Тіршіліктің жасушалар мен жасушааралық заттардан тұратын деңгейі
Жасушалық
1157 Алғашқы тұтас эволюциялық теория жасаған ең көрнекті трансформист
Ж.Б.Ламарк
1158 Қосарлы атаутізімді ғылымға енгізген ғалым К.Линней
1159 Эволюциялық ілімнің негізін салған ғалым Ч.Дарвин
1160 «Зоология философиясы»атты еңбек жазған ғалым Ж.Б.Ламарк
1161 «Табиғи жүйе» және «ботаника философиясы еңбектерінің авторы
К.Линней
1162 Бәрі кеңістікте тіршілік етіп ,бір-бірімен еркін шағылысып ұрпақ беретін,генетикалық жүйе құрап ,бір түрге жататын даралар жиынтығы Популяция
1163 Қолдан сұрыптау кезінде Жаңа іріктемелер шығарылады
1164 Табиғи сұрыпталу кезінде Жаңа түрлер пайда болады
1165 Бір түр мен екінші түрдің арасындағы күрес Түраралық
1166 Микроэволюцияның нәтижесі Түр түзілу
1167 Ашық жерде тіршілік ететін организмдердің жауынан қорғануы үшін қажетті бейімделушілік Бүркеніш рең
1168 Жауыннан қорғану үшін айбар шегіп құтылу тәсілі Қауіп төндіруші рең
1169 Әр түрдің нақты алып жатқан орнын анықтайтын критерий Экологиялық
1170 Бір түрдің зат алмасу,көбею,тітіркену ұқсастығын сипаттайтын критерий
Физиологиялық
1171 Бір түр мен екінші түр дараларының бір-бірімен шағылыспайтынын көрсететін критерий Генетикалық
1172 Тірі организмдердің қазба қалдықтарын зерттейтін ғылым Палеонтология
1173 Ірі жүйелік топтардың (тип, класс, отряд) қалыптасу процесі Макроэволюция
1174 Биогенетикалық заңның авторы Ф.Мюллер мен Э.Геккель
1175 Тұяқты жануарлардың тарихын зерттеген ғалым В.О.Ковалевский
1176 Организімдердің жалпы құрылым деңгейін күрделендіріп, жоғары сатыға көтеру Ароморфоз
1177 Организмдердің жеке бейімделушілігің арттырады, бірақ организмнің құрылым деңгейінде ешқандай өзгеріс болмай сол қалпында сақталады
Идиоадаптация
1178 Даралардың құрылым деңгейін төмендетіп, биологиялық регреске әкеледі
Дегенерация
1179 Дегенерацияның нәтижесі Құрттардың сезім мүшелері жойылуы
1180 Аналогтық мүшелер Көбелек пен құстың қанаттары
1181 Гомологиялық мүшелер Жарғанаттың қанаты мен тышқанның алдынғы аяғы
1182 Ежелгі заманның атауы Архей
1183 Теңіз ішекқуыстылары, буылтық құрттар, ұлулардың басым көпшілігі дамыған заман Протерозой
1184 Силур, девон кезеңдері жататын заман Палеозой
1185 Нағыз тірі қазба деп аталатын жануар Гаттерия
1186 Алғашқы құс – археоптерикстің шыққан кезеңі Юра
1187 Адамдардың пайда болу кезеңі Антропоген
1188 Осы күнгі биосфераның түзілу кезеңі Антропоген
1189 Адамның шығу тегін, тарихи даму кезеңдерін зерттейтін ғылым саласы
Антропология
1190 Ежелгі адамдардың ғылыми атауы Архантроп
1191 Қаңқа қалдығы Ява аралынан табылған ежелгі адамдар тобы Питекантроп
1192 Қаңқа қалдығы 1937 жылы Пекин маңындағы үңгірлерде табылған
Синантроп
1193 Рудимент – Соқырішек
1194 Атавизм - Түкті адам
1195 25-14 млн жыл бұрын тіршілік еткен, ең алғашқы адамдардың арғы тегі
Дриопитектер
1196 Негроидтік нәсілдердің белгілері Мұрыны жалпақ, еріндері қалың
1197 Еуропеоидтік нәсілдердің белгілері Бет пішіні сопақша, қыр мұрынды
1198 Монголоидтік нәсілдердің белгілері Жалпақ бетті, көздері қысықтау
1199 Тірі организмдер биологиясын, оның тіршілік ортасындағы өзгерістерін, адамның іс-әрекетімен байланыстырып зерттейтін экология саласы Биоэкология
1200 Барлық табиғаттағы өзгерістерді, оның даму заңдылықтарын биосфера деңгейінде ең жоғары жүйе ретінде қарастырылады Биосфера
1201 Жеке организмдердің тіршілігін табиғи ортамен байланыстырып зерттейтін Аутэкология
1202 Популяция, бірлестіктер мен экожүйелер арасындағы қарым-қатынастар жиынтығын зерттейтін Синэкология
1203 Адамның табиғатқа көзқарасының, білімінің және дағдысының жиынтығы Экологиялық саналылық
1204 Экологиялық білімді игере отырып, табиғат қорларын тиімді пайдалануға жол ашу Экологиядық сауаттылық
1205 Табиғатта адамның өзін-өзі ұстай білуі, мінез-құлық дағдыларын қатаң сақтауы Экологиялық этика
1206 Ылғал тапшы аймақтарда өсетін өсімдіктер Ксерофиттер
1207 Ылғалы мол жерде өсетін өсімдік Гигрофиттер
1208 Төменгі бөлігі суда болатын, грунтқа бекініп өсетін су өсімдіктер
Гидрофиттер
1209 Бейорганикалық заттардан органикалық зат құраушылар Продуценттер
1210 Органикалық заттарды бейорганикалық заттарға айналдыратын гетеротрофті организм Саңырауқұлақ
1211 Бірінші реттік консументтер Қоян
1212 Екінші реттік консумент Қасқыр
1213 Автотрофты организм Балдыр
1214 Жер ғаламшарының белсенді тіршілгі бар аймағын қамтитын қабық
Биосфера
1215 Мұхиттарда су түбіне бір затқа бекініп немесе жорғалап жүріп тіршілік ететін организмдер Бентос
1216 Биосфера туралы ілімнің негізін салған ғалым В.И. Вернадский
1217 Топырақтану ғылымының негізін салған В.В. Докучаев
1218 Биосфераның жаңа сапалық деңгейі Ноосфера
1219 1665 жылы алғаш рет өсімдік қабығының жұқа кесіндісін микроскоппен көрген Роберт Гук
1220 Тірі ағзаның ортақ белгісі Денесі жасушадан тұрады
1221 Жасушаға белгілі пішін және мықтылық қасиет береді Қабықша
1222 Жұмыртқаның ақуызына ұқсас мөлдір, желім тәрізді созылмалы қоймалжың тірі зат Цитоплазма
1223 Жасушаның көбеюіне қатысады Ядро
1224 Тек өсімдік жасушасына ғана тән денешіктер Пластид
1225 Шығу тегі, құрылысы, атқаратын қызметі ұқсас жасушалар тобы Ұлпа
1226 Өсімдік мүшелерінің сыртын қаптап, кеуіп кетуден сақтайтын ұлпа Жабын
1227 Жасушалары жас, ұдайы бөлінетін ұлпа Түзуші
1228 Микроскоптың жарықты қабылдайтын бөлігі Айна
1229 Микроскоптың 2 линзасы бар бөлігінің атауы Окуляр
1230 Жасуша қабықшасының жұқарған жері Саңылау
1231 Өсімдіктерде керексіз заттарды шығаратын ұлпа Бөліп шығарушы
1232 Жасушасына су жинаушы ұлпа Негізгі
1233 Жапырақта түзілген органикалық заттарды жер асты мүшесіне жеткізетін ұлпа Өткізгіш
1234 Сабақтың ең ұшында болатын ұлпа Түзуші
1235 Жасуша ішіндегі сұйықтықтың қысымын реттейтін бөлігі Вакуоль
1236 Микроскоптың бірнеше линзасы бар бөлігінің атауы Объектив
1237 Тамырдың топырақтан сорып алған минералды тұздарының ерітіндісін жер үсті мүшелеріне жеткізеді Өткізгіш
1238 Жасушалары қатты, қиыршықты Тірек
1239 Өсімдіктің жер асты мүшесі Тамыр
1240 Тұқымның ұрық тамыршасынан дамиды Негізгі тамыр
1241 Топырақтан қоректік заттарды соруға қатысады Жанама тамыр
1242 Шашақ тамыр жүйесі Бидай
1243 Кіндік тамыр жүйесі Бақбақ
1244 Органикалық тыңайтқыш Қи
1245 Минералды тыңайтқыш Азот
1246 Жапырағы мен бүршігі бар бұтақтанбаған жас сабақ Өркен
1247 Жапырақ қолтығында орналасқан бүршік Жанама
1248 Тыныштық күйге ауысқан бүршік Бұйыққан
1249 Фотосинтездегі хлорофилдің рөлін алғаш сипаттаған ғалым
К.А. Тимирязев
1250 Өсімдіктердегі қанттың түзілуі тек ... болады Хлоропластарда
1251 Тікенге айналған жапырақ Кактус
1252 Бунақденелілерді аулау құрамына айналған жапырақ Шықшылдық
1253 Тікенекті жапырақтың өсімдік тіршілігіндегі маңызы
Суды аз буландыру
1254 Мұртшаға айналған жапырақ Үрмебұршақ
1255 Қыстық өркендері дайындайды Күзде
1256 Жапырақ сағағына ұқсаған гүлдің жіңішкерген жері Гүл сағағы
1257 Гүлдің барлық бөлімдері бекінетін гүл сағағының жоғарғы жағындағы кеңейген жері Гүл табаны
1258 Жіпше мен тозаңқаптан тұрады Аталық
1259 Гүлдің дәл ортасына орналасады Аналық
1260 Бір үйлі өсімдік Жүгері
1261 Екі үйлі өсімдік Қарасора
1262 Белгілі ретпен орналасқан ұсақ гүлдер тобы Гүлшоғыр
1263 Күрделі масақ гүлшоғыры бар өсімдік Бидай
1264 Жай шатырлы өсімдік Пияз
1265 Сырға гүлшоғыры Қайың
1266 Күнбағыстың гүлшоғыры Себет
1267 Аталық тозаңының аналықтың аузына түсуі Тозаңдану
1268 Гүлдің көбеюге қатысатын бөлім Аналық пен аталық
1269 Аталық және аналық жыныс жасушаларының қосылуы Көбею
1270 Бунақденелілер арқылы айқас тозаңданатын өсімдік Шие
1271 Жел арқылы айқас тозаңданатын өсімдік Қарабидай
1272 Бір ұялы, тұқым саны біреу немесе бірнешеу болатын құрғақ жеміс
Бұршаққап
1273 Қанатты жеміс Қайың
1274 Қос ұялы, ішінде ұзынша тартылған жұқа жарғақты пердесі бар
Бұршаққын
1275 Жинақталған жеміс Құлпынай
1276 Тұқымды зақымданудан сақтайды Тұқым қабығы
1277 Қос жарнақты өсімдік Үрмебұршақ
1278 Дара жарнақты өсімдік Бидай
1279 Қоректік заттар қоры жиналады Эндоспермде
1280 Майда, жеңіл, құрғақ тұқымдар таралады Жел арқылы
1281 1-5ºС температурада өнеді Бидай
1282 Терек тұқымы таралады Жел арқылы
1283 1870-1880 жылы ұсақ ағзалар бар екенін тәжірибе жүзінде дәлелдеді Луи Пастер
1284 Көзге көрінбейтін, ұсақ тірі ағзалардың құрылысы мен қасиеттерін зерттейтін ғылым Микробиология
1285 Теңіздерде, жартастарда, былқылдақденелілердің бақалшықтарында, ағаш діңдерінде өседі Хамесифондар
1286 Бактериялар көбейеді Бөліну арқылы
1287 Тамақ өнеркәсібінде пайдаланатын Сүтқышқыл бактериясы
1288 1882 ж. адамның өкпесінде туберкулез ауруын тудыратын бактерияларды анықтады Р.Кох
1289 Микробиологияның дамуына жол ашқан Л.Пастер
1290 Топырақтағы қарашірікті минералды заттарға айналдырады Шіріту бактериясы
1291 Бактерияларға талшық қажет Қозғалуға
1292 Оба бактериясы топырақта сақталады 25 күн
1293 1892 жылы темекі теңбілін зерттеп, вирусты ашты Д.И.Ивановский
1294 «Вирус» терминін 1899 жылы ғылымға енгізді М.В.Бейерник
1295 Жасуша ішінде тіршілік ететін паразит Вирус
1296 Саңырауқұлақтарды зерттейтін ғылым Микология
1297 Біржасушалы саңырауқұлақ Ашытқы
1298 Зең саңырауқұлақ Мукор
1299 Ағаштардың сабағында өсетін паразит саңырауқұлақ Діңқұлақ
1300 Улы саңырауқұлақ Шыбынжұт
1301 Жеуге жарамды Майқұлақ
1302 Өлі ағзалық заттармен қоректенетін саңырауқұлақ Пеницилл
1303 Зең саңырауқұлағынан алынады Пенициллин
1304 Ғылыми аты « қант саңырауқұлағы» Ашытқы
1305 Пішіні малдың тұяғына ұқсас Діңқұлақ
1306 Денесінде ұлпалары болмайтын және мүшелерге бөлінбейтін өсімді бөлігі
Таллом
1307 Төменгі сатыдағы өсімдіктер Балдыр
1308 Біржасушалы талшықты балдыр Хламидомонада
1309 Жасыл балдыр Спирогира
1310 Қағаз өндірісінде пайдаланады Кладофора
1311 Жүенің ең кіші бірлігі Түр
1312 Балдыр жасушасындағы хлоропластардың атауы Хроматофор
1313 Топырақта, ағаш діңдерінде өсетін біржасушалы жасыл балдыр Хлорококк
1314 Хроматофоры оралма тәрізді орналасқан көпжасушалы жасыл балдыр
Спирогира
1315 Жергілікті тұрғындар «теңіз жүзімі» деп атайды Турбинария
1316 Саңырауқұлақ пен көк-жасыл балдырдың селбесуінен түзілген Қына
1317 Қына көбейеді Өсімді жолмен
1318 Қынадағы фотосинтез үдерісіне қатынасатын ағза Балдыр
1319 Нағыз ауа тазалығының индикаторы Қына
1320 Ағаштың діңіне, тасқа жабысып өсетін қына Қабық тәрізді
1321 Қыналарға ең қажетті жағдай Оттекке бай таза ауа
1322 Желінің қызметі Ішкі қаңқа
1323 Қандауыршаның жүйке түтігінің орналасуы Желінің үстіңгі жағында
1324 Қандауыршаның орталық жүйке жүйесінің қызметін атқарады
Жүйке түтігі
1325 Желілілердің барлық өкілдері үшін ортақ белгі Желінің болуы
1326 Қандауыршаның жыныстық жағынан жетілу мерзімі 2-3 жылда
1327 Қандауыршаның көбеюі мен дамуын зерттеген ғалым А.О.Ковалевский
1328 Жануарлар дүниесінің тарихи дамуындағы ең жоғарғы топ Желілер
1329 Қандауыршаның қаны Түссіз
1330 Желілілер Дене қуысы бар, үш қабатты, екі жақты симметриялы жоғарғы сатыдағы жануарлар
1331 Қандауыршаның дене тұрқысы 5-8 см
1332 Қандауыршада қаңқаның қызметін атқарады Желі
1333 Қандауыршаның өзіне тән ерекшелік Терісінің сыртында жұқа сірқабықтың болуы
1334 Зоология ғылымының балықтарды зерттейтін саласы Ихтиология
1335 Шеміршекті балық Акула
1336 Балықтың зәр шығару мүшесі Бүйрек
1337 Саусаққанатты балық Латимерия
1338 Бекіренің жеке түрлерін ажырату белгілері Шытыралардың санына қарап
1339 Балықтың даму сатысы
Уылдырық – ұрық – дернәсіл – шабақ – ересек балық
1340 Балықтардың денесі тұрадды Бас, тұлға, құйрық
1341 Балықтардың жүрегі Екі қуысты
1342 Балықтардың бүйір сызығы Су ағысының күшін, бағытын, тербелісін, кедергілерді сезеді
1343 Акула қанның иісін сезеді 0,5 км
1344 Сүйекті балықтарда алғаш рет пайда болады Қуық
1345 Саусаққанатты балық Латимерия
1346 Тұлғасы жалпақ, екі көзі денесінің арқа жағында орналасқан Камбала
1347 Торсылдақтың қызметі
Дене салмағын өзгертіп, судың түрлі қабаттарына өтуіне жағдай жасайды
1348 Акуланың белсенді тіршілік етуіне байланысты Миы жақсы дамыған
1349 Балықтың омыртқа жотасының каналында Жұлын
1350 «Патша балығы» деп атайды Бахтах
1351 Балықтың жасын ажыратады Қабыршақ сызықтарына қарап
1352 Балықтың құйрық жүзбеқанаттары Бағыт береді
1353 Албырттектестер отрядына жатады Бахтах
1354 Қосмекенділер-
Алғаш құрлықта тіршілік етуге бейімделген төртаяқты омыртқалылар
1355 Қосмекенділердің жүрегі Үш қуысты
1356 Бақаның мойын омыртқасы 1
1357 Ересек қосмекенділердің тыныс алу мүшесі Өкпе мен тері
1358 Қосмекенділер пайда болған Ежелгі саусаққанатты балықтардан
1359 Қосмекенділердің қанайналым шеңбері 2
1360 Аяқсыз қосмекенділер Сақиналы құртжылан
1361 Қосмекенділердің терісі Жұқа, тегіс, безді
1362 Қосмекенділердің жақсы дамыған мидың бөлігі Ортаңғы ми
1363 Қосмекенділердің құрлыққа шығуы Өкпе пайда болған
1364 Бақаның дернәсілі Итшабақ
1365 Балқаш көлінің маңында,Шу өзенінің аймағында мекендейді Қызылаяқ бақа
1366 Бақаның денесі Бас, тұлға, төрт аяқ
1366 Қосмекенділердің жүрегі 2 жүрекше, 1 қарынша
1367 Қосмекенділерде ең алғаш пайда болған Сілекей бездері
1368 Жорғалаушылар- Нағыз құрлықта тіршілік етуге бейімделген омыртқалылар
1369 Жорғалаушыларды зерттейтін зоология ғылымының саласы Герпетология
1370 Жорғалаушылардың терісіндегі мүйізді қабыршақтарының атқаратын қызметі Қорғаныш
1371 Жорғалаушылардың денесі Бас, мойын, тұлға, аяқ, құйрық
1372 Жорғалаушылардың терісі Мүйізді қабыршақты
1373 Жорғалаушыларда алғаш рет пайда болады Кеуде қуысы
1374 Жыланның тілі .... қызметін атқарады Сипап сезу
1375 Жорғалаушылар тыныс алады Өкпемен
1376 Жорғалаушылардың жүрегі Үш қуысты
1377 Жорғалаушылардың жүрегі тұрады Екі жүрекшеден, бір қарыншадан
1378 Крокодилдің жүрегі Екі жүрекшеден, екі қарыншадан
1379 Жорғалаушылардың зәр шығару мүшесі Бүйрек
1380 Тұмсықбастылар отрядының өкілі Гаттерия
1381 Қабыршақтылар отрядының өкілі Жылан
1382 Денесінің түсі тез өзгерете алатын қабыршақтылар отрядының өкілі
Құбылғы
1383 Еліміздегі кесірткенің ең үлкен түрі Келес
1384 Зоология ғылымының құстарды зерттейтін саласы Орнитология
1385 Құстардың дене температурасы +41,+43º С
1386 Ірі қауырсындардың теріге еніп тұрған бөлігі Қаламша
1387 Қауырсынның мүйізді өзегі Сояу
1388 Африка түйеқұсының саусағы Екеу
1389 Қызылшақа балапандар Кептер
1390 Ширақ балапандар Үкі
1391 Көнеқұстың қазіргі құстардан негізгі айырмашылығы-
Жақсүйектерінде тістері болған, құйрық омыртқаларының саны көп
1392 150 млн. жыл бұрын тіршілік еткен құстардың арғы тегі Көнеқұс
1393 225 млн. жыл бұрын тіршілік еткен құстардың арғы тегі Ілкіқұс
1394 Ұша алмайтын, бірақ құрлықта өте жылдам жүгіретін құс Түйеқұс
1395 Ұша алмайтын, құрлықта теңселіп әрең қозғалатын құс Пингвин
1396 Пингвиндердің ең ірі түрі Кербез пингвин
1397 Саусақтарының арасында жүзу жарғағы болатын құс Үйрек
1398 Сұңқартектестер Сақалтай
1399 Қыстап шығатын құс Шымшық
1400 Ашық далалы алқаптардағы құстардың ерекшелігі
Тұмсықтары қысқа доғал, кейде иіліп келген өткір
1401 Қыран құстардың қоразы Шәулі
1402 Жемін түнде аулайтын жыртқыш құс Пингвин
1403 Құстарда алғашқы қорытылу басталады Жемсауда
1404 Құстың қауырсыны дегеніміз Сояудың екі жағындағы тармақ
1405 Үй құстарынан ең алғаш қолға үйретілгені Қаз
1406 Етті бағытта өсірілетін тауық қолтұқымдары Плимутрок
1407 Асыранды тауықтың арғы жабайы тегі Банкив тауығы
1408 Жапалақтектестерге жатады Үкі
1409 Сүтқоректілер-Ұрпағын тірі туып, сүтімен асырайтын жылықанды жануарлар
1410 Сүтқоректілерді зерттейтін зоология ғылымының саласы Маммалогия
1411 Терінің қосалқы бөлімдері Түк, тырнақ,мүйіз
1412 Сүтқоректілердің мойын омыртқасы 7
1413 Сүтқоректілерде кеуде мен құрсақ қуыстарын бөліп тұратын Көкет (диафрагма)
1414 Сүтқоректілердің кеуде қуысында орналасатын мүше Өкпе
1415 Иіс сезуі өте нашар дамыған Китте
1416 Жұмыртқа салатын сүтқоректілер Түрпі
1417 Аю тұқымдасына жатады Ақ аю
1418 Еліктің аталығы Күлміз
1419 Күйіс қайтармайтындар Бегемот
1420 Қолға үйретілген жылқының арғы тегі жабайы жылқылар - Тарпан, түзат
1421 Айыр өркешті түйенің жабайы түрі Қаптағай
1422 Сыңар өркешті түйені ғылыми тілде атауы Дромадер
1423 Қойдың жабайы арғы тегі Муфлон, арқар
1424 Үй қоянның арғы тегі - Жабайы інқоян
1425 Шошканың арғы тегі – Доңыз
1426 Сусар тұқымдасына жатады Борсық
1427 Ескекаяқтыларға отрядына жатады Түлен
1428 Кемірушілер отрядына жатады Құндыз
1429 Белгілердің тұқым қуалау заңдылықтарын және олардың өзгергіштіктерін зерттейтін ғылым Генетика
1430 Генетиканың негізін салушы Г.Мендель
1431 Хромосомалық теорияны жарыққа шығарды Т.Морган
1432 Генотип және фенотип ұғымдарын қалыптастырды В.Иогансен
1433 Шешесі гомозиготалы ІІ топ, әкесі ІV топ. Ұрпақтарының қан топтары болады ІІ,ІІІ, ІV
1434 Г.Мендельдің бірінші заңы Біркелкілік
1435 Г.Мендельдің екінші заңы Белгінің ажырауы
1436 Г.Мендельдің үшінші заңы Тәуелсіз тұқым қуалау
1437 Бір-бірінен көп белгілерінде айырмашылығы бар дараларды будандастыру Полигибридті
1438 Адамның жеке дамуы барысында тұқым қуалайтын өзгерістердің бар-жоғын анықтайтын әдіс Онтогенетикалық
1439 Тіршілікке тән бастапқы ең қарапайым деңгей Молекулалық-генетикалық
1440 Жер тарихының алғашқы кезеңінде тек химиялық эволюция жүріп отырғандығы туралы болжам жасаған А.И. Опарин
1441 Тіршіліктің алғаш рет қарапайым эволюциялық өзгерістер байқалатын деңгейі Популяциялық-түрлік
1442 Тіршіліктің ғаламдық деңгейі Биосфералық
1443 Сыртында жұқа су қабықшасы бар жоғары молекулалы жиынтық Коацерваттар
1444 «Тіршілік» деген ұғымға алғаш рет анықтама берген ғалым Ф. Энгельс
1445 Тіршіліктің жасушалар мен жасушааралық заттардан тұратын деңгейі Жасушалық
1446 Белгілердің тұқым қуалау заңдылықтарын және олардың өзгергіштіктерін зерттейтін ғылым Генетика
1447 Генетиканың негізін салушы Г.Мендель
1448 Хромосомалық теорияны жарыққа шығарды Т.Морган
1449 Генотип және фенотип ұғымдарын қалыптастырды В.Иогансен
1450 Шешесі гомозиготалы ІІ топ, әкесі ІV топ. Ұрпақтарының қан топтары болады ІІ,ІІІ, ІV
1451 Г.Мендельдің бірінші заңы Біркелкілік
1452 Г.Мендельдің екінші заңы Белгінің ажырауы
1453 Г.Мендельдің үшінші заңы Тәуелсіз тұқым қуалау
1454 Бір-бірінен көп белгілерінде айырмашылығы бар дараларды будандастыру Полигибридті
1455 Адамның жеке дамуы барысында тұқым қуалайтын өзгерістердің бар-жоғын анықтайтын әдіс Онтогенетикалық
1456 Тіршілікке тән бастапқы ең қарапайым деңгей Молекулалық-генетикалық
1457 Жер тарихының алғашқы кезеңінде тек химиялық эволюция жүріп отырғандығы туралы болжам жасаған А.И. Опарин
1458 Тіршіліктің алғаш рет қарапайым эволюциялық өзгерістер байқалатын деңгейі Популяциялық-түрлік
1459 Тіршіліктің ғаламдық деңгейі Биосфералық
1460 Сыртында жұқа су қабықшасы бар жоғары молекулалы жиынтық Коацерваттар
1461 «Тіршілік» деген ұғымға алғаш рет анықтама берген ғалым Ф. Энгельс
1462 Тіршіліктің жасушалар мен жасушааралық заттардан тұратын деңгейі Жасушалық
1463 Алғашқы тұтас эволюциялық теория жасаған ең көрнекті трансформист Ж.Б.Ламарк
1464 Қосарлы атаутізімді ғылымға енгізген ғалым К.Линней
1465 Эволюциялық ілімнің негізін салған ғалым Ч.Дарвин
1466 «Зоология философиясы»атты еңбек жазған ғалым Ж.Б.Ламарк
1467 «Табиғи жүйе» және «ботаника философиясы еңбектерінің авторы К.Линней
1468 Бәрі кеңістікте тіршілік етіп ,бір-бірімен еркін шағылысып ұрпақ беретін,генетикалық жүйе құрап ,бір түрге жататын даралар жиынтығы Популяция
1469 Қолдан сұрыптау кезінде Жаңа іріктемелер шығарылады
1470 Табиғи сұрыпталу кезінде Жаңа түрлер пайда болады
1471 Бір түр мен екінші түрдің арасындағы күрес Түраралық
1472 Микроэволюцияның нәтижесі Түр түзілу
1473 Ашық жерде тіршілік ететін организмдердің жауынан қорғануы үшін қажетті бейімделушілік Бүркеніш рең
1474 Жауыннан қорғану үшін айбар шегіп құтылу тәсілі Қауіп төндіруші рең
1475 Әр түрдің нақты алып жатқан орнын анықтайтын критерий Экологиялық
1476 Бір түрдің зат алмасу,көбею,тітіркену ұқсастығын сипаттайтын критерий Физиологиялық
1477 Бір түр мен екінші түр дараларының бір-бірімен шағылыспайтынын көрсететін критерий Генетикалық
1478 Тірі организмдердің қазба қалдықтарын зерттейтін ғылым Палеонтология
1479 Ірі жүйелік топтардың (тип, класс, отряд) қалыптасу процесі Макроэволюция
1480 Биогенетикалық заңның авторы Ф.Мюллер мен Э.Геккель
1481 Тұяқты жануарлардың тарихын зерттеген ғалым В.О.Ковалевский
1482 Организімдердің жалпы құрылым деңгейін күрделендіріп, жоғары сатыға көтеру Ароморфоз
1483 Организмдердің жеке бейімделушілігің арттырады, бірақ организмнің құрылым деңгейінде ешқандай өзгеріс болмай сол қалпында сақталады Идиоадаптация
1484 Даралардың құрылым деңгейін төмендетіп, биологиялық регреске әкеледі Дегенерация
1485 Дегенерацияның нәтижесі Құрттардың сезім мүшелері жойылуы
1486 Аналогтық мүшелер Көбелек пен құстың қанаттары
1487 Гомологиялық мүшелер Жарғанаттың қанаты мен тышқанның алдынғы аяғы
1488 Ежелгі заманның атауыB Архей
1489 Теңіз ішекқуыстылары, буылтық құрттар, ұлулардың басым көпшілігі дамыған заман Протерозой
1490 Силур, девон кезеңдері жататын заман Палеозой
1491 Нағыз тірі қазба деп аталатын жануар Гаттерия
1492 Алғашқы құс – археоптерикстің шыққан кезеңі Юра
1493 Адамдардың пайда болу кезеңі Антропоген
1494 Осы күнгі биосфераның түзілу кезеңі Антропоген
1495 Адамның шығу тегін, тарихи даму кезеңдерін зерттейтін ғылым саласы Антропология
1496 Ежелгі адамдардың ғылыми атауы Архантроп
1497 Қаңқа қалдығы Ява аралынан табылған ежелгі адамдар тобы Питекантроп
1498 Қаңқа қалдығы 1937 жылы Пекин маңындағы үңгірлерде табылған Синантроп
1499 Рудимент – Соқырішек
1500 Атавизм - Түкті адам
1501 25-14 млн жыл бұрын тіршілік еткен, ең алғашқы адамдардың арғы тегіM Дриопитектер
1502 Негроидтік нәсілдердің белгілері Мұрыны жалпақ, еріндері қалың
1503 Еуропеоидтік нәсілдердің белгілері Бет пішіні сопақша, қыр мұрынды
1504 Монголоидтік нәсілдердің белгілері Жалпақ бетті, көздері қысықтау
1505 Тірі организмдер биологиясын, оның тіршілік ортасындағы өзгерістерін, адамның іс-әрекетімен байланыстырып зерттейтін экология саласы Биоэкология
1506 Барлық табиғаттағы өзгерістерді, оның даму заңдылықтарын биосфера деңгейінде ең жоғары жүйе ретінде қарастырылады Биосфера
1507 Жеке организмдердің тіршілігін табиғи ортамен байланыстырып зерттейтін Аутэкология
1508 Популяция, бірлестіктер мен экожүйелер арасындағы қарым-қатынастар жиынтығын зерттейтін Синэкология
1509 Адамның табиғатқа көзқарасының, білімінің және дағдысының жиынтығы Экологиялық саналылық
1510 Экологиялық білімді игере отырып, табиғат қорларын тиімді пайдалануға жол ашу Экологиядық сауаттылық
1511 Табиғатта адамның өзін-өзі ұстай білуі, мінез-құлық дағдыларын қатаң сақтауы Экологиялық этика
1512 Ылғал тапшы аймақтарда өсетін өсімдіктер Ксерофиттер
1513 Ылғалы мол жерде өсетін өсімдік Гигрофиттер
1514 Төменгі бөлігі суда болатын, грунтқа бекініп өсетін су өсімдіктер Гидрофиттер
1515 Бейорганикалық заттардан органикалық зат құраушылар Продуценттер
1516 Органикалық заттарды бейорганикалық заттарға айналдыратын гетеротрофті организм Саңырауқұлақ
1517 Бірінші реттік консументтер Қоян
1518 Екінші реттік консумент Қасқыр
1519 Автотрофты организм Балдыр
1520 Жер ғаламшарының белсенді тіршілгі бар аймағын қамтитын қабық
БиосфераМұхиттарда су түбіне бір затқа бекініп немесе жорғалап жүріп тіршілік ететін организмдер Бентос
1521 Биосфера туралы ілімнің негізін салған ғалым В.И. Вернадский
1522 Топырақтану ғылымының негізін салған В.В. Докучаев
1523 Биосфераның жаңа сапалық деңгейі Ноосфера
1524 1665 жылы алғаш рет өсімдік қабығының жұқа кесіндісін микроскоппен көрген Роберт Гук
1525 Тірі ағзаның ортақ белгісі Денесі жасушадан тұрады
1526 Жасушаға белгілі пішін және мықтылық қасиет береді Қабықша
1527 Жұмыртқаның ақуызына ұқсас мөлдір, желім тәрізді созылмалы қоймалжың тірі зат Цитоплазма
1528 Жасушаның көбеюіне қатысады Ядро
1529 Тек өсімдік жасушасына ғана тән денешіктер Пластид
1530 Шығу тегі, құрылысы, атқаратын қызметі ұқсас жасушалар тобы Ұлпа
1531 Өсімдік мүшелерінің сыртын қаптап, кеуіп кетуден сақтайтын ұлпа Жабын
1532 Жасушалары жас, ұдайы бөлінетін ұлпа Түзуші
1533 Микроскоптың жарықты қабылдайтын бөлігі Айна
1534 Микроскоптың 2 линзасы бар бөлігінің атауы Окуляр
1535 Жасуша қабықшасының жұқарған жері Саңылау
1536 Өсімдіктерде керексіз заттарды шығаратын ұлпа Бөліп шығарушы
1537 Жасушасына су жинаушы ұлпа Негізгі
1538 Жапырақта түзілген органикалық заттарды жер асты мүшесіне жеткізетін ұлпа Өткізгіш
1539 Сабақтың ең ұшында болатын ұлпа Түзуші
1540 Жасуша ішіндегі сұйықтықтың қысымын реттейтін бөлігі Вакуоль
1541 Микроскоптың бірнеше линзасы бар бөлігінің атауыОбъектив
1542 Тамырдың топырақтан сорып алған минералды тұздарының ерітіндісін жер үсті мүшелеріне жеткізеді Өткізгіш
1543 Жасушалары қатты, қиыршықты Тірек
1544 Өсімдіктің жер асты мүшесі Тамыр
1545 Тұқымның ұрық тамыршасынан дамидыНегізгі тамыр
1546 Топырақтан қоректік заттарды соруға қатысады Жанама тамыр
1547 Шашақ тамыр жүйесі Бидай
1548 Кіндік тамыр жүйесі Бақбақ
1549 Органикалық тыңайтқыш Қи
1550 Минералды тыңайтқыш Азот
1551 Жапырағы мен бүршігі бар бұтақтанбаған жас сабақ Өркен
1552 Жапырақ қолтығында орналасқан бүршік Жанама
1553 Тыныштық күйге ауысқан бүршік Бұйыққан
1554 Фотосинтездегі хлорофилдің рөлін алғаш сипаттаған ғалым К.А. Тимирязев
1555 Өсімдіктердегі қанттың түзілуі тек ... болады Хлоропластарда
1556 Тікенге айналған жапырақ Кактус
1557 Бунақденелілерді аулау құрамына айналған жапырақ Шықшылдық
1558 Тікенекті жапырақтың өсімдік тіршілігіндегі маңызы Суды аз буландыру
1559 Мұртшаға айналған жапырақ Үрмебұршақ
1560 Қыстық өркендері дайындайды Күзде
1561 Жапырақ сағағына ұқсаған гүлдің жіңішкерген жері Гүл сағағы
1562 Гүлдің барлық бөлімдері бекінетін гүл сағағының жоғарғы жағындағы кеңейген жері Гүл табаны
1563 Жіпше мен тозаңқаптан тұрады Аталық
1564 Гүлдің дәл ортасына орналасады Аналық
1565 Бір үйлі өсімдік Жүгері
1566 Екі үйлі өсімдік Қарасора
1567 Белгілі ретпен орналасқан ұсақ гүлдер тобыГүлшоғыр
1568 Күрделі масақ гүлшоғыры бар өсімдік Бидай
1569 Жай шатырлы өсімдік Пияз
1570 Сырға гүлшоғыры Қайың
1571 Күнбағыстың гүлшоғыры Себет
1572 Аталық тозаңының аналықтың аузына түсуі Тозаңдану
1573 Гүлдің көбеюге қатысатын бөлім Аналық пен аталық
1574 Аталық және аналық жыныс жасушаларының қосылуы Көбею
1575 Бунақденелілер арқылы айқас тозаңданатын өсімдік Шие
1576 Жел арқылы айқас тозаңданатын өсімдік Қарабидай
1577 Бір ұялы, тұқым саны біреу немесе бірнешеу болатын құрғақ жеміс Бұршаққап
1578 Қанатты жеміс Қайың
1579 Қос ұялы, ішінде ұзынша тартылған жұқа жарғақты пердесі бар Бұршаққын
1580 Жинақталған жеміс Құлпынай
1581 Тұқымды зақымданудан сақтайды Тұқым қабығы
1582 Қос жарнақты өсімдік Үрмебұршақ
1583 Дара жарнақты өсімдік Бидай
1584 Қоректік заттар қоры жиналады Эндоспермде
1585 Майда, жеңіл, құрғақ тұқымдар таралады Жел арқылы
1586 1-5ºС температурада өнеді Бидай
1587 Терек тұқымы таралады Жел арқылы
1588 1870-1880 жылы ұсақ ағзалар бар екенін тәжірибе жүзінде дәлелдеді Луи Пастер
1589 Көзге көрінбейтін, ұсақ тірі ағзалардың құрылысы мен қасиеттерін зерттейтін ғылым Микробиология
1590 Теңіздерде, жартастарда, былқылдақденелілердің бақалшықтарында, ағаш діңдерінде өседі Хамесифондар
1591 Бактериялар көбейеді Бөліну арқылы
1592 Тамақ өнеркәсібінде пайдаланатын Сүтқышқыл бактериясы
1593 1882 ж. адамның өкпесінде туберкулез ауруын тудыратын бактерияларды анықтады Р.Кох
1594 Микробиологияның дамуына жол ашқан Л.Пастер
1595 Топырақтағы қарашірікті минералды заттарға айналдырады Шіріту бактериясы
1596 Бактерияларға талшық қажет Қозғалуға
1597 Оба бактериясы топырақта сақталады 25 күн
1598 1892 жылы темекі теңбілін зерттеп, вирусты ашты Д.И.Ивановский
1599 «Вирус» терминін 1899 жылы ғылымға енгізді М.В.Бейерник
1600 Жасуша ішінде тіршілік ететін паразит Вирус
1601.Саңырауқұлақтарды зерттейтін ғылым
Микология
1602.Біржасушалы саңырауқұлақ
Ашытқы
1603.зең саңырауқұлақ
Мукор
1604.Ағаштардың сабағында өсетін паразит саңырауқұлақ
Діңқұлақ
1605.Улы саңырауқұлақ
Шыбынжұт
1606.Жеуге жарамды
Майқұлақ
1607.Өлі ағзалық заттармен қоректенетін саңырауқұлақ
Пеницилл
1608.Зең саңырауқұлағынан алынады
Пенициллин
1609.Ғылыми аты « қант саңырауқұлағы»
Ашытқы
1610.Пішіні малдың тұяғына ұқсас
Діңқұлақ
1611.Денесінде ұлпалары болмайтын және мүшелерге бөлінбейтін өсімді бөлігі
Таллом
1612.Төменгі сатыдағы өсімдіктер
Балдыр
1613.Біржасушалы талшықты балдыр
Хламидомонада
1614.Жасыл балдыр
Спирогира
1615.Қағаз өндірісінде пайдаланады
Кладофора
1616.Жүенің ең кіші бірлігі
Түр
1617.Балдыр жасушасындағы хлоропластардың атауы
Хроматофор
1618.Топырақта, ағаш діңдерінде өсетін біржасушалы жасыл балдыр
Хлорококк
1619.Хроматофоры оралма тәрізді орналасқан көпжасушалы жасыл балдыр
Спирогира
1620.Жергілікті тұрғындар «теңіз жүзімі» деп атайды
Турбинария
1621.Саңырауқұлақ пен көк-жасыл балдырдың селбесуінен түзілген
Қына
1622.Қына көбейеді
Өсімді жолмен
1623.Қынадағы фотосинтез үдерісіне қатынасатын ағза
Балдыр
1624.Нағыз ауа тазалығының индикаторы
Қына
1625.Ағаштың діңіне, тасқа жабысып өсетін қына
Қабық тәрізді
1626.Қыналарға ең қажетті жағдай
Оттекке бай таза ауа
1627.Желінің қызметі
Ішкі қаңқа
1628.Қандауыршаның жүйке түтігінің орналасуы
Желінің үстіңгі жағында
1629.Қандауыршаның орталық жүйке жүйесінің қызметін атқарады
Жүйке түтігі
1630.Желілілердің барлық өкілдері үшін ортақ белгі
Желінің болуы
1631.Қандауыршаның жыныстық жағынан жетілу мерзімі
2-3 жылда
1632.Қандауыршаның көбеюі мен дамуын зерттеген ғалым
А.О.Ковалевский
1633.Жануарлар дүниесінің тарихи дамуындағы ең жоғарғы топ
Желілер
1634.Қандауыршаның қаны
Түссіз
1635.Желілілер
Дене қуысы бар, үш қабатты, екі жақты симметриялы жоғарғы сатыдағы жануарлар
1636.Қандауыршаның дене тұрқысы
5-8 см
1637.Қандауыршада қаңқаның қызметін атқарады
Желі
1638.Қандауыршаның өзіне тән ерекшелік
Терісінің сыртында жұқа сірқабықтың болуы
1639.Зоология ғылымының балықтарды зерттейтін саласы
Ихтиология
1639.Шеміршекті балық
Акула
1640.Балықтың зәр шығару мүшесі
Бүйрек
1641.Саусаққанатты балық
Латимерия
1642.Бекіренің жеке түрлерін ажырату белгілері
Шытыралардың санына қарап
1643.Балықтың даму сатысы
Уылдырық – ұрық – дернәсіл – шабақ – ересек балық
1644.Балықтардың денесі тұрадды
Бас, тұлға, құйрық
1645.Балықтардың жүрегі
Екі қуысты
1646.Балықтардың бүйір сызығы
Су ағысының күшін, бағытын, тербелісін, кедергілерді сезеді
1647.Акула қанның иісін сезеді
0,5 км
1648.Сүйекті балықтарда алғаш рет пайда болады
Қуық
1649.Саусаққанатты балық
Латимерия
1650.Тұлғасы жалпақ, екі көзі денесінің арқа жағында орналасқан
Камбала
1651.Торсылдақтың қызметі
Дене салмағын өзгертіп, судың түрлі қабаттарына өтуіне жағдай жасайды
1652.Акуланың белсенді тіршілік етуіне байланысты
Миы жақсы дамыған
1653.Балықтың омыртқа жотасының каналында
Жұлын
1654. «Патша балығы» деп атайды
Бахтах
1655.Балықтың жасын ажыратады
Қабыршақ сызықтарына қарап
1656.Балықтың құйрық жүзбеқанаттары
Бағыт береді
1657.Албырттектестер отрядына жатады
Бахтах
1658.Қосмекенділер-
Алғаш құрлықта тіршілік етуге бейімделген төртаяқты омыртқалылар ҚБ
1659.Қосмекенділердің жүрегі
Үш қуысты
1660.Бақаның мойын омыртқасы
1
1661.Ересек қосмекенділердің тыныс алу мүшесі
Өкпе мен тері
1662.Қосмекенділер пайда болған
Ежелгі саусаққанатты балықтардан
1663.Қосмекенділердің қанайналым шеңбері
2
1664.Аяқсыз қосмекенділер
Сақиналы құртжылан
1665.Қосмекенділердің терісі
Жұқа, тегіс, безді
1666.Қосмекенділердің жақсы дамыған мидың бөлігі
Ортаңғы ми
1667.Қосмекенділердің құрлыққа шығуы
Өкпе пайда болған
1668.Бақаның дернәсілі
Итшабақ
1669.Балқаш көлінің маңында,Шу өзенінің аймағында мекендейді
Қызылаяқ бақа
1670.Бақаның денесі
Бас, тұлға, төрт аяқ
1671.Қосмекенділердің жүрегі
2 жүрекше, 1 қарынша
1672.Қосмекенділерде ең алғаш пайда болған
Сілекей бездері
1673.Жорғалаушылар-
Нағыз құрлықта тіршілік етуге бейімделген омыртқалылар
1674. Жорғалаушыларды зерттейтін зоология ғылымының саласы
Герпетология
1675.Жорғалаушылардың терісіндегі мүйізді қабыршақтарының атқаратын қызметі
Қорғаныш
1676.Жорғалаушылардың денесі
Бас, мойын, тұлға, аяқ, құйрық
1677.Жорғалаушылардың терісі
Мүйізді қабыршақты
1678.Жорғалаушыларда алғаш рет пайда болады
Кеуде қуысы
1679.Жыланның тілі .... қызметін атқарады
Сипап сезу
1680.Жорғалаушылар тыныс алады
Өкпемен
1681.Жорғалаушылардың жүрегі
Үш қуысты
1682.Жорғалаушылардың жүрегі тұрады
Екі жүрекшеден, бір қарыншадан
1683.Крокодилдің жүрегі
Екі жүрекшеден, екі қарыншадан
1684.Жорғалаушылардың зәр шығару мүшесі
Бүйрек
1685.Тұмсықбастылар отрядының өкілі
Гаттерия
1686.Қабыршақтылар отрядының өкілі
Жылан
1687.Денесінің түсі тез өзгерете алатын қабыршақтылар отрядының өкілі
Құбылғы
1688.Еліміздегі кесірткенің ең үлкен түрі
Келес
1689.Зоология ғылымының құстарды зерттейтін саласы
Орнитология
1690.Құстардың дене температурасы
+41,+43º С
1691.Ірі қауырсындардың теріге еніп тұрған бөлігі
Қаламша
1692.Қауырсынның мүйізді өзегі
Сояу
1693.Африка түйеқұсының саусағы
Екеу
1694.Қызылшақа балапандар
Кептер
1695.Ширақ балапандар
Үкі
1696.Көнеқұстың қазіргі құстардан негізгі айырмашылығы-
Жақсүйектерінде тістері болған, құйрық омыртқаларының саны көп
1697.150 млн. жыл бұрын тіршілік еткен құстардың арғы тегі
Көнеқұс
1698.225 млн. жыл бұрын тіршілік еткен құстардың арғы тегі
Ілкіқұс
1699.Ұша алмайтын, бірақ құрлықта өте жылдам жүгіретін құс
Түйеқұс
1700.Ұша алмайтын, құрлықта теңселіп әрең қозғалатын құс
Пингвин
1701.Пингвиндердің ең ірі түрі
Кербез пингвин
1702.Саусақтарының арасында жүзу жарғағы болатын құс
Үйрек
1703.Сұңқартектестер
Сақалтай
1704.Қыстап шығатын құс
Шымшық
1705.Ашық далалы алқаптардағы құстардың ерекшелігі
Тұмсықтары қысқа доғал, кейде иіліп келген өткір
1706.Қыран құстардың қоразы
Шәулі
1707.Жемін түнде аулайтын жыртқыш құс
Пингвин
1708.Құстарда алғашқы қорытылу басталады
Жемсауда
1709.Құстың қауырсыны дегеніміз
Сояудың екі жағындағы тармақ
1710.Үй құстарынан ең алғаш қолға үйретілгені
Қаз
1711.Етті бағытта өсірілетін тауық қолтұқымдары
Плимутрок
1712.Асыранды тауықтың арғы жабайы тегі
Банкив тауығы
1713.Жапалақтектестерге жатады
Үкі
1714.Сүтқоректілер-
Ұрпағын тірі туып, сүтімен асырайтын жылықанды жануарлар
1715.Сүтқоректілерді зерттейтін зоология ғылымының саласы
Маммалогия
1716.Терінің қосалқы бөлімдері
Түк, тырнақ,мүйіз
1717.Сүтқоректілердің мойын омыртқасы
7
1718.Сүтқоректілерде кеуде мен құрсақ қуыстарын бөліп тұратын
Көкет (диафрагма)
1719.Сүтқоректілердің кеуде қуысында орналасатын мүше
Өкпе
1720.Иіс сезуі өте нашар дамыған
Китте
1721.Жұмыртқа салатын сүтқоректілер
Түрпі
1722.Аю тұқымдасына жатады
Ақ аю
1723.Еліктің аталығы
Күлміз
1724.Күйіс қайтармайтындар
Бегемот
1725.Қолға үйретілген жылқының арғы тегі жабайы жылқылар -
Тарпан, түзат
1726.Айыр өркешті түйенің жабайы түрі
Қаптағай
1727.Сыңар өркешті түйені ғылыми тілде атауы
Дромадер
1728.Қойдың жабайы арғы тегі
Муфлон, арқар
1729.Үй қоянның арғы тегі -
Жабайы інқоян
1730.Шошканың арғы тегі -
Доңыз
1731.Сусар тұқымдасына жатады
Борсық
1732.Ескекаяқтыларға отрядына жатады
Түлен
1733.Кемірушілер отрядына жатады
Құндыз
1734.Белгілердің тұқым қуалау заңдылықтарын және олардың өзгергіштіктерін зерттейтін ғылым
Генетика
1735.Генетиканың негізін салушы
Г.Мендель
1736..Хромосомалық теорияны жарыққа шығарды
Т.Морган
1737.Генотип және фенотип ұғымдарын қалыптастырды
В.Иогансен
1738.Шешесі гомозиготалы ІІ топ, әкесі ІV топ. Ұрпақтарының қан топтары болады
ІІ,ІІІ, ІV
1739.Г.Мендельдің бірінші заңы
Біркелкілік
1740.Г.Мендельдің екінші заңы
Белгінің ажырауы
1741.Г.Мендельдің үшінші заңы
Тәуелсіз тұқым қуалау
1742.Бір-бірінен көп белгілерінде айырмашылығы бар дараларды будандастыру
Полигибридті
1743.Адамның жеке дамуы барысында тұқым қуалайтын өзгерістердің бар-жоғын анықтайтын әдіс
Онтогенетикалық
1744.Тіршілікке тән бастапқы ең қарапайым деңгей
Молекулалық-генетикалық
1745.Жер тарихының алғашқы кезеңінде тек химиялық эволюция жүріп отырғандығы туралы болжам жасаған
А.И. Опарин
1746.Тіршіліктің алғаш рет қарапайым эволюциялық өзгерістер байқалатын деңгейі
Популяциялық-түрлік
1747.Тіршіліктің ғаламдық деңгейі
Биосфералық
1748.Сыртында жұқа су қабықшасы бар жоғары молекулалы жиынтық
Коацерваттар
1749. «Тіршілік» деген ұғымға алғаш рет анықтама берген ғалым
Ф. Энгельс
1750.Тіршіліктің жасушалар мен жасушааралық заттардан тұратын деңгейі
Жасушалық
1751.Алғашқы тұтас эволюциялық теория жасаған ең көрнекті трансформист
Ж.Б.Ламарк
1752.Қосарлы атаутізімді ғылымға енгізген ғалым
К.Линней
1753.Эволюциялық ілімнің негізін салған ғалым
Ч.Дарвин
1754. «Зоология философиясы»атты еңбек жазған ғалым
Ж.Б.Ламарк
1755. «Табиғи жүйе» және «ботаника философиясы еңбектерінің авторы
К.Линней
1756.Бәрі кеңістікте тіршілік етіп ,бір-бірімен еркін шағылысып ұрпақ беретін,генетикалық жүйе құрап ,бір түрге жататын даралар жиынтығы
Популяция
1757.Қолдан сұрыптау кезінде
Жаңа іріктемелер шығарылады
1758.Табиғи сұрыпталу кезінде
Жаңа түрлер пайда болады
1759.Бір түр мен екінші түрдің арасындағы күрес
Түраралық
1760.Микроэволюцияның нәтижесі
Түр түзілу
1761.Ашық жерде тіршілік ететін организмдердің жауынан қорғануы үшін қажетті бейімделушілік
Бүркеніш рең
1762.Жауыннан қорғану үшін айбар шегіп құтылу тәсілі
Қауіп төндіруші рең
1763.Әр түрдің нақты алып жатқан орнын анықтайтын критерий
Экологиялық
1764.Бір түрдің зат алмасу,көбею,тітіркену ұқсастығын сипаттайтын критерий
Физиологиялық
1765. түр мен екінші түр дараларының бір-бірімен шағылыспайтынын көрсететін критерий
Генетикалық
1767.Тірі организмдердің қазба қалдықтарын зерттейтін ғылым
Палеонтология
1768.Ірі жүйелік топтардың (тип, класс, отряд) қалыптасу процесі
Макроэволюция
1769.Биогенетикалық заңның авторы
Ф.Мюллер мен Э.Геккель
1770.Тұяқты жануарлардың тарихын зерттеген ғалым
В.О.Ковалевский
1771.Организімдердің жалпы құрылым деңгейін күрделендіріп, жоғары сатыға көтеру
Ароморфоз
1772.Организмдердің жеке бейімделушілігің арттырады, бірақ организмнің құрылым деңгейінде ешқандай өзгеріс болмай сол қалпында сақталады
Идиоадаптация
1773.Даралардың құрылым деңгейін төмендетіп, биологиялық регреске әкеледі
Дегенерация
1774.Дегенерацияның нәтижесі
Құрттардың сезім мүшелері жойылуы
1775.Аналогтық мүшелер
Көбелек пен құстың қанаттары
1776.Гомологиялық мүшелер
Жарғанаттың қанаты мен тышқанның алдынғы аяғы
1777.Ежелгі заманның атауы
Архей
1778.Теңіз ішекқуыстылары, буылтық құрттар, ұлулардың басым көпшілігі дамыған заман
Протерозой
1779.Силур, девон кезеңдері жататын заман
Палеозой
1780.Нағыз тірі қазба деп аталатын жануар
Гаттерия
1781.Алғашқы құс – археоптерикстің шыққан кезеңі
Юра
1782.Адамдардың пайда болу кезеңі
Антропоген
1783.Осы күнгі биосфераның түзілу кезеңі
Антропоген
1784.Адамның шығу тегін, тарихи даму кезеңдерін зерттейтін ғылым саласы
Антропология
1785.Ежелгі адамдардың ғылыми атауы
Архантроп
1786.Қаңқа қалдығы Ява аралынан табылған ежелгі адамдар тобы
Питекантроп
1787.Қаңқа қалдығы 1937 жылы Пекин маңындағы үңгірлерде табылған
Синантроп
1788.Рудимент –
Соқырішек
1789.Атавизм -
Түкті адам
1790.25-14 млн жыл бұрын тіршілік еткен, ең алғашқы адамдардың арғы тегі
Дриопитектер
1791.Негроидтік нәсілдердің белгілері
Мұрыны жалпақ, еріндері қалың
1792.Еуропеоидтік нәсілдердің белгілері
Бет пішіні сопақша, қыр мұрынды
1793.Монголоидтік нәсілдердің белгілері
Жалпақ бетті, көздері қысықтау
1794.Тірі организмдер биологиясын, оның тіршілік ортасындағы өзгерістерін, адамның іс-әрекетімен байланыстырып зерттейтін экология саласы
Биоэкология
1795.Барлық табиғаттағы өзгерістерді, оның даму заңдылықтарын биосфера деңгейінде ең жоғары жүйе ретінде қарастырылады
Биосфера
1796.Жеке организмдердің тіршілігін табиғи ортамен байланыстырып зерттейтін
Аутэкология
1797.Популяция, бірлестіктер мен экожүйелер арасындағы қарым-қатынастар жиынтығын зерттейтін
Синэкология
1798.Адамның табиғатқа көзқарасының, білімінің және дағдысының жиынтығы
Экологиялық саналылық
1799. білімді игере отырып, табиғат қорларын тиімді пайдалануға жол ашу
Экологиядық сауаттылық
1800.Табиғатта адамның өзін-өзі ұстай білуі, мінез-құлық дағдыларын қатаң сақтауы
Экологиялық этика
1801.Ылғал тапшы аймақтарда өсетін өсімдіктер
Ксерофиттер
1802.Ылғалы мол жерде өсетін өсімдік
Гигрофиттер
1803.Төменгі бөлігі суда болатын, грунтқа бекініп өсетін су өсімдіктер
Гидрофиттер
1804.Бейорганикалық заттардан органикалық зат құраушылар
Продуценттер
1805.Органикалық заттарды бейорганикалық заттарға айналдыратын гетеротрофті организм
Саңырауқұлақ
1806.Бірінші реттік консументтер
Қоян
1807.Екінші реттік консумент
Қасқыр
1808.Автотрофты организм
Балдыр
1809.Жер ғаламшарының белсенді тіршілгі бар аймағын қамтитын қабық
Биосфера
1810.Мұхиттарда су түбіне бір затқа бекініп немесе жорғалап жүріп тіршілік ететін организмдер
Бентос
1811.Биосфера туралы ілімнің негізін салған ғалым
В.И. Вернадский
1812.Топырақтану ғылымының негізін салған
В.В. Докучаев
1813.Биосфераның жаңа сапалық деңгейі
Ноосфера
Биология квал шпор
1814.*Гж2А3Ж(3) гүлінің формуласы тән тұқымдас. Астық
1815.«Ген» терминін ғылымға енгізген ғалым. В. Иогансен
1816«Кірекей» деп атайды. Аюдың аналығы
1817«Қоқиқаздар мекені» деп атпен белгілі қорық. Қорғалжын
1818«Маймыл адам» деген ұғымды білдіреді. Питекандроп
1819«Макроэволюция» терминін енгізген ғалым. Ю. А. Филипченко
1820«Өсімдік түрлері» атты еңбектің авторы. К. Линей
1821«Өсімдік түрлері» атты еңбектің авторы. К.Линней
1822«Селекция» сөзінің аудармасы. Сұрыптау
1823«Теңіз жүзімі» атауымен белгілі. Турбинария
1824«Тірі қазбалардың» палеонтологиялық «мұражайы». Оңтүстік Америка
1825«Тұқымқуалаушылықтың хромосомалық теориясының» қағидасы. Әр генің
1826Хромосомада орны болады.
1827«Тұқымқуалаушылықтың хромосомалық теориясының» қағидалары. Гендер
1828Хромосомада бір сызық бойымен тізбектеле орналасқан: әр генің бір хромосомада
Орны болады
1829 1 гр қара топырақта бактерия болады. 5-6 млрд
1830 1грамм қара топырақта болатын балдыр мөлшері. 5000
1831 1914 жылы гетерозис деген ұғымды енгізген ғалым. Дж.Шелл
1832 2 жасар Дәулет енді ғана тәй-тәй басып жүре бастады. Басы үлкен, қарны қампиған,
1833.Аяғын талтайта басады. Ата анасы «Біздің Дәулеттің басы үлкен, миы көп, жақсы
1834.Жұмыс істейді» деп қалжыңдайды.Дәулеттің өз қатарластарынан кеш жүре бастауы.
1835Дәулеттің сүйектері жетілуіне кальций және фосфор тұздары жетіспейді
1836. 2004 жылы Америкада лабораторияда клондау жолымен адам баласын дүниеге акелуге
1837.Болады деген сенсация жариялады. Бірақ бұл жағдай қоғамда үлкен дау дамай туғызып,
1838.Қатты қарсылықтарға ұшырады, дүние жүзі ғалымдары бұл тәжірибені қолдамай
1839.Наразылық танытты. Бұл жағдайдың қоғамда шу туғызу себебі. Адам баласы саналы
1840. әулеметтік нысан болғандықтан этикалық тұрғыдан алғанда адамға қолдануға
Болмайды
1841.2012 жылы Бүкіләлемдік биосфералық резерваттың тізіміне тіркелген қорық.
Қорғалжын
1842. 25 аминқышқылдарынан тұратын нәруыздарды синтездейтін гендердегі нуклеотидер
Саны. 75
1843. 3:1 фенотип бойынша ажырататын ұрпақтың ата-анасы туралы не айтуға
Болатынын анықтаңыз. Бір ген бойынша гетерозиготалар
1844. 3000-4000 бауылтықтары болатын адам паразиті. Жалпақ құрттар
ААА
1845. А витамин
і. Ағзаның өсуіне әсер етеді. Жетіспесе ақшам соқыр ауруы пайда Болады.
1846. Абиотикалық факторларға жатады
. Күн сәулесі, жел, су, топырақ, ауа райы
1847.; АВС гендері бір түзу сызықтың бойында орналасқан. АВ гендерінің арақашықтығы 5 См ге тең. ВС гендерінің арақашықтығы 8 см ге тең болған жағдайда СД гендерінің Ұзындығы.
2 см
1848.Австралияға қояндарды жерсіндіру мақсатында әкелінді. Біраз уақыттан кейін
Қояндардың көбейгендігі сонша, одан адамдар мен ауылшаруашылығы зардап шеге
Бастады. Табиғи жаулары болмағандықтан
1849. қабығынан сырғып аққан жаңбыр суын сіңіретін тамыр. Ауа тамырлары немесе
Қосалқы тамыр
1850.Ағаштардың сабағында өсетін пішіні малдың тұяғына ұқсас саңырауқұлақ аты.
Діңқұлақ
1851.Ағзаға «РР» витамині жетіспесе туындайтын ауру. Пеллагра
1852.Ағзаларды алғаш рет топтастырып жүйеге келтірген ғалым. К. Линней
1853.Агроценозға жатады. Мәдени егістік, бау бақша, жасанды биогеоценоз
1854.Ағылшын ғалымы У.Робертс 1873 жылы пеницилл саңырауқұлағы бар жерде …………
Дәлелдеді. Бактериялардың жақсы дами алмайтынын
1855.Адам жұлынының ұзындығы. 42-45 см
1856.Адам ішіне түскен дернәсіл қан арқылы аяқ терісіне жетіп….. ересек құртқа айналады.
8-9 айда
1857.Адам қаңқасындағы бұлшықеттер саны. 600
1858.Адам қаңқасындағы қозғалмайтын сүйек. Ми сауытының сүйектері
1859.Адам миының салмағы. 1300-1400гр
1860.Адам өмірінің 3 жастан 6-7 жасқа дейінгі кезеңі. Естияр
1861.Адам терең тыныс алғанда жұтылатын ауаның мөлшері.1500 мл
1862.Адамда соқырішек болады. Редумент
1863.Адамның 25 жасына дейін сүйек ұзарып өседі. Ал сүйектің жуандап өсуі және
1864.Ауырсынуды сезгіштік қасиеті неге байланысты. Сүйек жасушаларының
1865.Бөлінгіштігіне және жүйкемен қамтамасыз етілуіне
1866.Адамның бел омыртқасының саны. 5
1867.Адамның мойын омыртқаларының саны. 7
1868.Адамның шығу тегін, тарихи даму кезеңдерін зерттейтін ғылым саласы. Антропология
1869.Адамның экологиялық ұғымдарды түсіну, ұғу деңгейінің көрнісі. Экологиялық
Мәдинет
1870.Азот пайда болуы. Өсімдік тамырында түйнек бактериялар бар.
1871.Айыр өркешті түйе. Бактериан
1872.Айыр өркешті түйенің аталығы. Бура
1873.Ақ аю үшін шектеуші фактор. Температура
1874.Ақтеңбіл дәуіт пайдалы бунақдене, аналығы жұмыртқасының дамуына қажетті
1875.Нәруызды ………… жеп толықтырады.Аталығын
1876.Акула мен дельфиннің дене пішіндерінің ұқсастығын анықтайтын эволюциялық
1877.Заңдылық. Конвергенция
1878.Ал кейбір ғалымдар клондау әдісінің болашақта адам үшін пайдасы да болуы мүмкін
Дейді. Мысалы қазіргі кезде медицинада адам мүшелерін трансплантациялауда донор
Табу қиыншылығы туындайды. Клондау әдісінің пайдалы болуы мүмкін жағдай.
Адамның жүрегі, бауыры немесе бүйрегінің бір жасушасынан дәл сондай мүше
Жасап шығаруға болар еді.
1879.Алабота тұқымдасына жататын өсімдік. Қызылша
1880.Алдыңғы аяқтары ескекке айналған. Жүзетін құстарда
1881.Алқа тұқымдасына жататын нағыз улы өсімдік. Меңдуана
1882.Алқа тұқымдасына жататын улы өсімдік. Меңдуана
1883.Альвеолалар қабыспайды. Қабықша тұрақты көлем сақтайды, ауа көпіршікртеріне
1884.Тірек береді, эпителий жасушаларынан тұратын қабықшасы бар
1885.Анализатор ұғымын енгізген ғалым. И.П. Павлов
1886.Аналық бездерден бөлінетін гормон. Экстрогендер
1887.Ағза мен мүшелердің пішінін, құрылысын зерттейтін ғылым анатомия
1888. Мүшелер мен мүшелер жүйесін зерттейтін ғылым Физиология
1889. Адам денесінің дұрыс қалыптасуына және денсаулық сақтауға қажетті жағдайларды зерттейтін ғылым гигиена
Достарыңызбен бөлісу: |